باریجه (گالبانوم)؛ طلای کوهستان‌های گرمسار و آرادان را بشناسید

عصر ایران - رئیس اداره منابع طبیعی شهرستان گرمسار گفت: بوته باریجه در سن 6 تا 7 سالگی گل می‌دهد و گل دادن آن در حقیقت پایان عمرش محسوب می‌شود.

بهرام میراخورلو افزود: باریجه گیاهی است که در نواحی کوهستانی و ارتفاعات بالای 2 هزارمتر می‌روید.

وی ادامه داد: باریجه، بالیجه یا بالنبو، گیاهی از خانواده چتریان است. این گیاه در نوع اشکی تا 5 درصد و در نوع عسلی تا 30 درصد اسانس دارد. نام فارسی آن باریجه، اشق، بارزد، بیرزد یا قاسنی است و در زبان عربی به نام قنه شناخته می‌شود.

به نقل از ایسنا، باریجه را انگلیسی‌ها و فرانسوی‌ها "گالبانوم" و آلمانی‌ها "گالبانوم" یا "گالبان" می‌گویند.

ویژگی‌های گیاه‌شناسی باریجه؛ از ریشه چغندری تا گل‌های زرد

وی با بیان اینکه شیره باریجه در اواخر خرداد ماه به مدت 2 ماه بر حسب شرایط اقلیمی برداشت می‌شود، اضافه کرد: باریجه گیاهی "مونوکارپیک" است، یعنی تنها یک بار گل می‌دهد. در چند سال اول رویش، برگهایی طوقه‌ای تولید می‌کند و در سال آخر رویش به ساقه می‌رود و گل و میوه تولید می‌کند. گل‌های آن زرد رنگ و به صورت چتر مرکب است. از تمام اندام‌های گیاه بوی تند و مخصوصی به استشمام می‌رسد و ریشه‌ی آن در زمین مانند چغندر قند و به رنگ قهوه‌ای مایل به سیاه است.

فرآیند تخصصی استخراج صمغ باریجه؛ از «مدار» تا «کارد»

این کارشناس گیاهان دارویی ادامه داد: با بریدن لایه‌ای نازک از این ریشه، مایعی صمغ مانند به رنگ شیر بیرون می‌زند که در اثر گذشت زمان که در اصطلاح «مدار» خوانده می‌شود که به زرد و سپس قرمز تغییر رنگ می‌دهد.

وی گفت: شیره‌ی گیاه که پس از برداشتن لایه‌ی نازک بیرون زده ‌است و با گذشت چند روز رنگ آن به زرد و سرخ تغییر کرده با وسیله‌ای به نام «کارد» که ملاقه مانند و بادسته‌ی چوبی کوتاه است، از روی بدنه‌ی ریشه برداشته شده و باز لایه‌ای دیگر بریده می‌شود. پس از چند روز شیره‌ی آن بیرون آمده، تغییر رنگ داده و عمل گرفتن آن از سر گرفته می‌شود. بریدن‌ها و گرفتن‌ها تا جایی که در ریشه‌ی گیاه شیر باشد، ادامه می‌یابد.همچنین صمغ آن بویی خوش دارد و آتش زاست.

پتانسیل‌های بوم‌شناختی؛ مناطق باریجه‌خیز گرمسار و آرادان

رئیس اداره منابع طبیعی شهرستان گرمسار در ادامه با اشاره به رویش این گیاه دارویی در شهرستان‌های گرمسار و آرادان گفت: شهرستان‌های گرمسار و آرادان 545 هزار هکتار منابع طبیعی دارد که از این رقم 9 هزار و 750 هکتار آن باریجه خیز است و این مناطق بیشتر شامل حوزه رامه، قالیباف و سلباری است.

میرآخورلو تصریح کرد‌: در سال 90 و 91 برداشت باریجه از مراتع شهرستان به دلیل آفت زدگی ممنوع شد تا بوته‌های آن بیشتر آسیب نبیند.

رئیس اداره منابع طبیعی شهرستان گرمسار با اشاره به خواص این گیاه دارویی، گفت: باریجه برای استعمال داخلی برای درمان بیماری‌های برونشیت مزمن، آسم، ناراحتی‌های قفسه سینه و درمان آنفولانزا و برای استعمال خارجی به عنوان ضماد برای تورم معده و جراحت‌ها استفاده می‌شود.

وضعیت فعلی تولید باریجه و بازارهای صادراتی

در حالی که در سال‌های 90 و 91 برداشت باریجه به دلیل آفت‌زدگی در مناطقی مثل گرمسار ممنوع شده بود، گزارش‌های جدید نشان می‌دهد که با اجرای طرح‌های مرتعداری و قرق‌های فصلی، این مراتع احیا شده‌اند. امروزه صمغ باریجه ایران به دلیل کیفیت بالا، یکی از اقلام مهم صادراتی به کشورهای اروپایی برای استفاده در صنایع داروسازی و تثبیت‌کننده عطر محسوب می‌شود.

تولید رسمی اولین خودرو پرنده عمودپرواز جهان آغاز شد؛ با Alef Model A آشنا شوید(+عکس)

بیشتر بخوانید:

از گیاه جادوئی باریجه و خواص آن چه می دانید؟ (+عکس)

تماشاخانه

دو دقیقه سینمای ناب از فیلم «سگ‌کشی» بهرام بیضایی (تماشا کنید)

دو دقیقه سینمای ناب از فیلم «سگ‌کشی» بهرام بیضایی (تماشا کنید)

فیلم های دیگر