عصرایران - دور جدید مذاکرات ایران و 1+5 در ژنو سوئیس در حالی شکل گرفت که بی اعتمادی حاصل از دور پیشین ، بر هتل اینترکانتیننتال (محل مذاکرات) سایه افکنده بود.
در دور قبل ، 1+5 و ایران در آستانه توافق بودند که ناگهان فابیوس ، وزیر امور خارجه فرانسه ، بازی را با پیش کشیدن پیش شرط های جدیدی به هم زد و وزرای 7 کشور ، بدون امضای بیانیه و توافق نامه ای به پایتخت های خود برگشتند.
البته بسیاری از تحلیلگران بر این باور بودند که آنچه فرانسه انجام داد ، بخشی از سناریویی بود که آمریکا ، اسرائیل و اعضای اروپایی 1+5 طراحی کرده بودند.
به هر روی ، آنچه در این دور از مذاکرات انجام شده و فضای اصلی مذاکرات به شرح زیر است:
دیدارهایی در سطح معاونان وزرای خارجه و گروه 1+5 و نیز بین اشتون و ظریف صورت گرفته است و ادامه دارد. هدف از دیدارهای اولیه زدودن فضای نامناسبی بود که در انتهای مذاکرات قبلی به وجود آمد و با اظهار نظرهای مقام های آمریکایی ، فرانسوی و ایرانی علیه یکدیگر ادامه یافت.
بعد از این مرحله بود که مذاکره کنندگان وارد محتوا و جزئیات شدند. ورود به این مرحله ، نشان می دهد که فضای گفت و گو از سردی اولیه در آمده و طرف های مذاکرات ، تصمیم دارند در این دوره به توافقی حداقلی برسند و الّا مذاکرات به طرف مباحث محتوایی پیش نمی رفت.
سید عباس عراقچی ، معاون وزیر خارجه و عضو ارشد تیم مذاکره کننده ایرانی در این باره می گوید: به هر حال مقداری اطمینان جلب شده است که خانم اشتون به عنوان 6 کشور صحبت
میکند و هر 6 کشور هم به ما اطمینان دادهاند که از مواضع خانم اشتون
حمایت میکنند و ایشان نماینده تامالاختیار آنهاست.
البته تا این لحظه ، هنوز درباره هیچ متن توافقی صحبت نشده است. عدم ورود به مرحله متن ، حاکی از آن است که در محتوای مذاکرات ، اختلاف نظرهای جدی وجود دارد.
به نظر می رسد مهم ترین اختلاف ، "غنی سازی در خاک ایران" است. غربی ها و مشخصاً آمریکا و فرانسه تاکید دارند که ایران نباید در خاک خود حق غنی سازی داشته باشد.
طرف ایرانی اما غنی سازی در خاکش را حق قانونی اش می داند و تنها میزان و درصد غنی سازی را قابل مذاکره می داند.
در این میان ، یک خبر که توسط مایکل مان ،سخنگوی اشتون اعلام شده ، حکایت از آن دارد که وزرای خارجه 1+5 نیز به ژنو خواهند آمد.
اگر این خبر محقق شود ، معنایش این خواهد بود که مذاکرات اولیه به مرحله توافق نامه رسیده است کما این که در دور قبل نیز چنین بود ولی فرانسه ، بازی را به هم زد.
عراقچی در این باره می گوید: وزیران خارجه آن گونه که ما میبینیم آمادگیهای اولیه را پیدا کردهاند که مانند دورهی قبل غافلگیر نشوند. احتمال رسیدن به توافق وجود دارد و لازمهی آن این است که انعطاف لازم از جانب طرف مقابل نشان داده شود و ما بتوانیم به سرعت به یک متن مورد توافق برسیم.
سخن از توافق احتمالی در حالی است که از دور قبل مذاکرات تا کنون ، لابی های صهیونیستی - سعودی تلاش های زیادی برای به شکست کشاندن مذاکرات داشته اند و دارند.
با این حال ، هر کدام از مذاکره کنندگان ، به دلیلی علاقه مند هستند تا توافقی ولو حداقلی شکل بگیرد تا مسیر دیپلماسی و چانه زنی های بیشتر در آینده باز بماند.
لذا اگر توافقی در ژنو به دست آید ، "حداقلی" خواهد بود اما اهمیت آن - در صورت تحقق - این خواهد بود که بعد از سال ها مذاکره بی ثمر که تنها به تشدید تحریم ها انجامیده ، ایران و 1+5 دستکم یک مرحله پیش رفته اند هر چند که هنوز تضمینی برای توافق وجود ندارد.