صفحه نخست

عصرايران دو

فیلم

ورزشی

بین الملل

فرهنگ و هنر

علم و دانش

گوناگون

صفحات داخلی

کد خبر ۴۶۰۱۸۱
تعداد نظرات: ۳ نظر
تاریخ انتشار: ۱۲:۳۱ - ۱۷ فروردين ۱۳۹۵ - 05 April 2016

یک دهه خاک‌افشانی بر زاینده‌ رود (+فیلم)

سال 1379 با اجرای طرحی به منظور آب‌رسانی به استان یزد، اولین نشانه‌های خشکسالی زاینده‌رود آشکار شد، اما هرگز تصور نمی‌شد که این رود در طول سال خشک شود. با روی کار آمدن دولت نهم، وضعیت رودخانه بدتر شد.
عصر ایران - طی قرن‌ها نام زاینده‌رود با مرکز فلات ایران گره خورده‌است. در حدود ۶۰۰ سال گذشته، بیشتر سفرنامه‌ها، کتب تاریخی، خاطرات مکتوب هنرمندان و شخصیت‌های مهم سیاسی و فرهنگی ایران، از زاینده‌رود یا زنده‌رود نام برده‌اند. در تمام این سال‌ها رود بزرگ، پرآب و زیبا تفسیر شده‌است. اما تنها یک‌دهه، ناتوانی در مدیریت درست آب، تمام این توصیف‌ها را به حاشیه راند و چهره‌ تازه‌ای از زاینده‌رود را به نمایش گذاشت.

سرچشمه زاینده‌رود، از رشته کوه‌های زاگرس، به ویژه زردکوه بختیاری است. این رود ۲۰۰ کیلومتری از کوهرنگ پس از سیرابی از دو تونل آبی بزرگ آغاز می‌شود و در آخر آن‌سوی جنوب استان اصفهان، به باتلاق یا آبگیر گاو‌خونی می‌ریزد.

تونل‌های آبی کوهرنگ در دوره پهلوی اول و دوم ساخته شده‌اند و در سال ۱۳۴۹ سد زاینده‌رود بر بستر این رودخانه احداث شد که علاوه بر ساختار تنظیم آب، نیروگاه برقی هم دارد.

سال ۱۳۷۹ با اجرای طرحی به منظور آب‌رسانی به استان یزد، اولین نشانه‌های خشکسالی زاینده‌رود آشکار شد، اما هرگز تصور نمی‌شد که این رود در طول سال خشک شود. با روی کار آمدن دولت نهم، وضعیت رودخانه بدتر شد. برداشت بدون حساب و کتاب از آب زاینده‌رود و سیراب کردن زمین‌های نوپای بالادست رودخانه، نه تنها مانع از رسیدن آب به شهر اصفهان که مهمتر از آن، موجب خشکسالی در پایین دست استان و زمین‌های کشاورزی چندصدساله و حتی هزارساله شد.

پیشتر، حیات زاینده‌رود بر اساس احکام چندصدساله تومارها و نظام‌نامه‌های آب پایدار بود. طبق این نظام‌نامه‌ها که قرن‌ها مورد توافق همه ساحل‌نشینان رودخانه بود، هرکس به سهم خود، از آب زاینده‌رود سیراب می‌شد.

در سال ۸۸ با روی کارآمدن دولت دهم، وضعیت رودخانه زاینده‌رود، بحرانی‌تر از قبل شد. حالا دیگر بیشتر سال یعنی حدود یازده ماه خشک باقی می‌ماند. اعتراض‌ها آغاز شد اما نتیجه‌ای نداشت. خشکسالی این سال‌ها، با احداث تونل مترو هم همراه شد. مسئولان مترو از خشکی زاینده‌رود بهره بردند تونل را از زیر رودخانه عبور دادند.

مدیریت نادرست دولت نهم و دهم در تنظیم آب این رودخانه، زاینده‌رود را که همواره با توصیف‌های شاعرانه یاد می‌شد، به کویر تبدیل کرد. اما ثمره مدیریت آن دو دولت، فقط حذف زیبایی‌های رود نبود. زمین‌های کشاورزی پایین دست رودخانه، خشک شدند؛ بیکاری و فقر آغاز شد و در نهایت، سال ۱۳۹۱ اعتراض‌ها جدی‌تر شد. در آن‌ سال بود که مردم پایین‌دست و ورزنه، لوله انتقال آب به یزد را جدا کردند و مانع از رسیدن آب به آن شهر شدند. آن اعتراض با حضور نیروی انتظامی پایان یافت اما مشکل زاینده‌رود حل نشد.

در دولت یازدهم، تلاش شد تا این مشکل برای همیشه حل شود. گام‌هایی برداشته شده و مصوباتی تنظیم و در دستور کار قرار گرفته‌است. طبق این مصوبات، قرار شد تا هنگام خشکی، همواره ۲۰ درصد آب در داخل رودخانه بماند. هرچند حاصل این ۲۰ درصد، جوی باریکی باشد. همچنین طرحی داده شد تا با تنظیم آب در سد‌های کوچک مسیر رودخانه، آب در شهر اصفهان حضور جدی‌تری داشته باشد تا پل‌های تاریخی شهر که حیات‌شان به آب است، تخریب نشوند.

۸ سال مدیریت نادرست، زاینده‌رود را به خاک نشاند و حال تلاش می‌شود که از این خاکستر دوباره حیات و جاودانگی به رودخانه بازگردد.

در پاسخ به این سئوال که چه بلایی بر سر آب زاینده‌رود آمده‌، گزارشی ساخته شده که می‌توانید آن را در لینک پایین ببینید.

ارسال به تلگرام
انتشار یافته: ۳
در انتظار بررسی: ۸۸
غیر قابل انتشار: ۰
صالح جزی
۱۳:۳۱ - ۱۳۹۵/۰۱/۱۷
به خدا با دیدنش گریه مون میگیره
ناشناس
۱۳:۲۵ - ۱۳۹۵/۰۱/۱۷
من خودم اصفهانی هستم و از مخالفان دولتهای 8 و 9 هستم اما این مقاله مغرضانه است . خشکی زاینده رود از قبل از دولت نهم شروع شد . در دوره دولت اصلاحات هم چنین خشکی داشتیم.ضمن اینکه در سال 87 بیشتر طول سال رودخانه جریان آب خوبی داشت.
یک اصفهانی
۱۳:۰۰ - ۱۳۹۵/۰۱/۱۷
خشکی زاینده رود نتیجه دشمنی کل کشور با اصفهان بود.
تعداد کاراکترهای مجاز:1200