موزه ماركوپولوهاي ايراني

در سال 1343 هجري شمسي سينماهاي ايران، فيلمي مستند را به مدت 10 روز به روي پرده نمايش بردند كه خلاصه شده يك فيلم مستند 16 ساعته بود. اين فيلم در واقع ماحصل سفر 10 ساله دو جهانگرد ايراني به نام‌هاي عيسي و عبدالله اميدوار به 99 كشور جهان بود.

افرادي كه فيلم اولين جهانگردان ايراني را در سينما به نظاره نشستند و از ديدن آن لذت بردند، جوانان ديروز بودند. اما اكنون كه چهل و اندي سال از آن 10 روز مي‌گذرد جوانان امروز نيز مي‌توانند با برادران اميدوار آشنا شوند ولي نه در سينما بلكه در بنايي متعلق به دوره قاجار كه در بخش شمال‌غربي مجموعه فرهنگي ـ تاريخي سعدآباد قرار دارد به نام موزه برادران اميدوار. موزه برادران اميدوار اولين موزه انسان‌شناسي است كه پس از انقلاب اسلامي در تاريخ پنجم مهرماه 1382 مصادف با هفته جهانگردي در مجموعه سعدآباد افتتاح شد. بناي اين موزه در قديم به كالسكه خانه مشهور و مخصوص استراحت سورچي‌ها بوده است. در چند سال اخير نيز پس از مرمت و بازسازي به اين امر اختصاص يافت.  اين موزه از سه گالري تشكيل شده است كه در دو گالري آن آثار اهدايي مربوط به سفر عيسي و عبدالله اميدوار به نمايش گذاشته شده است. اين آثار شامل آلات و ادوات شكار، حيوانات و پرندگان و حشرات تاكسيدرمي شده، مجسمه‌هاي چوبي، آلات موسيقي، جواهرات سنتي، ظروف سفالي و... است. گالري سوم نيز اختصاص به بخش سمعي و بصري دارد. بازديدكنندگان و علاقه‌مندان مي‌توانند فيلم سفر و اسلايدهاي گرفته شده توسط اين دو برادر را در آن تماشا كنند.

از مهم‌ترين آثاري كه در بخش سمعي و بصري موزه مي‌توان ديد اولين فيلم تهيه شده توسط برادران اميدوار است كه مربوط به ابورجيني‌ها ـ بوميان استراليا ـ است. شيوه زندگي اين بوميان بدون هيچ تغييري نسبت به 2 هزار سال گذشته دست نخورده و بكر باقي مانده است. اين فيلم فاقد صداست و با دوربين كوكي روليكس با سه لنز متفاوت گرفته شده است.

يكي ديگر از آثار بسيار جالب توجه در موزه كه تقريباً همگان را به تفكر وا مي‌دارد سر واقعي و كوچك شده يك انسان است كه برادران اميدوار در سفر به آمازون آن را از قبايل جيباروها هديه گرفته‌اند. اين قبايل كه در كشور اكوادور زندگي مي‌كنند در قديم هنگامي كه در جنگ، دشمنان خود را مي‌كشتند سر آنها را به قبيله مي‌آوردند. سپس براي حفظ سر، آن را از پس گردن تا مغز سر شكاف داده و خيلي با دقت جمجمه را خارج مي‌كردند. بعد درون آن شن گرم ريخته و آن را مي‌دوختند تا شكل اصلي خود را از دست ندهد. البته عاملي كه در كوچك كردن سر موثر بوده محلولي بوده است كه از يك گياه خاص به دست مي‌آمده و فرمول اين محلول تنها در اختيار رئيس قبيله بوده است. سر را به مدت 3 روز در اين محلول مي‌جوشاندند در نتيجه سر كوچك مي‌شد ولي اندازه موها تغيير نمي‌كرد و در نهايت نيز سر را دود مي‌دادند. از ديگر آثار اين سفر مي‌توان به كتاب و فيلم سفرنامه برادران اميدوار، دفتر امضا و آلبوم عكس اشاره كرد.

انگيزه سفر چه بود؟

كوهنوردي و راهپيمايي و‌ آشنايي با قبايل و اقوام جهان سرآغاز انديشه سفر و جهانگردي اين دو برادر بود. در اين ميان ديدار با ليونل برانس دوچرخه‌سوار فرانسوي كه قصد سفر از باريس تاسايگون پايتخت ويتنام را داشت علاقه اينان را دوچندان ساخت. بنابراين در سال 1333 هجري شمسي برادران اميدوار براي ديدن شگفتي‌هاي اين كره خاكي سوار بر موتوسيكلت‌هاي خود، تهران را ترك كردند. سفر اين دو برادر از مشرق زمين يعني افغانستان و پاكستان آغاز شد و پس از ديدن جنگل‌هاي مخوف آمازون، صحراهاي گرم و سوزان ربع الخالي، سرزمين‌هاي ناشناخته آمريكا و استراليا و در نهايت قطب شمال و جنوب به ايران بازگشتند. برادران اميدوار هفت سال آغاز سفر را با موتوسيكلت و سه سال پاياني را با اتومبيلي كه كارخانه سيتروئن به آنها اهدا كرد طي كردند. اين اتومبيل هم‌اكنون روبه‌روي در ورودي موزه براي بازديد قرار دارد. اين دو برادر سفر خود را تنها با نود دلار آغاز كردند و هزينه سفر خود را از طريق نوشتن مقاله براي نشريات معتبر دنيا نظير بونتداش آلمان و نشنال‌جغرافي آمريكا تامين كردند. بعد از سال 1344 نيز سمينارهاي متعددي را در سراسر دنيا برگزار كردند و تجربيات و پژوهش‌هاي خود را به نمايش گذاشتند. هم‌اكنون نيز عيسي اميدوار در ايران زندگي مي‌كند ولي عبدالله اميدوار ساكن سانتياگوي شيلي است و سردبيري در يك مجله سينمايي را برعهده دارد. شما نيز با مراجعه به موزه برادران اميدوار واقع در زعفرانيه، خيابان شهيدطاهري، مجموعه تاريخي ـ فرهنگي سعدآباد و هزينه كردن مبلغ 300 تومان براي تهيه بليت بازديد، مي‌توانيد باتجربه 10 سال سفر در كمتر از يك ساعت آشنا شويد.

منبع: تهران امروز

بیشتر بخوانید:

عبدالله امیدوار، از اولین جهانگردان ایرانی درگذشت

تماشاخانه

راننده از ترس پلنگ فرار کرده رفته تو ماشین / درخواست کمک گرفتنش خیلی جالبه (فیلم)

رازهای جالبی از تایتانیک که شاید هرگز درباره‌اش نشنیده باشید (فیلم)

فیلم های دیگر