بی بی سی نوشت: ولودیمیر زلنسکی، رئیسجمهور اوکراین، روز گذشته در کییف از تدوین پیشنویس یک توافق صلح اوکراین و روسیه خبر داد که نتیجه مذاکرات فشرده میان نمایندگان اوکراین و آمریکا است. این پیشنویس ۲۰ مادهای اکنون برای بررسی به روسیه ارسال شده است.
زلنسکی تأکید کرد که این سند، «تضمینهای امنیتی» را در اختیار اوکراین قرار میدهد که از نظر ماهیت و قدرت، مشابه مزایای عضویت در پیمان ناتو است. وی ضمن تأیید وجود برخی موارد «غیررضایتبخش» در سند، اعلام کرد که پس از امضای نهایی توافق صلح، اوکراین اقدام به برگزاری انتخابات ریاستجمهوری خواهد کرد.
نسخه اولیه توافق صلح پیشنهادی آمریکا ۲۸ ماده داشت که پس از انتقادات اوکراین و متحدان اروپایی (مبنی بر اینکه عمدتاً خواستههای روسیه را تأمین میکند)، به ۲۰ ماده کاهش یافت.
یکی از تغییرات مهم در طرح جدید، حذف الزام حقوقی اوکراین برای انصراف از عضویت در ناتو است. با این حال، شایان ذکر است که آمریکا پیشتر اعلام کرده بود اجازه پیوستن اوکراین به این پیمان نظامی را نخواهد داد، زیرا عضویت نیازمند موافقت تمامی اعضای ناتو است.
رئیسجمهور اوکراین درباره وضعیت مناطق مورد مناقشه اعلام کرد که طرح جدید، خطوط مقدم فعلی را به عنوان خط حائل تثبیت میکند، اما در عین حال زمینه را برای عقبنشینی نیروهای اوکراینی از برخی مناطق شرقی و ایجاد «مناطق غیرنظامی» هموار میسازد.
آقای زلنسکی افزود: «در مناطق لوهانسک و دونتسک، زاپوریژیا و خرسون، خط استقرار نیروها در لحظه امضای این توافق، بهعنوان خط حائل دوفاکتو به رسمیت شناخته میشود.»
مسئله مالکیت برخی مناطق شرق اوکراین یکی از اصلیترین نقاط اختلاف بود. زلنسکی اظهار داشت که وضعیت منطقه دونباس (که ۷۵ درصد آن تحت کنترل روسیه است) همچنان محل بحث است و منطقه آزاد اقتصادی یکی از گزینههای روی میز برای تعیین سرنوشت آن است.
او ضمن تأکید بر اینکه هرگونه عقبنشینی نیروها باید از طریق همهپرسی در اوکراین به تصویب برسد، گفت: «روسها میخواهند از منطقه دونتسک عقبنشینی کنیم، در حالی که آمریکاییها در تلاشند راهی برای رضایت دو طرف پیدا کنند که شامل ایجاد منطقه غیرنظامی یا منطقه اقتصادی آزاد است.»
یکی دیگر از محورهای حساس پیشنویس توافق صلح، آینده نیروگاه زاپوریژیا است که در حال حاضر تحت کنترل روسیه قرار دارد.
اوکراین پیشنهاد کرده است که شهر انرهودار (مسئول مدیریت نیروگاه) به یک منطقه غیرنظامی تبدیل شود.
همچنین، در اطراف نیروگاه هستهای زاپوریژیا نیز باید یک منطقه آزاد اقتصادی ایجاد شود.
بر اساس طرح جدید، مدیریت نیروگاه بهصورت مشترک میان آمریکا، اوکراین و روسیه خواهد بود.
با این حال، زلنسکی صریحاً با نظارت روسیه بر این تأسیسات حساس مخالفت کرده است.