از دیرباز تا کنون خانواده اولین و مهمترین پایگاه تربیتی هر جامعهای محسوب میشود که مادران در این میان دارای جایگاه ویژهای بوده و نقش اساسی را در پرورش تفکر و رفتار فرزندانشان ایفا میکنند. سهم مادران در فرهنگ سازی و انتقال ارزشها از نسلی به نسل دیگر، در یک جامعه، از همهی عوامل دیگر بیشتر است.
رباب رحمتی، عضو هیات علمی دانشگاه فرهنگیان نوشت: نگرش زنان جامعه به دنیای پیرامون خود و مسائل تربیتی، تاثیر مستقیم بر نگرش خانواده، بخصوص در فرزندان داشته و موجب رشد و تعالی آنها میشود همچنین تاثیرغیر مستقیم بر پیشرفت و توسعه و رشد اقتصادی جامعه نیز خواهد داشت بنابراین آگاهی و توجه مادران به نقش بسیار حساس خود در خانواده و تربیت فرزندان دارای اهمیت ویژه است.
یکی از نقشهای مهم مادران در خانواده که از دیرباز به ایشان محول شده، مدیریت داخلی منزل است. ساماندهی و مدیریت خرید و مصرف کالا و ایجاد توازن بین درآمد و مخارج خانواده، رکنی اساسی در این مدیریت است. مادران در شکلدهی و اصلاح الگوی مصرف خانواده، نقش بسزایی دارند و در این مورد از جانب فرزندانشان به عنوان الگوی عملی پیوسته مورد توجه بوده و تحت نظر هستند.
اما متاسفانه امروزه یکی از مشکلات جامعهی ما عدم توجه و غفلت مادران گرامی، از نقش کلیدی خود درارائهی سبک صحیح زندگی و مدیریت اقتصادی خانواده، به فرزندانشان است. مادران جامعهی ما تمام تلاش خود را برای رشد، موفقیت و ساختن آیندهی فرزندانشان به کار میگیرند و در این مسیر از هیچ کاری دریغ نمیکنند و با تهیهی امکانات مختلف، ثبت نام ایشان در کلاسهای مختلف و ...سعی دارند آینده ای روشن را برای آنها مهیا کنند، غافل از اینکه بخش عمدهی نگرش کودکان نسبت به توانمندی خود و جایگاه آنها در رشد و توسعهی کشور، در سالهای کودکی و با مشاهدهی رفتار و نگرش مادرانشان به امور مختلف شکل میگیرد. مادران نقشی حساس را در این زمینه به عهده دارند که در اکثر اوقات از آن بیخبر بوده و یا نسبت به آن بیتوجه هستند. در بسیاری از موارد رفتارهای روزمره و سادهی مادران میتواند تاثیری بیشتر از ده ها کلاس بر فرزندانشان داشته باشد. رفتارهای سادهای که گاهی مورد غفلت واقع میشوند. از جملهی این رفتارهای ساده میتوان به رفتار خرید و الگو و فرهنگ مصرف مادران اشاره نمود که دربسیاری از موارد این رفتارها بر اساس چشم و همچشمی، تجملگرایی و خریدهای تصادفی و مصرف گرایی انجام میگیرد. بر اساس شواهد این رفتارها تا حدود زیادی تحت تاثیر شبکهها و تبلیغات ماهوارهای است که برای زن ایرانی سلیقه و ذائقه طراحی میکنند و در اکثر موارد به صورت ناخودآگاه آنها را تحت تاثیر قرار میدهند.
حال سوال این است که مادران ایرانی باید در این شرایط چه کنند؟ و چگونه میتوانند ایفای نقش نمایند؟ مادران با ارزش قائل شدن برای کشور و اعتماد به قابلیتهای آن، روحیهی ملیگرایی، اعتماد به نفس و استقلالطلبی و سازندگی را در کودکانشان رشد میدهند و ذهن آنها را برای ساختن آیندهای روشن و ایرانی آباد آماده میکنند. چرا که اگر خلاف این رفتار صورت گیرد و مادران در گفتار و عمل خود، نشان دهند که به قابلیتهای کشور بیاعتماد هستند و کالاهای ایرانی را تحقیر کنند و یا دیدگاه منفی نسبت به تولیدات داخلی داشته باشند و به خرید و مصرف کالاهای خارجی ارزش قائل شوند در واقع خودباوری، میل به سازندگی و وطن دوستی آنها را زیر سوال برده و در نتیجه زمینههای رشد و اعتلای کشور را نیز میخشکانند.
لذا مادران عزیز با تامل بیشتر در نقش خود و با ارائهی الگوی صحیح مصرف و سبک زندگی سالم، می توانند زمینهی رشد و شکوفایی فرزندانشان را تامین نمایند و با ارائهی نگرش مثبت به کشور و ترجیح تولیدات با کیفیت داخلی، به تدریج خودباوری و ملیگرایی را در فرزندانشان رشد دهند. با این شیوه به فرزندانشان یاد میدهند که برای دستیابی به کیفیت بالاتر زندگی باید به توانمندیهای خود و قابلیتهای کشورشان متکی باشند. چرا که رسالت اصلی مادران تربیت فرندانی توانمند است تا آیندهی خود را بسازند. با این روش بتدریج انگیزهی سازندگی درآنها درونی شده و تبدیل به عادت میشود که این عادت نیز در جامعه کم کم به صورت هنجار در خواهد آمد و می تواند تضمین بهتری برای آیندهی فرزندان و رشد اقتصادی جامعه باشد.