در حالي که فک خزر بر اساس فهرست قرمز اتحاديه جهاني حفاظت از محيط زيست (IUCN) جزء گونه هاي در معرض خطر انقراض قرار گرفته است، تاييد مرگ 200 فک خزري در سواحل قزاقستان اعتراض سازمان هاي محيط زيست کشورهاي حاشيه خزر را برانگيخت؛ به شکلي که معاونت محيط زيست دريايي سازمان حفاظت محيط زيست ايران خواستار پيگيري هرچه سريع تر موضوع توسط مقامات قزاق و مشخص کردن علل و عوامل اصلي اين امر و برخورد با متخلفان شد.
به گزارش ايسنا، مقامات محلي ستاد رسيدگي به امور آبزيان قزاقستان روز شنبه اعلام کردند بيش از 200 فک خزر مرده در سواحل قزاقستان يافت شده است.
اين درحالي است که مرگ اين تعداد فک خزر از دهه 1970 ميلادي تا کنون بي سابقه بوده و احتمال مي رود فعاليت شرکت هاي نفتي در درياي خزر و آلوده شدن آب اين دريا، باعث مرگ فک ها شده باشد. «مارات اخمدوف» يکي از فعالان حفاظت از محيط زيست قزاقستان گفت؛ گارد ساحلي قزاقستان 218 قطعه فک دريايي را که بعضي از آنها در حال فساد بودند، در ساحل اين کشور يافتند.
وي افزود؛ محققان و کارشناسان سازمان حفاظت محيط زيست قزاقستان با کالبد شکافي اين فک ها احتمال مي دهند علت مرگ اين جانداران دريايي، مسموميت به دليل نفت باشد.
اين در حالي است که در آوريل سال گذشته ميلادي نيز بيش از 30 فک خزر در نزديکي منطقه نفتي «کالاما کاس» در قزاقستان مردند و در مارس 2007 ميلادي نيز 928 فک از جمله 710 بچه فک در نزديکي همين منطقه نفتي مرده يافت شدند.
کارشناسان علوم دريايي احتمال مي دهند ويروسي به نام «فوساين ديس تمبر» که در سال 1988 ميلادي باعث مرگ چندين فک دريايي شد، اين بار هم باعث مرگ صدها فک دريايي در منطقه خزر شده باشد.
علاوه بر اين، گفته مي شود در سال 2000 ميلادي نيز 10 هزار و 500 فک خزري در همين منطقه به دليل مسموميت با آلاينده هاي نفتي مردند، چرا که طي ساليان متمادي حيوانات بومي در محدوده خزر آلاينده هاي نفتي را به بدن خود جذب کرده و اين مسموميت دائمي را به نسل هاي آينده خود نيز منتقل مي کنند.
اميد صديقي مديرکل دفتر اکوبيولوژي دريايي سازمان حفاظت محيط زيست گفت؛ طي سال هاي گذشته به دليل آلودگي ويروسي و نيز به دليل صيد از جمعيت اين گونه کاسته شده است.
از سوي ديگر تعداد کيلکاها به عنوان منبع اصلي تغذيه فک ها به دليل حضور شانه دار مهاجم کاهش يافته و اين امر موجب وخيم تر شدن وضعيت اين گونه شده است.
او گفت؛ مطالعات اخير برنامه محيط زيست درياي خزر نشان مي دهد تعداد تخميني فک هاي زنده به کمتر از 110 هزار قطعه مي رسد، از سوي ديگر ضخامت پوشش يخ نيز مي تواند يکي از تهديدهاي اصلي فک خزر با توجه به گرم شدن زمين، طي سال هاي آينده باشد.
وي با اشاره به اخبار منتشرشده در خصوص مرگ و مير 200 فک خزري در سواحل قزاقستان گفت؛ سازمان حفاظت محيط زيست ايران فوراً اين موضوع را مورد پيگيري قرار مي دهد و مقامات محيط زيست قزاقستان بايد هرچه سريع تر علل اصلي مرگ و مير اين پستاندار را مشخص کنند.
فيتز شلينگمن مشاور ارشد برنامه حفاظت از محيط زيست سازمان ملل و رئيس دبيرخانه برنامه محيط زيست درياي خزر نيز در خصوص مهم ترين عوامل آلودگي درياي خزر به ايسنا گفت؛ خطرهاي بالقوه يي نظير خطوط لوله هاي نفتي، ماهيگيري بيش از حد، کشتيراني غيرقانوني و ... موجب نابودي سريع محيط زيست خزر مي شود. از اين رو تنها راه پيشگيري از اين آلودگي ها تصويب و پيگيري راهکارهاي مناسب براي مقابله با آنهاست.
رئيس دبيرخانه برنامه محيط زيست درياي خزر با اشاره به افزايش ماهيگيري هاي غيرمجاز در درياي خزر گفت؛ اين امر موجب شده نسبت جمعيت آبزيان بزرگ و کوچک درياي خزر به ويژه «فک درياي خزر» نسبت به چندين سال گذشته کاهش يابد اما اميدواريم اين امر با کمک راهکارهاي اساسي و آموزش ماهيگيران حل شود.