قاليباف: بايد آگاهی مردم را بالا ببريم

فارس: شهردار تهران با بيان اينكه هر كسي به هر دليلي اگر بخواهد آگاهي مردم را پايين نگاه دارد، يعني كاسه اي زير نيم كاسه دارد، گفت: اگر باور ديني داشته باشيم بايد مردم را آگاه كنيم و وقتي مردم به حقوق خود آشنا شدند مطالبه‌گر مي‌شوند كه بايد بشوند و آن گاه براي مطالبه حق خود، مسئوليت پذير مي‌شوند.

محمد باقر قاليباف، صبح امروز در همايش مسئولان اجتماعي و فرهنگي شهرداري تهران با بيان اين كه خوشحاليم كه شعار تبديل شهرداري از سازماني خدماتي به نهادي اجتماعي در بدنه شهرداري باور شده و اتفاق افتاده است، گفت: اين شعار جدي ماست اما مهم آن است كه راهكارهاي عيني كردن آن را مورد توجه قرار دهيم.

وي افزود: براي عيني كردن اين شعار نياز به خلاقيت داريم و اين كه هر كسي با ظرفيت، درك و سليقه خود به آن نگاه كند و در كنار آن هم از مسير و رويكرد اصلي خود فاصله نگيريم و وحدت كلي را در مجموعه حفظ كنيم.

قاليباف خاطرنشان كرد: از راس شهرداري نمي‌توان نسخه مشخصي براي كل شهر داد، بخشهاي مختلف شهر، هر محله و با حتي هر بلوك شهر بايد رساله عملياتي خاص خود را داشته باشند و همه بايد اين را باور داشته باشيم كه در شهر تهران انسان‌ها براي ما موضوعيت دارند نه ساختمان‌ها.

شهردار تهران با بيان اين كه در شهرداري بايد به مهمترين نيازهاي مادي و زيستي و همچنين نيازهاي روحي و معنوي شهروندان پاسخ داد، گفت: قصد نداريم تا موضوعات مادي و زيستي را فداي موضوعات روحي و معنوي كنيم، مدير خوب در نظام جمهوري اسلامي هم بايد نيازهاي مادي را درك كند و هم نيازهاي معنوي را؛ مردم به عنوان شهردار از من توقع دارند كه به نظافت شهر رسيدگي كنم، شهرشان را خوب بسازم، هم به زيبايي آن توجه كنم و كارهاي عمراني را انجام دهم كه اين‌ها اصل كار ماست و در كنار آن نيز نبايد از مسائل روحي و معنوي غافل شويم.

وي افزود: اگر من به عنوان شهردار در جمعي حاضر شوم و شهرداري سر تا پا نقص باشد و من بخواهم از معنويت حرف بزنم، مردم باور نمي كنند و مي گويند اگر راست مي‌گفت وظيفه خودش را خوب انجام مي‌داد ، مردم بايد اول اعتماد كنند و ببينند كه در عرصه خدماتي خوب عمل مي‌كنيم آن وقت فعاليت‌هاي حوزه فرهنگي به دلشان مي‌نشيند.

قاليباف خاطر نشان كرد: اگر توسعه پايدار شهري را دنبال مي‌كنيم بايد به اين اصل توجه كنيم كه عنصر "انسان به ما هو انسان "، مهمترين موضوع در عرصه توسعه پايدار شهري است. اگر وظيفه‌اي كه به عنصر انساني داريم درست انجام دهيم ، بقيه مشكلات حل مي‌شود، انسان هم هدف توسعه است و هم عامل تحقق توسعه و از اين رو بايد به انسان‌ها توجه بيشتري كنيم.

وي موضوع فرهنگ را مهمترين موضوع بعد از عامل انسان در مجموعه شهري دانست و گفت: نقاط قوت و ضعف، بدبختي و خوشبختي هر جامعه و ملتي و حتي استقلال سياسي يك كشور، در گرو فرهنگ آن كشور است، ما در نظام اسلامي زندگي مي‌كنيم كه معجزه پيامبرش، معجزه‌اي فرهنگي بود، در جامعه غير ديني زندگي نمي‌كنيم، در جامعه منطبق بر مشروعيت و شريعت هستيم و بايد به اين موضوع توجه كنيم.

قاليباف در ادامه با اشاره به اهداف يك جامعه اسلامي كه انسان و فرهنگ در آن بر بستر شريعت حركت مي‌كند، گفت: بدون شك اگر اينطور عمل كنيم، عدالت اجتماعي، استقلال سياسي، استغناي اقتصادي و اميد و نشاط جامعه ما تضمين مي‌شود، وجدان كاري و انظباط به ارمغان مي‌آيد.

قاليباف خاطرنشان كرد: وقتي در حوزه شهر، توسعه پايدار شهري را مي‌خواهيم بايد به طور جدي به عامل فرهنگ توجه كنيم، چون هر فكر و انديشه‌اي و هر تصميم‌گيري در گرو آن چيزي است كه در ذهن افراد مي‌گذرد.

وي افزود: وقتي از كارآمدي دين در اداره جامعه حرف مي‌زنيم اين موضوع در گرو فرهنگي است كه در ذهن مردم وجود دارد و اگر مي‌خواهيم اتفاقي بيفتد بايد آن را هدفمند در مورد عنصر انسان عملي كنيم.

قاليباف با بيان چالش هاي مهم در راه رسيدن به اين اهداف اظهار داشت: نخستين چالش، چالش تغييرات است، جامعه سيال است و ايستا نيست، پرشتاب حركت مي‌كند و به دنبال خود تغييرات دارد، اما تعريف ما از تغييرات چيست و بايد چه رويكردي راجع آن داشته باشيم.

شهردار تهران افزود: بعضي‌ها اصلا تغييرات را قبول ندارند، بعضي قبول دارند و مي‌گويند بايد در مقابلش محكم مقابله كنيم و برخي آن را قبول دارند و مي‌گويند بايد بر اساس آن تدبير و مديريت كرد و آن را به نفع فرهنگ و منافع خود پيش برد.

وي با تاكيد بر اين كه مقاومت در برابر تغييرات ناكامي است و تسليم شدن در برابر آن هم بدون در نظر گرفتن ارزش هاي جامعه اشتباه است، گفت: تسليم شدن در برابر تغييرات اگر مبتني بر ارزش‌هاي ما نباشد، ذهن مردم و در نتيجه تصميمي‌گيري‌هاي آنان را تغيير مي‌دهد همانگونه كه مقام معظم رهبري به درستي از آن به عنوان تهاجم فرهنگي نام برده‌اند.

وي تصريح كرد: بايد تغييرات را به درستي درك كنيم و بشناسيم و آن را به نفع باورها و ارزش ها و فرهنگ خود مهار كنيم و پيش ببريم.

قاليباف، چالش دوم در اين راه را مديريت دانست و خاطر نشان كرد: وقتي در اين زمينه فرهنگي به سطوح مختلف نگاه مي‌كنيم مي‌بينيم كه يا درك درستي از موضوع فرهنگ نداشتيم و يا اگر درك درستي بوده مدير خوبي نداشته‌ايم و داشتن هر دو اينها در كنار هم در جامعه كم اتفاق افتاده است و به همين دليل است كه در عرصه فرهنگي كشور، گله زياد است و در راس آن انتظارات مقام معظم رهبري است كه به طور عام از حوزه مسائل فرهنگي كه زيربناي همه چيز است محقق نشده است.

شهردار تهران خاطر نشان كرد: وقتي در كلانشهري مانند تهران زندگي مي كنيم، گاهي موضوعات را به پديده‌هاي اجتماعي و فرهنگي مربوط مي كنيم، اما در چنين كلانشهري، پديده‌ها به سازه‌هاي اجتماعي تبديل شدند، مثلا فقر در تهران با يك روستا كاملا متفاوت است، هر دو فقيرند اما ماهيت آن ها با هم متفاوت است و يا موضوع طلاق در شهري مانند تهران با شهرهاي كوچك ريشه‌هاي متفاوت دارد.

قاليباف با اشاره به راهكارهاي مورد نياز براي مواجهه با تغييرات در جامعه خاطر نشان كرد: گاهي مي‌بينيم برخي افراد حزب‌اللهي با عنوان حفظ ارزش‌ها تغييرات و واقعيت هاي تلخ جامعه را نمي‌پذيرند، در صورتي كه اگر آنها را نبينيم و مقابل اين تغييرات فقط صدايمان را بلند كنيم مشكلي حل نمي‌شود ، بايد درك درستي از آنها داشته باشيم، آنها را بشناسيم و البته بين شناختن و پذيرفتن نيز فرق است. اگر تغييرات را بشناسيم و نپذيريم و تغييرات مبتني بر ارزش‌هاي ملت ما نباشد، انسان وابسته و از دست رفته مي‌شود و اگر آن را نيز نشناسيم و كارشناسي نكنيم، به همان اندازه ظلم كرديم كه در مقابل تغييرات تسليم شده باشيم.

وي تصريح كرد: براي حل مشكلات اول بايد آنها را بشناسيم و بعد تدبير كنيم و آن‌گاه با همت و كار مضاعف براي حل آنها تلاش كنيم كه در اين صورت اگر فرد انقلابي بود فرصتي براي حاشيه سازي و دروغ گفتن و غيبت كردن و هزينه بار كردن در عرصه سياسي به كشور و مردم پيدا نمي كند، پس بايد تغييرات را خوب بشناسيم و درك كنيم و بر اساس چارچوب‌هاي جامعه خود براي آن تلاش كنيم.

قاليباف افزود: من به عنوان عنصري كه در انقلاب بزرگ شدم بر خود لازم مي‌دانم كه گاهي به 5 سال اول انقلاب برگردم و ببينم كه مردم و امام (ره) آن زمان چه مي‌خواستند و امروز نبايد از آن ها غافل شويم.

وي، سرمايه اجتماعي، همبستگي اجتماعي و كيفيت زندگي را از مؤلفه‌هاي مهم تغييرات اجتماعي دانست و گفت: اعتماد مردم مهمترين سرمايه اجتماعي است و اين سرمايه اجتماعي از سطح كلان نظام اسلامي گرفته تا مغازه‌اي كوچك در محله ، اعتماد مردم است و در شهرداري هم اگر اين عنصر را ايجاد كنيم و مردم به ما اعتماد كنند، رابطه خوبي بين ما و شهروندان ايجاد مي‌شود.

قالياف خاطر نشان كرد: مردم از 80 سال پيش هم از نظميه، عدليه و بلديه بدشان مي‌آمد و اين در ذهن مردم است و فرهنگ نيز آن چيزي است كه در ذهن و رفتار مردم است؛ اعتماد وقتي برقرار مي‌شود كه سطح آگاهي مردم بالا برود و بالا بردن آگاهي مردم يك وظيفه و رسالت اصلي در نظام اسلامي ما است.

وي افزود: هر كسي به هر دليلي اگر بخواهد آگاهي مردم را پايين نگاه دارد، يعني كاسه‌اي زير نيم كاسه دارد. اگر باور ديني داشته باشد بايد مردم را آگاه كند و وقتي مردم به حقوق خود آشنا شدند مطالبه‌گر مي‌شوند كه بايد بشوند و آن‌گاه براي مطالبه حق خود، مسئوليت‌پذير مي شوند و وقتي چيزي مي‌خواهند مي‌دانند كه خودشان هم وظيفه‌اي دارند و از اين رو پاسخگو نيز مي‌شوند و در اين صورت مشاركت معني‌دار در همه عرصه‌هاي اجتماعي و فرهنگي ايجاد مي‌شود.

شهردار تهران تصريح كرد: مشاركت معنادار آن چيزي نيست كه مقطعي و كوتاه مدت باشد و هر وقت نيازي نداشته باشيم، آنان را كنار بگذاريم، اين يعني استفاده ابزاري. مشاركت معني‌دار مداوم است و نمي‌توان آن را رها كرد و در اين صورت است كه اعتماد شكل مي‌گيرد و اتفاق بزرگ كارآمدي دين در اداره جامعه رخ مي‌دهد.

قاليباف در ادامه با تاكيد بر اين كه به همبستگي اجتماعي مانند نان شب نيازمنديم، اظهار داشت: براي اين كار به ارتقاي كيفيت زندگي در بعد مادي و معنوي نيازمنديم و در نظام اسلامي نيز رشد و تعالي انسان‌ها هدف است كه فرق ما هم با جوامع غربي در اين موضوع است و من اينجا از همه مديران فرهنگي و افراد خوش‌فكر توقع دارم كه تلاش كنند تا مردم در شهر با حقوق خود آشنا شوند تا مشكلات حل شود.

شهردار تهران با بيان اين كه آسيب‌هاي جدي در حوزه اجتماعي در همه ابعاد جامعه وجود دارد، افزود: يكي از مهمترين شعارهاي ما اين است كه دين و سياست يكي است و فرق امام (ره) با سايرين نيز اين بود كه امام دين را اول، اجتماعي مي‌دانست و بقيه غير اجتماعي و اگر امروز گاهي مي‌شنويم كه دين از سياست جداست يكي از چالش هاي بزرگ اجتماعي براي ما است.

شهردار تهران، در ادامه اين نشست مديريت تغييرات اجتماعي را مهمترين رسالت مجموعه فرهنگي شهرداري تهران دانست و گفت: بايد به سمتي حركت كنيم كه شكاف‌هاي اجتماعي كه ايجاد شده بپوشانيم و اين كار با هدفمند كردن فعاليت‌هاي اجتماعي و فرهنگي و هنري ايجاد مي‌شود.

قاليباف با اشاره به لزوم يكپارچه عمل كردن بخش‌هاي مختلف فرهنگي و اجتماعي شهرداري گفت: نبايد براي هر كاري چند صاحب پيدا شود و كاري كه سبك‌تر است و نام و نشاني دارد، چند صاحب پيدا كند و بقيه كارها بماند، ساختار نبايد ما را از اصل كار غافل كند.

وي با تاكيد بر رويكرد محله محوري گفت: از زماني كه تصميم گرفتيم طرح مدير محله را اجرا كنيم، برخي گفتند با اين كار مي خواهيم شوراياري‌ها، نواحي و يا منطقه را منحل كنيم، اينگونه نيست و كساني كه اين حرف ها را مي‌زنند، كساني هستند كه روحيه كار دسته جمعي را ندارند.

قاليباف با اشاره به تصويب طرح مدير محله در شوراي شهر و تهيه اساسنامه آن، گفت: شوراي محله همچنان به فعاليت خود ادامه مي‌دهد و به همه امورات محله نظارت خواهد داشت و همه فعاليت‌هاي فرهنگي، اجتماعي در مقياس محله در اختيار مردم قرار مي گيرد كه براي اين كار هيات امنا در محله درست مي شود و شوراياران و جمعي از افرادي كه خود آن ها آنها را قبول دارند به همراه شهردار ناحيه، 2 نفر از اهالي محله كه كار دولتي نداشته باشد و يا كارمند شهرداري نباشد، انتخاب مي‌كنند؛ به هيات امنا معرفي و آن ها يك نفر را انتخاب مي كنند كه مدير محله مي شود و فعلا فقط در حوزه فعاليت هاي فرهنگي و اجتماعي مشغول مي‌شود و شوراياري‌ها همچنان به همه امور كلي شهرداري نظارت مي‌كنند.

وي افزود : در مقياس محلات، به دنبال نقشه يك يكم هستيم و خانواده محوري از اهداف اصلي ماست و سعي داريم با اين اقدامات اين امر محقق شود.

قاليباف با اشاره به تهيه پيوست اجتماعي براي طرح‌هاي شهري گفت: همانطور كه در حوزه هاي مختلف مشاور مي‌گيريم، بايد اين كار را نيز انجام دهيم.

وي افزود: سيستمي و با برنامه عمل كردن از اهداف ديگر ماست و اين كه در انتخاب موضوعات طوري عمل كنيم كه وقتي حل شد، در دل آن چندين مشكل ديگر نيز حل شود.