.png "عصر ایران")
۳۰ آذر ۱۴۰۴
به روز شده در: ۳۰ آذر ۱۴۰۴ - ۲۳:۱۴
عراقچی: تأسیسات هستهای ما آسیب دید، اما فناوری را نمیتوان بمباران کرد (فیلم) مطالعه جدید ناسا: تاکنون بیش از ۳۰ تمدن پیشرفته سقوط کردهاند؛ آیا اکنون نوبت ماست؟
نابودی ۳۰ تمدن پیشرفته پیش از ما، نه یک افسانه تاریخی بلکه هشدار تلخی از تکرار الگوهای فراموششده در عصر مدرن است؛ آیا تمدن ما نیز قربانی بعدی خواهد بود؟
پژوهشی جنجالی که بخشی از آن با حمایت ناسا انجام شده، ادعا میکند تمدنهای بسیار پیشرفتهای که هزاران سال پیش روی زمین شکل گرفته بودند، نهتنها به نقطه اوج خود رسیدند بلکه به دلایل درونی و خارجی، با فروپاشی کامل مواجه شدند.
به گزارش گجت نیوز، برخلاف تصور رایج که پیشرفت تکنولوژیک را ضامن بقای تمدنها میداند، این مطالعه نشان میدهد که حتی پیچیدهترین جوامع انسانی نیز در برابر الگوهای ناپایدار مصرف، توزیع نابرابر منابع و ناتوانی در اصلاح مسیر، آسیبپذیر هستند. حال این پرسش مطرح میشود که با توجه به شباهتهای فزاینده میان وضعیت امروز بشر و مسیرهای طیشده در گذشته، آیا آینده ما نیز به همان سرنوشت دچار خواهد شد؟
آیا الگوی سقوط تمدنها تکرار میشود؟
مطالعهای که با حمایت مالی ناسا انجام شده، حاکی از آن است که تمدنهای بسیار پیشرفتهای که هزاران سال پیش روی زمین وجود داشتهاند، به همان اندازه در معرض فروپاشی بودهاند که تمدن امروزی ما هست.
پژوهشگران در این مقاله به الگوهای ناپایداری در ساختار اجتماعی و اقتصادی تمدنها اشاره میکنند؛ الگوهایی که در طول تاریخ بارها تکرار شدهاند و امروز نیز نشانههایی از آنها در جوامع مدرن دیده میشود.
آیا تاریخ پر از تمدنهایی است که خود را نابود کردند؟
اگرچه شاید در کتابهای درسی چنین چیزی بهروشنی نیامده باشد، اما شواهد تاریخی گواه آن است که قدرتهای بزرگی در طول تاریخ، پس از رسیدن به اوج، در پی انتخابهای نادرست و مدیریت ناکارآمد، مسیر سقوط را طی کردهاند.
مثالی که در این پژوهش به آن اشاره شده، فرانسه در قرن هجدهم است. کشوری که با گسترش قلمروهای فرامرزی و هزینههای بیرویه، به کسری بودجه شدید رسید و در ادامه با بحرانهای مالی و سقوط ارزش پول ملی، وارد دوران بیثباتی شد. هرچند فرانسه بهطور کامل از صحنه تاریخ محو نشد، اما این نمونهای از الگوهای کوچک فروپاشی است که در جوامع کنونی نیز قابل مشاهده است.
نگاهی عمیقتر به تاریخ ۳ تا ۵ هزار سال پیش
اگر تاریخ را تا حدود ۳۰۰۰ تا ۵۰۰۰ سال به عقب ورق بزنیم، به تمدنهایی برمیخوریم که نهتنها پیشرفته و سازمانیافته بودند بلکه از سطحی از پیچیدگی فرهنگی و تکنولوژیک برخوردار بودند که در نوع خود بینظیر است. با این حال، بسیاری از این تمدنها نیز با وجود ظاهر مقتدر، در برابر بحرانهای درونی یا محیطی تاب نیاوردند و فروپاشیدند.
تمدنهایی پیش از اینکا، اولمک و مصر باستان
پژوهشگران معتقدند اگر نگاهی به گذشتهای دورتر، بیش از ده هزار سال پیش بیندازیم، با شواهدی از تمدنهایی روبهرو میشویم که حتی پیش از اینکا، اولمک و مصر باستان وجود داشتند و بهشکلی اسرارآمیز از بین رفتهاند.
نمونه برجستهای از این تمدنها، مایاهای باستانی هستند؛ تمدنی که در جنگلهای جنوب مکزیک، گواتمالا و بلیز شکوفا شد و با سامانه نوشتاری پیچیده، فناوری پیشرفته در استفاده از لاستیک و بناهای باشکوه، از رقبای اروپایی خود قرنها جلوتر بودند. با این حال، آنها نیز همچون دیگران، بهطور اسرارآمیزی ناپدید شدند.
آیا الگوی فروپاشی تمدنها قابل پیشبینی است؟
دانشمندان در پژوهشهای خود به الگوهای مشابهی در تمدنهای متعدد برخورد کردهاند؛ از مایا گرفته تا دیگر جوامعی که روزگاری عظمت داشتند و اکنون تنها ویرانههایی از آنها باقی مانده است.
به باور آنها، نمیتوان از کنار تکرار این الگوها بهسادگی عبور کرد. مدلی که توسط صفا متشری، ریاضیدان کاربردی، طراحی شده، موسوم به مدل پویای «انسان و طبیعت»، نشان میدهد که چرخه «ظهور و سقوط» یک روند تکرارشونده در تاریخ بشری است.
تمدنهای پیشرفته، اما شکننده
در این پژوهش آمده است: «سقوط امپراتوری روم و همچنین امپراتوریهای پیشرفتهتری مانند هان، موریان، گوپتا و بسیاری از امپراتوریهای بینالنهرین، همگی گواهی بر آناند که حتی تمدنهای خلاق، پیچیده و پیشرفته نیز میتوانند شکننده و ناپایدار باشند.»
فناوری، ناجی یا عامل نابودی؟
در ادامه مطالعه آمده است که هرچند پیشرفت فناوری میتواند بهرهوری در استفاده از منابع را افزایش دهد، اما معمولاً همزمان مصرف سرانه منابع و مقیاس استخراج نیز افزایش مییابد. در نتیجه، اگر سیاستهای بازدارندهای برای مهار این روند وجود نداشته باشد، کارایی بیشتر عملاً با مصرف بیشتر خنثی میشود؟
لینک کوتاه: کپی لینک
سازمان ملل: آتش بسی وجود ندارد / ادامه بمباران غزه از سوی اسرائیل سناتور آمریکایی: احتمال کمی برای خلع سلاح حماس وجود دارد مانور قدرت مراکش در افتتاحیه جام ملتهای آفریقا؛ رباط آماده میزبانی از جام جهانی شد (+عکس) سقوط شیاطین سرخ در قلعه ویلاپارک؛ استونویلا مچ منچستریونایتد را خواباند بایرن مونیخ دستبردار صدر نیست؛ پیروزی ۴ گله شاگردان کمپانی در هفته پانزدهم بوندسلیگا برخی مدارس اراک فردا دوشنبه غیرحضوری شد رئیس اتحادیه طلا: بانک مرکزی حسابم را مسدود کرد سرلشکر موسوی: ترور یهودیان عملیات فریب رژیم صهیونی برای القای یهودی ستیزی است سفر ایلان ماسک به دبی و دیدار با ولیعهد (عکس) میدری: افزایش حقوق کارگران خواست همه ماست اما با محدودیت مالی روبرو هستیم کشف دستگاه جاسوسی رژیم صهیونیستی توسط ارتش لبنان واکنش نویدکیا به شگفتی در نقشجهان؛ عذرخواهی محرم از هواداران بابت حذف از جام حذفی حمله عربستان به مناطق مرزی یمن عراقچی: احتمال حملهای جدید را رد نمیکنیم/ برای هرگونه حمله احتمالی کاملا آماده هستیم نماینده حزبالله: در قاموس ما جایی برای تسلیم شدن نیست
اخبار و تحلیل های ترکیه
نظرسنجی
طنز «مهران مدیری» را بیشتر دوست دارید یا طنز «رضا عطاران» را؟