.png "عصر ایران")
۰۳ فروردين ۱۴۰۴
به روز شده در: ۰۳ فروردين ۱۴۰۴ - ۰۸:۲۸
خسارات حمله جنگنده‌های اسرائیلی به جنوب لبنان (فیلم) آبجی‌نسا، بازی زنانه تهران قدیم / شوهر باید اعیون باشه، صاحب آب و نون باشه
آن‌طور که پژوهشگران روایت می‌کنند به کار بردن برخی اصطلاحات در بازی آبجی‌نسا نشان می‌دهد که این بازی در دوره پهلوی قوام پیدا کرده اما برخی متون قدیمی از علاقه دختران تهرانی دوره قاجار به این بازی نمایشی خبر داده‌اند.
بازی‌های نمایشی از دوره قاجار به ابزاری برای بیان مشکلات و معضلات اجتماعی تبدیل شد و در دوره پهلوی رونق دوچندانی گرفت. آبجی‌نسا یکی از همین بازی‌های نمایشی است که در مناطق مختلف ایران رواج داشته، اما خیلی‌ها منشأ آن را تهران می‌دانند. آبجی‌نسا روایت دختر دم‌بختی است که به پسری جوان و فقیر علاقه‌مند می‌شود و همزمان پیرمردی ثروتمند به خواستگاری‌اش می‌رود. داستان این بازی نمایشی بازتاب‌دهنده یکی از مشکلات دختران در تهران قدیم یعنی وابستگی مالی آنها به شوهرانشان است.
به گزارش همشهری آنلاین، آن‌طور که پژوهشگران روایت می‌کنند به کار بردن برخی اصطلاحات در بازی آبجی‌نسا نشان می‌دهد که این بازی در دوره پهلوی قوام پیدا کرده اما برخی متون قدیمی از علاقه دختران تهرانی دوره قاجار به این بازی نمایشی خبر داده‌اند. «محمدحسین ناصربخت»، استاد دانشگاه و پژوهشگر، درباره تاریخچه این بازی نمایشی می‌گوید:
«آبجی‌نسا یکی از تقلیدهای زنانه سنتی است که توسط بانوان و همچنین دسته‌های مطرب زنانه در جشن‌ها و محافل خصوصی زنان و به‌ویژه عروسی‌های دوره قاجار و پهلوی اول اجرا می‌شد. این نمایش کوتاه کمیک با همراهی رقص و موسیقی اجرا می‌شد و به موضوع اختلاف نظر در زمینه معیارهای ازداوج بین خانواده‌ای که بیشتر به تمکن مالی خواستگاران اهمیت می‌دهد و دختر دم‌بختی که جوانی، اخلاق و سواد را معیار می‌داند می‌پردازد.»
انجوی شیرازی از پژوهشگران ادبی معاصر در کتاب «بازی‌های نمایشی» دو روایت از این بازی نمایشی را با همان زبان عامیانه مکتوب کرده است. یکی از این روایت‌ها با لهجه تهرانی است که به آبجی‌نسا معروف شد و روایت دوم با لهجه همدانی است که تحت عنوان «آبجی خاتون» اجرا می‌شد.
ناصربخت در باره شیوه و تقسیم نقش‌ها در نسخه تهرانی بازی نمایشی آبجی نسا می‌گوید: «نقش‌های این بازی نمایشی عبارتند از آبجی خاتون(راهنما و دوست مادر خانواده)، آبجی نسا(مادر) و سکینه(دختر).» مثلا آبجی‌خاتون در جایی به دختر دم‌بخت نصیحت می‌کند که " شوهر باید اعیون باشه، صاحب آب و نون باشه".
به اعتقاد این پژوهشگر، تعابیر استفاده شده در این بازی نمایشی مثل «با بالونک به هوا رفتن برای سفر به مکه و کربلا» و «یازده کلاس سواد خواستگار جوان» نشانه تعلق این بازی به دوران پهلوی است، اما گفته شده در دوران قاجار نیز با اختلافاتی در متن اجرا شده است
نظرات کاربران
لینک کوتاه: کپی لینک
تولید پلاستیک تجزیه‌پذیر با استفاده از باکتری مدفوع! خرداد 1403؛ تأیید پزشکیان، رد لاریجانی و وزیران رییسی و چهارمین بخت‌آزمایی قالیباف تغییرات اقلیمی در ایران؛ زنگ خطر برای امنیت آبی و زیست‌محیطی کشور علائم رایج بیماری کلیوی کدام است؟ محققان: داشتن پسر می‌تواند باعث پیری سریع‌تر مغز والدین شود کتاب های چرخ زمان: از بدترین تا بهترین!(+عکس) قدیمی‌ترین دریاچه زمین کجاست؟(+عکس) متن پیام تبریک عید نوروز هیتلر به ایرانیان ۸۷ سال پیش (عکس) مقایسه تعداد پرسنل فعال نظامی ناتو، روسیه و اوکراین در سال ۲۰۲۴ (+ اینفوگرافی) ۸ نکته کلیدی از اسناد ۶۰ هزار صفحه‌ای محرمانه درباره ترور جان اف. کندی ویتامین زنانه چیست و چه فایده‌ای دارد؟ تاج‌الملوک پهلوی در کنار فرزندان خود در سوئیس(عکس) ترتیل جزء بیست و دوم قرآن کریم با صدای استاد محمد صدیق منشاوی (صوتی) دعای مکارم الاخلاق صحیفه سجادیه (با خط درشت ، متن کامل و ترجمه روان) 15 بودجه دفاعی بزرگ جهان مربوط به کدام کشورهاست؟ (+ جدول)