دردسرهاي اوباما در دو جبهه جنگ

از دو هفته گذشته اكثر رسانه‌هاي جهان تيتر يك خود را به آغاز خروج نيروهاي نظامي آمريكا از عراق اختصاص دادند. طبق برنامه‌هاي اعلام‌شده از سوي كاخ سفيد تمام نيروهاي آمريكا ‌بايد ابتداي سال 2012 خاك عراق و ابتداي سال 2014 خاك افغانستان را ترك كنند.

تلاش جدي باراك اوباما رئيس‌جمهور آمريكا براي خروج نيروهاي نظامي آمريكا از دو كشور عراق و افغانستان سوالات فراواني را در ذهن ناظران و سياستمداران مختلف داخلي و خارجي ايجاد كرده است.  ازجمله اين سوالات اين است كه آيا نيروهاي نظامي – امنيتي عراق و افغانستان پس از خروج نيروهاي آمريكا از كشورشان توانايي برقراري امنيت در سراسر كشورشان را دارند؟ 

ناظران، خروج نيروهاي آمريكا از عراق و افغانستان را به معناي ناتواني اين كشور براي ادامه جنگ با شبه‌نظاميان تروريست و برقراري امنيت تعبير كرده و اعلام كرده‌اند كه مقامات آمريكا و متحدان آنها به خوبي مي‌دانند كه اعتراف به شكست در دو كشور عراق و افغانستان ضربه‌اي جدي به اعتبار كشورهاي عضو پيمان آتلانتيك شمالي (ناتو) وارد خواهد كرد. لذا به اين دليل دولت آمريكا و متحدان آنها بارها تصريح كرده‌اند كه خروج نيروهاي ناتو از اين دو كشور به منزله شكست ناتو نخواهد بود.

در همين راستا رئيس‌جمهور آمريكا دو هفته گذشته به‌منظور تلاش براي فراهم كردن شرايط لازم براي خروج نيروهاي آمريكايي از افغانستان، پايان جنگ در عراق را اعلام كرد.

خروج نيروهاي نظامي آمريكا از عراق

براساس توافقنامه امنيتي نوامبر سال 2008 ميان دولت آمريكا و عراق ‌بايد تمام نيروهاي آمريكايي تا اول ژانويه سال 2012 خاك عراق را ترك كنند. بنابراين هفت سال پس از آنكه نيروهاي ائتلاف تحت رهبري آمريكا، «صدام حسين» ديكتاتور سابق عراق را سرنگون كردند، آخرين نيروهاي رزمي آمريكا سه‌شنبه دو هفته پيش خاك عراق را ترك كردند، اما تا دسامبر سال 2011 حدود 50 هزار نيروي احتياطي آمريكا در نقش مشاور در عراق باقي خواهند ماند.

خروج نيروهاي آمريكا از عراق با مخالفت برخي از سياستمداران و نظاميان ارشد آمريكايي و عراقي مواجه شده است، زيرا اين گروه معتقدند خروج نيروهاي آمريكا از عراق موجب تقويت شبه‌‌‌‌‌نظاميان تروريستي خواهد شد.  اين در حالي است كه مقامات كاخ سفيد در پاسخ به مخالفان خروج نيروهاي آمريكا از عراق، اظهار داشته‌اند كه نظاميان آمريكا پيش از عقب‌نشيني در يك عمليات ميداني علاوه‌بر آموزش نيروهاي نظامي – امنيتي عراق بسياري از اماكن تحت كنترل خود را در اختيار آنها قرار دادند. 

درهمين راستا ژنرال«مايكل باربيرو» معاون فرمانده نيروهاي آمريكا در عراق تاكيد كرد: علي‌رغم اينكه نيروي هوايي عراق تنها صد هواپيماي نظامي در اختيار دارد، اما توانايي حفاظت از حريم هوايي كشور را دارد. 

رابرت گيتس وزير دفاع آمريكا نيز با تاكيد بر اينكه اوضاع امنيتي عراق پيشرفت خوبي داشته، افزود: آمريكا براساس توافقنامه امنيتي واشنگتن – بغداد در زمان تعيين‌شده نيروهاي نظامي خود را از خاك عراق خارج خواهد كرد.

اين در حالي است كه ژنرال «بابكر زيباري» رئيس ستاد مشترك ارتش عراق در واكنش به تصميم آمريكا براي خروج نيروهاي خود از عراق هشدار داد كه ارتش اين كشور تا 10 سال ديگر هم آمادگي كنترل اوضاع امنيتي را ندارد.

 به گفته وي، سياستمداران بايد راه‌هاي ديگري براي پر كردن اين خلاء پس از سال 2011 پيدا كنند.

زيباري همچنين تصريح كرده بود: اگر از من درباره خارج كردن نيروها سوال شده بود، من به سياستمداران‌ مي‌گفتم ارتش آمريكا بايد تا سال 2020 كه ارتش عراق كاملا آماده ‌مي‌شود، در اين كشور بماند.

نوري مالكي نخست‌وزير عراق علاوه‌بر واكنش به اظهارات ژنرال زيباري، گفت: «ارتش عراق آمادگي لازم براي حفاظت از امنيت و حاكميت كشور را دارد.»

همچنين مالكي در ديدار اخير خود با ژنرال«لويد اوستين» فرمانده جديد نيروهاي آمريكا در عراق اعلام كرد كه نيروهاي مسلح و دستگاه امنيتي عراق قادر به نابودي هر گونه تجاوزي هستند، اما «فرياد راوندوزي» عضو كميته امنيت ملي و دفاع پارلمان عراق علاوه‌بر ابراز مخالفت با اظهارات مالكي تصريح كرد: نيروهاي نظامي – امنيتي عراقي براي تامين امنيت داخلي و مرزي كشور به زمان بيشتري نياز دارند. 

علي‌رغم موافقت‌ها و مخالفت‌هاي ايجاد‌شده درخصوص خروج يگان‌هاي رزمي آمريكا از عراق، كاخ سفيد اعلام كرده است كه طبق برنامه اعلام شده تا ابتداي سال 2012 نيروهاي خود را به‌طور كامل از عراق خارج خواهد كرد. اين درحالي است كه جريان‌هاي سياسي عراق پس از گذشت 6 ماه از انتخابات پارلماني موفق به تشكيل دولت ائتلافي نشده‌اند.

درواقع انتخابات پارلماني عراق، به دليل اصرار مالكي بر ادامه دوره نخست‌وزيري‌اش نه‌تنها زمينه‌اي براي پايان‌دادن به بحران امنيتي در اين كشور نشده است، بلكه پس از اين انتخابات ناامني و هرج و مرج در عراق افزايش پيدا كرده است.

با توجه به اين مسائل اين روزها تمام شهروندان عراقي به ديدارهاي ميان مالكي و اياد علاوي رهبر ائتلاف العراقيه و همچنين ديدار آنها با صدر رهبر جريان صدر و سيد عمار حكيم رهبر مجلس اعلاي اسلامي عراق چشم دوخته‌اند تا بلكه اين ديدارها موجب تسريع در روند تشكيل دولت شود، اما تمام سياستمداران عراقي تا اين لحظه تمام اميدواري شهروندان كشورشان به اين قبيل نشست‌ها را به سراب تبديل كرده‌اند.

 خروج نيروهاي آمريكا از افغانستان

 مقامات آمريكا تصميم دارند طبق برنامه‌اي كه تعيين كرده‌اند از ژوئيه 2011 تا ژانويه 2014 به ماموريت نظامي خود در افغانستان پايان دهند.

تصميم كاخ سفيد براي خروج از افغانستان در حالي اتخاذ ‌مي‌شود كه «جورج بوش» رئيس‌جمهوري سابق آمريكا پس از حمله گروه تروريستي القاعده به برج‌هاي دو قلوی تجارت جهاني در نيويورك (حمله 11 سپتامبر) همراه با كشورهاي متحد خود به منظور مقابله با تروريسم و ايجاد يك كشور دموكراتيك درافغانستان فرمان حمله به اين كشور را صادر كرد.

حمله آمريكا به افغانستان براي ايجاد يك كشور دموكراتيك در حالي انجام شد كه پس از سقوط حكومت طالبان، احزاب و جريان‌هاي مذهبي و قبيله‌اي در اين كشور اعتقادي به روح دموكراسي ندارند. علاوه بر اين در حال حاضر ميان سياستمداران و فرماندهان ارشد نيروهاي نظامي آمريكا و متحدان آنها درخصوص ضرورت ادامه جنگ در افغانستان اختلافات گسترده‌اي ايجاد شده است.

در واقع حمله كشورهاي عضو ناتو به افغانستان به جاي اينكه اين كشور را به يك كشور دموكراتيك تبديل كند به يكي از صادركنندگان بزرگ مواد مخدر و يكي از كشورهاي فاسد در جهان تبديل كرده است.

با توجه به اين امر آمريكا نه‌ تنها موفق به انتقال دموكراسي به اين كشور نشده، بلكه در حال حاضر قبايل افغانستان خواستار تقسيم كشورشان براساس قوميت شده‌اند. بنابراين در صورت تحقق چنين امري بايد انتظار داشت كه پس از خروج نيروهاي آمريكا از افغانستان، اختلافات و ناآرامي‌هاي مدني سراسر آن را تهديد كند.

از سوي ديگر مخالفت مردم آمريكا با ادامه حضور نيروهاي كشورشان در افغانستان باعث شده تا اوباما نهايت تلاش خود را براي يافتن راه‌حل مناسب براي خروج از اين كشور به كار گيرد، اما ضعف دولت حامد كرزاي رئيس‌جمهوري افغانستان در برقراري امنيت، تصميم‌گيري اوباما براي خارج كردن نيروهاي نظامي آمريكا از اين كشور جنگ‌زده را سخت كرده است.

منبع: فرهیختگان