هشدار درباره شور شدن آب کارون

نماینده مردم خرمشهر در مجلس گفت: انتقال آب کارون (به مرکز ایران) یک مسئله ملی است و این حرکت هیچ گونه توجیه فنی و اقتصادی ندارد، زیرا با انتقال آب از رودخانه کارون لطمه فراوانی یه اقتصاد استان خوزستان و کشور وارد می‌شود.

"مصطفی مطورزاده" در گفت‌وگو با "خانه ملت"  افزود: بارها به وزارت نیرو درباره عواقب خطرناک انتقال آب از سرشاخه‌های کارون به فلات مرکزی تذکر داده‌ایم، ولی به این تذکرها توجهی نشده است.

نماینده مردم خرمشهر در مجلس شورای اسلامی، بیان کرد: متأسفانه رودخانه در چند سال اخیر به‌علت وقوع خشکسالی بسیار شور شده است که این امر پیامدهای بسیار منفی برای صنعت کشاورزی استان خوزستان در بر دارد.

وی ادامه داد : وضعیت تالاب‌های شادگان و هویزه به‌علت خشکسالی و کمبود آب بحرانی است و اگر تدابیری خاصی از سوی دولت در این زمینه اتخاذ نشود، وضعیت این دو تالاب بحرانی‌تر می‌شود.

مطورزاده تصریح کرد: نخل‌های زیادی از استان خوزستان هشت سال جنگ تحمیلی از بین رفته است و برخی از این نخل‌ها نیز به‌علت کم آبی در حال از بین رفتن هستند و با ا انتقال آب از کارون این وضعیت بسیار حادتر می‌شود.
 
همچنین عضو هیئت علمی دانشگاه شهید چمران اهواز نسبت به شور شدن آب کارون در پائیز به دلیل حل شدن سازند نمکی موجود در دریاچه سد گتوند علیا هشدار داد.
 
دکتر مهدی قمیشی در گفت‌و‌گو با خبرنگار فارس در اهواز با اشاره به در پیش بودن فصل پائیز، اظهار داشت: کیفیت آب رودخانه کارون در پائیز به دلیل حل شدن سازند نمکی موجود در دریاچه سد گتوند تغییر می‌کند.

وی ادامه داد: گر چه اظهارات وزارت نیرو درباره عدم افزایش EC (شوری آب) از زمان آبگیری سد گتوند در حال حاضر صحیح است، اما این مسئله به دلیل این است که در فصل تابستان هستیم و در حالت عادی در این فصل شوری آب پایین می آید، چرا که در تابستان لایه‌های شور آب در سطح پایین مخزن سد قرار می‌گیرند و همانطور که مجریان سد اعلام کردند رهاسازی آب با شوری کمتر به سمت پایین دست امکان پذیر بود و مشکلی تاکنون ایجاد نکرده است.

قمیشی با بیان اینکه در پائیز باید منتظر نتایج دیگری باشیم، تصریح کرد: در پائیز و زمستان لایه‌های پایین آب موجود در مخزن سد(که در حال حاضر به دلیل انحلال نمک شور است) با لایه‌های بالایی (که شوری کمتری دارد) مخلوط شده، همه آب مخزن سد شور می‌شود که در نهایت منجر به شور شدن آب کارون در پایین دست می‌گردد.

به گفته وی، در زمستان شوری به همه آب مخزن سد سرایت می‌کند و مشکل حاد و شدید می‌شود، که ضروری است کارشناسان فرارسیدن پائیز و مخلوط شدگی را مورد توجه قرار دهند.

این استاد علوم آب با اشاره به ایجاد پوشش خاکی رسی بر روی گنبدهای نمکی و افتتاح مخزن سد، افزود: احساس می‌شد این پوشش مسئله را حل کند اما با این سازند و با تکنیک‌های فعلی نمی‌توان مشکل را حل کرد زیرا که سازند نمکی کار خودش را می‌کند و نمک در آب حل می‌شود.

وی تاکید کرد: مسئولان باید بپذیرند که اهمال‌هایی صورت گرفته و از الان به بعد محتاطانه تر اقدام کنند.

قمیشی با تاکید بر اینکه مراحل بعدی آبگیری در سال آبی آینده باید متوقف شود، گفت: در حال حاضر یک سوم عمق مخزن آبگیری شده، که به نظر می‌رسد باید در همین حد بماند تا رفتار سازند مشاهده شود. زیرا در صورت بی احتیاطی، مشکل فوق‌العاده زیادی برای مخزن و پایین دست به وجود می‌آید.

به گفته وی، با سازه ناهمگونی که روی سازند گچساران ایجاد شده حداقل یک سال باید برای آبگیری مرحله دوم دست نگهدارند، تا نتایج روی ساختار سازه مشاهده شود.

این عضو هیئت علمی دانشگاه چمران اهواز همچنین افزود: سد گتوند علیا می‌توانست در ذخیره سیل آب‌ها بسیار موثر باشد اما متاسفانه در انتخاب محل سایت اشتباهی صورت گرفته و سازندی که از مخزن سد می‌گذرد نمکی است و آن را دچار مشکل کرده است.

وی تصریح کرد: پیش از آغاز عملیات ساختمانی سد، این مسئله به شرکت توسعه منابع آب و نیرو (مجری سد گتوند علیا) منتقل شد، اما ظاهرا مشاوران این شرکت کوتاهی کردند و بدون بررسی درست، وجود این سازند نمکی را بی اهمیت جلوه دادند که سبب این مشکل شد.

طرح سد و نیروگاه گتوندعلیا در خوزستان و در پنج کیلومتری شهرستان گتوند واقع شده است.
با وجود هشدارهای کارشناسان نسبت به وجود معادن نمک در مخزن سد گتوند که پایین‌دست‌ترین سد مخزنی رودخانه کارون است، اما آبگیری این سد ششم مرداد ماه آغاز شد.

گر چه پس از آبگیری سد، اخباری در مورد ایجاد مشکل در پوشش رسی روی گنبدهای نمکی منتشر شد، اما مجریان سد همه این اخبار را رد کردند و اطمینان دادند که هیچ اتفاق پیش‌بینی نشده و غیر قابل کنترلی نیفتاده است و کار طبق روال پیش می‌رود.