غیردایمی‌ها؛ لقمه‌ای که در گلوی آمریکا گیر کرده است

 
دولت اوباما شديدا تلاش دارد تا به هر ترتيبي که شده حتي با دادن امتياز به چين، بتواند نظر آن كشور را بر اعمال تحريم‌ها عليه ايران جلب كند.

به گزارش «تابناک»، نشریه «وال استریت ژورنال» در گزارشی به بررسی بحران آمریکا در جلب نظر اعضای شورای امنیت برای تحریم‌های جدید علیه ایران پرداخته و می‌نویسد: اكنون يكي ديگر از چالش‌هاي موجود در برابر دولت اوباما، متقاعد كردن ديگر اعضای شوراي امنيت سازمان ملل متحد چون برزيل، تركيه و لبنان است. مقامات ذيربط از اين بابت نگران هستند كه مخالفت چين در قبال تحريم‌ها اگر با پشتيباني از سوي ديگر اعضا همراه شود، مي‌تواند مجازات‌هاي فرض شده عليه تهران را ضعيف‌تر نشان دهد.

هرچند كشورهايي چون برزيل، تركيه و لبنان به طور موقت در شوراي امنيت سازمان ملل صاحب كرسي هستند و قدرت وتو كردن را ندارند، به هر روی، مي‌توانند در راستاي اعمال تحريم‌ها مشكل‌تراشي كنند. ديپلمات‌هاي ارشد آمريكايي در هفته‌هاي اخير با رهبران چين، تركيه، برزيل و لبنان دیدار‌هايي داشته‌اند تا بلكه بتوانند تحريم‌ها عليه ايران تا ماه آينده به اجرا دربياورند.

این گزارش می‌افزاید، «داسيلوا»، رئيس‌جمهور برزيل، پيش از سفر هيلاري كلينتون به برزيل، خطاب به خبرنگاران گفت: «شايد چندان جالب نباشد كه بخواهيم با متوسل شدن به زور و اعمال تحريم‌ها بر ايران فشار بياوريم». همچنین «آموريم»، وزير خارجه برزيل نيز پس از سفر كلينتون به كشورش گفت: «تحريم‌ها عليه ايران نمي‌توانند کارساز باشند؛ يعني تأثيرگذاري مناسبي نخواهند داشت» که البته مقامات رسمي لبناني و ترك نيز اظهارات مشابهي مطرح ساخته‌اند.

«وال استریت ژورنال» در ادامه می‌نویسد: هرچند شوراي امنيت مي‌تواند احتمالا به نظر دلخواه در قبال اعمال تحريم‌ها علیه ایران به شرطي كه چين نخواهد از حق وتو استفاده كند، برسد، ولی لازم است، دست‌کم 9 عضو از پانزده عضو شوراي امنيت از اعمال تحريم‌هاي جديد عليه ايران حمايت كنند؛ این احتمال زیاد است که چين از حق وتو استفاده نكند و قطعنامه تصويب شود.

در همین باره، ديپلمات‌هاي غربي و آمريكايي مأثر در این موضوع مي‌گويند: تشنج‌ها بين آمريكا و چين، به ویژه در هفته‌هاي اخير بر سر مسائلي ديگر تشديد يافته‌ است كه البته سياست و ديپلماسي در قبال ايران را نيز در بر گرفته‌ است.

بنا بر این گزارش، به تازگی نیز كاخ سفيد، دو نفر از مجرب‌ترين كارشناسان مسائل چين، یعنی «جيمز استاينبرگ«؛ معاون وزارت خارجه و «جفري بي در»، مديركل امور آسيايي امنيت ملي خود را به پكن فرستاده تا راجع به ايران و معضل موجود از نزديك سخن گویند. این در حالی است که آمريكا تاکنون در همه دفعات، پیش از اعمال تحريم‌ها عليه ايران، توانسته است اتفاق آرا را با خود همراه کند، به استثناي يك رأي كه آن هم از سوي اندونزي در سال 2008 بوده است.

ديپلمات‌ها مي‌گويند تحريم‌هاي جديد و مخالفت‌هاي برخي از كشورها، موجب شده تا قدرت نمايي تحريم‌ها در قبال ايران ضعيف‌تر باشد و فشار لازم را نياورد تا ايران بخواهد از دستيابي به تسليحات هسته‌اي جلوگیری كند؛ هرچند ايران بارها گفته كه برنامه هسته‌اي‌اش صرفا صلح آميز است.

این نشریه آمریکایی می‌افزاید: همكاري كشورهايي با اقتصاد روبه رشد از جمله چين، برزيل و تركيه نيز برای اثرگذاری تحریم‌های جدید حياتي است؛ صرفنظر از اين كه تحريم‌هاي جديد عليه ايران از سوي سازمان ملل تأييد و حمايت بشوند، يا نه.

آمريكا بر اين باور است كه برزيل در اين اقدام بین المللی راجع به قدرت هسته‌اي يك بازيگر اصلي و حياتي است. علاوه بر نقش و جايگاه کنونی برزيل در شوراي امنيت، اين كشور، همچنان نقش رهبري در گروه كشورهاي عدم تعهد را دارد؛ كشورهایي كه هميشه از حق غني‌سازي اورانيوم از سوی ايران حمايت كرده و با گسترش نيروي هسته‌اي از سوي ايران موافق هستند.

اما «داسيلوا»، رئيس‌جمهور برزيل به تازگی نشان ساخته است كه بايد به ايران فرصت زماني بيشتري داد تا بتواند نگراني‌هاي جامعه بين‌المللي را برطرف سازد. وي همچنین بار دیگر حق گسترش فن‌آوري هسته‌اي از سوي ايران را مورد حمايت قرار داده است. وي نیز افزود که مخالف آن است كه تهران بخواهد در راستاي گسترش تسليحات هسته‌اي گام بردارد. وجود برنامه صلح آميز هسته‌اي خود برزيل، شايد بيانگر موضع آن كشور باشد که برزيل شديدا محتاج به انرژي بوده و مجبور است با  بهره‌گیری از انرژي پاكيزه و مسالمت آميز هسته‌اي، نيازهاي خود در بخش انرژي را برطرف سازد».
داسيلوا همچنین افزوده است: «من همان چيزي را براي ايران مي‌خواهم كه براي برزيل مي‌خواهم؛ یعنی همان استفاده از انرژي هسته‌اي در موارد مسالمت آميز. اگر ايران با اين امر موافقت داشته باشد، بداند كه از حمايت برزيل برخوردار است».

«وال استریت ژورنال» می‌افزاید: برزيل كشوري است كه علاوه بر نقش كليدي كه در جهان دارد از روابط خوب و حسنه‌اي با بسياري از كشورها برخوردار است.
«آموريم»، وزير خارجه برزيل مي‌گويد که كشورش از امتياز ميانجيگري برخوردار است، اما از سوی دیگر، داسيلوا كسي است كه برای نمونه، جورج بوش را در آغوش گرفته و هم دشمن سرسخت او هوگوچاوز را و با هر دو روابط حسنه‌اي داشته است.
«اريك فراترورث»، يكي از متخصصان مسائل تجاري و سياسي در قاره آمريكا مي‌گويد: برزيل بسيار مايل است كه از لحاظ جهاني مطرح‌تر بشود كه البته در اين كار هم موفق بوده است.

در پایان این گزارش نیز آمده است: تركيه و لبنان نيز در برابر حمايت از اعمال تحريم‌ها عليه ايران شانه خالي كرده‌اند. رجب طيب اردوغان، نخست وزير تركيه در قبال تهديد موجود و بالقوه از سوي ايران اهميتي نشان نداد و درباره زرادخانه‌هاي مخفي اسرائيل گفت: «بهتر است دست‌کم به هر دو كشور با يك چشم نگاه شود». ديپلمات‌هاي اروپايي و آمريكايي همچنین از اين نگران هستند كه مبادا لبنان از دادن رأيي موافق عليه ايران خودداری ورزد.

در مجموع و با ارزیابی گزارش این نشریه آمریکایی و همچنین تلاش‌های گسترده دیپلماتیک واشنگتن برای متقاعد سازی کشورها علیه برنامه هسته‌ای ایران، به نظر می‌رسد این پروژه برای ایالات متحده غیرممکن می‌نماید و یا اینکه عملی شدن آن برای کاخ سفید هزینه‌ها و امتیاز دهی‌های گسترده‌ای را به دنبال خواهد داشت.