.png "عصر ایران")
۰۱ ارديبهشت ۱۴۰۳
به روز شده در: ۰۱ ارديبهشت ۱۴۰۳ - ۰۰:۰۴
ايران، ماموريت ويژه باراك در مسكو
ایرنا: با آغاز ماه عسل در روابط روسيه و رژيم صهيونيستي كه به دنبال امضاي توافقنامه همكاري هاي بلندمدت نظامي به وقوع پيوست، چشم انداز اجراي قراردادهاي نظامي تهران و مسكو از سوي روس ها در هاله اي از ابهام قرار گرفت.
امضاي توافقنامه همكاري هاي نظامي ميان تل آويو و مسكو در پي ديدار هفته گذشته 'ايهود باراك' وزير جنگ رژيم صهيونيستي از روسيه ، بار ديگر چشم انداز آتي همكاري هاي دفاعي روسيه و جمهوري اسلامي ايران را – كه فروش و تحويل فوري سامانه هاي موشكي پيشرفه 'اس 300' به ايران يكي از مهمترين آنها است – در فضايي ابهام آميز و تصميم سازان روس را در اجرايي ساختن قراردادهاي چند سال گذشته خود با تهران و پايبندي به عملياتي كردن مفاد موجود در اين قراردادها در محك آزموني بسيار جدي قرار داد.
در تداوم ديدارها و رايزني هاي تقريبا هر چند ماه يكبار مقام هاي ارشد كابينه افراطي نتانياهو در روسيه، ايهود باراك اواسط هفته گذشته با سفر به مسكو قرارداد مهم نظامي با روس ها امضا كرد. البته در پسِ پرده امضاي اين قرارداد نظامي – كه در جاي خود حائز اهميت و قابل تامل است – وزير جنگ رژيم صهيونيستي يك ماموريت ويژه نيز در مسكو داشت؛ تلاش براي اقناع و ترغيب مقام هاي كرملين به لغو قراردادهاي نظامي با ايران و سوريه و به خصوص بازداشتن روس ها از فروش سامانه هاي موشكي پيشرفته 'اس 300' به ايران!
اين سفر در حالي صورت گرفت كه ايهود باراك چند روز پيش از آن، يك نظامي به شدت افراطي و ضد ايراني را به عنوان رييس ستاد مشترك ارتش رژيم صهيونيستي منصوب كرده بود.
* ترسيم فضاي كنوني
------------------------
منابع رسانه اي و محافل سياسي و نظامي در روسيه با بازتاب وسيع مذاكرات و توافق هاي ايهود باراك وزير جنگ رژيم صهيونيستي در مسكو، امضاي توافقنامه همكاري هاي نظامي ميان تل آويو و مسكو را 'نقطه عطفي' در تاريخ روابط دو طرف در دهه هاي اخير ارزيابي كرده اند.
امضاي اين توافقنامه براي نخستين بار در تاريخ روابط دو طرف صورت مي گيرد و سفر باراك به مسكو نيز براي نخستين بار و پس از گذشت 15 سال از سفر 'اسحاق رابين' وزير جنگ اسبق كابينه رژيم صهيونيستي به روسيه در سال 1995 انجام شده است.
طيف متنوعي از موضوعات و محورهاي مورد بحث در دستور العمل و برنامه كاري سفر باراك به روسيه قرار داشت؛ بحث درباره مذاكرات سازش در خاورميانه تا فروش تسليحات پيشرفته اسراييلي به روسيه در ازايِِ طرح درخواست قطع همكاري هاي نظامي و فروش تسليحات پيشرفته به ايران!
به باور تحليل گران، وزير جنگ اسراييل در اين سفر تلاش كرد تا نتايج ديدارها و رايزني هاي گاه و بيگاه و پنهان و آشكار مقام هاي ديگر رژيم صهونيستي را در ماه هاي اخير با سران روسيه برداشت كند. در تمامي اين ديدارها، مساله ايران، كانون بحث و رايزني دو طرف را تشكيل مي داد.
به گزارش منابع رسمي روسيه، در سفر دو روزه باراك به مسكو و ديدار با 'آناتولي سرديكوف' وزير دفاع اين كشور در باره مسائل گوناگوني همچون 'چشم اندازهاي همكاري نظامي و فني بين مسكو و تل آويو' ، 'موضوع سازش در خاورميانه به ويژه با توجه به از سرگيري مذاكرات مستقيم بين فلسطيني ها و اسراييلي ها در واشنگتن' ، 'تبادل تجربيات در زمينه مبارزه با (باصطلاح) تروريسم' ، 'آموزش نظامي و برخي مسائل مهم بين المللي به ويژه منطقه اي در رابطه با همكاري نظامي بين مسكو و دمشق و همكاري نظامي مسكو با تهران و ارسال تسليحات روسيه به تشكيلات خودگردان فلسطين' بحث و تبادل نظر شده است.
در ميان موضوع هاي متنوع مورد بحث و رايزني باراك و سرديكوف، دو مساله محوري وجود دارد: نخست، امضاي توافقنامه همكاري هاي بلند مدت نظامي با روسيه و دوم، درخواست رسمي از مسكو براي قطع همكاري هاي نظامي خود با تهران و دمشق.
الف) توافقنامه همكاري هاي نظامي تل آويو – مسكو
همكاري نظامي و تسليحاتي ميان روسيه و رژيم صهيونيستي از سال 1991و پس از سقوط اتحاد جماهير شوروي آغاز شده است.
اتحاد جماهير شوروي پيش از فروپاشي در ابتداي دهه 1990 ميلادي و تقسيم به 15 جمهوري مستقل، در كنار آمريكا يكي از دو ابر قدرت نظامي جهان محسوب مي شد.
بعد از سقوط شوروي، روسيه بيش از 55 درصد از تجهيزات و صنايع نظامي آن مجموعه را در اختيار گرفت و بقيه تجهيزات نيز ميان 14 جمهوري ديگر تقسيم شد. با دشواري ها و موانع موجود در روند جايگزين سازي بخش هاي جدا شده صنايع نظامي شوروي سابق و تكميل مجموعه ها و سازمان هاي توليد كننده تسليحات گوناگون و پيشرفته نظامي در روسيه، نوسازي صنايع و تجهيزات نظامي و بازسازي زيربنايي نيروهاي مسلح در دستور كار دولت هاي روي كار آمده در روسيه نوين قرار گرفت.
با اين وجود و با گذشت نزديك به دو دهه از سقوط اتحاد جماهير شوروي، جمهوري فدراتيو روسيه همچنان اين برنامه را دنبال كرده ، اما بر اساس گزارش هاي رسمي، تاكنون به موفقيت هاي قابل ملاحظه اي در اين زمينه دست نيافته است.
از اين رو، در فوريه سال 2009 م. 'ديميتري مدوديف' رييس جمهوري روسيه با ارايه طرحي زمينه ها و هدف هاي دولت خود را از نوسازي ارتش اين كشور اعلام و با تعيين ضرب الاجلي تاكيد كرد كه روند نوسازي ساختاري و تجهيزاتي نيروهاي مسلح بايد تا سال 2010 ادامه يايد و در پايان مهلت اعلام شده دست كم 70 درصد نيروهاي مسلح روسيه از تجهيزات جديد بر خوردار شوند.
بر اساس اين طرح، هر سال 10 درصد از تجهيزات نظامي روسيه نوسازي خواهد شد. تحويل سالانه 35 موشك بالستيك، 50 فروند هواپيماي جنگنده، 25 بالگرد، 3 تا 4 فروند شناور متوسط، دو زير دريايي از جمله هدف هاي اعلام شده اين طرح به شمار مي رود.
در اين ميان، مساله مهم ديگري نيز روسيه را به فكر نوسازي ساختار نيروهاي مسلح و صنايع تسليحاتي اين كشور واداشته كه آن احتمال از دست دادن بازار فروش تسليحات در جهان مي باشد.
به باور تحليل گران نظامي، گرچه بخشي از صنايع نظامي روسيه همچنان فعال به نظر مي رسد، اما توليدات آنها بيشتر به بازارهاي صادراتي ارسال مي شود.
بر اساس برخي آمارهاي منتشر شده در منابع رسانه اي غربي، تنها 20 درصد از توليدات صنايع نظامي روسيه در داخل كشور نگاهداري شده و 80 درصد آن در بازار هاي خارجي همچون چين، هند، ايران و ... به فروش مي رسد. نگراني عمده دولت روسيه اين است كه به دليل عقب ماندن توليدات نظامي روسيه از فناوري روز در بقيه جهان، اين بازار ها نيز به تدريج از دست برود.
چين و هند مانند روسيه داراي ارتش هايي كهنه هستند. زير ساخت هاي تسليحاتي دو كشور با استفاده از سلاح هاي روسي شكل گرفته است. هر دو كشور از راه دريافت تجهيزات و قطعات روسي افزايش كمي و بهبود كيفيت توليدات داخلي نظامي را هدف قرار داده اند.
با اين وجود، حفظ بازار هاي موجود تسليحات ساخت روسيه هر سال دشوار تر از پيش به نظامي مي رسد. در چند ماه گذشته هند نيمي از موشك هاي هوا به هواي 'ام-ك-آي' خريداري شده براي جنگنده هاي سوخو- 34 خود را به دليل نقص فني به روسيه پس فرستاده است.
تكميل تحويل ناو هواپيمابر 'ادميرال گارش كوف' به نيروي دريايي هند نيز با وجود افزايش يك ميليارد دلار هزينه نسبت به برآورد اوليه قيمت، هنوز صورت نگرفته است.
با توجه به دلايل پيش گفته، دولت روسيه به منظور افزايش قابليت هاي دفاعي خود و همچنين باقي ماندن در صف صادر كننده گان اسلحه در جهان نيازمند توسعه همكاري هاي تسليحاتي با كشور هاي ديگر است.
توليد مشترك موشك هدايت شونده، خريد اسلحه سبك و هواپيماهاي تجسسي و ضربتي بدون سرنشين از اسراييل و همچنين خريداري دو ناو جنگي نوع ميسترال از فرانسه از جمله تمهيدات و برنامه هاي جديد روسيه در جهت نوسازي نيرو هاي نظامي اين كشور محسوب مي شود.
بدين ترتيب و با توجه به ملاحظات راهبردي پيش گفته است كه روسيه به توسعه و تعميق همكاري هاي نظامي خود با رژيم صهيونيستي روي آورده و با تل آويو توافقنامه نظامي امضا كرده است.
با امضاي توافقنامه جديد همكاري هاي بلند مدت نظامي ميان روسيه و رژيم صهيونيستي در هفته گذشته (6 سپتامبر/ 15 شهريور ماه) ، زمينه هاي لازم براي استفاده مسكو از فن آوري هاي نظامي اسراييل فراهم و روسيه به عنوان يكي از بازارهاي خريد تسليحات نظامي از تل آويو مطرح شده است.
در چارچوب توافق هاي انجام شده، هواپيماهاي شناسايي و بدون سرنشين رژيم صهيونيستي از جمله تسليحاتي است كه روسيه در چارچوب نوسازي ارتش خود، از اسراييل خريداري خواهد كرد.
آناتولي سرديوكف وزير دفاع روسيه در پي امضاي اين قرارداد نظامي گفت كه روسيه تاكنون 12 هواپيماي شناسايي (جاسوسي) بدون سرنشين از رژيم صهيونيستي خريده است و نظاميان روسيه در حال آموزش و آشنايي با كاربردهاي آن هستند.
وي افزود كه كشورش درصدد تجزيه و تحليل تجارب نظامي رژيم صهيونيستي است تا در صورت لزوم آنها را مورد استفاده قرار دهد.
در چارچوب توافق هاي پيشين ميان مسكو و تل آويو، رژيم صهيونيستي تاكنون تعداد 2 فروند هواپيماي شناسايي و تجسس '400 Bird-Eye'، هشت فروند هواپيماي بدون سرنشين و تاكتيكي 'I-View MK150' و دو فروند هواپيماي بدون سرنشين برد كوتاه جست وجو گر 'MK. II' را به ارزش 53 ميليون دلار به روسيه فروخته است.
در اين ميان، همچنين قرارداد ديگري ميان دو طرف امضا شده كه به موجب آن، اسراييل، 36 دستگاه هواپيماي تجسسي و شناسايي جديد به روسيه تحويل مي دهد. ارزش اين قرارداد صد ميليون دلار بوده و قرار است تا پايان سال جاري ميلادي اجرايي شود.
همچنين به گفته 'ايگور كورچنكف' از كارشناسان امور دفاعي روسيه، 'مذاكراتي ميان روسيه و اسراييل بر سر توليد مشترك هواپيماهاي تجسسي در جريان است.'
كورچنكف احتمال داده كه مخالفت ايالات متحده مانع تحقق اين پروژه شود، زيرا واشنگتن مايل نيست دانش پيچيده توليد اين نوع هواپيما در اختيار روسيه قرار گيرد.
همچنين ارسال ماهواره هاي رژيم صهيونيستي به جو توسط موشك هاي فضا پيماي روسيه نيز بخش ديگري از چشم انداز همكاري هاي بلند مدت نظامي ميان تل آويو و مسكو اعلام شده است.
از سوي ديگر، 'ولاديمير پوتين' نخست وزير روسيه نيز در ديدار با باراك، به وجود برخي طرح ها در زمينه حمل و نقل نظامي هوايي چون پرتاب چند ماهواره براي رژيم صهيونيستي، خريد برخي جنگنده هاي بدون سرنشين اين رژيم و اجراي پروژه مشتركي به درخواست هند اشاره و تاكيد كرده است: روسيه و اسراييل امكان تجهيز سيستم هاي پروازي ساخت اسراييل به فناوري فضايي و ليزري روسيه را بررسي مي كنند و طرح ساخت ايستگاه ليزري براي اندازه گيري مسافت هايي كه در چارچوب سيستم فضايي 'گلوناس' روسيه مي توان براي هدايت و تعيين موقعيت از آن استفاده كرد، در حال بررسي است.
ب) ماموريت ويژه باراك در مسكو؛ بازداشتن روس ها از فروش تسليحات به ايران
در ميان انبوه اخبار و گزارش هاي مربوط به ديدار باراك از مسكو و امضاي توافقنامه همكاري هاي نظامي ميان رژيم صهيونيستي و روسيه، يك خط خبري مشترك و مهم به چشم مي خورد: 'اسراييل به روسيه اسلحه مي فروشد تا مسكو به تهران سلاح ندهد (!)'.
در سال هاي اخير، سوريه قرارداد تسليحاتي خريد موشك هاي ضد ناو با روسيه امضا كرده و جمهوري اسلامي ايران نيز خواهان دريافت موشك هاي 'اس 300' از روسيه است. مسكو با وجود دريافت مبالغي كلان از اصل قرارداد مربوط به فروش اين تجهيزات، همواره به بهانه هاي گوناگون، از تحويل آنها به تهران و دمشق خودداري مي كند.
بر اساس آنچه كه در بيشتر رسانه هاي بين المللي مورد تاكيد قرار گرفته، 'اسراييل در قبال فروش سلاح به روسيه از مسكو خواسته است كه از فروش تسليحات جديد به سوريه و ايران خودداري كند.'
به باور ناظران امور نظامي، از نگاه امنيتي و راهبردي طرح اين درخواست از سوي باراك خطاب به مقام هاي ارشد كرملين از اهميتي فراتر از نقطه نظر اقتصادي و سياسيِ نهفته در امضاي قرارداد ميان دو طرف برخوردار است.
اين گروه از تحليل گران بر اين باورند كه در اين مذاكرات فروش تسليحات پيشرفته اسراييلي به روسيه چندان اهميت نداشت، آن چه اهميت داشت تلاش تل آويو براي جلوگيري از فروش سلاح به ايران و سوريه بود كه مشخص نيست ايهود باراك تا چه اندازه در اين زمينه موفق بوده است.
ايهود باراك وزير جنگ كابينه افراطي اسراييل در توجيه طرح درخواست خود از مقام هاي كرملين، روسيه را 'قدرتي محوري در جهان و يكي از كشورهاي تاثيرگذار در خاورميانه' توصيف و ادعا كرده است: 'مهمترين تهديد امنيتي اسراييل، ايران و مسلح شدن سوريه است. اين دو كشور از گروه هاي تروريستي و حزب الله حمايت مي كنند.'
در اين ميان، قرارداد فروش موشك هاي 'اس 300' روسيه به ايران، موضوعي با پيشينه طولاني است كه البته از ديد اسراييل هنوز هم مهم و قابل بحث به نظر مي رسد. با اينكه قرارداد فروش اين موشك ها بلاتكليف مانده و هنوز اجرايي نشده، اما به اندازه كافي صهيونيستها را نگران كرده است.
بر اساس توافق انجام شده ميان مقام هاي دفاعي جمهوري اسلامي ايران و روسيه در سال 1386 (2007 ميلادي)، روسيه متعهد شده است كه پنج مجموعه 'S-003PMU-1 ' را به ارزش 800 ميليون دلار به ايران تحويل دهد.
سامانه پيشرفته موشكي اس 300، توانايي سرنگوني هواپيماهاي جنگنده و نيز انهدام موشك هاي كروز را در شعاع 145 كيلومتري داراست و تا ارتفاع 27 كيلومتري مي تواند اهداف پروازي را هدف قرار دهد.
بر اساس گزارش هاي رسانه اي موجود، برد اين موشك ها به 300 كيلومتر مي رسد و يك سيستم دفاع هوايي با توان كار بالاست كه در هر نوع شرايط آب و هوايي قابليت عملياتي شدن دارد.
توانايي حمله به هواپيما با مانور بالا، موشك هاي كروز و موشك هاي بالستيك از ديگر ويژگي هاي اصلي سامانه هاي موشكي اس 300 به شمار مي رود.
مقام هاي نظامي و استراتژيست هاي روسي مدعي هستند كه اين سيستم دفاعي، توانايي مقابله با سيستم موشك هاي پاتريوت آمريكايي را دارا بوده و قادر است 100 هدف را به طور همزمان رديابي و 12 هدف را همزمان مورد حمله قرار دهد. منحرف كردن يا از كار انداختن اس 300 از سوي سيستم هاي اغتشاشگر، تقريبا غيرممكن به نظر مي رسد.
همچنين رادار اين سامانه موشكي نيز از فاصله 250 كيلومتري، جسم پرنده اي به ابعاد 25 سانتي مترمربع را شناسايي مي كند. مقام هاي ارشد وزارت دفاع آمريكا 'پنتاگون' اذعان كرده اند كه آمريكا در زمان حاضر هيچ وسيله اي براي از كار انداختن موشك اس 300 در اختيار ندارد.
از زمان امضاي قرارداد فروش سيستم ضد موشكي اس 300 ميان تهران و مسكو تاكنون، بارها مقام هاي ارشد رژيم صهيونيستي و آمريكايي در ديدارهاي خود با مقام هاي كرملين بر ضرورت لغو اين قرارداد تاكيد كرده و مسكو را در اين زمينه زير فشار قرار داده اند.
در اين ميان، روسيه نيز بنا به درخواست هاي رژيم صهيونيستي و آمريكا و زير فشارهاي آنها، تاكنون از ارسال اين سيستم به ايران خودداري كرده است.
با اين وجود، در حالي فروش سامانه هاي موشكي پيشرفته اس 300 تاكنون از سوي روس ها عملي نشده كه مسكو پيش از اين، بخشي از قرارداد تحويل موشك هاي 'تور ام يك' به ايران را عملي كرده است. موشك هاي تور ام يك، با برد محدود به 12 كيلومتر، قادر به شناسايي و انهدام اهدافي تا ارتفاع 6 كيلومتري مي باشد.
پيش از سفر هفته گذشته باراك به مسكو و طرح درخواست لغو توافقنامه هاي نظامي روسيه با ايران، رژيم صهيونيستي در سه سال اخير همچنان روابط نظامي و امنيتي خود با روسيه را افزايش داده تا از اين راه مسكو را به تحويل ندادن اين سامانه به ايران متقاعد سازد. سفرهاي تقريبا هر از چند ماه مقام هاي ارشد تل آويو به مسكو- به ويژه سفر چندي پيش 'شيمون پرز' رييس رژيم صهيونيستي - كه در هنگام داغ شدن بحث اجرايي تحويل اس 300 به تهران از سوي روس ها در يك سال اخير اوج گرفته، در تداوم اين سياست صهيونيست ها در قبال جمهوري اسلامي ايران قابل تحليل و ارزيابي است.
مسكو هنوز به صورت رسمي فروش و يا نبود فروش سامانه موشكي اس 300 را به ايران اعلام نكرده است. اما پس از تصويب قطعنامه ضد ايراني 1929 در شوراي امنيت سازمان ملل متحد در خرداد ماه گذشته، به طور غير رسمي اعلام كرد كه فعلا صدور اين سامانه ها به ايران در دستور كار روسيه قرار ندارد. اين موضعگيري روس ها، خشنودي صهيونيست ها را به همراه داشته اما نگراني هاي آنها را رفع نكرده است.
با اين حال، بسياري از تحليل گران، با توجه به واقعيت ها و زمينه هاي موجود در ساختار كنوني دولت روسيه – كه بخش مهم آن مسائل اقتصادي و راهبردي براي مسكو است – درباره موفقيت اين بخش از سفر باراك و نتايج حاصل از ماموريت وي در مسكو ابراز ترديد مي كنند.
* مروري بر ساير زمينه هاي همكاري تل آويو و مسكو
----------------------------------------------------------
افزون بر همكاري نظامي، تل آويو و مسكو در زمينه هاي اقتصادي، فرهنگي و توريسم نيز همكاري هاي گسترده اي داشته و در تلاش هستند تا سطح اين همكاري ها را ارتقا دهند.
در عرصه همكاري هاي اقتصادي، روسيه يكي از مهمترين شركاي رژيم صهيونيستي به شمار مي رود. بر اساس آمارهاي رسمي موجود، ميزان صادرات اسراييل به روسيه در دوره زماني پنج ساله 2003 تا 2008 با رشدي معادل 351 درصد روبرو شده و به رقم 3 ميليارد دلار رسيده است. در ديدار ماه فوريه گذشته بنيامين نتانياهو از روسيه، ولاديمير پوتين نخست وزير اين كشور اعلام كرد كه بازارهاي روسيه يكي از عمده ترين مراكز فروش توليدات و اقلام كشاورزي اسراييل محسوب مي شود.
در اوايل سال 2010 نيز نخستين نشست شوراي مشترك اقتصادي روسيه و اسراييل در مسكو برگزار شد.
در زمينه همكاري فني و تكنيكي نيز، دو طرف در ژوئن 2010 يك توافقنامه همكاري امضا كردند كه بر اساس آن، شركت فراهم كننده خدمات ارتباطي راه دور روسيه ( NTC)، يك شركت صهيونيستي را به عنوان شريك خود در ارايه خدمات ارتباطات اينترنتي برگزيده است.
همچنين يك شركت هلدينك بين المللي در تل آويو (AFI Group) نيز مناقصه هاي مربوط به ساخت سازه ها و ساختمان هاي پيشرفته همچون بازارهاي خريد، هتل ها و بناهاي شهري مهم در شهرهاي مختلف روسيه را به دست آورده است.
در زمينه توريسم نيز روسيه در سال 2009 پس از آمريكا بيشترين ميزان اعزام تورهاي گردشگري را به فلسطين اشغالي داشته است، به طوري كه تنها در اين سال، حدود 400 هزار توريست روس از سرزمين هاي اشغالي فلسطين بازديد كرده اند.
* جمعبندي و ارزيابي نهايي:
------------------------------
1) انجام سفر ايهود باراك وزير جنگ اسراييل به روسيه در مقطع كنوني و نتايج مشخص و نامشخص آن – امضاي قرارداد همكاري هاي نظامي به عنوان پيامدي ملموس و مشخص و ميزان موفقيت نسبي صهيونيست ها در لغو كامل توافقنامه هاي دفاعي روسيه با ايران به ويژه در خصوص فروش سامانه هاي پيشرفته موشكي اس 300 به مثابه نتيجه اي نامشخص – در حوزه امنيت پيراموني ايران، اقدامي قابل تامل و حائز اهميت به شمار مي رود. آنچه كه از رهگذر سفر باراك به مسكو به حوزه ايران مرتبط است، ماموريت ويژه وي در كاخ كرملين و تلاش براي جدا ساختن يك متحد قدرتمند و راهبردي از جمهوري اسلامي ايران است.
آنچه كه در اين ميان – فارغ از موفقيت باراك در باز داشتن روس ها از فروش اس 300 به تهران – مهم به نظر مي رسد، گسترش سطح همكاري هاي نظامي و غيرنظامي مسكو و تل آويو و نزديك شدن متحد راهبردي ايران به دشمن اصلي جمهوري اسلامي يعني رژيم صهيونيستي است كه به هيچ وجه پديده خوشايندي براي ايران نمي باشد.
اين نزديكي و شايد فشارهاي تحميل شده بر روسيه از ناحيه اسراييل و آمريكا تاكنون موثر واقع شده و روس ها را از تحويل سامانه هاي اس 300 به ايران باز داشته است.
2) به باور تحليل گران امور نظامي، رهبران روسيه و اسراييل در پرتو امضاي توافقنامه اخير به دنبال گسترش دامنه همكاري هاي نظامي و اطلاعاتي فيمابين برآمده اند. از اين رهگذر، رژيم صهيونيستي در تلاش است از راه توسعه همكاري هاي دو جانبه با روسيه، خواسته هاي امنيتي خود را به اين كشور تحميل كند. طرح درخواست لغو همكاري هاي نظامي مسكو با تهران و دمشق، خواسته و هدفي سياسي و امنيتي است كه تل آويو سعي مي كند در ازاي همكاري گسترده نظامي با مسكو به آن دست يابد.
اين فشارها، حتي در مقطع پيش از تصويب قطعنامه 1929 شوراي امنيت عليه ايران، باعث شد كه روسيه از تحويل اس 300 به جمهوري اسلامي خودداري نمايد.
همچنين در يك سال گذشته، روسيه از راه دست يافتن به توافق هاي نظامي با آمريكا، سطح همكاري هاي سياسي و امنيتي و اطلاعاتي خود را با واشنگتن به نحو چشمگيري افزايش داده است. امضاي توافقنامه همكاري هاي هسته اي ميان واشنگتن و مسكو موسوم به پيمان استارت -2 نمونه بارز اين همكاري ها به شمار مي رود. در اين ميان، سرد شدن مناسبات تهران و مسكو از جمله نتايج اوليه تحولات ناشي از نزديكي واشنگتن و مسكو بوده است. در مقطع كنوني، به نظر مي رسد اسراييل و روسيه در اندازه هايي كوچكتر در مسيري مشابه قرار گرفته اند.
3) با وجود تمامي مباحث مطرح شده در فوق، همچنان بسياري از كارشناسان درباره چشم انداز موفق ماموريت ويژه باراك در مسكو يعني قانع ساختن روس ها به قطع همكاري هاي نظامي و تسليحاتي با جمهوري اسلامي ايران، ابراز ترديد كرده اند.
به باور تحليل گران، قراردادهاي فروش سلاح هاي ساخت روسيه به ايران و سوريه، از جمله مسائلي است كه دو طرف روسي و صهيونيستي هم در آنها منافعي دارند و هم در بسياري از موارد با هم اتفاق نظر كامل ندارند.
به عبارت ديگر، با وجود ادعاها و فشارهاي محافل صهيونيستي و غربي به روسيه درباره قطع همكاري هاي تسليحاتي با ايران و سوريه، مسكو در شرايط پيچيده و آسيب پذير ناشي از دوران ركود اقتصاد جهاني از يكسو و حجم گسترده بدهي ها و كسري بودجه بازمانده از دوران حيات اتحاد جماهير شوروي، حساب ويژه اي روي صادرات كالا و خدمات به خارج به ويژه در خصوص فروش تسليحات و تجهيزات نظامي باز كرده است.
افزون بر اين، اين كشور براي اجرايي شدن طرح بازسازي و روزآمد سازي صنايع نظامي بيش از پيش به درآمدهاي فراوان حاصل از فروش تسليحات به خارج نيازمند است.
از منظري ديگر، در كوران رقابت تسليحاتي ميان قدرت هاي بزرگ نظامي در جهان، حفظ توازن موجود در بازار بين المللي فروش تسليحات نظامي ميان مسكو و واشنگتن مساله اي راهبردي و حائز اهميت براي روسيه به شمار مي رود و مسكو تمامي تلاش هايش را براي نگاه داشتن نام خود در جمع سه كشور عمده صادركننده تسليحات در جهان (در كنار آمريكا و آلمان) به كار مي گيرد.
نگاهي به وضعيت بازار خريد و فروش تسليحات در جهان تاييد كننده اين مدعا است.
بر اساس برآورد موسسه تحقيقات بين المللي صلح استكهلم (SIPRI) درباره وضعيت بودجه نظامي كشورهاي مختلف جهان و صادركنندگان عمده جنگ افزارهاي نظامي، در سال 2009 ميلادي، آمريكا، روسيه و آلمان رتبه هاي اول تا سوم صادركنندگان عمده تسليحات نظامي در جهان را در اختيار داشتند.
بر اساس گزارش 28 صفحه اي اين موسسه، آمريكا به عنوان بزرگترين صادر كننده سلاح در جهان 31 درصد بازار اسلحه را در اختيار دارد و بيشتر جنگ افزارهاي نظامي صادراتي خود را به كره جنوبي (15 درصد)، اسراييل (13 درصد) و امارات متحده عربي (11 درصد) فروخته است.
در اين برآورد، روسيه با 25 درصد صادرات در مقام دوم بزرگترين فروشنده جنگ افزار نظامي قرار دارد كه چين (42 درصد)، هند (21 درصد) و الجزاير (8 درصد) بزرگترين واردكنندگان اسلحه از اين كشور بوده‌اند.
در رده‌بندي موسسه تحقيقات بين المللي صلح استكهلم، آلمان با 10 درصد صادرات اسلحه، جايگاه سوم را در جهان به خود اختصاص داده كه بيانگر آن است اين كشور ظرف پنج سال گذشته ميزان صادرات نظامي خود را به بيش از دو برابر رسانده است.
در اين گزارش اشاره شده كه زير دريايي، كشتي جنگي و تانك‌هاي آلماني، بيشترين توجه را در ميان خريداران اسلحه به خود جلب كرده است. كشتي هاي جنگي 44 درصد و تانك نيز 27 درصد صادرات تسليحاتي آلمان را شامل مي‌شود. تركيه با 15 درصد، يونان 13 درصد و آفريقاي جنوبي با 12 درصد در صدر فهرست خريداران سلاح از آلمان قرار داشته‌اند.
در اين رتبه بندي، فرانسه با هشت درصد و بريتانيا با چهار درصد در رده‌هاي بعدي صادركنندگان عمده اسلحه در جهان بوده‌اند.
4) افزون بر تمامي موارد پيش گفته، به نظر مي رسد با آغاز ماه عسل در روابط نظامي و دفاعي روسيه با رژيم صهيونيستي شايد فروش و تحويل سامانه هاي موشكي اس 300 روس ها به ايران هرگز رنگ واقعيت به خود نگيرد. اينگونه است كه استراتژيست هاي نظامي در ايران تاكيد مي كنند، جمهوري اسلامي ايران بايد در پرتو اين تحولات بار ديگر به توانمندي هاي صنايع دفاعي بومي كشور اعتماد كرده و خود ساخت اين تجهيزات را بر عهده بگيرد.
البته ايران در اين مسير گام هاي بلندي را برداشته است. پيشرفت هاي خيره كننده بخش صنعت دفاعي كشور در سال هاي اخير كه به ويژه در طراحي، توليد و آزمايش ماهواره و ماهواره بر، انواع موشك هاي پيشرفته رادار گريز قاره پيما در كلاس هاي مختلف عملياتي و ... نمود يافته است، گوياي اين نكته است.
در اين راستا، مقام هاي ارشد نظامي جمهوري اسلامي ايران در روز 29 فروردين و همزمان با روز ارتش جمهوري اسلامي ايران از يك سامانه موشكي شبيه به 'اس 300' رونمايي كردند كه در آن رژه به نمايش گذاشته شد.
همچنين سردار 'احمد وحيدي' وزير دفاع و پشتيباني نيروهاي مسلح در تازه ترين واكنش به بدقولي ها و تاخيرهاي مكرر مقام هاي روسيه در تحويل اين سامانه ها به ايران، با تاكيد بر اينكه سامانه موشك اس 300 براي جمهوري اسلامي موضوعيت ندارد، گفت: در حال حاضر ساخت سامانه پدافندي با برد بلند را در داخل كشور در دستور كار داريم كه انشاء الله متخصصان داخلي به زودي آنها را توليد مي كنند.
وزير دفاع تصريح كرد: البته ما منتظر دريافت هيچ محصولي از خارج كشور نخواهيم بود و هر آنچه كه نياز داشته باشيم خود در داخل مي سازيم.
سردار وحيدي اظهار داشت: طرف روسيه قبل از صدور قطعنامه جديد (1929) عليه ايران اعلام مي‌كرد براي تحويل اين سامانه فعلا مشكلي ندارد، ولي پس از صدور قطعنامه برخي از طرف روسيه حرف‌هايي زدند در حالي كه خود مسكو هنوز موضع رسمي اعلام نكرده است و برخي از مقاماتشان گفته‌اند كه منتظر اعلام نظر رييس جمهورشان هستند.
وي با بيان اينكه البته ما از مجاري قانوني اين موضوع را پيگيري مي‌كنيم، گفت: آمريكايي‌ها مي‌خواهند بين روسيه و متحدانش كارشكني كنند، اما ما فكر مي كنيم روسيه نبايد در دام آمريكا گرفتار شود.
امضاي توافقنامه همكاري هاي نظامي ميان تل آويو و مسكو در پي ديدار هفته گذشته 'ايهود باراك' وزير جنگ رژيم صهيونيستي از روسيه ، بار ديگر چشم انداز آتي همكاري هاي دفاعي روسيه و جمهوري اسلامي ايران را – كه فروش و تحويل فوري سامانه هاي موشكي پيشرفه 'اس 300' به ايران يكي از مهمترين آنها است – در فضايي ابهام آميز و تصميم سازان روس را در اجرايي ساختن قراردادهاي چند سال گذشته خود با تهران و پايبندي به عملياتي كردن مفاد موجود در اين قراردادها در محك آزموني بسيار جدي قرار داد.
در تداوم ديدارها و رايزني هاي تقريبا هر چند ماه يكبار مقام هاي ارشد كابينه افراطي نتانياهو در روسيه، ايهود باراك اواسط هفته گذشته با سفر به مسكو قرارداد مهم نظامي با روس ها امضا كرد. البته در پسِ پرده امضاي اين قرارداد نظامي – كه در جاي خود حائز اهميت و قابل تامل است – وزير جنگ رژيم صهيونيستي يك ماموريت ويژه نيز در مسكو داشت؛ تلاش براي اقناع و ترغيب مقام هاي كرملين به لغو قراردادهاي نظامي با ايران و سوريه و به خصوص بازداشتن روس ها از فروش سامانه هاي موشكي پيشرفته 'اس 300' به ايران!
اين سفر در حالي صورت گرفت كه ايهود باراك چند روز پيش از آن، يك نظامي به شدت افراطي و ضد ايراني را به عنوان رييس ستاد مشترك ارتش رژيم صهيونيستي منصوب كرده بود.
* ترسيم فضاي كنوني
------------------------
منابع رسانه اي و محافل سياسي و نظامي در روسيه با بازتاب وسيع مذاكرات و توافق هاي ايهود باراك وزير جنگ رژيم صهيونيستي در مسكو، امضاي توافقنامه همكاري هاي نظامي ميان تل آويو و مسكو را 'نقطه عطفي' در تاريخ روابط دو طرف در دهه هاي اخير ارزيابي كرده اند.
امضاي اين توافقنامه براي نخستين بار در تاريخ روابط دو طرف صورت مي گيرد و سفر باراك به مسكو نيز براي نخستين بار و پس از گذشت 15 سال از سفر 'اسحاق رابين' وزير جنگ اسبق كابينه رژيم صهيونيستي به روسيه در سال 1995 انجام شده است.
طيف متنوعي از موضوعات و محورهاي مورد بحث در دستور العمل و برنامه كاري سفر باراك به روسيه قرار داشت؛ بحث درباره مذاكرات سازش در خاورميانه تا فروش تسليحات پيشرفته اسراييلي به روسيه در ازايِِ طرح درخواست قطع همكاري هاي نظامي و فروش تسليحات پيشرفته به ايران!
به باور تحليل گران، وزير جنگ اسراييل در اين سفر تلاش كرد تا نتايج ديدارها و رايزني هاي گاه و بيگاه و پنهان و آشكار مقام هاي ديگر رژيم صهونيستي را در ماه هاي اخير با سران روسيه برداشت كند. در تمامي اين ديدارها، مساله ايران، كانون بحث و رايزني دو طرف را تشكيل مي داد.
به گزارش منابع رسمي روسيه، در سفر دو روزه باراك به مسكو و ديدار با 'آناتولي سرديكوف' وزير دفاع اين كشور در باره مسائل گوناگوني همچون 'چشم اندازهاي همكاري نظامي و فني بين مسكو و تل آويو' ، 'موضوع سازش در خاورميانه به ويژه با توجه به از سرگيري مذاكرات مستقيم بين فلسطيني ها و اسراييلي ها در واشنگتن' ، 'تبادل تجربيات در زمينه مبارزه با (باصطلاح) تروريسم' ، 'آموزش نظامي و برخي مسائل مهم بين المللي به ويژه منطقه اي در رابطه با همكاري نظامي بين مسكو و دمشق و همكاري نظامي مسكو با تهران و ارسال تسليحات روسيه به تشكيلات خودگردان فلسطين' بحث و تبادل نظر شده است.
در ميان موضوع هاي متنوع مورد بحث و رايزني باراك و سرديكوف، دو مساله محوري وجود دارد: نخست، امضاي توافقنامه همكاري هاي بلند مدت نظامي با روسيه و دوم، درخواست رسمي از مسكو براي قطع همكاري هاي نظامي خود با تهران و دمشق.
الف) توافقنامه همكاري هاي نظامي تل آويو – مسكو
همكاري نظامي و تسليحاتي ميان روسيه و رژيم صهيونيستي از سال 1991و پس از سقوط اتحاد جماهير شوروي آغاز شده است.
اتحاد جماهير شوروي پيش از فروپاشي در ابتداي دهه 1990 ميلادي و تقسيم به 15 جمهوري مستقل، در كنار آمريكا يكي از دو ابر قدرت نظامي جهان محسوب مي شد.
بعد از سقوط شوروي، روسيه بيش از 55 درصد از تجهيزات و صنايع نظامي آن مجموعه را در اختيار گرفت و بقيه تجهيزات نيز ميان 14 جمهوري ديگر تقسيم شد. با دشواري ها و موانع موجود در روند جايگزين سازي بخش هاي جدا شده صنايع نظامي شوروي سابق و تكميل مجموعه ها و سازمان هاي توليد كننده تسليحات گوناگون و پيشرفته نظامي در روسيه، نوسازي صنايع و تجهيزات نظامي و بازسازي زيربنايي نيروهاي مسلح در دستور كار دولت هاي روي كار آمده در روسيه نوين قرار گرفت.
با اين وجود و با گذشت نزديك به دو دهه از سقوط اتحاد جماهير شوروي، جمهوري فدراتيو روسيه همچنان اين برنامه را دنبال كرده ، اما بر اساس گزارش هاي رسمي، تاكنون به موفقيت هاي قابل ملاحظه اي در اين زمينه دست نيافته است.
از اين رو، در فوريه سال 2009 م. 'ديميتري مدوديف' رييس جمهوري روسيه با ارايه طرحي زمينه ها و هدف هاي دولت خود را از نوسازي ارتش اين كشور اعلام و با تعيين ضرب الاجلي تاكيد كرد كه روند نوسازي ساختاري و تجهيزاتي نيروهاي مسلح بايد تا سال 2010 ادامه يايد و در پايان مهلت اعلام شده دست كم 70 درصد نيروهاي مسلح روسيه از تجهيزات جديد بر خوردار شوند.
بر اساس اين طرح، هر سال 10 درصد از تجهيزات نظامي روسيه نوسازي خواهد شد. تحويل سالانه 35 موشك بالستيك، 50 فروند هواپيماي جنگنده، 25 بالگرد، 3 تا 4 فروند شناور متوسط، دو زير دريايي از جمله هدف هاي اعلام شده اين طرح به شمار مي رود.
در اين ميان، مساله مهم ديگري نيز روسيه را به فكر نوسازي ساختار نيروهاي مسلح و صنايع تسليحاتي اين كشور واداشته كه آن احتمال از دست دادن بازار فروش تسليحات در جهان مي باشد.
به باور تحليل گران نظامي، گرچه بخشي از صنايع نظامي روسيه همچنان فعال به نظر مي رسد، اما توليدات آنها بيشتر به بازارهاي صادراتي ارسال مي شود.
بر اساس برخي آمارهاي منتشر شده در منابع رسانه اي غربي، تنها 20 درصد از توليدات صنايع نظامي روسيه در داخل كشور نگاهداري شده و 80 درصد آن در بازار هاي خارجي همچون چين، هند، ايران و ... به فروش مي رسد. نگراني عمده دولت روسيه اين است كه به دليل عقب ماندن توليدات نظامي روسيه از فناوري روز در بقيه جهان، اين بازار ها نيز به تدريج از دست برود.
چين و هند مانند روسيه داراي ارتش هايي كهنه هستند. زير ساخت هاي تسليحاتي دو كشور با استفاده از سلاح هاي روسي شكل گرفته است. هر دو كشور از راه دريافت تجهيزات و قطعات روسي افزايش كمي و بهبود كيفيت توليدات داخلي نظامي را هدف قرار داده اند.
با اين وجود، حفظ بازار هاي موجود تسليحات ساخت روسيه هر سال دشوار تر از پيش به نظامي مي رسد. در چند ماه گذشته هند نيمي از موشك هاي هوا به هواي 'ام-ك-آي' خريداري شده براي جنگنده هاي سوخو- 34 خود را به دليل نقص فني به روسيه پس فرستاده است.
تكميل تحويل ناو هواپيمابر 'ادميرال گارش كوف' به نيروي دريايي هند نيز با وجود افزايش يك ميليارد دلار هزينه نسبت به برآورد اوليه قيمت، هنوز صورت نگرفته است.
با توجه به دلايل پيش گفته، دولت روسيه به منظور افزايش قابليت هاي دفاعي خود و همچنين باقي ماندن در صف صادر كننده گان اسلحه در جهان نيازمند توسعه همكاري هاي تسليحاتي با كشور هاي ديگر است.
توليد مشترك موشك هدايت شونده، خريد اسلحه سبك و هواپيماهاي تجسسي و ضربتي بدون سرنشين از اسراييل و همچنين خريداري دو ناو جنگي نوع ميسترال از فرانسه از جمله تمهيدات و برنامه هاي جديد روسيه در جهت نوسازي نيرو هاي نظامي اين كشور محسوب مي شود.
بدين ترتيب و با توجه به ملاحظات راهبردي پيش گفته است كه روسيه به توسعه و تعميق همكاري هاي نظامي خود با رژيم صهيونيستي روي آورده و با تل آويو توافقنامه نظامي امضا كرده است.
با امضاي توافقنامه جديد همكاري هاي بلند مدت نظامي ميان روسيه و رژيم صهيونيستي در هفته گذشته (6 سپتامبر/ 15 شهريور ماه) ، زمينه هاي لازم براي استفاده مسكو از فن آوري هاي نظامي اسراييل فراهم و روسيه به عنوان يكي از بازارهاي خريد تسليحات نظامي از تل آويو مطرح شده است.
در چارچوب توافق هاي انجام شده، هواپيماهاي شناسايي و بدون سرنشين رژيم صهيونيستي از جمله تسليحاتي است كه روسيه در چارچوب نوسازي ارتش خود، از اسراييل خريداري خواهد كرد.
آناتولي سرديوكف وزير دفاع روسيه در پي امضاي اين قرارداد نظامي گفت كه روسيه تاكنون 12 هواپيماي شناسايي (جاسوسي) بدون سرنشين از رژيم صهيونيستي خريده است و نظاميان روسيه در حال آموزش و آشنايي با كاربردهاي آن هستند.
وي افزود كه كشورش درصدد تجزيه و تحليل تجارب نظامي رژيم صهيونيستي است تا در صورت لزوم آنها را مورد استفاده قرار دهد.
در چارچوب توافق هاي پيشين ميان مسكو و تل آويو، رژيم صهيونيستي تاكنون تعداد 2 فروند هواپيماي شناسايي و تجسس '400 Bird-Eye'، هشت فروند هواپيماي بدون سرنشين و تاكتيكي 'I-View MK150' و دو فروند هواپيماي بدون سرنشين برد كوتاه جست وجو گر 'MK. II' را به ارزش 53 ميليون دلار به روسيه فروخته است.
در اين ميان، همچنين قرارداد ديگري ميان دو طرف امضا شده كه به موجب آن، اسراييل، 36 دستگاه هواپيماي تجسسي و شناسايي جديد به روسيه تحويل مي دهد. ارزش اين قرارداد صد ميليون دلار بوده و قرار است تا پايان سال جاري ميلادي اجرايي شود.
همچنين به گفته 'ايگور كورچنكف' از كارشناسان امور دفاعي روسيه، 'مذاكراتي ميان روسيه و اسراييل بر سر توليد مشترك هواپيماهاي تجسسي در جريان است.'
كورچنكف احتمال داده كه مخالفت ايالات متحده مانع تحقق اين پروژه شود، زيرا واشنگتن مايل نيست دانش پيچيده توليد اين نوع هواپيما در اختيار روسيه قرار گيرد.
همچنين ارسال ماهواره هاي رژيم صهيونيستي به جو توسط موشك هاي فضا پيماي روسيه نيز بخش ديگري از چشم انداز همكاري هاي بلند مدت نظامي ميان تل آويو و مسكو اعلام شده است.
از سوي ديگر، 'ولاديمير پوتين' نخست وزير روسيه نيز در ديدار با باراك، به وجود برخي طرح ها در زمينه حمل و نقل نظامي هوايي چون پرتاب چند ماهواره براي رژيم صهيونيستي، خريد برخي جنگنده هاي بدون سرنشين اين رژيم و اجراي پروژه مشتركي به درخواست هند اشاره و تاكيد كرده است: روسيه و اسراييل امكان تجهيز سيستم هاي پروازي ساخت اسراييل به فناوري فضايي و ليزري روسيه را بررسي مي كنند و طرح ساخت ايستگاه ليزري براي اندازه گيري مسافت هايي كه در چارچوب سيستم فضايي 'گلوناس' روسيه مي توان براي هدايت و تعيين موقعيت از آن استفاده كرد، در حال بررسي است.
ب) ماموريت ويژه باراك در مسكو؛ بازداشتن روس ها از فروش تسليحات به ايران
در ميان انبوه اخبار و گزارش هاي مربوط به ديدار باراك از مسكو و امضاي توافقنامه همكاري هاي نظامي ميان رژيم صهيونيستي و روسيه، يك خط خبري مشترك و مهم به چشم مي خورد: 'اسراييل به روسيه اسلحه مي فروشد تا مسكو به تهران سلاح ندهد (!)'.
در سال هاي اخير، سوريه قرارداد تسليحاتي خريد موشك هاي ضد ناو با روسيه امضا كرده و جمهوري اسلامي ايران نيز خواهان دريافت موشك هاي 'اس 300' از روسيه است. مسكو با وجود دريافت مبالغي كلان از اصل قرارداد مربوط به فروش اين تجهيزات، همواره به بهانه هاي گوناگون، از تحويل آنها به تهران و دمشق خودداري مي كند.
بر اساس آنچه كه در بيشتر رسانه هاي بين المللي مورد تاكيد قرار گرفته، 'اسراييل در قبال فروش سلاح به روسيه از مسكو خواسته است كه از فروش تسليحات جديد به سوريه و ايران خودداري كند.'
به باور ناظران امور نظامي، از نگاه امنيتي و راهبردي طرح اين درخواست از سوي باراك خطاب به مقام هاي ارشد كرملين از اهميتي فراتر از نقطه نظر اقتصادي و سياسيِ نهفته در امضاي قرارداد ميان دو طرف برخوردار است.
اين گروه از تحليل گران بر اين باورند كه در اين مذاكرات فروش تسليحات پيشرفته اسراييلي به روسيه چندان اهميت نداشت، آن چه اهميت داشت تلاش تل آويو براي جلوگيري از فروش سلاح به ايران و سوريه بود كه مشخص نيست ايهود باراك تا چه اندازه در اين زمينه موفق بوده است.
ايهود باراك وزير جنگ كابينه افراطي اسراييل در توجيه طرح درخواست خود از مقام هاي كرملين، روسيه را 'قدرتي محوري در جهان و يكي از كشورهاي تاثيرگذار در خاورميانه' توصيف و ادعا كرده است: 'مهمترين تهديد امنيتي اسراييل، ايران و مسلح شدن سوريه است. اين دو كشور از گروه هاي تروريستي و حزب الله حمايت مي كنند.'
در اين ميان، قرارداد فروش موشك هاي 'اس 300' روسيه به ايران، موضوعي با پيشينه طولاني است كه البته از ديد اسراييل هنوز هم مهم و قابل بحث به نظر مي رسد. با اينكه قرارداد فروش اين موشك ها بلاتكليف مانده و هنوز اجرايي نشده، اما به اندازه كافي صهيونيستها را نگران كرده است.
بر اساس توافق انجام شده ميان مقام هاي دفاعي جمهوري اسلامي ايران و روسيه در سال 1386 (2007 ميلادي)، روسيه متعهد شده است كه پنج مجموعه 'S-003PMU-1 ' را به ارزش 800 ميليون دلار به ايران تحويل دهد.
سامانه پيشرفته موشكي اس 300، توانايي سرنگوني هواپيماهاي جنگنده و نيز انهدام موشك هاي كروز را در شعاع 145 كيلومتري داراست و تا ارتفاع 27 كيلومتري مي تواند اهداف پروازي را هدف قرار دهد.
بر اساس گزارش هاي رسانه اي موجود، برد اين موشك ها به 300 كيلومتر مي رسد و يك سيستم دفاع هوايي با توان كار بالاست كه در هر نوع شرايط آب و هوايي قابليت عملياتي شدن دارد.
توانايي حمله به هواپيما با مانور بالا، موشك هاي كروز و موشك هاي بالستيك از ديگر ويژگي هاي اصلي سامانه هاي موشكي اس 300 به شمار مي رود.
مقام هاي نظامي و استراتژيست هاي روسي مدعي هستند كه اين سيستم دفاعي، توانايي مقابله با سيستم موشك هاي پاتريوت آمريكايي را دارا بوده و قادر است 100 هدف را به طور همزمان رديابي و 12 هدف را همزمان مورد حمله قرار دهد. منحرف كردن يا از كار انداختن اس 300 از سوي سيستم هاي اغتشاشگر، تقريبا غيرممكن به نظر مي رسد.
همچنين رادار اين سامانه موشكي نيز از فاصله 250 كيلومتري، جسم پرنده اي به ابعاد 25 سانتي مترمربع را شناسايي مي كند. مقام هاي ارشد وزارت دفاع آمريكا 'پنتاگون' اذعان كرده اند كه آمريكا در زمان حاضر هيچ وسيله اي براي از كار انداختن موشك اس 300 در اختيار ندارد.
از زمان امضاي قرارداد فروش سيستم ضد موشكي اس 300 ميان تهران و مسكو تاكنون، بارها مقام هاي ارشد رژيم صهيونيستي و آمريكايي در ديدارهاي خود با مقام هاي كرملين بر ضرورت لغو اين قرارداد تاكيد كرده و مسكو را در اين زمينه زير فشار قرار داده اند.
در اين ميان، روسيه نيز بنا به درخواست هاي رژيم صهيونيستي و آمريكا و زير فشارهاي آنها، تاكنون از ارسال اين سيستم به ايران خودداري كرده است.
با اين وجود، در حالي فروش سامانه هاي موشكي پيشرفته اس 300 تاكنون از سوي روس ها عملي نشده كه مسكو پيش از اين، بخشي از قرارداد تحويل موشك هاي 'تور ام يك' به ايران را عملي كرده است. موشك هاي تور ام يك، با برد محدود به 12 كيلومتر، قادر به شناسايي و انهدام اهدافي تا ارتفاع 6 كيلومتري مي باشد.
پيش از سفر هفته گذشته باراك به مسكو و طرح درخواست لغو توافقنامه هاي نظامي روسيه با ايران، رژيم صهيونيستي در سه سال اخير همچنان روابط نظامي و امنيتي خود با روسيه را افزايش داده تا از اين راه مسكو را به تحويل ندادن اين سامانه به ايران متقاعد سازد. سفرهاي تقريبا هر از چند ماه مقام هاي ارشد تل آويو به مسكو- به ويژه سفر چندي پيش 'شيمون پرز' رييس رژيم صهيونيستي - كه در هنگام داغ شدن بحث اجرايي تحويل اس 300 به تهران از سوي روس ها در يك سال اخير اوج گرفته، در تداوم اين سياست صهيونيست ها در قبال جمهوري اسلامي ايران قابل تحليل و ارزيابي است.
مسكو هنوز به صورت رسمي فروش و يا نبود فروش سامانه موشكي اس 300 را به ايران اعلام نكرده است. اما پس از تصويب قطعنامه ضد ايراني 1929 در شوراي امنيت سازمان ملل متحد در خرداد ماه گذشته، به طور غير رسمي اعلام كرد كه فعلا صدور اين سامانه ها به ايران در دستور كار روسيه قرار ندارد. اين موضعگيري روس ها، خشنودي صهيونيست ها را به همراه داشته اما نگراني هاي آنها را رفع نكرده است.
با اين حال، بسياري از تحليل گران، با توجه به واقعيت ها و زمينه هاي موجود در ساختار كنوني دولت روسيه – كه بخش مهم آن مسائل اقتصادي و راهبردي براي مسكو است – درباره موفقيت اين بخش از سفر باراك و نتايج حاصل از ماموريت وي در مسكو ابراز ترديد مي كنند.
* مروري بر ساير زمينه هاي همكاري تل آويو و مسكو
----------------------------------------------------------
افزون بر همكاري نظامي، تل آويو و مسكو در زمينه هاي اقتصادي، فرهنگي و توريسم نيز همكاري هاي گسترده اي داشته و در تلاش هستند تا سطح اين همكاري ها را ارتقا دهند.
در عرصه همكاري هاي اقتصادي، روسيه يكي از مهمترين شركاي رژيم صهيونيستي به شمار مي رود. بر اساس آمارهاي رسمي موجود، ميزان صادرات اسراييل به روسيه در دوره زماني پنج ساله 2003 تا 2008 با رشدي معادل 351 درصد روبرو شده و به رقم 3 ميليارد دلار رسيده است. در ديدار ماه فوريه گذشته بنيامين نتانياهو از روسيه، ولاديمير پوتين نخست وزير اين كشور اعلام كرد كه بازارهاي روسيه يكي از عمده ترين مراكز فروش توليدات و اقلام كشاورزي اسراييل محسوب مي شود.
در اوايل سال 2010 نيز نخستين نشست شوراي مشترك اقتصادي روسيه و اسراييل در مسكو برگزار شد.
در زمينه همكاري فني و تكنيكي نيز، دو طرف در ژوئن 2010 يك توافقنامه همكاري امضا كردند كه بر اساس آن، شركت فراهم كننده خدمات ارتباطي راه دور روسيه ( NTC)، يك شركت صهيونيستي را به عنوان شريك خود در ارايه خدمات ارتباطات اينترنتي برگزيده است.
همچنين يك شركت هلدينك بين المللي در تل آويو (AFI Group) نيز مناقصه هاي مربوط به ساخت سازه ها و ساختمان هاي پيشرفته همچون بازارهاي خريد، هتل ها و بناهاي شهري مهم در شهرهاي مختلف روسيه را به دست آورده است.
در زمينه توريسم نيز روسيه در سال 2009 پس از آمريكا بيشترين ميزان اعزام تورهاي گردشگري را به فلسطين اشغالي داشته است، به طوري كه تنها در اين سال، حدود 400 هزار توريست روس از سرزمين هاي اشغالي فلسطين بازديد كرده اند.
* جمعبندي و ارزيابي نهايي:
------------------------------
1) انجام سفر ايهود باراك وزير جنگ اسراييل به روسيه در مقطع كنوني و نتايج مشخص و نامشخص آن – امضاي قرارداد همكاري هاي نظامي به عنوان پيامدي ملموس و مشخص و ميزان موفقيت نسبي صهيونيست ها در لغو كامل توافقنامه هاي دفاعي روسيه با ايران به ويژه در خصوص فروش سامانه هاي پيشرفته موشكي اس 300 به مثابه نتيجه اي نامشخص – در حوزه امنيت پيراموني ايران، اقدامي قابل تامل و حائز اهميت به شمار مي رود. آنچه كه از رهگذر سفر باراك به مسكو به حوزه ايران مرتبط است، ماموريت ويژه وي در كاخ كرملين و تلاش براي جدا ساختن يك متحد قدرتمند و راهبردي از جمهوري اسلامي ايران است.
آنچه كه در اين ميان – فارغ از موفقيت باراك در باز داشتن روس ها از فروش اس 300 به تهران – مهم به نظر مي رسد، گسترش سطح همكاري هاي نظامي و غيرنظامي مسكو و تل آويو و نزديك شدن متحد راهبردي ايران به دشمن اصلي جمهوري اسلامي يعني رژيم صهيونيستي است كه به هيچ وجه پديده خوشايندي براي ايران نمي باشد.
اين نزديكي و شايد فشارهاي تحميل شده بر روسيه از ناحيه اسراييل و آمريكا تاكنون موثر واقع شده و روس ها را از تحويل سامانه هاي اس 300 به ايران باز داشته است.
2) به باور تحليل گران امور نظامي، رهبران روسيه و اسراييل در پرتو امضاي توافقنامه اخير به دنبال گسترش دامنه همكاري هاي نظامي و اطلاعاتي فيمابين برآمده اند. از اين رهگذر، رژيم صهيونيستي در تلاش است از راه توسعه همكاري هاي دو جانبه با روسيه، خواسته هاي امنيتي خود را به اين كشور تحميل كند. طرح درخواست لغو همكاري هاي نظامي مسكو با تهران و دمشق، خواسته و هدفي سياسي و امنيتي است كه تل آويو سعي مي كند در ازاي همكاري گسترده نظامي با مسكو به آن دست يابد.
اين فشارها، حتي در مقطع پيش از تصويب قطعنامه 1929 شوراي امنيت عليه ايران، باعث شد كه روسيه از تحويل اس 300 به جمهوري اسلامي خودداري نمايد.
همچنين در يك سال گذشته، روسيه از راه دست يافتن به توافق هاي نظامي با آمريكا، سطح همكاري هاي سياسي و امنيتي و اطلاعاتي خود را با واشنگتن به نحو چشمگيري افزايش داده است. امضاي توافقنامه همكاري هاي هسته اي ميان واشنگتن و مسكو موسوم به پيمان استارت -2 نمونه بارز اين همكاري ها به شمار مي رود. در اين ميان، سرد شدن مناسبات تهران و مسكو از جمله نتايج اوليه تحولات ناشي از نزديكي واشنگتن و مسكو بوده است. در مقطع كنوني، به نظر مي رسد اسراييل و روسيه در اندازه هايي كوچكتر در مسيري مشابه قرار گرفته اند.
3) با وجود تمامي مباحث مطرح شده در فوق، همچنان بسياري از كارشناسان درباره چشم انداز موفق ماموريت ويژه باراك در مسكو يعني قانع ساختن روس ها به قطع همكاري هاي نظامي و تسليحاتي با جمهوري اسلامي ايران، ابراز ترديد كرده اند.
به باور تحليل گران، قراردادهاي فروش سلاح هاي ساخت روسيه به ايران و سوريه، از جمله مسائلي است كه دو طرف روسي و صهيونيستي هم در آنها منافعي دارند و هم در بسياري از موارد با هم اتفاق نظر كامل ندارند.
به عبارت ديگر، با وجود ادعاها و فشارهاي محافل صهيونيستي و غربي به روسيه درباره قطع همكاري هاي تسليحاتي با ايران و سوريه، مسكو در شرايط پيچيده و آسيب پذير ناشي از دوران ركود اقتصاد جهاني از يكسو و حجم گسترده بدهي ها و كسري بودجه بازمانده از دوران حيات اتحاد جماهير شوروي، حساب ويژه اي روي صادرات كالا و خدمات به خارج به ويژه در خصوص فروش تسليحات و تجهيزات نظامي باز كرده است.
افزون بر اين، اين كشور براي اجرايي شدن طرح بازسازي و روزآمد سازي صنايع نظامي بيش از پيش به درآمدهاي فراوان حاصل از فروش تسليحات به خارج نيازمند است.
از منظري ديگر، در كوران رقابت تسليحاتي ميان قدرت هاي بزرگ نظامي در جهان، حفظ توازن موجود در بازار بين المللي فروش تسليحات نظامي ميان مسكو و واشنگتن مساله اي راهبردي و حائز اهميت براي روسيه به شمار مي رود و مسكو تمامي تلاش هايش را براي نگاه داشتن نام خود در جمع سه كشور عمده صادركننده تسليحات در جهان (در كنار آمريكا و آلمان) به كار مي گيرد.
نگاهي به وضعيت بازار خريد و فروش تسليحات در جهان تاييد كننده اين مدعا است.
بر اساس برآورد موسسه تحقيقات بين المللي صلح استكهلم (SIPRI) درباره وضعيت بودجه نظامي كشورهاي مختلف جهان و صادركنندگان عمده جنگ افزارهاي نظامي، در سال 2009 ميلادي، آمريكا، روسيه و آلمان رتبه هاي اول تا سوم صادركنندگان عمده تسليحات نظامي در جهان را در اختيار داشتند.
بر اساس گزارش 28 صفحه اي اين موسسه، آمريكا به عنوان بزرگترين صادر كننده سلاح در جهان 31 درصد بازار اسلحه را در اختيار دارد و بيشتر جنگ افزارهاي نظامي صادراتي خود را به كره جنوبي (15 درصد)، اسراييل (13 درصد) و امارات متحده عربي (11 درصد) فروخته است.
در اين برآورد، روسيه با 25 درصد صادرات در مقام دوم بزرگترين فروشنده جنگ افزار نظامي قرار دارد كه چين (42 درصد)، هند (21 درصد) و الجزاير (8 درصد) بزرگترين واردكنندگان اسلحه از اين كشور بوده‌اند.
در رده‌بندي موسسه تحقيقات بين المللي صلح استكهلم، آلمان با 10 درصد صادرات اسلحه، جايگاه سوم را در جهان به خود اختصاص داده كه بيانگر آن است اين كشور ظرف پنج سال گذشته ميزان صادرات نظامي خود را به بيش از دو برابر رسانده است.
در اين گزارش اشاره شده كه زير دريايي، كشتي جنگي و تانك‌هاي آلماني، بيشترين توجه را در ميان خريداران اسلحه به خود جلب كرده است. كشتي هاي جنگي 44 درصد و تانك نيز 27 درصد صادرات تسليحاتي آلمان را شامل مي‌شود. تركيه با 15 درصد، يونان 13 درصد و آفريقاي جنوبي با 12 درصد در صدر فهرست خريداران سلاح از آلمان قرار داشته‌اند.
در اين رتبه بندي، فرانسه با هشت درصد و بريتانيا با چهار درصد در رده‌هاي بعدي صادركنندگان عمده اسلحه در جهان بوده‌اند.
4) افزون بر تمامي موارد پيش گفته، به نظر مي رسد با آغاز ماه عسل در روابط نظامي و دفاعي روسيه با رژيم صهيونيستي شايد فروش و تحويل سامانه هاي موشكي اس 300 روس ها به ايران هرگز رنگ واقعيت به خود نگيرد. اينگونه است كه استراتژيست هاي نظامي در ايران تاكيد مي كنند، جمهوري اسلامي ايران بايد در پرتو اين تحولات بار ديگر به توانمندي هاي صنايع دفاعي بومي كشور اعتماد كرده و خود ساخت اين تجهيزات را بر عهده بگيرد.
البته ايران در اين مسير گام هاي بلندي را برداشته است. پيشرفت هاي خيره كننده بخش صنعت دفاعي كشور در سال هاي اخير كه به ويژه در طراحي، توليد و آزمايش ماهواره و ماهواره بر، انواع موشك هاي پيشرفته رادار گريز قاره پيما در كلاس هاي مختلف عملياتي و ... نمود يافته است، گوياي اين نكته است.
در اين راستا، مقام هاي ارشد نظامي جمهوري اسلامي ايران در روز 29 فروردين و همزمان با روز ارتش جمهوري اسلامي ايران از يك سامانه موشكي شبيه به 'اس 300' رونمايي كردند كه در آن رژه به نمايش گذاشته شد.
همچنين سردار 'احمد وحيدي' وزير دفاع و پشتيباني نيروهاي مسلح در تازه ترين واكنش به بدقولي ها و تاخيرهاي مكرر مقام هاي روسيه در تحويل اين سامانه ها به ايران، با تاكيد بر اينكه سامانه موشك اس 300 براي جمهوري اسلامي موضوعيت ندارد، گفت: در حال حاضر ساخت سامانه پدافندي با برد بلند را در داخل كشور در دستور كار داريم كه انشاء الله متخصصان داخلي به زودي آنها را توليد مي كنند.
وزير دفاع تصريح كرد: البته ما منتظر دريافت هيچ محصولي از خارج كشور نخواهيم بود و هر آنچه كه نياز داشته باشيم خود در داخل مي سازيم.
سردار وحيدي اظهار داشت: طرف روسيه قبل از صدور قطعنامه جديد (1929) عليه ايران اعلام مي‌كرد براي تحويل اين سامانه فعلا مشكلي ندارد، ولي پس از صدور قطعنامه برخي از طرف روسيه حرف‌هايي زدند در حالي كه خود مسكو هنوز موضع رسمي اعلام نكرده است و برخي از مقاماتشان گفته‌اند كه منتظر اعلام نظر رييس جمهورشان هستند.
وي با بيان اينكه البته ما از مجاري قانوني اين موضوع را پيگيري مي‌كنيم، گفت: آمريكايي‌ها مي‌خواهند بين روسيه و متحدانش كارشكني كنند، اما ما فكر مي كنيم روسيه نبايد در دام آمريكا گرفتار شود.
نظرات کاربران
لینک کوتاه: کپی لینک
توضیح سفیر ایران در فرانسه درباره حادثه امنیتی امروز در پاریس واکنش ایران به اقدام آمریکا برای تمدید تحریم نفتی ونزوئلا واکنش رشیدی کوچی به بازگشت گشت ارشاد: اذا فسد العالِم، فسد العالَم امام جمعه آبادان : از فردا به کم حجاب ها به شکل گستردهتری تذکر لسانی داده شود حزب الله : از رویارویی با اسرائیل و حمایت غزه عقب نمیکشیم اگر پروازتان لغو شده بخوانید دبیرکل ناتو : اوکراین به زودی سامانه های ضدهوایی بیشتری دریافت میکند پیدا شدن بقایای ۳ جوان مفقود شده در دامنه کوه سبلان اسماعیل هنیه وارد ترکیه شد درمان سرطان در کشور رایگان میشود کاهش وزن در این دوره خطر مرگ زودرس دارد؟ ۹ مصدوم در واژگونی یک پیکان استاندار فارس: سعدی، زبان هویت انسان مسلمان ایرانی است ۶۰ لیتر سهمیه بنزین اردیبهشت امشب واریز میشود وزرای خارجه ایران و الجزایر درباره تحولات منطقه گفتگو کردند
وبگردی