عصرایران؛ رضا غبیشاوی - نشست سران ایران، ترکیه و روسیه در تهران برگزار شد. موضوع این دیدار تحولات سوریه بود.
در این باره می توان به نکات زیر پرداخت.
- این نشست را می توان 2 +1 توصیف کرد. ایران و روسیه در یک طرف و ترکیه در طرف دیگر .
ایران و روسیه در یک اردوگاه حامی بشار اسد رئیس جمهوری سوریه و ترکیه در سوی دیگر در جبهه ضد بشار اسد قرار دارد.
- هر سه کشور ایران، ترکیه و روسیه در سوریه نیروی نظامی دارند. البته به لحاظ حقوق بین الملل نیروهای ایرانی و روس چون با درخواست و مجوز دولت دمشق در سوریه حاضرند حضوری قانونی دارند اما وضعیت نیروهای ترکیه اینگونه نیست و این نیروها به لحاظ قانون بین الملل، حضوری غیرقانونی دارند.
- نشست تهران در میانه شدت گرفتن تحریم ها و فشارهای ترامپ علیه ایران، به صحنه قدرت نمایی منطقه ای ایران تبدیل شد.
- این نشست را می توان نشست قدرت های پیروز در سوریه توصیف کرد. نیروهای نظامی ایران و روسیه در صف ارتش سوریه توانستند گروه های مخالف مسلح، گروه های مسلح، گروه های تروریستی و داعش را شکست بدهند و هم اکنون اکثریت مناطق سوریه را در کنترل خود دارد.
البته ترکیه نیز تلاش کرده از طریق نزدیکی روابط با روسیه و ایران، به اهداف استراتژیکی در سوریه دست یابد که در راس آنها می توان به حملات ارتش ترکیه علیه گروه های کرد در مناطق کردنشین سوریه اشاره کرد.
ارتش ترکیه با استفاده از سکوت موافقت آمیز ایران و روسیه به مناطق کردنشین سوریه حمله کرد و مناطق گسترده ای از نوار مرزی سوریه با ترکیه را اشغال کرده است.
- جنگ سوریه به مراحل نهایی خود نزدیک می شود البته همچنان بحران باقی است.
ارتش سوریه قصد دارد با حمایت هوایی ارتش روسیه، حمله به ادلب را آغاز کند و البته آغاز نیز شده است.
ادلب حدود 3 میلیون نفر ساکن دارد که همگی مخالفت دولت بشار اسد هستند. بخش اعظم مردم ساکن در ادلب را افراد فراری از دیگراستان های سوریه تشکیل می دهند.
هم اکنون به جز منطقه ادلب و مناطق کردنشین، بقیه بخش های سوریه در کنترل دولت بشار اسد است.
- مجموعه 3 کشور ایران، ترکیه و روسیه تلاش می کنند از طریق مذاکرات و رایزنی میان خود بحران سوریه را حل کنند.
با نگاهی به صحنه جنگ سوریه، به نظر می رسد با اقدامات نظامی، جنگ سوریه به مراحل پایانی خود نزدیک شده است.
در صورت موفقیت کار گروهی این سه کشور، قطعا امکان تکرار این الگو در بحران ها و موضوعات دیگر نیز فراهم می شود.
- ایران و روسیه و ترکیه تلاش می کنند بدون حضور قدرت های جهانی و منطقه ای مانند آمریکا، اتحادیه اروپا وعربستان سعودی بحران سوریه را حل کنند.
- ترکیه تلاش می کند با حضور در کنار روسیه و ایران به عنوان دو بازیگر پیروز صحنه جنگ نظامی سوریه، از غنایم این جنگ نیز بهره ببرد. به همین دلیل ترکیه در گام نخست، مطالبه برکناری بشار اسد را به فراموشی سپرد و تلاش کرد بر نابودی گروه های کرد سوریه متمرکز شود.
- اقدامات آمریکا علیه ترکیه، ایران و روسیه، ناخواسته ائتلافی از این سه کشور ایجادکرده است.
هر سه تحت تحریم های تاثیرگذار آمریکا هستند. هر سه به دلیل تحریم های آمریکا، با سقوط یا کاهش شدید ارزش پولی خود مواجه اند.