زنگ خطر خشکسالی در انگلیس به صدا درآمد/هشدار درباره تکرار بحران ۱۹۷۶

هم‌زمان با خشک‌ترین بهار یک قرن اخیر و افت محسوس سطح ذخایر آبی در انگلیس، کارشناسان این کشور نسبت به احتمال تکرار بحران تاریخی خشکسالی سال ۱۹۷۶ هشدار داده‌اند؛ وضعیتی که با زیرساخت‌های فرسوده، نشت گسترده آب و نبود سرمایه‌گذاری کافی در مخازن ذخیره، انگلیس را در آستانه بحرانی بی‌سابقه قرار داده است.

 

به‌گزارش خبرنگار ایرنا از لندن، داده‌های رسمی نشان می‌دهد سطح آب در مخازن شمال‌غربی انگلیس تنها ۶۱.۹ درصد ظرفیت کل است. این در حالی است که این رقم در همین زمان در سال گذشته ۸۸.۸ درصد بود. کاهش شدید بارندگی در سه‌ماهه نخست سال ۲۰۲۵، که بنا بر اعلام اداره هواشناسی بریتانیا خشک‌ترین بهار در بیش از صد سال اخیر ارزیابی شده، زنگ خطر کم‌آبی را در سراسر کشور به صدا درآورده است.

 

برخی مناطق انگلیس از جمله لندن، همپشایر، منچستر و یورکشایر طی بیش از سه هفته بدون حتی یک قطره باران سپری کرده‌اند. کارشناسان سازمان محیط‌زیست انگلیس اعلام کرده‌اند که خطر بروز خشکسالی در تابستان پیش رو در سطح «متوسط» ارزیابی می‌شود، اما در صورت تداوم این روند، کشور به‌سرعت وارد وضعیت اضطراری خواهد شد.

 

بر اساس ارزیابی‌های انجام‌شده، نزدیک به یک‌پنجم کل آب آشامیدنی در انگلیس، پیش از رسیدن به خانه‌ها، به دلیل نشتی در شبکه‌های قدیمی تلف می‌شود. گفته می‌شود این رقم به‌تنهایی می‌تواند آب مورد نیاز کلان‌شهر لندن را تأمین کند. در همین رابطه، پروفسور هانا کلوک از دانشگاه ردینگ می‌گوید: «در شرایطی که کشور با کم‌آبی و خشکسالی مواجه است، دیدن صحنه‌هایی مثل نشت آب شرب از ترک‌های خیابان‌ها (مانند لوله‌های شکسته یا قدیمی) بسیار ناراحت‌کننده، ناامیدکننده و غیرقابل‌تحمل است؛ اما متأسفانه این چیزی است که اکنون واقعاً در حال وقوع است.»

 

یکی دیگر از عوامل کلیدی در بحران پیش‌رو، فقدان سرمایه‌گذاری در ساخت مخازن جدید است. در انگلیس از سال ۱۹۹۲ تاکنون هیچ مخزن جدیدی ساخته نشده و پروژه‌های پیشنهادی فعلی، طبق برآوردها تا دهه ۲۰۳۰ به بهره‌برداری نخواهند رسید. این در حالی است که وزارت محیط‌زیست انگلیس پیش‌بینی کرده که تا سال ۲۰۵۰ کشور به ۵ میلیارد لیتر آب بیشتر از ظرفیت فعلی نیاز خواهد داشت.

 

 

در تابستان سال ۱۹۷۶، انگلیس شاهد یکی از خشک‌ترین دوره‌های تاریخ خود بود که منجر به قطع آب در بسیاری از مناطق و استفاده از شیرهای عمومی در خیابان شد. کارشناسان هشدار می‌دهند که در صورت ادامه خشکسالی فعلی، احتمال تکرار این سناریو، به‌ویژه در مناطقی که زیرساخت‌های ضعیف‌تری دارند، وجود دارد.

 

دکتر بارنابی دابسون از کالج سلطنتی لندن در این باره می‌گوید: «مخازن معمولاً در پایان بهار پر می‌شوند؛ اگر این اتفاق نیفتاده باشد، یعنی در نقطه مطلوب قرار نداریم. در صورت تداوم خشکسالی در تابستان و سپس یک زمستان خشک، احتمال ورود به وضعیت بحرانی در سال ۲۰۲۶ بسیار بالا خواهد بود.»

 

گفتنی است که در سال ۲۰۲۲ و در پی خشکسالی گسترده، روستایی در منطقه آکسفوردشایر به‌طور کامل از آب شرب محروم شد و ممنوعیت استفاده از شلنگ آب در سراسر کشور اعمال گردید. حال، نهادهای ناظر و نهادهای دانشگاهی هشدار داده‌اند که چنین تصمیماتی ممکن است دوباره در دستور کار قرار گیرد.

 

بر اساس گزارش‌ها، شرکت‌های آب‌رسانی از آغاز ساخت ۹ مخزن خبر داده‌ و مدعی شده‌اند که در حال ثبت رکوردهای جدید در زمینه رفع نشتی هستند. اما کارشناسان با انتقاد از سال‌ها سرمایه‌گذاری ناکافی، ساختار مقرراتی موجود را مقصر می‌داند.

 

سخنگوی وزارت محیط‌زیست انگلیس در این باره گفته است: «ما وضعیت سطح آب‌ها را زیر نظر داریم و از شرکت‌های آب انتظار داریم نشتی‌ها را کاهش دهند و برای محافظت از ذخایر اقدام کنند.» اما منتقدان بر این باورند که این هشدارها بدون پشتوانه قانونی و اجرایی کافی، بیشتر جنبه تبلیغاتی دارد.

 

پروفسور کلوک در این زمینه هشدار داده است: «ما در کشوری زندگی می‌کنیم که باران می‌بارد اما در تابستان‌ها با بی‌آبی و بحران آب دست‌به‌گریبان هستیم. این نشانه آن است که سیستم مدیریت آب ما در آستانه فروپاشی است.»

 

اگرچه سناریوی صف‌کشیدن برای پر کردن سطل آب از شیرهای خیابانی در حال حاضر دور از ذهن به‌نظر می‌رسد، اما بسیاری از کارشناسان معتقدند که اگر روند کنونی ادامه یابد، انگلیس به‌رغم آب‌وهوای مرطوب و بارانی، ممکن است در آینده‌ای نه‌چندان دور با کم‌آبی گسترده مواجه شود.

 

این بحران نه‌فقط نتیجه تغییرات اقلیمی، بلکه حاصل بی‌برنامگی، زیرساخت‌های فرسوده و بی‌توجهی چنددهه‌ای به آینده آبی کشور است؛ واقعیتی تلخ که دیر یا زود ممکن است مردم انگلیس را با شیرهای خشک و سطل‌های خالی روبه‌رو کند.