ديكتاتورها و سياستمداران قلم به دست (+عكس)

شفاف: در کنار مشغله‌های سیاسی، نزاع برای باقی ماندن در قدرت و رسیدگی به امور کشور و صد‌ها امور دیگر، زمانی را به نوشتن داستان و رمان اختصاص می‌داده‌اند، در نگاه اول بسیار غریب و بعید می‌نماید. اغلب سیاستمداران تلاش می‌کنند یادداشت‌های روزانه، خاطرات و تحلیل‌های سیاسی خود را به رشته تحریر درآورند که برخی از آن‌ها نیز از انجام این کار عاجزند و اقدام به انتشار تاریخ شفاهی می‌کنند.

چرچیل، موسولینی، صدام حسین و قذافی از سیاستمدارانی بوده‌اند که در دوره‌های مختلف زندگی خود نوشتن را پیشه کرده‌اند و هر یک به فرا خور طبع خود به آزمودن این طریق اقدام کرده‌اند.


وینستون چرچیل که در دنیای سیاست به یکی از نوابغ محسوب می‌شود و در میان ایرانیان به اصطلاحی تبدیل شده است (و هر کس که در کارهای خود سیاست به خرج می‌دهد با این لقب نامیده می‌شود)، در روزگار جوانی رمان «ساورلا» را به رشته تحریر در آورده است. این رمان ابتدا در میان سالهای ۱۸۹۹ به صورت داستان دنباله داری در یکی از مجلات منتشر شد و در سال ۱۹۰۰ به صورت کتابی، دوباره چاپ شد. بسیاری از منتقدین معتقدند که چرچیل در شخصیت‌پردازی بسیاری از چهره‌های این رمان از زندگی واقعی خود الهام گرفته است و حتی شخصیت «ساورلا» گویای شخصیت مادرش است. این اولین و آخرین اقدام چرچیل در طبع آزمایی رمان بود و پس از آن وارد حزب محافظه کار انگلستان می‌شود و به فعالیت‌های سیاسی خود ادامه می‌دهد.



موسولینی، برخلاف چرچیل که تنها یکبار وارد این عرصه شد، پیش از انتشار کتاب معروف خود «معشوقه کاردینال»، چند داستان کوتاه هم نوشته بود. «معشوقه کاردینال» که تنها رمان موسولینی محسوب می‌شود، به فساد در کلیسای مسیحیت پرداخته و همان گونه که از عنوان آن مشخص است دشمنی خود با این نهاد را به نمایش گذاشته است. البته چند سال پس از انتشار این کتاب و بالا گرفتن دعوای موسولینی با نهاد کلیسا، چاپ مجدد این کتاب ممنوع شد. این کتاب که به سبک رماتنتیسم نوشته شده است سرشار از توصیفات خسته کننده است که گاهی اوقات خواننده را از خواندن باز می‌دارد.



برخلاف دو سیاستمدار/ نویسنده بالا صدام حسین عبدالمجید تکریتی- دیکتاتور سابق عراق- مدت بیشتری را به نوشتن پرداخت و علاوه بر داستان، اشعاری را نیز می‌سرود. این سیاستمدار حتی در نوشتن به نوعی افراط داشت و ۴ رمان را به رشته تحریر درآورد. آخرین رمان صدام حسین «اخرج منها یا ملعون» - «از کشورم برو بیرون ملعون» - نام دارد و استعاره‌ها و نمادهای فراوانی در آن وجود دارد. در این رمان صدام با نگاه خود به مسئله غرب و اسرائیل می‌پردازد و قهرمان اصلی داستان، ابراهیم به مساف حسقیل که نماینده یهودیان است می‌رود. به گفته منتقدین صدام در این کتاب حتی به واقعه انفجار برج‌های دوقلو نیز پرداخته است. گفته می‌شود صدام برای نوشتن کتابهای خود از مشاوران و نویسندگان مجرب و برجسته کمک می‌گرفته است.



در میان این چهار نویسنده نام سرهنگ قذافی بد جوری توی ذوق می‌زند؛ زیرا که در میان سیاستمداران او به انجام کارهای عجیب و غریب بیشتر شهرت دارد. در خصوص نوشتن نیز، قذافی را بیشتر با «کتاب سبز» می‌شناسند که بیشتر گرته برداری از «کتاب سرخ» مائو تسه تونگ- رهبر کمونیست چین- است، اما این کتاب بر خلاف کتاب مائو ملغمه‌ای از نظرات عجیب و غریب است و گاهی نظرات بکری نیز در آن دیده می‌شود. کتاب «فرار به جهنم» مجموعه داستان‌های بی‌سر و ته قذافی است که قرار بود به مانند «کتاب سبز» در تمامی خانه‌ها باشد، اما بی‌سروته بودن آن موجب شد تا این هدف محقق نشود. بیشتر منتقدین کتاب او را بیشتر روایت می‌دانند تا داستان زیرا که عناصر داستانی از قبیل شخصیت‌پردازی و گره افکنی در آن‌ها وجود ندارد.


همشهری داستان در شماره شهریور خود به تفصیل به این کتاب‌ها پرداخته است و حتی بخش‌هایی از رمان این سیاستمداران/نویسندگان را که نه تنها به سپهر سیاست که در سپهر ادبیات نیز وارد شده‌اند را نیز ترجمه و منتشر کرده است.