*دکترحسن مهربانی یگانه - رئیس انجمن تولید کننده جوجه یک روزه و استاد دانشگاه تهرانبازار فروش جوجه یکروزه گوشتی به شدت وخیم شده است. جوجه یکروزه ای که حدود 3500 ریال تمام می شود به حدود 500 ریال فروخته می شود. موارد ذیل که بر اساس اطلاعات اخذ شده از سایت آن معاونت محترم است گویای آنست که:
1. ميانگين جوجه ريزي واحدهاي مرغ مادر گوشتي در هشت ماه گذشته 105/658 قطعه است.
2. توليد جوجه گوشتي براي چهار ماهه آخر سال 1387 و دو ماهه اول سال 1388 به شرح
زير ميباشد.
* دي ماه 83 ميليون قطعه
* بهمن ماه 82 ميليون قطعه
* اسفندماه 79 ميليون قطعه
* فروردين ماه 80 ميليون قطعه
* ارديبهشت ماه 80 ميليون قطعه
3. از آنجا كه توليد محصولات طيور در حلقههاي منفصلي انجام ميشود، لذا تغييرات قيمتهاي درون هر حلقه ريسك مختص به خود را براي توليدكنندگان آن محصول دارد.
تغييرات ميانگين قيمتهاي سه محصول اصلي صنعت طيور يعني جوجهيكروزه، مرغ و تخممرغ نشان ميدهد كه متوسط قيمت تخممرغ در سال 87 (هشتماهه) نسبت به سال 81 حدود 5/2 برابر شده است، در حاليكه قيمت جوجه يكروزه نسبت به سال 81 حدود 38/1 برابر و قيمت مرغ زنده حدودا" دو برابر شده است. به عبارتي توليدكنندگان جوجه يكروزه حداقل افزايش قيمتها را نسبت به توليدكنندگان ساير محصولات تجربه نمودهاند كه اگر افزايش هزينههاي توليد را در نظر بگيريم توليد جوجه زیان ده خواهد بود.
همچنین ميانگين ريسك توليد جوجه يكروزه حدود 23%، مرغ زنده حدود 9% و تخممرغ حدود 14% طي سالهاي 81 تا 87 بوده است؛ يعني توليدكنندگان جوجه يكروزه در طي چند سال گذشته ريسك بسيار زيادي را نسبت به ساير توليدكنندگان محصولات طيور تحمل نمودهاند.
نهايتا" آسيبهاي مالي جدي به توليدكنندگان اين محصول وارد شده كه براي نمونه اثرات اين ريسك را در ناتواني توليدكنندگان نسبت به تأديه وامهاي دريافتي از بانكها ميتوان مشاهده نمود.
با توجه به وضعيت بازار، عرضه جوجه يكروزه بيشتر از تقاضا بوده و ضرر و زيان جبرانناپذيري را به مرغداران تحميل نموده است. مضافا" به اينكه بخش دولتي هنوز كمك موثري به رفع بحرانها وگرفتاريهاي مرغداران ننموده بلكه با توجه به موارد زیر كار را دشوارتر نموده است. از جمله:
1. تشويق به توليد بيشتر .
2. مجوز تولكبري.
3. عدم تزريق نقدينگي به صنعت.
4. دشوارتر شدن شرايط اخذ وام.
5. عدم امهال وامهای صنعت طیور
6. عدم برنامهريزي منطقي واردات و صادرات
7. تعرفه صفر برای واردات و7000 ریال تعرفه برای صادرات گوشت مرغ
با در نظر گرفتن متوسط قيمتهاي سال 87، ارزش توليدات توليدكنندگان مرغ زنده حدود 000ر36 ميليارد ريال، توليدكنندگان جوجه يكروزه حدود 3500 ميليارد ريال و توليدكنندگان تخممرغ حدود 000ر10 ميليارد ريال است.
در صورتيكه تنظيم بازار صنعت طيور، حداقل مرغ، از حلقه جوجه يكروزه صورت گيرد و دولت محترم هم بتواند يارانهاي معادل 10% كل توليد جوجه پرداخت نمايد، ميتوان بازار توليد مرغ را مديريت و از افزايش قيمتها برای مصرف کنندگان و زيانهاي سنگين توليدكنندگان جلوگيري نمود.
در صورتي است كه توليدكنندگان جوجه يكروزه به تولكبري اقدام ننمايند و براي حداقل دو سال آينده از دادن مجوزهاي تاسيس مزارع مرغ مادر خودداري شود، شاید از تولید لجام گسیخته جلوگیری شود. البته همكاران محترم صنعت هم بايد توجه داشته باشند كه تولكبري با توجه به توليد جوجه گرانتر، حاشيه سود آنها را متاثر خواهد نمود و نرخ بازده سرمايهگذاريشان را پائين خواهد آورد.