ردیابی ماهواره ای لاک پشت های دريايی ايران

ایرنا: پنج لاک پشت منقار عقابي با ردياب ماهواره اي و با مشارکت کارشناسان خارجي در جزيره شيدور درخليج فارس علامت گذاري شدند.

لاک پشت هاي دريايي به عنوان يکي از خزندگاني که در آب دريا سازش يافته اند هنوز براي توليد مثل کاملا وابسته به خشکي هستند. اين گونه ها به عنوان گونه اي کليدي در زيستگاه خود بوده و به بقا و پايداري تنوع زيستي و سلامت زيست بومها کمک مي کنند. هفت گونه موجود لاک پشت هاي دريايي به عنوان گونه هاي به شدت مهاجر تعريف مي شوند که عادت دارند بين زيستگاه هاي تغذيه اي و توليد مثلي خود که گاهي هزاران کيلومتر از هم فاصله دارند مهاجرت کنند. اين مهاجرت از سالي يک بار تا دو و سه سال يکبار متغير است.

همه گونه هاي لاک پشت هاي دريايي جزو گونه هاي در معرض خطر هستند که از ميان آنها سه گونه به شدت در معرض انقراض قرار دارد. گونه هاي لاک پشت سبز به عنوان يک گونه در معرض خطر انقراض و لاک پشت منقار عقابي به عنوان يک گونه بحراني، معمول ترين گونه هاي لاک پشت هاي دريايي در ايران هستند. از نقطه نظر حفاظتي، دوره زندگي لاک پشت هاي دريايي شامل چهار زيستگاه سواحل لانه سازي، زيستگاه سنين جواني، مناطق تغذيه اي و مناطق توليد مثلي قابل تشخيص است که هر کدام از اين مناطق براي آنها حياتي بوده و نسبت به عوامل مخرب آسيب پذير هستند.

در اين ميان زيستگاه هاي لانه سازي که در خشکي هستند بسيار حايز اهميت هستند. چنين ويژگي هايي ايجاب مي کند که ضمن شناسايي هر کدام از اين زيستگاه ها و نيز شناسايي مسيرهاي مهاجرت نسبت به مديريت و حفاظت اين گونه ها در سطح منطقه اي و بين المللي اقدام صورت گيرد زيرا ممکن است تلاش هاي يک کشور توسط عوامل تهديد کننده موجود در ساير کشورها بي نتيجه باشد.

برنامه رديابي لاک پشت هاي دريايي در ايران بخشي از پروژه منطقه اي در منطقه خليج فارس با مشارکت کشورهاي قطر، ‌عمان، امارات، عربستان و ايران است و با مشارکت صندوق جهاني حيات وحش، آژانس محيط زيست ابوظبي و يک بنياد تحقيقاتي بين المللي انجام مي گيرد.

آغاز اين برنامه طبق هماهنگي هاي به عمل آمده از ايران است که طي يک هفته اقامت در جزيره شيدور به عنوان يکي از مهم ترين سايت هاي لانه سازي لاک پشت هاي دريايي، تعداد پنج لاک پشت منقارعقابي توسط ردياب ماهواره اي و با مشارکت کارشناسان خارجي علامت گذاري شدند. نقشه حاصل از رديابي ماهواره اي اين لاک پشت ها مسيرهاي مهاجرت، عادت هاي رفتاري آنها در فاصله بين تخم گذاري ها و نيز زيست گاه هاي مختلف آنها را نشان مي دهد.

اين اقدام براي اولين بار در ايران انجام شده و طبق اين برنامه با پوشش دادن بقيه زيستگاه هاي موجود لاک پشت ها در ساير استانها در سال هاي آينده ادامه خواهد يافت. علاوه بر آن شناسايي کشورهايي که در مسير مهاجرت لاک پشت ها بوده و زيستگاه هاي آنها به شمار مي آيند نيز براي مشارکت در برنامه مديريت و حفاظت لاک پشت ها موثر خواهد بود.

کشور ايران با داشتن بيشترين زيست گاه هاي خشکي و لانه سازي براي لاک پشتها داراي اهميت ويژه اي در مديريت جمعيت اين گونه ها در منطقه است. برنامه مطالعه و بررسي و پلاک گذاري اين گونه ها به مدت بيشتر از پنج سال است که توسط کارشناسان دفتر تنوع زيستي و حيات وحش معاونت محيط طبيعي در حال انجام است و نتايج و دستاوردهاي بسيار مهمي را به عنوان يک برنامه مطالعاتي- تحقيقاتي ادامه دار در سطح ملي و بين المللي داشته است. در طي اين مدت بيش از 500 لاک پشت پلاک گذاري شده است.