گفتگويي متفاوت با مهدي هاشمي

به گزارش مهر، مهدی هاشمی امسال قرار بود با چهار فیلم "خانه پدری" به کارگردانی کیانوش عیاری، "آقایوسف" ساخته علی رفیعی، "آلزایمر" به کارگردانی احمدرضا معتمدی و "مصائب چارلی" ساخته علیرضا سعادت‌نیا در بیست و نهمین جشنواره فیلم فجر حضور داشته باشد، اما فیلم "خانه پدری" با مشکلات ممیزی روبرو شد و از جشنواره کنار ماند، هاشمی در این گفتگو درباره حضور خود در این چهار فیلم و نقش‌های متفاوتی که بازی کرده است، صحبت کرد.

*  یکی از نقش‌های متفاوت شما امسال در جشنواره فیلم فجر بازی در "مصائب چارلی" به کارگردانی علیرضا سعادت‌نیا است همکاری با کارگردان فیلم اولی چه طور بود؟

- مهدی هاشمی: من پیش از این فیلم کوتاهی از علیرضا سعادت‌نیا را دیدم که به عقیده من خیلی خوب بود. فیلمنامه "مصائب چارلی" را دو سال پیش خواندم که قصه آن من را جذب کرد. این کارگردان سینما حدود هفت سال برای نگارش و ساخت این فیلم به کردستان عراق سفر می‌کرد و با کمک مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی این فیلم به مرحله تولید رسید.

کارگردان با تمام مشکلاتی که در راه تولید این فیلم داشت، تلاش کرد ویژگی‌های آن را به هیچ قیمتی از دست ندهد. حتی حاضر نشد عوامل فیلم را با وجود تمام این شرایط تغییر دهد. او حتی برای لحظه‌ای از فضای ایده‌آلی که برای "مصائب چارلی" در ذهن خود ترسیم کرده بود، فاصله نگرفت.

نمایی از "مصائب چارلی"

* گویا این فیلم با الهام از یکی از آثار چارلی چاپلین ساخته شده است؟

- بیشتر فیلم‌های چارلی چاپلین درباره مشکلات جامعه است. این فیلم هم به همین زوایا می‌پردازد. در "مصائب چارلی" مشکلات و بدبختی‌های جهان سوم به تصویر کشیده می شود. مشکلاتی که به دلیل جنگ به وجود آمده است. به عقیده من حتی مشکلات این جامعه از زمان چاپلین نیز بیشتر شده است. اگر کارگردان فیلم کردستان عراق را برای لوکیشن خود انتخاب کرده است، نمادی است از کشورهایی که در آنجا جنگ رخ داده و این وضعیت نامطلوب عواقب آن است.

* فیلم سینمایی "آقا یوسف" یکی از فیلم‌های مهم این دوره از جشنواره است، شما در این فیلم هم نقش اول را بازی کردید. همکاری با یک کارگردان باسابقه تئاتر برای شما که سابقه تئاتری دارید حتما جذاب بوده.

- من حدود 34 سال پیش با علی رفیعی زمانی که تازه از خارج برگشته بود در نمایش "خاطرات و کابوس‌ها" همکاری کردم. این نمایش فرصتی بود که از تجربیات ایشان استفاده کنم. بعد از این سال‌ها دوباره فرصتی فراهم شد تا در فیلم "آقا یوسف" با ایشان همکاری مجدد داشته باشم. من زمان بازی در آن نمایش از جهت بیان و بدن با تمرین‌هایی که انجام می‌دادیم، به نوعی ورزیده شدم. در "آقا یوسف" هم بعد از گذشت سال‌ها احساس می‌کنم نکته‌های فراوان جدیدی از ایشان یاد گرفتم. همکاری با رفیعی مثل کلاس درس است.

* درباره نقش خود در این فیلم توضیح می‌دهید.

- من در این فیلم نقش مردی را بازی می‌کنم که زمانه باعث شده دست به کاری بزند که دور از شان اوست. او بازنشسته است و این شغل را برای امرار معاش انتخاب کرده است. در همین میان ماجرایی برای وی پیش می‌آید که شخصیت را می‌شکند. ضربه‌ای که او را بیشتر از شرایط شغلی و دشواری زندگی مورد آسیب قرار می‌دهد.

نمایی از "خانه پدری"

* "آقا یوسف" فضای متفاوتی نسبت به فیلم اول علی رفیعی "ماهی‌ها عاشق می‌شوند" دارد؟

- تنها وجه اتشتراک این دو فیلم زیبایی بصری است. آقای رفیعی استاد طراحی صحنه و لباس است به همین دلیل در هر دو فیلم به لحاظ تصویری، صحنه‌های بسیار زیبایی دیده می‌شود. این تنها وجه مشترک این دو اثر است. اما به لحاظ فضای داستانی این فیلم‌ها کاملا با هم متفات هستند.

*"خانه پدری" به کارگردانی کیانوش عیاری سومین همکاری شما با این کارگردان بعد از مجموعه‌های تلویزیونی "روزگار قریب" و "هزاران چشم" است. بداقبالی است که فیلم با مشکل روبرو شد و در جشنواره به نمایش در نمی‌آید.

- به عقیده من "خانه پدری" فیلم بسیار مهمی در تاریخ سینمای ایران است. فیلمی که موضوع آن بسیار تکان‌دهنده است. عیاری کارگردان بزرگ و استثنائی سینمای ایران است. متاسفم که برای نمایش این فیلم در جشنواره فجر فضایی فراهم نشد.

* "نسیان" اولین همکاری شما با احمدرضا معتمدی محسوب می‌شود. فیلمسازی که اغلب آثارش وجوه فلسفی دارند.

- معتمدی فیلسوف سینما است، معلم فلسفه‌ای که علاقمندی زیادی به این نوع سینما دارد. حتی قبل از شروع کار و در همان ابتدا وی چندین فیلم به من نشان داد که همه متاثر از علاقه او به سینمای فلسفی بود.

"نسیان" براساس یک داستان واقعی به تصویر کشیده نشده است. بلکه وی تلاش کرده با افکار خود شخصیت‌هایی را خلق کند و آنها را در عرصه زندگی به حرکت در آورد تا نظریه‌ای را به اثبات برساند. این کار سخت‌تر از ساختن فیلمی بر اساس واقعیت است. "نسیان" درباره باور و اعتقاد است، درباره داتشن و نداشتن ایمان است. امیدوارم با تمام تلاش‌هایی که برای تولید این فیلم صورت گرفته نتیجه خوبی حاصل شود.

* شما قبل از فیلم "هیچ" به کارگردانی عبدالرضا کاهانی که سال گذشته در جشواره فجر به نمایش در آمد، چند سال از فضای سینما دوربودید. اما امسال چهار فیلم سینمایی در کارنامه دارید. اتفاق تازه‌ای افتاده؟

- این شاید بخت من بوده، خوشبختانه پیشنهادهای خوبی از کارگردانان صاحب تفکر داشتم تا بتوانم تجربیات متفاوتی را به نمایش بگذارم.