روزنامه بهعنوان يك بخش مهم رسانههای مکتوب به حساب میآید و فرهنگ روزنامهخوانی در جامعه ما متاثر ازعوامل مختلفی است که شاید برجسته ترین آنها اقتصاد باشد. تاثیر اقتصاد بر تیراژ روزنامه موضوعي است كه براي اطلاع از آن به سراغ دکههای روزنامهفروشی در نقاط مختلف تهران رفتیم، چراکه این دکهها به طور مستقیم هر روزه و در دورههای مختلف اقتصادی با وضعیت فروش روزنامه ها درگیر بودهاند.
به گزارش ایسنا، از جمعبندی مصاحبه با دکهداران در نقاط جنوب غربی تهران اين نتیجه مشترک به دست آمد که روزنامه همشهری به عنوان روزنامه پیشتاز و بدون برگشتی محسوب میشود. روزنامههای جام جم و ایران رتبههای بعدی را در دست داشتند. البته در بین روزنامههای ورزشی، خبر ورزشی هم تقریبا همپای همشهری پیش میرود. وقتی درباره وضعیت فروش روزنامههایی که قیمت بالایی دارند، سوال پرسیده شد، همگی بر این نکته اتفاق نظر داشتند که شاید بیشترین تعدادی که از این روزنامهها در طول هفته فروش میرسد بسيار پايين است. قربانیان یکی از دکهداران جنوب تهران که 15 سال است به اين كار مشغول است، درباره تاثیر قیمت روزنامهها بر فروش آنها میگوید: وضعیت روزنامهفروشی نسبت به سالهای قبل بدتر شده است و با بالا رفتن قیمتها تقریبا میزان فروش کاهش چشمگیری داشته است. در این مناطق مجلات تقریبا فروش بسیار ضعیفی دارند، طوری که خیلی از مجلات روی دکهها قرار نمی گیرند.
در نقاط غرب و شمال غرب تهران هم همشهری همچنان روزنامه اول و پرفروش است ولی رتبههای دوم و سوم بین ایران، جامجم و شرق در حال جابجایی است و خبر ورزشی هم خوب می فروشد. البته در این نقاط هم فروش روزنامههایی که قیمت خود را بالاتر بردهاند، تقریبا نصف شده ولی مخاطبان خاص خود را دارند. در اینجا هم دکهداران همگی از وضعیت فروش روزنامهها و مجلات مینالند و معتقدند قیمت بالای روزنامهها فروش آنها را بسیار کاهش داده و به نسبت سالهای گذشته میزان فروش روزنامهها و نشریات رو به نزول است.
اما در مرکز تهران و در حوالی میدان اتقلاب و ولیعصر(عج) و ميدان هفت تیر، وضعیت تقریبا بهتر از سایر نقاط است. روزنامههای مطرح به دور از قیمت آنها همگی خوب به فروش میرسند.
پیام قدیمی که پنج سال است به فروشندگی روزنامه مشغول است، می گوید: تاثیر بالا رفتن قیمت نشریات در این مناطق عمدتا بر روی فروش مجلات بوده است. البته این نکته قابل توجه است که این مناطق به سبب قرار گرفتن ادارات و شرکتهای دولتی و غیر دولتی و حجم زیاد رفت و آمد، طبیعتا فروش متفاوت تری نسبت به سایر نقاط غیر اداری دارند.
محمد، دكهداري در جنوب شرقی تهران که 10 سال است در منطقه پیروزی فعاليت میکند، معتقد است: بالاتر رفتن قیمت روزنامهها، فروش آنها را تا 80 درصد کاهش داده است. روزنامه همشهری و جام جم و ایران و خبر ورزشی در این مناطق هم مانند سایر مناطق خوب میفروشند و تقریبا کمترین میزان برگشتی را دارند. اما در این مناطق از ماه نامهها و هفته نامههای گران قیمت خبری نیست و قیمت هم بر فروش روزنامه و هم بر فروش مجلات تاثیر بسزایی داشته است.
" از زمانیکه اینترنت آمده و تنوع روزنامهها و نشریات بیشتر شده، میزان فروش کاهش یافته است." این را یعقوب علی بری، دکه داری که 20 سال سابقه فعاليت در شرق و شمال شرق تهران را دارد می گوید.
هرچند او هم از گران شدن برخی از نشریات گله میکند و اعتقاد دارد قیمت تاثیر مستقیمی بر فروش روزنامه دارد.
از بررسی چند دکه دیگر در این مناطق هم نتیجه مشابهی با سایر مناطق بدست آمد، البته وضعیت فروش روزنامههای گران قیمتتر در این نقاط کمی بهتر از بقیه مناطق بود. اما مجلات گران در این نقاط هم با نزول در روند فروش مواجه شدهاند.
یکی دیگر از دکهداران در خیابان پاسداران می گوید: میزان فروش روزنامه نسبت به سالهای گذشته کمتر شده و فقط مخاطبین خاص به سراغ روزنامههای گران می آیند. از نظر او این روزنامهها مخاطبان گذری خود را از دست دادهاند.
شايد نتيجه گيري از تعداد معدودي پرسششونده نتواند به نتايج قابل استناد رسمي منتج شود اما قیمت نه تنها از نظر کارشناسان بلکه از نظر دکهداران که بخشی از صنعت روزنامه به حساب میآیند هم بر فروش روزنامهها و نشریات تاثیر داشته و با توجه به این نکته گرانی یک روزنامه با توجه به وضعیت اقتصادی ممكن است موجب شود که از سبد اقتصادی یک خانواده کنار گذاشته و يا در اولويت آن نباشد.