تمدن چند هزارساله‌اي با يك تصميم به زير آب خواهد رفت

با آبگيري سد سيوند اين منطقه از نظر زيست محيطي نيز تغيير شكل خواهد داد و يكي از زيباترين نقاط زيست محيطي و تاريخي جهان، از بين خواهد رفت.

عليرضا قهاري گفت: حيطه اختيارات يك سازمان تا چه اندازه است كه با يك تصميم و يك دست خط، تمدن چند هزار ساله‌اي به زير آب رود.

عليرضا قهاري رييس انجمن مفاخر معماري ايران درگفت وگو با فارس از موافقت رييس سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري با آبگيري سد سيوند ابراز نگراني كرد وگفت: رييس سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري بدون هيچ توضيحي به مجلس و مردم،‌ موافقت شفاهي خود را براي آبگيري سد سيوند اعلام كرده است كه طبق گفته وي،‌تا چند روز ديگر به صورت كتبي اعلام خواهد شد.

وي افزود: اين تصميم درحالي از سوي رياست سازمان ميراث فرهنگي وگردشگري گرفته شده است كه نتيجه كاوش‌ها و دستاوردهاي 14 هيئت باستان‌شناسي در نظر گرفته نشده است.
قهاري گفت: اين 14 هيئت باستان‌شناسي به صورت مشترك از چند كشور دنيا و به سرپرستي ايراني‌ها كار بررسي بخش‌هاي مختلف اين منطقه به خصوص تنگه بلاغي را انجام دادند و به نتايجي دست يافته‌اند كه در دنيا بي‌نظير است.

وي درباره نتايج كاوش‌هاي باستان‌شناسي در اين منطقه گفت: هيئت باستان‌شناسي،در اين منطقه، به تاريخي بين 7 تا 10 هزارسال دست يافت و به تپه‌هاي مربوط به پيش از ميلاد برخوردند كه هنوز كاوش نشده است همچنين در اين منطقه سكونت‌گاه‌هاي پيش از ميلاد، كوره‌هاي ذوب فلز، غارها، كوره‌هاي سنگي مربوط به دوره فرمانروايان پارس‌(فرته داران)،گورستان‌هايي از دوره اشكاني و 7 كيلومتر مرز سنگي يافتند كه اين تمدن‌ها در دنيا بي‌نظير است. ضمن اين كه هم‌اكنون اين منطقه به عنوان منطقه كوچ‌نشين مورد استفاده عشاير كشورمان قرار مي‌گيرد.

قهاري تاكيد كرد: با آبگيري سد سيوند، تمام اين تمدن‌ها و يافته‌هاي باستان‌شناسان به زير آب خواهد رفت كه اين مسئله علاوه برنگراني باستان‌شناسان و معماران، كارشناسان زيست محيطي را نگران كرده است. چرا كه با آبگيري سد سيوند اين منطقه از نظر زيست محيطي نيز تغيير شكل خواهد داد و يكي از زيباترين نقاط زيست محيطي و تاريخي جهان، از بين خواهد رفت.
رييس انجمن مفاخر معماري ايران با اشاره به سابقه ساخت سد سيوند گفت: ساخت اين سد در طرح توجيهي توسعه آبياري رودخانه (پل وار) كه به سيوند معروف است در سال 1349 از سوي مهندسين مشاور آمريكايي (جاستين و كورتني) تهيه شده است كه در آن زمان به مسائل باستان‌شناسي آن توجهي نشده است. اين طرح در سال 1367به مهندسين مشاو «سكو» واگذار شد و مرحله اجراي عمليات سد سازي از سال 1371 شروع شد و سد سيوند در فاصله چهار كيلومتري از ثبت جهاني پاسارگاد ساخته شد.

سدسازي اين منطقه با فاصله 7 تا 10 كيلومتر از تمدن‌هاي با ارزش گذشته انجام شد كه اين تمدن‌ها از 10 هزارسال پيش آغاز شده و اوج شكوفايي آن به دوره هخامنشي و ساخت مجموعه پاسارگاد بازمي‌گردد.

وي با بيان اين كه احداث اين سد حدود 14 سال به طول انجاميده است، گفت: وزارت نيرو مدعي است كه در سال 1370 و پيش از ساخت اين سد با سازمان ميراث فرهنگي در اين خصوص مكاتبه كرده است و از سوي كارشناسان اين سازمان پاسخي دريافت نكرده است.

و با وجود آن كه رطوبت ناشي از آبگيري سد سيوند، منطقه را فرامي‌گيرد و اين رطوبت روي مجموعه پاسارگاد و تخت جمشيد اثر نامطلوب خواهد گذاشت، مشايي اعلام كرده است كه طبق گفته وزارت نيرو براي جلوگيري از نفوذ رطوبت و تاثيرنامطلوب آن، تمهيداتي انديشيده شده است.

قهاري با تاكيد بر اين كه ميراث فرهنگي بايد گزارش كاملي از اين عمليات و حفاري‌ها را به مردم اعلام كند گفت: با توجه به اين تاريخ، اكنون بدون ارائه گزارشي از نتيجه كار هيئت كارشناسان و باستان شناسان اعلام شده است كه با آبگيري اين سد موافقت خواهد شد.
مگر حيطه اختيارات يك سازمان تا چه اندازه است كه با يك تصميم و يك دست خط، تمدن چند هزار ساله‌اي به زير آب رود.

رييس انجمن مفاخر معماري ايران در پايان دو پيشنهاد اين انجمن را براي حل اين مشكل چنين عنوان كرد:

1- احداث سد سيوند به صورت نيمه تمام باقي بماند و محلي براي بازديد گردشگران و مردم باشد. تا با نيمه تمام گذاشتن آن به جهانيان اعلام كنيم كه ما پاسدار و حافظ تاريخ و ميراث فرهنگي كشورمان هستيم.همچنين رها كردن ساخت اين سد با 50 ميليارد دلار هزينه، به منظور حفظ ميراث فرهنگي و تمدن‌هاي تاريخي و تبديل آن به محلي براي بازديد عموم و گردشگران، مساله‌اي است كه در دنيا بي نظير است.

2- اگر سازمان ميراث فرهنگي تصميم قابل قبولي نمي تواند بگيرد آن را به يونسكو ارجاع دهد و از كارشناسان يونسكو براي حفظ تمدن بشري كمك بخواهد. اين كار ضمن احترام به افكار عمومي جهان، ديدگاه مناسبي از روابط بين الملل ايران را به دنيا نشان خواهد داد.