هزينه‌هاي غيرخوراكي هر نفر 2 تا 8.6 ميليون تومان

شروع مراحل اجرايي طرح هدفمند كردن يارانه‌ها و به چشم آمدن مجدد نياز دستگاه اجرايي كشور به در دست داشتن آمار از ويژگي‌هاي اقتصادي جامعه به دليل نيازهاي اين طرح، يكبار ديگر اهميت اطلاعات آماري را براي اداره درست كشور مطرح كرد.

اطلاعات آماري براي تصميم‌سازي و اطلاعات اقتصادي خانوارها براي تصميم‌گيري در مورد چند و چون يارانه‌هاي مستقيم به تدريج به عنوان يكي از ضرورت‌هاي اجراي موفق اين طرح خودنمايي مي‌كنند. اطلاعات آماري از ابزارهاي بنيادي تصميم‌گيري و برنامه‌ريزي محسوب مي‌شود. بدون اين وسيله چه‌بسا مسيري ناهموار پيموده شود و حتي دسترسي به مقصد غيرقابل امكان باشد. بيان آماري از وضع موجود، مسير قابل پيمايش را تبيين و تصميم‌گيري صحيح براي نائل آمدن به هدف را توصيه مي‌كند و علايم و نشانه‌هاي تحقق و دسترسي به اهداف را نيز مشخص مي‌سازد. تصميم‌گيري و برنامه‌ريزي‌هاي كلان براساس محدوده نظرات فردي، شناخت صحيحي را از وضع موجود به دست نخواهد داد و انحراف از مطلوب را در پي خواهد داشت.

برنامه‌ريزي براي افزايش سطح رفاه و عدالت اجتماعي و توزيع برابر امكانات بر پايه اطلاعات آماري مناسب و مورد لزوم استوار است. بيان آماري از موضوع‌هاي اجتماعي مي‌تواند آسان‌كننده درك و فهم مشترك عمومي از مصالح و چالش‌هاي حال و آينده جامعه باشد و مشاركت جمعي براي رفع مشكلات را ايجاد كند. تحقيق زير نتايج محاسبات نويسنده از آمار خام طرح آماري هزينه و درآمد خانوار 1387 مركز آمار ايران (آخرين اطلاعات منتشر شده) در مورد بعضي از ويژگي‌هاي اقتصادي و اجتماعي خانوارهاي مناطق 22گانه شهر تهران است.

با توجه به اينكه هدف طرح آماري ياد شده ارائه متوسط هزينه و درآمد كل و خوراك و غيرخوراك خانوارهاي كشور در سطح استان‌هاست، بنابراين نتايج فقط در سطح خانوارهاي نمونه آمارگيري شده معتبر بوده و قابل تعميم به هيچ يك از مناطق 22 گانه شهر تهران تلقي نمي‌شود. اين تحقيق كه در هفته‌نامه خبري – تحليلي وزارت امور اقتصاد و دارايي منتشر شده به‌ويژگي‌هاي اقتصادي، تسهيلات، امكانات و ويژگي‌هاي سرپرست خانوار پرداخته است.

ويژگي‌هاي اقتصادي

در سطح خانوارهاي نمونه‌گيري شده و بنابر اظهار خانوارهاي مناطق شهري تهران در سال 1387 محاسبه مي‌شود:

خانوارهاي منطقه يك و 3 شهر تهران دوبرابر و خانوارهاي منطقه 16، 50 درصد متوسط خانوارهاي شهر تهران براي هر عضو خود در سال 1387 هزينه كرده‌اند. خانوارهاي منطقه يك شهر تهران بيشترين و منطقه 16 كمترين هزينه كل را براي هر عضو خود در سال 1387 داشته‌اند.

در خانوارهاي نمونه‌گيري شده، خانوارهاي منطقه 17 شهر تهران كمترين هزينه غيرخوراك (دو ميليون تومان در سال) را براي هر عضو خود در سال 1387 پرداخت كرده‌اند و بيشترين هزينه غيرخوراك پرداخت شده براي هر عضو خانوار در سال 1387 متعلق به خانوارهاي منطقه يك شهر تهران با هشت ميليون و 650 هزار تومان بوده است. 34 درصد خانوارهاي منطقه 16، درآمد خود را از بخش دولتي تامين كرده‌اند و در مقابل، خانوارهاي منطقه 20 و يك، درآمدي از بخش دولتي در سال 1387 براي خود تامين نكرده‌اند كه به ترتيب بيشترين و كمترين خانوارهاي تامين‌كننده درآمد از بخش دولتي در سال 1387 بين خانوارهاي مناطق شهري تهران هستند.

در سطح خانوارهاي نمونه‌گيري شده از مناطق شهر تهران در سال 1387: 52 درصد خانوارهاي شهر تهران در سه دهك، بالاترين گروه‌هاي درآمدي (هشتم تا دهم) كل كشور قرار دارند. البته اين به آن معني كه خانوارهاي تهراني لزوما از خانوارهاي ديگر در كشور مرفه‌تر هستند، نيست. در سال 1387، 84 درصد خانوارهاي منطقه يك و 20 درصد مناطق 15 و 16 تهران در بالاترين گروه‌هاي درآمدي كشور (دهك‌هاي هشتم تا دهم) قرار داشته‌اند (به ترتيب بيشترين و كمترين ميزان) .

ويژگي‌هاي تسهيلات و امكانات

در سطح خانوارهاي نمونه‌گيري شده شهر تهران سال 1387: 73 درصد خانوارهاي منطقه 7 تهران از مسكن ملكي برخوردار بوده‌اند كه بيشترين و خانوارهاي منطقه 14 با 43 درصد برخورداري از مسكن ملكي، كمترين ميزان را در خانوارهاي مناطق شهر تهران داشته‌اند. خانوارهاي منطقه 5 با 41 درصد خانوار اجاره‌نشين، بيشترين و منطقه 7 با 10 درصد كمترين خانوارهاي اجاره‌نشين را در سال 1387 داشته‌اند. هر عضو خانوار منطقه 6 شهر تهران در سال 1387، حدودا از سطح زيربناي محل سكونت 53 متر مربعي و هر عضو خانوار منطقه 9 تهران از 17 متر مربع برخوردار بوده است.

ويژگي‌هاي سرپرست خانوار

در سطح خانوارهاي نمونه‌گيري شده سال 1387 مناطق شهر تهران محاسبه شده است: حدود 19 درصد خانوارهاي مناطق 11، 6 و 8 شهر تهران داراي سرپرست زن بوده‌اند. سرپرستان خانوارهاي منطقه 2 با 55 سال بيشترين و منطقه 9 با 44 سال،‌كمترين متوسط سن را ميان سرپرستان خانوارهاي مناطق شهر تهران در سال 1387 داشته‌اند. در سال 1387، 29 درصد سرپرستان خانوارهاي منطقه 18 از نعمت سواد محروم بوده‌اند. 49 درصد سرپرستان خانوارهاي منطقه يك داراي مدرك تحصيلي بالاتر از متوسط در سال 1387 بوده‌اند در حالي كه سرپرست خانواري با مدرك بالاتر از متوسطه در منطقه17 وجود نداشته است.