زمزمه‌های جدید اطرافیان رئیس‌جمهور/ آیا احمدی‌نژاد دبیرکل سازمان ملل می‌شود؟

شغل آینده احمدی نژاد پس از پایان دوره ریاست جمهوری. ابتدا مدل پوتین- مدودف و حالا زمزمه نشستن بر روی صندلی دبیرکلی سازمان ملل. آیا احمدی نژاد می تواند دبیر کل بعدی سازمان ملل باشد؟

درست در روزهایی که رئیس جمهور ایران برای نهمین بار در طول 8 سال اخیر عازم مقر دائمی سازمان ملل در نیویورک شد، زمزمه هایی جدید درباره آینده شغلی او منتشر شد. یکی از سایت های نزدیک به اصولگرایان، در خبری کوتاه از شنیده هایش درباره سفر بعدی احمدی نژاد این طور نوشته: «پس از آن که دکتر احمدی نژاد اعلام کرد به عنوان رئیس جمهور برای آخرین بار به نیویورک سفر می کنم، برخی حامیان وی در محافل و جلسات مختلف می گویند سفر بعدی دکتر احمدی نژاد به نیویورک به عنوان دبیر کل سازمان ملل خواهد بود.»

اما آیا احمدی نژاد می تواند دبیر کل سازمان ملل شود؟

یک صندلی برای یک دنیا

در منشور سازمان ملل متحد درباره ویژگی های دبیرکل این سازمان آمده است: «دبیرکل سازمان ملل متحد سرپرست دبیرخانه سازمان ملل متحد است و در رأس آن قرار دارد. او در عمل سخنگو و رهبر سازمان ملل به شمار می‌رود. دبیرکل اوّلین کارمند بین‌المللی است و این امر به صراحت در ماده ۹۷ منشور تحت عنوان برترین کارمند سازمان ذکر شده‌است. دبیر‌کل از طرف مجمع عمومی بنا به توصیه شورای امنیت برای مدت پنج سال انتخاب می‌شود. نقش سیاسی و دیپلماتیک او بسیار حائز اهمیت است.»

اما انتخاب دبیر کل سازمان ملل بر چه اساسی است؟ در منشور سازمان ملل متحد آمده:«دبیرکل بنا بر توصیه شورای امنیت توسط مجمع عمومی انتخاب می‌شود.» شورای امنیت سازمان ملل متشکل از 5 کشور ایالات متحده امریکا، بریتانیا، چین، روسیه و فرانسه است که در انتخاب دبیر کل، توافق هر پنج عضو دائمی این شورا و رأی موافق به این انتخاب در مجمع عمومی سازمان ملل متحد ضرورت دارد و در صورت وتوی هرکدام از این 5 کشور، انتخاب دبیر کل باطل خواهد شد. به عنوان مثال، چین، شوروی سابق و امریکا هرکدام یک بار انتخاب نامزدهای دبیرکلی این سازمان را وتو کرده اند. در منشور ملل متحد هیچ اشاره‌ای به مدت خدمت دبیر‌کل نشده‌است ولی در عمل، دبیر کل این سازمان ۵ سال عهده دار این پست است  که البته  برای یک‌دوره دیگر هم قابل تجدید است.


همه دبیران کل سازمان ملل متحد

از 24 اکتبر سال 1945 که «گلدوین جب» بریتانیایی به طور موقت و تا انتخاب اولین دبیر کل، بر صندلی او نشست تا «بان کی مون» اهل کره جنوبی که از دومین دوره دبیرکلی خود را در سازمان ملل می گذراند، تا به حال 8 نفر به عنوان دبیر کل سازمان ملل برگزیده شده اند. این 8 نفر و سرنوشت آن ها به شرح زیر است:

     1 ) تریگولی از سال1945 تا1952-  اهل نروژ – استعفا به دلیل مخالفت شوروی با او

    2 ) داگ هامر شولد از سال1952تا1961 - اهل سوئد – کشته شدن در سانحه هوایی حین عملیات صلح بانی در کنگو

    3 ) اوتانت از سال1961 تا1971-  اهل میانمار – فقط یک دوره دبیر کل بود و حضور در دوره دوم را قبول نکرد

    4) کورت والدهایم از سال1971تا1981-  اهل اتریش- به دلیل وتوی چین، نتوانست در دور سوم هم دبیر کل باقی بماند

    5 ) خاویر پرز دکوئیار از سال1981 تا1991-  اهل پرو  - نامزدی دوره سوم را نپذیرفت

    6) پتروس غالی از سال1991 تا1996-  اهل مصر  - به دلیل وتوی امریکا نتوانست در دور دوم دبیر کل بماند

    7) کوفی عنان از سال1996 تا2007- اهل غنا – پس از دودوره دبیرکلی، بازنشسته شد

    8 ) بانکی مون از سال 2007 تاکنون-  اهل کره جنوبی


در انتظار دبیر بعدی

دوره دوم دبیر کلی«بان کی مون» تازه آغاز شده است. دوره ای که از اول ژانویه سال2012 شروع شده و در حالت عادی تا 4 سال دیگر ادامه خواهد داشت. حال باید دید آیا احمدی نژاد می تواند طبق گفته نزدیکانش با گذشتن از فیلترهای کنونی این سازمان، به عنوان دبیر کل جدید سازمان انتخاب شود؟