«قولنامهها فسخ ميشوند و خريداران مسكن ناكام ميمانند.» اين جمله به صورت چكيده وضعيت بازار مسكن اين روزهاي كشور را نشان ميدهد. تداوم گرانيها و نوسان كلي در اقتصاد كشور فروشندگان و صاحبان مسكن را به شك انداخته است و اين شكوترديد به كنارهگيري از فروش مسكن انجاميده است.
موضوع آنقدر جدياست كه ميتوان نشانههايي از آن را در اكثر بنگاههاي املاك، آن هم نه فقط در تهران بلكه در ساير مناطق كشور هم مشاهده كرد.
به گزارش اقتصاد ايران آنلاين عموما خريدار و فروشنده بر اساس نرخ توافق شده در بنگاه حاضر ميشوند و درست در زمان نوشته شدن قولنامه از فروش مسكن طفره ميروند و خريد و فروش به حاشيه كشيده ميشود. دليل اين امر عموما گراني و نگراني بيش از حد از تداوم صعود قيمتها در بازار عنوان ميشود. به طوري كه فروشنده مظطرب ميشود كه اگر خانه خود را به قيمت توافقي بفروشد در آينده نتواند مسكني جديد خريداري كند. حال نكته اينجاست كه چرا شرايط بازار مسكن به اين شكل درآمده و خريدار و فروشنده را در دو راهي «چهكنم چهكنم» قرار دادهاست؟
نوسان اقتصادي دليل اين امر استنوسانات ارزي و فضاي ترديدگونه اقتصاد كشور از عمدهترين نكاتياست كه كارشناسان و فعالان بازار مسكن به آن اشاره ميكنند. مصطفي قليخسروي رييساتحاديه مشاوران املاك كشوري در خصوص دلايل كنارهگيري فروشندگان از فروش مسكنهاي خود به «اقتصاد ايران آنلاين» ميگويد: زماني كه شاخصهايي مثل نرخ ارز و ديگر شاخصهاي مهم كشور دستخوش تغيير ميشود اين موضوع يك فضاي انتظار و دودلي در بازارهاي مختلف ايجاد ميكند كه مسكن هم جدا از اين بازار نيست.
وي ادامه ميدهد: بازار مسكن هم به پيروي از اين فضا درگير فضاي انتظار ميشود كه خريد و فروش و تمايل فروشندگان براي رد كردن مسكن خود به مشتري را تحت تاثير قرار ميدهد.
اين فعال بازار مسكن البته با ذكر آمار معاملات روزانه مسكن تاكيد ميكند: با اين وجود در همين شرايط ما روزانه حدودا ۵ هزار و ۶۰۰ معامله مسكن داريم و نميتوان گفت در تمام بنگاههاي املاك كشور حالت ذكر شده شديدا استوار است. بلكه بهتر است بگوييم در هر بنگاه ممكن است يك يا دو فروشنده درگير چنين فضايي شوند.
خسروي چنين فضايي را ركود انتظاري مينامد و ميگويد: اكنون بسياري از متقاضيان و فروشندگان مسكن منتظرند كه ببينند در آينده چه اتفاقي در بازار مسكن خواهد افتاد. او البته در اين ميان به نكته ديگري هم اشاره ميكند. وي ميگويد: در بازار معاملات مسكن عموما با دو قشر فروشنده طرف هستيم كه براي تحليل بهتر بازار بايد به آن توجه كنيم.
او توضيح داد: يك دسته از فروشندگان كساني هستند كه به فكر سود هستند و يا ميترسند پس از فروش مسكن خود نتوانند مسكن جديدتري بخرند و با افزايش دوباره قيمت مسكن روبهرو شوند. اين افراد براي حفظ سرمايه خود مجبورند دست به ترديد بزنند و مسكنهاي خود را نفروشند.
رييس اتحاديه مشاورين املاك كشوري تصريح كرد: قشر ديگر كساني هستند كه سرمايهشان را در مسكن خواباندهاند و حالا ميخواهند با سرمايه خود كار ديگري انجام دهند. اين افراد به پول احتياج دارند و نميتوانند منتظر تحولات بازار بمانند. براي همين در تحليل بازار بايد اين دو قشر را از يكديگر جدا كرد.
مردم به بازار بياعتماد شدهانداز سوي ديگر برخي از كارشناسان ترديد فروشندگان در فروش مسكنهاي خود را در شرايط فعلي امري منطقي ميدانند. كريم عليپور كارشناس و فعال بازار مسكن در اين باره به «اقتصاد ايران آنلاين» ميگويد: شرايط مسكن اين روزها به گونهاي شدهاست كه مردم را از خود بياعتماد كرده است.
وي دولت را در اين ميان تاثيرگذار ميداند و ميگويد: حركات دولت در مسكنمهر و وعدههايي كه دولت عنوان كرد و برآورد نشد كمي مردم را از توانايي دولت در كنترل بازار مسكن نااميد كرد. دولت با مسكنمهر دائم وعده ميداد كه قيمت مسكن را كنترل ميكند و حقايق نشان داد كه اين وعده عملي نشدهاست. عليپور افزود: در چنين حالتي كه قيمتها نوساناتي روزانه دارند طبيعتا هر كس به فكر سرمايه خود افتاده و از ضرر و زيان جلوگيري ميكند.
اين كارشناس مسكن همچنين اضافه كرد: نوسان نرخ دلار را هم نبايد از نظر دور داشت. اين نوسانات تاثيري رواني بر بازار گذاشته و نويد تغييرات قيمتي در بازارهاي مختلف را دادهاست. بنابراين فروشندگان عموما ترجيح دادهاند از فروش واحدهاي خود كنارهگيري كنند و در موقعيت بهتر و شايد با قيمت بالاتر مسكنهاي خود را به فروش برسانند.
گزارشي ميداني از وضعيت بازاراز سوي ديگر خبرگزاري فارس از وضعيت انتظاري بازار مسكن گزارشي تهيه كردهاست. در اين گزارش تصريح ميشود كه حوزه مسكن وارد ابعاد تازهای از ركود شدهاست.
وي با كارمندي اداري كه متقاضي مسكن است گفتوگو كردهاست. در اين گزارش ميآيد: با ۱۳۰ میلیون تومان پول نقد هنوز نتوانسته خانهای در منطقه ۱۰ تهران بخرد. اين كارمند ميگويد: نه اینکه اصلا خانهای برای خرید با این قیمت نباشد، فروشنده واقعی برای فروش وجود ندارد. تازه وقتی با سختی خانه ای با فروشنده واقعی می یابی یا خانه در یک بن بست با کوچه ای باریک است، یا خانه ای است که پارکینگ و انباری و... ندارد. آنهم تازه در طبقه چهارم واقع است که همین خانه را هم بالای قیمت می فروشد.
در اين گزارش همچنين به فروشندهاي رجوع شدهاست. اين فروشنده درخصوص انصراف از فروش مسكن خود ميگويد: چاره ای ندارم. خانه لحظهای گران می شود و هنوز تا این لحظه نتوانسته ام خانه ای بخرم تا بتوانم این معامله را انجام دهم. شما خودتان را جای من بگذارید.
از سوي ديگر از مشاور املاکی که این معامله در آن به هم خورد علت اين امر پرسيده ميشود. این مرد حدوداً ۴۵ساله با موهای جوگندمی می گوید: چه می تواند باشد جز نوسانات شدید دلار و بالا رفتن قیمت آن.
او در حالی که سیگارش را در زیرسیگاری خاموش میکند ادامه میدهد: بالارفتن دستمزدها! الان کارگر افغانی هم حاضر نیست با روزی ۵۰هزار تومان کار کند.
همكار او به میان سخن میآید و میگوید: اصلا شما از قیمت مصالح خبر دارید؟ می دانید قیمت میلگرد چقدر شده ؟ الان آسانسور ۲۲ میلیون تومان شده.
به آنها گفته ميشود این در مورد خانههای تازه ساخت صدق میکند در مورد خانههای چندسال ساخت چه؟ مشاور املاك در حالی که در فایلهای فروش به دنبال خانههایی با متراژ پایین است میگوید: خوب! آن کسی که الان با این قیمتها میخواهد خانهاش را بفروشد و یک خانه دیگر بخرد، میتواند بدون توجه به قیمتهای فعلی بازار، خرید کند؟
وی میافزاید: به جز این، الان جو روانی در بازار ایجاد شده که قیمتها همینطور بالا می رود. همه منتظر گران شدن دلار هستند تا قیمت خانه هایشان را افزایش دهند.
در اين خصوص مشاور املاك ديگري ميگويد: در مناطق مختلف قيمت مسكن حداقل متری ۳۰۰ هزار تومان افزایش داشته.
او ادامه می دهد: باور میکنید در این یک ماه معامله درست و حسابی انجام ندادهایم. عمدتاً فروشندهها معامله را کنسل میکنند. الان یک نمونه به شما میگویم: قرار بود در خیابان دامپزشکی معاملهای داشته باشیم. خریدار با پول آمده بود و منتظر فروشنده بود، فروشنده زنگ زد گفت دیرتر میآیم. نیم ساعت بعد گفت: ۱۰ شب میآیم. یک ربع بعد زنگ زد گفت: اصلا معامله نمی کنم. وی می افزاید: از صاحبخانه پرسيدم اين كارها براي چيست و او گفت خانه دارد گرانتر میشود.
فرد ديگري كه در بنگاه حاضر است عنوان ميكند: با توجه به قیمت مصالح، کارگر و وضعیت دلار. قطعا به زودی قیمت مسکن افزایش می یابد. الان در این حوالی قیمت مسکن متری ۲.۷ میلیون تومان بود که به زودی به ۳ میلیون تومان می رسد.
منطقه | متراژ | قيمت(هرمتر/ ميليون تومان) | اجارهبها(ميليون تومان) | وديعه(ميليون تومان) |
اشرفياصفهاني | 60 | 3.100 | 1.300 | 20 |
پاسداران | 75 | 3.000 | 1.000 | 25 |
درآباد | 75 | 5.000 | 1.900 | 30 |
تهرانپارس | 60 | 2.500 | 1.000 | 25 |
پيروزي | 53 | 2.450 | 900 | 20 |
تهراننو | 60 | 3.100 | 1.100 | 15 |
ستارخان | 55 | 3.700 | 1.100 | 15 |
جنتآباد | 70 | 2.800 | 1.200 | 20 |
پونك | 65 | 2.700 | 800 | 35 |
شريعتي | 65 | 2.900 | 700 | 35 |
شهران | 65 | 2.200 | 600 | 20 |