صفحه نخست

عصرايران دو

فیلم

ورزشی

بین الملل

فرهنگ و هنر

علم و دانش

گوناگون

صفحات داخلی

کد خبر ۷۶۳۸۹۹
تعداد نظرات: ۲۵ نظر
تاریخ انتشار: ۱۱:۴۹ - ۱۶ دی ۱۳۹۹ - 05 January 2021
جرعه‌ای از اقیانوس فرهنگ و ادبیات ایران-1

تو داد و دهش کن، فریدون تویی!

در این سلسله نوشتارها که از امروز آغاز می‌شود می‌کوشیم از اقیانوس فرهنگ و ادبیات هزار سالۀ ایران به قدر جرعه‌ای بنوشیم و لذت آن را با مخاطب در میان بگذاریم...

عصر ایران؛ مهرداد خدیر- توجه مخاطبان و کاربران به آنچه دربارۀ سخنان دکتر محمود انوشه در برنامۀ «دورهمی» و با عنوان « انوشه در تلویزیون، جامعه تشنۀ معنویت/ تقدیر یا تغییر» انتشار یافت، سبب شد برخی با علایقی که در این نویسنده سراغ دارند بخواهند سهم خود را ادا کنم تا جرعه‌ای از اقیانوس فرهنگ و ادبیات هزار سالۀ ایران بنوشیم.

به صورت مشخص البته پیشنهاد مدیریت و سردبیری عصر ایران بود و ار امروز بی‌آن‌که بتوان نظم دقیقی تعیین کرد شروع می‌کنم.

در گیر و دار و قیل و قال سیاست، این گونه مباحث می‌تواند جنبۀ آرامش‌بخشی هم داشته باشد. با این توضیح که قضاوت و اظهار فضل و انتساب به خود در کار نیست و تنها توشه‌هایی است که از گنجینه ای بزرگ از حکمت و نظم و نثر و اندیشه و البته عرفان ناب ایرانی برداشته و اندوخته‌ایم و می‌اندوزیم و به اشتراک می‌گذاریم و چون ابتدا در تارنما منتشر می‌شود از شتاب فضای تلگرام و نرم‌افزارهای پیام رسان موبایلی دور است و به قصد تأمل و درنگ نوشته می‌شود.

هر از گاهی به این بهانه جدای جنبه های معنوی و مفهومی سراغ فرم و زبان هم می‌روم چرا که به قول شاهرخ مسکوب «ایرانی بودن، گرفتاری های زیادی دارد.زبان فارسی اما همه را جبران می‌کند.»

در نخستین شماره دوبیت از فردوسی را از شاهنامه نقل می‌کنم:

فریدونِ فرّخ، فرشته نبود
زِ مُشک و ز عَنبر سرشته نبود

به «‌داد» و «دَهِش» یافت این نیکویی
تو داد و دهش کن، فریدون تویی 

به ساده‌ترین و شیواترین زبان می‌گوید «فریدون، آدم فرازمینی نبود. به سبب داد و دهش (عدالت و بخشش) از او به نیکی یاد می‌شود. تو هم داد و دهش داشته باش تا همچون فریدون شوی».

چون در سال‌های اخیر اصطلاح «دهش» باب شده شاید برخی تصور کنند واژه‌ای تازه است. حال آن که فردوسی آن را به کار برده بی‌آن‌که هیچ بار ایدیولوژیک داشته باشد.

در زندگی خود اهل داد (منصف) باشیم و از هر چه به دست می‌آوریم بخشی را به عنوان «دهش» برای دیگران در نظر بگیریم. این دهش می‌تواند مادی و می‌تواند معنوی باشد. لازم نیست حاتم‌ طایی باشیم. اصل دهش مهم‌تر از میزان آن است.

* برای لذت بیشتر از این دو بیت، پیشنهاد می‌کنم «آخرین داستان» با صدای شهرام ناظری را نیز گوش کنید که این دو بیت را هم خوانده است. (کاری شجاعانه. چون خوانندگان غالباً سراغ اشعار تغزلی و عاشقانه می‌روند).

----------------------------------------

بیشتر بخوانید:

*«انوشه» در تلویزیون؛ جامعۀ «پول‌زده» تشنۀ معنویت/ تقدیر یا تغییر؟

ارسال به تلگرام
انتشار یافته: ۲۵
در انتظار بررسی: ۹
غیر قابل انتشار: ۰
مهدی
۱۸:۳۴ - ۱۳۹۹/۱۰/۱۷
عالی. انشاالله این نکته های ارامبخش از ادب و عرفان ایرانی، در این دنیای بی آرام تداوم یابد.
مهدی
۱۴:۵۶ - ۱۳۹۹/۱۰/۱۷
درود بر شما
ناشناس
۰۸:۱۶ - ۱۳۹۹/۱۰/۱۷
عالي بود. خديرجان باز هم از اينها بنويس كه روحمان تازه شود و كمي از دنياي حال به هم زن سياست دور شويم.
ناشناس
۰۰:۲۲ - ۱۳۹۹/۱۰/۱۷
سلام. اگر می‌توانید اینها را به صورت صوتی بگذارید سپاسگزار خواهیم بود.
حمید
۲۲:۵۲ - ۱۳۹۹/۱۰/۱۶
در میان هجمه های سنگین اطلاعاتی که هر لحظه به خورد مخاطبان فضای مجازی داده میشه، واقعا جای مطالب آموزنده ای مثل همین مطلب کم هست. از رسانه عصر ایران تشکر میکنم به خاطر ارائه سری مطالب آشنایی با آثار تاریخی کشور و همینطور سری جدیدی از آشنایی با ادبیات فارسی که با این مطلب استارت زده شد.
عرفان
۲۲:۴۹ - ۱۳۹۹/۱۰/۱۶
با توجه به شناحتی که از جناب خدیر داریم، قطعا انتخاب این بیت، بخصوص برای اولین نوشتار، اتفاقی نیست. البته فرمودید هدف فقط لذت بردن از ادبیات فارسی هست ولی کاش ماها به "دهش"ش و اونایی که بالاترن به "داد"ش عمل کنیم.
ناشناس
۱۸:۲۳ - ۱۳۹۹/۱۰/۱۶
از آخرین داستان نام بردید.حیف از آن همه تکنیک خوب که به خاطر متن نامناسب بر باد رفت!
ناشناس
۱۷:۲۲ - ۱۳۹۹/۱۰/۱۶
آفرین جان آفرین پاک را

تلاش کنیم فرهنگ و ادب کهن خود را باز یابیم تا دیگران حتی در دشمنی از ما به نیکی یاد کنند
ناشناس
۱۷:۱۱ - ۱۳۹۹/۱۰/۱۶
بسیار عالی دست مریزاد
mmd
۱۶:۲۰ - ۱۳۹۹/۱۰/۱۶
همین؟ چقدر کوتاه!!!
عصر ایران

چون قرار است به نکته ای بسنده شود و ادامه یابد مانند تحلیل ها بلند نیست. در حد جرعه است نه کوزه!

ناشناس
۱۵:۵۴ - ۱۳۹۹/۱۰/۱۶
سلام جناب خدیر
سپاس از شما به خاطر نگرش و دغدغه ارزشمندتان نسبت به فرهنگ و ادب گران بهای ایران زمین ....
ناشناس
۱۳:۵۷ - ۱۳۹۹/۱۰/۱۶
به نظرم یکی از بهترین سروده ها و جملات خردمندانه استاد توس است
ایران زیبا
۱۳:۴۷ - ۱۳۹۹/۱۰/۱۶
خیلی خوب بود ادامه بدید
ما از فرهنگ و هنر وادب اصیلپون خیلی دور شدیم
علی
۱۳:۱۷ - ۱۳۹۹/۱۰/۱۶
دست مریزاد
رسول دهش
۱۳:۱۵ - ۱۳۹۹/۱۰/۱۶
خیلی خوشمان آمد ، تا حالا اینقدر تفسیری زیبا از فامیلیم ندیده بودم
ممنون
جهان
۱۳:۰۸ - ۱۳۹۹/۱۰/۱۶
سلام و درود خداوند بر مهردادخان خدیر عزیز
کمی گله مند شدم از باب ورود جنابعالی به داستان مهران مدیری و برایتان نوشتم شان شما بالاتر از پرداختن به این موضوعات است و اکنون خوشحال شدم به جائی قدم گذاشته اید که بوی نیکنامی از آن به مشام میرسد.
برای مخاطبان عصر ایران کتاب کمیاب " زندگی و مرگ پهلوانان در شاهنامه " تالیف استاد دکتر محمدعلی اسلامی ندوشن را معرفی میکنم که در بابی که شما گشوده اید کم نظیر است . با پوزش از جسارتی که شد.
پاسخ ها
چکو
| |
۲۱:۴۷ - ۱۳۹۹/۱۰/۱۶
بسیاربجاگفتید.هم درمقدمه وهم درموخره.جای این سلسله گفتارهای اقای خدیرخالی بود.کم گوی وگزیده گو.
ناشناس
۱۳:۰۵ - ۱۳۹۹/۱۰/۱۶
ممنون لذت بردم ادامه دهید
شهرزاد
۱۲:۵۵ - ۱۳۹۹/۱۰/۱۶
عالی. آقای خدیر. استادانه. حتی در متن های سیاسی اگر کسی با محتوا و نظرتون موافق نباشه نمیتونه تسلط تون به زبان فارسی و درست نویسی و پاکیزه نویسی رو انکار کنه. این جور نوشته ها رو ادامه بدین چون کلی وقت گذاشتین ولی چکیده ش رو کپسولی ارائه میدین. ممنون
ناشناس
۱۲:۴۹ - ۱۳۹۹/۱۰/۱۶
ایرانیت با وجود اینکه اساسی ترین رکن ماندگاری اقوام این سرزمین است ،
اما متاسفانه از دو سو ضربه می بیند ،
یک ادبیات رسمی کشور که ایرانی بودن را رقیب ایدئولوژی خود می داند ، درحالی که میهن پرستی باید اولین رکن اقدامات مسئولان کشور باشد ،
دوم اما به واسطه دهکده جهانی ، تنها فرهنگ مورد تایید ، فرهنگ امریکایی است ،
و متاسفانه ، تقریبا همه کشورهای جهان تسلیم این داستان شده و ملاک خوب و بد و پیشرفت و پسرفت کشورها شبیه شدن به امریکایی هاست ،
ناشناس
۱۲:۴۲ - ۱۳۹۹/۱۰/۱۶
سعدی علیه الرحمه می فرماید:

چو زن راه بازار گیرد بزن
وگرنه تو در خانه بنشین چو زن
عصر ایران سپاس از توجه شما. اما می کوشم مضامینی را انتخاب کنم که با ارزش های مدرن نیز سازگار باشد.

در کشورهای اسکاندیناوی و مشخصا فنلاند انگاره های ذهنی را تغییر داده اند و به عنوان مثال وقتی زنی صاحب فرزند می شود 6 ماه به مادر و 6 ماه به پدر مرخصی می دهند تا پدران نیز خانه داری را تجربه کنند.

دست کم مضامینی که بر سر آن مناقشه درنگیرد!
پاسخ ها
ناشناس
| |
۱۴:۱۷ - ۱۳۹۹/۱۰/۱۶
درود فراوان بر شما، قصدم مطایبه بود. از توجه شما به گنجینه فرهنگ ایران سپاس گزارم.
Viva Iran
| |
۱۶:۲۰ - ۱۳۹۹/۱۰/۱۶
در فنلاند به پدر ششماه مرخصی نمیدهند. اطلاعات غلط ندهید.
عصر ایران

این نکته را در گفت و گوی تازه ای از دکتر آرش نراقی شنیدم. با توجه به مطالعات ایشان و مقاله پر سر وصدایی که به تازگی دربارۀ زنان و مردسالاری نوشته اند و معمولا مستند صحبت می کنند اشاره شد. البته موضوع اصلی گفتار نیست و در پاسخ گفته شده. شما اگر اطلاع دقیق تر دارید بفرمایید.

محسن
۱۲:۱۲ - ۱۳۹۹/۱۰/۱۶
ادامه دار باشد
ناشناس
۱۲:۰۹ - ۱۳۹۹/۱۰/۱۶
بسیار عالی وپرمحتوا است واقعا خسته نباشین
تعداد کاراکترهای مجاز:1200