خبر حذف وام ازدواج آنقدر مهم است که بانک مرکزی در کمتر از چند ساعت برای روشن شدن اذهان عمومی وادار به واکنش میشود.
بهگزارش فرارو؛ مشخص نبودن ردیف تسهیلات ازدواج، فرزندآوری و ودیعه مسکن در لایحه بودجه 1405 باعث شده رسانهها از حذف این مدل وامها برای سال آینده خبر دهند. در همان ساعات ابتدایی روز یکشنبه هفتم دی خبری روی خروجی سایت بانک مرکزی قرار گرفت تا خیال عروس و دامادها و متقاضیان تسهیلات ازدواج در سال آینده راحت شود.
با این حال نباید فراموش کرد تسهیلات قرضالحسنه از جمله تسهیلات ازدواج جزو وامهای مورد علاقه بانکها نیست. در 9 ماهی که از سال میگذرد، فقط 48 درصد متقاضیان وام ازدواج دستشان به تسهیلات 300 یا 350 میلیونی رسیده است.
وام ازدواج در سالهای گذشته حداقل در قالب تسهیلات قرضالحسنه در متن قانون یا پیوستهای بودجه بهچشم میخورد. همین اقدام کمک میکرد متقاضی وام ازدواج مطمئن باشد بودجه تسهیلات مشخص است.
با این حال لایحه بودجه 1405 نشانهای از تسهیلات ازدواج، فرزندآوری و ودیعه مسکن ندارد. رسانهها این غیبت را بهعنوان حذف وام ازدواج تیتر کردند.
حتی در یکسری از رسانهها به صراحت از حذف قطعی وام ازدواج طبق لایحه 1405 صحبت شده و بلافاصله در شبکههای اجتماعی شاهد واکنشهای زیادی به خبر و ادعای پایان تسهیلات ازدواج بودیم.
تعیین نشدن ردیف و عدد تسهیلات ازدواج در لایحه بهمعنی حذف کامل پرداخت وام ازدواج نیست. به همین خاطر بحث حذف بیشتر یکجور سوءبرداشت از شکل نگارش جدید لایحه بودجه است.
دولت جزئیات برخی تسهیلات مرسوم از جمله وام ازدواج و فرزندآوری را از متن عددی بودجه خارج کرده است. تصمیمگیری برای این دست تسهیلات به هیئت عالی بانک مرکزی محول می شود. به زبان ساده دولت به جای اینکه بگوید امسال باید چه مقدار وام ازدواج باید پرداخت شود، گفته چارچوب و سقف را بانک مرکزی تعیین کند.
این تغییر میتواند دو پیام داشته باشد. اول اینکه دولت تنظیم عددها را متناسب با توان شبکه بانکی جلو ببرد. دوم اینکه برای چانهزنی با مجلس شرایط مهیا شود. فراموش نکنید حداقل در سالهای اخیر دولت تمایل کمتری در پرداخت وام ازدواج داشته. بهعنوان مثال در سالی که به ماههای آخر آن رسیدیم، دولت برای اولینبار سقف پرداخت وام ازدواج را جابهجا نکرد. متقاضیانی که امسال موفق به دریافت تسهیلات شدند، مثل سال 1403 به تسهیلات 300 یا 350 میلیونی دسترسی دارند.
رقم وام ازدواج 1404 برای عروس و دامادها درحالت عادی نفری 300 میلیون تومان است. به عروس زیر 23 سال و داماد زیر 25 سال مبلغ بیشتری تعلق میگیرد و در این حالت سقف فردی وام ازدواج به نفری 350 میلیون تومان ارتقا پیدا میکند. باوجود ثابت ماندن رقم وام ازدواج 1404، صحبتهایی پیرامون افزایش مبلغ تسهیلات در سال آینده بهگوش رسیده است.
البته بهخاطر اینکه در لایحه اولیه اصلا عددی شفاف دیده نمیشود رقمهای اعلامی فعلی در حد حدس و گمانهزنی است. مثلا گفته میشود بهخاطر تورم بالای 40 درصد باید سقف وام ازدواج نیز درمقایسه با سال جاری قریب 40 درصد ارتقا پیدا کند.
مبلغ وام ازدواج 1405 در این حالت برای شرایط عادی از سقف 300 میلیونی به 420 میلیون تومان تبدیل میشود. در حالتی هم که عروس و داماد شرایط سنی موردنظر را دارند، میتوانند روی تسهیلاتی در حد و اندازه 500 میلیون حساب باز کنند.
بانکها معمولا با وام قرضالحسنه میانه خوبی ندارند. علت هم روشن است. پولی در قالب تسهیلات به مشتری پرداخت میشود اما اقساط با سود چهار درصد به بانک برمیگردد. وام قرضالحسنه سود مطلوب بانکها را تامین نمیکند. بهخصوص در برههای که مدام از منابع محدود بانکی صحبت میشود.
هرچه تکلیف پرداخت وام برای بانکها بیشتر شود، فشار ترازنامهای هم بالاتر میرود. انعکاس همه این حرفها را در اخبار مربوط به صف وام ازدواج میبینیم.
بانک مرکزی میگوید در 9 ماه ابتدایی 1404، قریب 494 هزار فقره وام ازدواج به ارزش هزار و 661 هزار میلیارد تومان پرداخت شده است. همزمان با این میزان از پرداخت تسهیلات لازم است بدانید 527 هزار نفر در صف دریافت وام ازدواج هستند.یعنی بیش از نیمی از متقاضیانی که خواستار دریافت وام هستند، در صف دریافت وام ایستادهاند.