«شرح مثنوی معنوی» نوشته ناهید عبقری، نویسنده و مولوی‌پژوه، با نگاهی تطبیقی به مبانی عرفان نظری در شش دفتر از سوی انتشارات بانگ نی منتشر شده است. عفت‌السادات شهیدی، زهرا رحمانی و نسیم نیک‌پور به عنوان ویراستار در این پروژه همکاری کرده‌اند.
در معرفی این مجموعه عنوان شده است: این پژوهش که در ابتدا شش‌هزار صفحه بود و بنا به دلایل عدیده‌ای که ریشه در فرهنگ کتاب‌خوانی دارد، به حدود چهار هزار صفحه تقلیل داده شد، حاصل 30 سال مطالعه، تفکر و نگارش در موضوعات عرفانی به خصوص مثنوی، دیوان کبیر و دیگر آثار مرتبط با مولانا و برخی آثار برجسته محیی‌الدین ابن عربی است.
رویکرد این پژوهش تحقیق‌محور است و از طریق آثار برجامانده در ارتباط با مولانا از جمله «مکتوبات»، «مجالس سبعه»، «غزلیات»، «مناقب العارفین» و «فیه‌مافیه» صورت گرفته است. چون در سازوکار این شرح تحقیقی، عرفان عملی، با نگاهی تطبیقی به مفاهیم عرفان نظری بررسی می‌شود، لذا تحقیق در برخی از آثار ابن‌عربی از جمله «فتوحات مکیه» نیز از عمده فعالیت‌های این شرح بوده است.
این امر به سبب گرایش اندیشه‌های متفاوت اقشار گوناگون جامعه به مسائل معنوی و عرفانی و بالاخص به اندیشه‌های مولاناست که به امداد کلامی جاذب و جانی منور و کمال‌یافته، توانسته تحت لوای ملت عشق پیوندی مهرآمیز میان فرهنگ‌ها، ادیان و مذاهب گوناگون به وجود آورد و بدین سان این ضرورت احساس می‌شد که بهتر است برای درک حقایق مندرج در مثنوی که علومی کشفی‌اند و با تصفیه حاصل می‌شوند مبانی عرفان نظری را که برای صاحبان عقل جزوی ملموس‌ترند عرضه بداریم.
در همین راستا به پژوهش‌های متعدد دیگری نیز در این مجموعه پرداخته شده که از میان آنها می‌توان به تحقیق مفصلی درباره قصه و حکایات اشاره کرد ، زیرا مثنوی معنوی مشحون از قصه، حکایت و تمثیل است. بنابراین در ابتدای دفتر اول و در جلد نخستین، پژوهش مفصلی را به این امر اختصاص داده که قصه و تمثیل چیست؟ نحوه پیدایش حکایات چگونه بوده است؟ در ادبیات ما و جهان چه جایگاهی دارد؟ و چرا کسی از معلمان بشریت و عرفان برای بیان تعالیم از چنین پیمانه‌ای استفاده کرده‌است؟
علاوه بر مطالب گفته‌شده در ابتدای جلد اول کتاب و در پژوهشی دقیق و کل‌نگر به زندگی مولانا و بزرگان هم‌عصر او، ارتباط وی با دربار سلاجقه آناتولی، تحقیق در ارتباط با اوضاع فرهنگی، سیاسی و اجتماعی آسیای صغیر از قرن پنجم تا هشتم هجری، همچنین پژوهشی در قصص قرآنی و زندگی هر یک از پیامبرانی که در مثنوی به آن اشاره شده، مطالبی آمده است.
این کتاب از تحقیقات محققان و تاریخ‌پژوهان پژوهش‌های گروه‌های باستان‌شناسی و حفاری، سنگ‌نوشته‌ها و کتیبه‌ها نیز سود برده تا شرح زندگی و رویدادهای تاریخی که در مثنوی به آنها اشاره شده، روشن، علمی و در عین حال جامع عرضه شود.
ناهید عبقری در مقدمه کتاب آورده است: «کوشیدم که در حد بضاعت خویش به شرح تمامی ابیات مثنوی بپردازم و مجموعه‌ای را فراهم آورم که بتواند پاسخ به سوالاتی باشد که در باب هر یک از ابیات و مفاهیم مربوط به آن مطرح‌اند، به این ترتیب که همراه شرح تمام ابیات، معنی واژه‌ها، تعبیرات، اشارات قرآنی و احادیث با ذکر مآخذ و منابع نوشته شوند و توضیحات و ظرایف دقیق عرفان نظری در پانوشت ابیات مورد نظر گفته آیند. با امید آنکه ماحصل این تلاش به فضل الهی مقبول طبع افتد.»
ناهید عبقری، پژوهشگر و مدیر انتشارات بانگ نی در 14 شهریور 1331 در مشهد متولد شد. «از عارف قصه‌گو بشنو»، «افسانه‌های کهن» و «سیر معنوی با قصه‌های مثنوی» از دیگر آثار منتشرشده او هستند.
کتاب «شرح مثنوی معنوی» در 6 جلد، با شمارگان 2000 نسخه و قیمت هر جلد 50 هزار تومان (قیمت مجموعه 300 هزار تومان) منتشر شده است.