محمدعلی فیاضبخش
روزنامه اطلاعات
در اخبارگردی عادتی به خبری برخوردم بدین مضمون: «کویت هفته آینده توافقی ۹۷/۳ میلیارد دلاری را با شرکت مهندسی ساخت و ساز دولتی چین (CCCC) به منظور تکمیل فاز نخست پروژه بندر بزرگ مبارک در جزیره بوبیان به امضا خواهد رساند. کویت قصد دارد این بندر را به قطب تجاری منطقهای همسو با طرح «یک کمربند یک راه» چین مبدل سازد. »
الان مهم برای من صحّت و سقم این خبر نیست؛ چرا که به اصل آن تعلّق خاطری ندارم. مهم احتمال صحّت یا حتی درستی بخشی از آن است؛ بدین روی:
اخیراً به هر عدد و رقمی در مقیاس «میلیارد دلار» برمیخورم، ناخودآگاه به آن رقم معروف «۳/۴ میلیارد دلار» چای دبش ذهنم روان میگردد و با خود میگویم: «خدایا! خداوندگارا! مردمان خارج از این مرز و بوم با ارقامی در این حد، کمتر یا کمی بیشتر، چهها که نمیکنند، و در کشور ما چهها که کردهاند!
اگر یادتان باشد، چندی پیش از درون کامیونهای استتارشده از سوی اوکراین، پهپادهایی اوج گرفتند و تعدادی هواپیمای جنگنده همسایه روسمان را از حیّز انتفاع انداختند. آن زمان اعلام شد که ارزش آن چند فروند حدود ۷ میلیارد دلار، یعنی چیزی کمتر از دوبرابر لقمههای چرب و آلوده چای دبش بود؛ جلّالخالق!
احتمالا با آن مقدار دلار دبش، میشد چند فروند هواپیمای مسافری نو و چندین فروند دستدوم خرید؟ به راحتی میتوانید مظنّه قیمت را در بویینگ یا ایرباس جستوجو کنید! …
از مقایسه موارد دیگر به سبب نارسایی در قلب و عروقم درمیگذرم؛ و فقط بر یک سندرم جدید در روان زیبای ایرانیان در این روزگاران اشاره میکنم، که نامش هست: «سندرم روح و روان حسّاسیّتزدوده.»
این سندرم، در برابر اعداد و ارقام به یک مصونیّت مزمن و دردِ پنهانِ درونداد تبدیل شده، که دیگر کلمه «میلیارد» نه تنها آن را برنمیانگیزد، بلکه خود را آماده مصونیّت و سِر شدن به انواع جهشیافته آن میکند، یعنی بعد از «بیلیون» و «تریلیون»، به «کوادریلیون». به موتان قسم، آیا این آخری را میتوانید تلفّظ کنید!؟
حالا یکروز در میان، مجلس بکِش و دولت بکِش؛ سؤال کن و تذکّر بده و استیضاح فرما! توضیح بده و توجیه بنما و روبهجلو فرار فرما! خب؛ تکلیف رعیّتی که راحةالحلقومِ زبانش در مقیاس پول هنوز همان «هزار» و حداکثر «میلیون» تومان است، چیست؟