جمهوری اسلامی ایران به عنوان یکی از پنج کشور بنیانگذار سازمان کشورهای صادرکننده نفت (اوپک) و دومین کشور تولید کننده این سازمان، سال آینده میلادی دهمین دوره ریاست اوپک را بر عهده خواهد داشت.
به گزارش شانا، سید مسعود میرکاظمی، وزیر نفت، هم اکنون نایب رئیس کنفرانس اوپک است و بر اساس برنامه از ابتدای سال آینده میلادی، (دی ماه امسال) ریاست کنفرانس اوپک را بر عهده می گیرد.
اولین دبیر کل اوپک از سال 1961 تا سال 1964 از ایران بود و تاکنون سه بار کنفرانسهای اوپک در سالهای 1961 (کنفرانس سوم)، 1971 (کنفرانس بیست و دوم) و مارس 2005 (کنفرانس یکصد و سی و پنج) در ایران برگزار شده است. همچنین ایران تا کنون 9 دوره ریاست کنفرانس اوپک را عهده دار بوده است.
بر اساس ماده 10 اساسنامه اوپک، کنفرانس عالی ترین مرجع سازمان کشورهای صادرکننده نفت است. کنفرانس متشکل از نمایندگان کشورهای عضو بوده و هر کشور عضو باید در تمام کنفرانسها شرکت کند.
در اساسنامه اوپک درباره کنفرانس آمده است: کنفرانس هر سال دو اجلاس عادی برگزار خواهد کرد، اما اجلاس فوقالعاده ممکن است بنابر درخواست یک کشور عضو به وسیله دبیرکل پس از مشورت با رئیس کنفرانس و تصویب اکثریت عادی کشورهای عضو تشکیل می شود. هر گاه کشورهای عضو تصویبکننده اجلاس فوقالعاده در باره تاریخ و محل برگزاری چنین اجلاسی اتفاقنظر نداشته باشند، در این صورت دبیرکل سازمان تاریخ و محل آن را ضمن مشاوره با رئیس کنفرانس، تعیین خواهد کرد.
همچنین کنفرانس در نخستین جلسه مقدماتی، یک رئیس و یا یک علیالبدل رئیس انتخاب خواهد کرد. علیالبدل رئیس در غیاب رئیس و یا در مواقعی که وی قادر به انجام مسئولیت های خود نباشد، مسئولیت های وی را اعمال خواهد کرد.
رئیس در اثنای اجلاس کنفرانس و تا زمان اجلاس بعدی مقام خود را حفظ خواهد کرد و دبیرکل اوپک، دبیر کنفرانس خواهد بود.
بر اساس ماده 15 اساسنامه اوپک، وظایف کنفرانس شامل تنظیم خط مشی کلی سازمان و تعیین راه و وسایل مناسب برای تحقق آن، تصمیم گیری درباره هرگونه درخواست عضویت سازمان، تایید نصب اعضای هیئت عامل، راهنمایی هیئت عامل در باره ارائه گزارش ها و توصیهها راجع به هر نوع مسئله و موضوع در جهت مصالح سازمان، بررسی یا تصمیم گیری در باره گزارش ها و توصیه های هیئت عامل در زمینه امور سازمان، بررسی و تصمیم گیری در باره بودجه سازمان که به وسیله هیئت عامل تقدیم میشود، خواهد بود.
همچنین بررسی و تصمیم گیری در باره صورتحساب ها و گزارش حسابرس که از سوی هیئت عامل تقدیم می شود، دعوت از آن تعداد کشورهای عضو به منظور تشکیل یک جلسه مشورتی برای مقاصد خاص و در محل هایی که کنفرانس به مصلحت تشخیص دهد، تصویب هر نوع اصلاحیه به این اساسنامه، انتصاب رئیس هیئت عامل و یک علیالبدل رئیس، انتصاب دبیر کل، انتصاب قائم مقام دبیرکل، انتصاب حسابرس سازمان برای یک دوره یک ساله و رسیدگی به تمام مسائلی که صراحتاً به عهده سایر ارکان سازمان گذارده نشده است، در حدود صلاحیت کنفرانس اوپک است.