پرسش و پاسخ: همه پرسی استقلال جنوب سودان

بی بی سی - چهار میلیون نفر در سودان، بزرگترین کشور آفریقایی، برای شرکت در همه پرسی امروز یکشنبه (9 ژانویه) ثبت نام کرده اند تا در مورد استقلال جنوب این کشور از منطقه شمال رای دهند. این همه پرسی بر اساس معاهده صلح سال ۲۰۰۵ برگزار می شود.

این معاهده به دو دهه جنگ شمال و جنوب سودان که بیش از یک و نیم میلیون کشته برجای گذاشت، پایان داد.

چرا جنوبی ها خواهان استقلال هستند؟

سودان هم مانند سایر کشورهای آفریقایی توسط قدرت های استعمارگر و بدون در نظر گرفتن تنوع فرهنگی و اجتماعی، مرزبندی شده است.

سودان جنوبی سراسر پوشیده از جنگل و باتلاق است در حالی که منطقه شمال کویری است.

بیشتر ساکنان شمال عرب زبان هستند، در حالی که جنوبی ها متشکل از چندین قوم مختلف هستند که بیشتر آنها مسیحی و یا پیرو باورها و مذاهب سنتی و قدیمی هستند.
  
از آنجایی که دولت مرکزی واقع در شمال است، بسیاری از جنوبی ها می گویند که علیه آنها تبعیض وجود دارد و به همین دلیل قسمت اعظمی از تاریخ معاصر این کشور با جنگ بین شمال و جنوب توام بوده است.

ساکنین جنوب همچنین از اینکه قوانین اسلامی (شریعت) در سراسر سودان به اجرا در می آید ناراضی هستند. در صورت استقلال، این قانون فقط در شمال اجرا خواهد شد.

چه کسانی رای می دهند؟

تنها ساکنان جنوب سودان می توانند در همه پرسی شرکت کنند. به همین دلیل انتظار می رود که اکثریت مردم به استقلال این منطقه رای دهند.

صدها هزار نفر از مردم بخش جنوبی در دوران جنگ به شمال سودان مهاجرت کردند، اما علی رغم ترغیب آنها به ثبت نام توسط مقامات در جنوب، میزان ثبت نام آنها پائین بوده است.

دست کم شصت درصد از افرادی که ثبت نام کرده اند باید در همه پرسی شرکت کنند تا نتایج آن به رسمیت شناخته شود.

در روزهای آینده چه اتفاقاتی رخ می دهد؟

در صورتی که نتیجه همه پرسی به نفع استقلال جنوب سودان تمام شود، کشور جدید آفریقایی روز نهم جولای ۲۰۱۱ ، یعنی درست شش سال پس از معاهده صلح، تاسیس خواهد شد.

آیا جنوب سودان آماده استقلال است؟

اگر حقیقت تلخ را بخواهید، خیر.

پس از سال ها جنگ و نادیده پنداشتن از سوی دولت مرکزی، کشور جدید که بزرگتر از مجموع مساحت فرانسه و آلمان خواهد بود، زیرساخت های کافی مانند جاده، مدرسه و یا امکانات بهداشتی برای تامین جمعیت هشت میلیونی اش را ندارد.

جنبش آزادیبخش خلق سودان که قبلا یک جنبش شورشی بود، از سال ۲۰۰۵ اداره منطقه جنوب را در دست داشته و حداقل تا حدی تجربه حکمرانی دارد.

آنها طرح های بلندپروازانه ای برای توسعه شهرها ارائه داده اند و مسابقه ای برای ساختن سرود ملی برای کشور جدید ترتیب داده اند.

درآمد حاصل از ذخایر نفت جنوب قابل ملاحظه است اما منتقدان می گویند، حاکمان در جنوب، بخش اعظم این درآمد را در ارتش هدر داده و اقدامات کافی برای بالا بردن استاندارد زندگی مردم یکی از فقیر ترین مناطق جهان را انجام نداده اند.

آینده شمال چه خواهد شد؟

حدود سه چهارم ذخایر نفتی سودان در جنوب این کشور قرار دارد ولی خط لوله های نفت صادراتی، از شمال سودان می گذرد.

مالکیت آبیه، که یک منطقه مرزی مهم است نیز از مسائل مورد اختلاف است که قرار است در یک همه پرسی جداگانه حل و فصل شود.

اولویت دولت شمال سودان، در کوتاه مدت دستیابی به بیشترین سهم از درآمد های نفتی است.

تا آنجایی که به زندگی روزمره مردم مربوط می شود، مقامات هر دو طرف توافق کرده اند که اجازه دهند تا مردم سودان، به خصوص آن دسته از جنوبی ها که در خارطوم زندگی می کنند، در مورد تابعیتشان تصمیم بگیرند.