انسان؛ تهدید بزرگ ادامه حیات زیستگاه های جهان (گزارش تصویری)

زیست نیوز- رتبه بندی مکان های مختلف جهان که به شدت در معرض خطر هستند، چندان آسان نیست. انسان ها تقریبا به هر زیستگاهی بر روی سیاره زمین تجاوز کرده و تغییرات آب و هوایی، مناطق مختلف از خطوط ساحلی تا یخچال های طبیعی جهان را تهدید می کنند. اما نابودی نقاطی از زمین می تواند پیامدهای ویرانگری برای تنوع زیستی این سیاره در پی داشته باشد. از این رو، در ادامه برخی از آنها که با از میان رفتنشان، حیات هزاران گونه گیاهی و جانوری نیز نابود می شود را مورد بررسی قرار می دهیم.

ماداگاسکار

جزیره ای در ساحل شرقی آفریقا که از جمعیتی 21 میلیون نفری برخوردار است. ماداگاسکار زیستگاه هشت خانواده گیاهی منحصر به فرد، چهار خانواده پرنده منحصر به فرد و پنج خانواده پستاندار منحصر به فرد از جمله 50 گونه "لمور" که در هیچ جای دیگر از سیاره زمین یافت نمی شوند، است. به لطف چرای بی رویه دام های اهلی و توسعه زمین های کشاورزی، تنها 17 درصد از پوشش گیاهی اصلی ماداگاسکار باقی مانده است. افزون بر این، گونه های مهاجم موجب نابودی گونه های گیاهی و جانوری بومی ماداگاسکار شده اند.

بورنئو

جزیره ای با جنگل های بارانی سرسبز که بین مالزی، بورونئی و اندونزی تقسیم شده است. بورنئو زیستگاه گونه های در معرض خطر انقراض اورانگوتان بورنئو، کرگدن سوماترایی و فیل کوتوله است که از گونه های منحصر به فرد جهان محسوب می شوند. در شرایطی که تنوع زیستی این منطقه بسیار گسترده است، اما جنگل های بارانی آن، خود در معرض خطر نابودی قرار دارند. قطع غیر قانونی درختان، آتش سوزی و توسعه زمین های کشاورزی تولید روغن نخل از عوامل موثر در این زمینه هستند.

میکرونزی و پلینزی

"سازمان بین المللی حفاظت از محیط زیست"، این منطقه را "کانون فعلی انقراض جهانی" نامیده است. بیش از 4 هزار جزیره جنوب اقیانوس آرام در معرض خطر فعالیت های انسان و تغییرات آب و هوایی قرار دارند. انسان ها از 2 یا 3 هزار سال قبل در این جزایر ساکن شده و از آن زمان تاکنون، هزاران گونه پرنده منقرض شده اند. شکار و کشاورزی عواملی موثر در این زمینه بوده و افزون بر این، گونه های مهاجم شرایط را وخیم تر کرده اند. از سوی دیگر، تغییرات آب و هوایی و پدیده هایی مانند افزایش سطح آب دریاها و بروز طوفان های شدیدتر این جزایر را تهدید می کنند.

آریزونا، نیومکزیکو و صحرای چیهوهان : جزایر اسکای  

تمامی جزایر با آب احاطه نشده اند. در آریزونا، نیومکزیکو و صحرای چیهوهان مکزیک، کوه های مرتفع بر بیابان سایه افکنده اند. نیمی از گونه های پرنده آمریکا در جزایر اسکای ساکن بوده و افزون بر این، 104 گونه پستاندار نیز در این منطقه ساکن هستند. تجاوز انسان، زیستگاه های جزایر اسکای را تهدید می کند، اما گرمایش جهانی و خشکسالی می تواند ناقوس مرگ این منطقه محسوب شود.

حوضه مدیترانه

حلقه ای از خط ساحلی که دریای مدیترانه را احاطه کرده، از هشت هزار سال پیش تاکنون تحت تاثیر فعالیت های انسان بوده است. سواحل مدیترانه منزلگاه 22 هزار و 500 گونه گیاهی است که نیمی از آنها در هیچ جای دیگری از جهان یافت نمی شوند. اگرچه گردشگری سهم چشمگیری در اقتصاد این منطقه دارد، اما توسعه خطوط ساحلی به معنای نابودی و در معرض خطر قرار گرفتن گونه های بومی است. سیاه گوش ایبری و فوک راهب مدیترانه دو گونه به شدت در معرض انقراض هستند که در این ناحیه ساکن هستند.

رشته کوه آند

این رشته کوه زیستگاه یک ششم از تمام گیاهان زمین بر روی تنها یک درصد از خشکی های این سیاره است. بیش از 660 گونه دو زیست در این منطقه ساکن هستند که 450 گونه از آنها در معرض خطر قرار دارند. آند از نظر تنوع زیستی بسیار غنی بوده، اما متاسفانه از نظر منابع نیز همین گونه است. با کشف نفت و گاز در این منطقه، احداث جاده و لوله کشی برای انتقال نفت و گاز، برخی از حساس ترین زیست بوم های آند را به شدت تحت تاثیر قرار داده اند. جنگل زدایی نیز به بی خانمانی و نابودی گونه های جانوری آن منجر شده است.

قطب جنوب

قطب جنوب با بیابان منجمد خود، مکانی که دمای هوا در فصل زمستان به منفی 70 درجه سانتیگراد می رسد، شناخته می شود. خط ساحلی قطب جنوب زیستگاه پنگوئن ها، مرغان دریایی، فوک ها و وال ها محسوب می شود. با وجود این، گرمایش جهانی و ماهیگیری بیش از اندازه، تنوع زیستی قطب جنوب را تهدید می کنند. با گرم شدن زمین و تسریع ذوب شدن یخ ها، گونه های مختلف این منطقه به دلیل از بین رفتن زیستگاه و منابع غذایی خود، سرنوشتی جز انقراض نخواهند داشت.  

قطب شمال

قطب شمال به شدت تحت تاثیر تغییرات آب و هوایی قرار داشته و دمای آن دو برابر بیشتر از میانگین جهانی گرم شده است. ذوب یخ ها خبر بسیار بدی برای پستانداران بزرگ قطب شمال محسوب می شود. در صورتی که دریاهای قطب شمال دیگر در طول تابستان منجمد باقی نمانند، خرس های قطبی تا سال 2100 منقرض خواهند شد. کاریبوها و گوزن های شمالی به واسطه تغییرات آب و هوایی و تغییر پوشش گیاهی توندرا می توانند به سرنوشت خرس های قطبی دچار شوند. افزایش سطح آب دریا نیز می تواند نیمی از مناطق لانه سازی برخی از پرندگان مهاجر را نابود کند.