شاه راه عبور نفت جهان در تسخير ايرانيان

آنتوني كوردزمن كارشناس مسائل ايران و خاورميانه در مركز مطالعات بين المللي واشنگتن طي يادداشتي تنگه هرمز را به عنوان شاه راه مبادله نفت جهان عنوان كرده كه در تسخير ايرانيان است. 
   
 به گزارش خبرگزاري فارس آنتوني كوردزمن كارشناس مسائل ايران و خاورميانه در مركز مطالعات بين المللي و استراتژيك در واشنگتن ،طي مقاله اي به كارشناسي نقش ايران در منطقه خليج فارس و تنگه هرمز در تامين نفت جهان پرداخته است وي در اين مقاله آورده است:خليج فارس با عرض 600 مايل ، ايران را از شبه جزيره عربستان و كشورهاي عربي جدا مي كند . اهميت خليج فارس بيشتر به لحاظ اين است كه آب راه مهمي براي حمل و نقل نفت و رساندن آن به بازارهاي بين المللي است .

*ايران و اهميت خليج نفتي

كشورهاي حوزه خليج فارس شامل بحرين ، ايران ، عراق ، كويت ، قطر ، عربستان و امارات مجموعا 30 درصد نفت توليدي جهان را در اختيار دارند . اين كشورها همچنين 57 درصد ذخاير نفتي جهان معادل 715 ميليارد بشكه نفت در اختيار دارند . ايران به تنهايي 1/11 درصد كل ذخاير نفتي جهان 132 ميليارد بشكه و 3/15 درصد ذخاير گاز طبيعي معادل 8/970 تريليون فوت مكعب را در اختيار دارد . علاوه بر نفت ، كشورهاي منطقه 2462 تريليون فوت مكعب ذخاير گازي معادل 45 درصد ذخاير گازي جهان را در اختيار دارند . سواحل ايران و مرز ساحلي اين كشور از اهميت زيادي برخوردار است چرا كه مسير عبور نفت كشها و تانكرهاي بزرگ نفتي از نزديكي مرزهاي خاكي اين كشور مي گذرد . در باريك ترين نقطه خليج فارس تنگه هرمز با عرضه 34 مايل قرار دارد كه ايران در شمال و عمان در جنوب آن واقع است . نفت عبوري از تنگه هرمز 40 درصد نفت مبادله شده در بازارهاي جهاني را تشكيل مي دهد . 17 ميليون بشكه نفت حمل شده از طريق تنگه هرمز به آسيا به مقصد كشورهاي ژاپن ، چين و هند خواهد بود و بخشي نيز از طريق كانل سوئز به بازارهاي بين المللي منتقل مي شود . در صورت بسته شدن تنگه هرمز ، نفت كشها مجبورند از مسيرهاي بسيار طولاني تري انرژي مورد نياز بازارهاي جهاني را تامين كنند . چنين مسيري هم اكنون با محدوديت ظرفيت انتقال روزانه 5 ميليون بشكه نفت خام از عربستان به بندر ينبو روبرو است كه عربستان را به درياي سرخ متصل مي كند . كشورهاي عربي قصد دارند خط لوله ديگري را براي اتصال اين بندر به خليج عمان احداث كنند .

ايران بر سر مالكيت جزيره هاي خليج فارس و همچنين منابع نفت و گاز اين منطقه با كشورهاي همسايه اختلافاتي داشته است . ايران طي سالهاي اخير جنگ با عراق ، جنگ نفت كشها با آمريكا را پشت سر گذاشته است . از زمان شاه تا كنون ايران و امارات بر سر مالكيت سه جزيره مهم و استراتژيك در خليج فارس اختلاف داشته اند . سه جزيره تنب بزرگ ، تنب كوچك و ابوموسي در نزديكي تنگه هرمز واقع شده است . اين سه جزيره نخستين بار طي دهه 1970 ميلادي و عقب نشيني انگليس از خليج فارس توسط ايران تصرف شد . در سال 1995 ميلادي وزارت خارجه ايران اين سه جزيره را جزء لاينفك اين كشور اعلام كرد . ايران در سال 1996 ميلادي درخواست شوراي همكاري خليج فارس مبني بر حل و فصل اين اختلاف از طريق دادگاههاي بين المللي را رد كرد . شوراي همكاري خليج فارس حمايت خود را از موضع امارات مبني بر مالكيت اين سه جزيره در دسامبر 2001 اعلام كرد . ايران بار ديگر پيشنهاد امارات مبني بر حل و فصل اين اختلاف را از طريق دادگاههاي بين المللي را در سپتامبر 2006 رد كرد . اهميت استراتژيك خليج فارس در طول زمان بيش از پيش افزايش يافته است . بر اساس آمار اداره اطلاعات انرژي آمريكا ، توليد نفت كشورهاي خليج فارس تا سال 2010 ميلادي به بيش از 3/28 ميليون بشكه در روز خواهد رسيد . اين رقم تا سال 2020 به 1/31 ميليون و تا سال 2030 به بيش از 8/36 ميليون بشكه خواهد رسيد . اين رقم در سال 1990 ميلادي كمتر از 7/18 ميليون ، سال 2000 حدود 7/21 ميليون و سال 2003 حدود 7/23 ميليون بشكه بوده است . ظرفيت توليد نفت منطقه تا سال 2020 معادل 33 درصد كل توليد جهاني خواهد بود و اين رقم طي سال 2030 به بيش از 36 درصد افزايش خواهد يافت . ظرفيت توليد نفت كشورهاي منطقه در سال 2000 حدود 28 درصد كل توليد جهاني بوده است .

*نقش حياتي كشورهاي حوزه خليج فارس در تامين نفت جهان

كشورهاي حوزه خليج فارس طي سال 2003 ميلادي روزانه 5/22 ميليون بشكه نفت صادر مي كردند كه از اين رقم 5/2 ميليون بشكه به آمريكاي شمالي ، 7/2 ميليون بشكه به اروپا ، 1/6 ميليون بشكه به آسيا ، 9/0 ميليون بشكه به چين ، 4/4 ميليون بشكه به ساير كشورهاي آسيايي و 9/5 ميليون بشكه نيز به ساير مناطق جهان صادر مي شده است . كشورهاي حوزه خليج فارس طي سال 2003 بيش از 6/42 درصد كل صادرات نفت جهان را به خود اختصاص داده اند .
ميزان صادرات اين كشورها طي سال 2030 ميلادي روزانه به بيش از 3/34 ميليون بشكه خواهد رسيد كه از اين رقم 5/3 ميليون بشكه به آمريكا ، 3/3 ميليون بشكه به اروپا ، 8/5 ميليون بشكه به آسيا ، 8/5 ميليون بشكه به چين ، 4/8 ميليون بشكه به ساير كشورهاي آسيايي و 4/7 ميليون بشكه به ساير مناطق جهان صادر خواهد شد .

حضور نيروهاي دريايي ايران در خليج فارس بسيار مهم است چرا كه هر لحظه مي تواند عبور و مرور نفت كشها و كشتيهاي تجاري را در منطقه با تهديد جدي روبرو كند . اكثر تاسيسات نفتي در خليج فارس در برابر انواع حملات به شدت آسيب پذير هستند . كشورهاي شوراي همكاري خليج فارس نيز نسبت به حملات كشورهاي منطقه آسيب پذير نشان مي دهند . ايران در مواقع حساس و ضروري نه تنها مي تواند تنگه هرمز را مسدود كند و شاهرگ حياتي انتقال نفت را بر روي بازارهاي بين المللي مسدود كند بلكه مي تواند كليه تاسيسات نفتي و صادرات نفت كشورهاي عربي منطقه را مورد هدف قرار دهد .

طي سالهاي اخير ميزان عبور و مرور نفت كشهاي بزرگ از خليج فارس و تنگه هرمز به شدت افزايش داشته است و اين مساله موجب اهميت مضاعف اين منطقه شده است . هر گونه تنش در منطقه موجب افزايش چشمگير قيمت جهاني نفت خواهد شد .

طي سال 2004 روزانه 4/17 ميليون بشكه نفت از طريق تنگه هرمز ترانزيت شده است كه اين رقم 2/21 درصد كل تقاضاي جهاني نفت را تامين كرده است . اين رقم تا سال 2030 به بيش از 1/28 درصد خواهد رسيد . در اين مدت روزانه 13 ميليون بشكه نفت نيز از طريق تنگه ملكه ترانزيت شده است كه 8/15 درصد كل تقاضاي جهاني نفت را تشكيل داده است . اين رقم تا سال 2030 به بيش از 7/23 درصد خواهد رسيد
 

تماشاخانه

راننده از ترس پلنگ فرار کرده رفته تو ماشین / درخواست کمک گرفتنش خیلی جالبه (فیلم)

رازهای جالبی از تایتانیک که شاید هرگز درباره‌اش نشنیده باشید (فیلم)

فیلم های دیگر