کیومرث ملک‌مطیعی: یک قبر رایگان تنها سهم ما از توجه مسئولان است

مهر: پیرمرد «گیلکی» سینما، تلویزیون و تئاتر کشور از بی‌توجهی‌ها بغض سنگینی داشت، اما صبور بود و جنجال نمی‌کرد و با آرامش درد دل می‌کرد و می‌گفت اینکه یک قبر مجانی سهم هنرمندان از توجه مسئولان باشد نوعی توهین است.

حدود دو سال پیش بود که فهمیدیم ملک مطیعی گاهی برای مدتی به کرج می‌آید و در این شهر زندگی می‌کند. پس از فهمیدن این مطلب با او تماس گرفتیم و به همراه چند تن از دوستان علاقمند به هنر به منزلش رفتیم.

او با ما بسیار مهربانانه رفتار کرد. شاید مهربان‌تر از کسی که برای اولین بار شخص دیگری را می‌بیند. در منزلش احساس راحتی می‌کردیم و واقعا حس می‌کردیم که با یک هنرمند مردمی روبرو هستیم.

خانه‌اش ساده بود اما در عین سادگی، صفا و صمیمیتی خاصی داشت. تا جایی که به عنوان مهمان‌هایی که برای اولین بار به آنجا می‌رفتیم، در آن خانه احساس راحتی می‌کردیم و از این که در محضر یک هنرمند مهربان نشسته‌ایم، حس خوبی داشتیم.

خانه‌اش ساده بود و از تجملات خانه‌های این روزگار، آثار چندانی در آن به چشم نمی‌خورد اما در اوج سادگی، صمیمیتی داشت که شاید در بسیاری از خانه‌های تجملاتی نتوان آن را یافت. مثل بسیاری از هنرمندان دیگر، خانه‌اش فضایی هنری داشت و بسیاری از وسایل آن حس هنری را به مخاطب انتقال می‌داد.

پیدا بود میانه‌اش با اهالی مطبوعات چندان بد نیست ضمن اینکه به راحتی حرف خود را به زبان می‌آورد و از اینکه از بی‌توجهی مسئولان و دستگاه‌های فرهنگی گلایه کند، واهمه‌ای نداشت. آن روز گذشت و ما چندماه بعد دوباره به منزل ملک مطیعی در کرج رفتیم و او باز هم با ما مهربانانه برخورد کرد و صبورانه به سئوال‌های ما که بسیاری از آنها مثل بعضی از سئوال‌های خبرنگاران، خسته کننده و تکراری است، پاسخ گفت.

وقتی حرف می‌زد به یاد «غلام شیش لول بند» مهربان «زیر آسمان شهر» می‌افتادم و خوشحال بودم که ملک مطیعی در زندگی واقعی‌اش هم مثل «غلام شیش لول بند» مهربان است و شخصیتش با نقش‌هایی که معمولا بازی می‌کند، فاصله چندانی ندارد.

این بار بیشتر از قبل گلایه کرد یا شاید ما نسبت به قبل، سئوال‌های خبری‌تر و جدیدتری پرسیدیم و به این سئوال‌ها که مثلا اولین بازی‌اش در چه فیلمی بوده یا چند سال دارد، اکتفا نکردیم.

او حرف‌های زیادی زد، از خاطرات شیرینش گفت اما از گلایه‌ها هم گفت و ما فهمیدیم که هنرمندان پیشکسوت سینما، تئاتر و تلویزیون گلایه‌های به حق و به جایی از دستگاه‌های فرهنگی دارند و حق دارند که گاهی این گلایه‌ها را به زبان آورند.

آن روز ما فهمیدیم که کسی که مردم را می‌خنداند، ممکن است خودش نیز از نامردمی زمانه و بی‌توجهی دستگاه‌های فرهنگی، دردها و بغض‌هایی در دل داشته باشد که تنها گاهی فرصت بیان آنها پیش می‌آید.

آن روز ملک مطیعی درد دل‌های شخصی خود را نگفت، دردها و مشکلاتی را گفت که بسیاری از هنرمندان پیشکسوت با آنها مواجه هستند و بسیاری از آنها که از بین ما رفته و به دیار معشوق حقیقی کوچ کرده‌اند نیز آنها را تجربه کرده‌اند.

دستگاه‌های فرهنگی تنها در کلام، متولی امور هنرمندان پیشکسوت هستند
آن روز ما به خاطر نامردمی زمانه حسرت خوردیم و دریافتیم که دستگاه‌ها و مسئولان فرهنگی کشور توجه زیادی به حل مشکلات هنرمندان پیشکسوت ندارند و بسیاری از آنها تنها در کلام، متولی امور این هنرمندان و حل مشکلات آنها هستند.

ملک مطیعی در خصوص وزارت ارشاد و عملکرد آن می‌گفت: «وزارت ارشاد وظایف خود در مقابل بازیگران پیشکسوت را انجام نداده و در حق آنها اجحاف کرده است.»

این پیشکسوت بازیگری ادامه داد: «با وجود اینکه بازیگران پیشکسوت برای ارتقای سطح هنری کشور از سال‌ها پیش تلاش کرده‌اند اما وزارت ارشاد بسیاری از نیازهای آنها را تامین نکرده و در این زمینه به وظایف خود کم توجه بوده است.»

این هنرمند اظهار داشت: «در حال حاضر وزارت فرهنگ و ارشاد ماهیانه بین 110 تا 120 هزار تومان به بازیگران پیشکسوت پرداخت می‌کند که این میزان جوابگوی بسیاری از نیازهای آنها نیست.

بسیاری از پیشکسوتان بازیگری سال‌ها مشکلات مختلف را به جان خریده و با وجود همه مسائل به کار خود ادامه داده‌اند و اگر پایداری آنها نبود، شاید وضعیت کیفی بازیگری در کشور به سطح کنونی نمی‌رسید.»

ملک مطیعی عنوان کرد: «هیچ خانواده‌ای نمی‌تواند با ماهی 120 هزار تومان زندگی بگذراند و از این جهت، ارشاد در حق بازیگران پیشکسوت اجحافی بزرگ کرده است.

البته ممکن است برخی از این بازیگران کارمند اداره، شرکت و ... دیگری باشند و از محل دیگری هم حقوق بگیرند اما تعداد این گونه بازیگران کم است و بخش قابل توجهی از آنها تنها از وزارت فرهنگ و ارشاد حقوق می‌گیرند.»

سهم پیشکسوتان از توجه ویژه مسئولان تنها یک قبر رایگان است

ملک مطیعی در بخش دیگری از سخنان خود نیز بیان کرد: «سهم پیشکسوتان بازیگری از توجه ویژه مسئولان تنها یک قبر رایگان در قطعه هنرمندان بهشت زهراست که این امر از کم توجهی به وضعیت این بازیگران حکایت می کند.

این پیشکسوتان از سالیان گذشته برای پایداری هنر اجرای نقش در کشور تلاش کرده‌اند و کم توجهی به وضعیت آنها حق آنها نیست.»

هنرمند تئاتر، سینما و تلویزیون ادامه داد: «پیشکسوتان بازیگری در سنین پیری و از کارافتادگی بیشتر از مواقع دیگر به حمایت‌ها و توجه خاص مسئولان نیاز دارند و نباید به گونه‌ای عمل شود که همه زحمات آنها نادیده گرفته شود.»