از بیل‌هایی که به آسمان بلند می‌شوند تا شمع‌‌هایی که به زمین می‌افتند / آیینی از دوره قاجار در خراسان جنوبی (فیلم)

فیلم گزارش را این‌جا ببینید

عصر ایران ــ در شهر خوسف، نزدیک بیرجند در خراسان جنوبی، هر ساله با فرا رسیدن روز عاشورا، آیین سنتی «بیل‌زنی» با شور و حال خاصی برگزار می‌شود. پس از اقامه نماز ظهر و عصر عاشورا، عزاداران که بیشتر آنها کشاورزان منطقه هستند، بیل به دست می‌گیرند و با شعار «حیدرعلی» به هوا می‌پرند و بیل‌هایشان را به هم می‌کوبند. این بیل‌ها که به سوی آسمان بلند می‌شوند، نمادی از رویارویی لشکر امام حسین (ع) با دشمنانش هستند و به یاد طایفه بنی‌اسد برگزار می‌شود که سه روز پس از عاشورای سال ۶۱ هجری، پیکر شهدای کربلا را با دستان خالی دفن کردند.

کشاورزان معتقدند اگر در این مراسم بیل نزنند، سال خوبی در انتظار محصولاتشان نخواهد بود. آنها با این آیین برای دفع آفات محصولاتشان به معصومین متوسل می‌شوند. این مراسم که ریشه در دوره قاجار دارد، در سال‌های پایانی دهه ۳۰ برای مدتی ممنوع شده بود، اما اکنون بیش از یک دهه است که به عنوان بخشی از میراث معنوی کشور به ثبت رسیده و هر سال با شکوه برگزار می‌شود.

آیین هفت‌منبر؛ سنتی کهن در شب تاسوعا

همزمان با این مراسم، آیین کهن «هفت‌منبر» نیز در خراسان جنوبی اجرا می‌شود. در غروب تاسوعا، زنان به هفت مسجد سر می‌زنند و پای منبرها شمع روشن می‌کنند. آنها خرما و پول را به نیت برآورده شدن حاجاتشان پای منبر می‌ریزند. خادم مسجد تا زمانی که شمع‌ها خود به خود خاموش شوند، در محل می‌ماند و هیچ‌کس اجازه خاموش کردن شمع‌ها را ندارد. در پایان مراسم، خادم نذورات و اشک شمع‌ها را جمع‌آوری می‌کند.

این آیین نیز مانند بیل‌زنی، در فهرست آثار ملی ناملموس ایران به ثبت رسیده و از سنت‌های ماندگار منطقه خوسف است که هر ساله با حضور پرشور مردم برگزار می‌شود.

این مراسم‌ها نه‌تنها جلوه‌ای از فرهنگ و اعتقادات مردم خراسان جنوبی هستند، بلکه نشان‌دهنده پیوند عمیق آنها با تاریخ و ارزش‌های عاشورایی است.

سخنگوی دولت: زنان نه بخشی از مشکل، نه بخشی از راه‌حل، بلکه «خود راه‌حل» هستند

بیشتر بخوانید:

آیین گل‌مالی / اینجا حتی مردگان هم در روز عاشورا عزادارند (فیلم)

نوحه‌خوانی محمود کریمی در شب عاشورا (فیلم)

مراسم تاسوعا در کنار خلیج فارس (فیلم)

بازیگر مصری، فرازی از یک نمایشنامه درباره امام حسین را این چنین زیبا روایت می‌کند (فیلم)

نوحه جانسوز شب عاشورا

تشت‌هایی که نذر امام حسین می‌شوند ؛ استقبال از محرم با یاد کربلا (فیلم)

تماشاخانه

دارویی که این روزها پولدار‌های چاق به دنبالش هستند / درباره آمپول لاغری که فقط دست ۱۰ درصد مردم جهان به آن می‌رسد (فیلم)

نمره کواکبیان به دولت پزشکیان : از بیست، ۱۲ یا ۱۳ (فیلم)

فیلم های دیگر