۲۹ فروردين ۱۴۰۳
به روز شده در: ۲۹ فروردين ۱۴۰۳ - ۰۰:۰۰
فیلم بیشتر »»
کد خبر ۲۸۶۵۵۲
تاریخ انتشار: ۱۱:۱۳ - ۳۰-۰۴-۱۳۹۲
کد ۲۸۶۵۵۲
انتشار: ۱۱:۱۳ - ۳۰-۰۴-۱۳۹۲

گزیده سرمقاله روزنامه‌های امروز

روزنامه‌های صبح امروز ایران در سرمقاله‌های خود به مهمترین مسائل روز کشور و جهان پرداخته‌اند که برخی از آنها در زیر می‌آید.

خراسان:چالش های میانجی گری اروپا در مصر

«چالش های میانجی گری اروپا در مصر»عنوان یادداشت روز روزنامه خراسان به قلم  علیرضارضاخواه است که در آن می خوانید؛همزمان با دیدار کاترین اشتون مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا از مصر جهاد حداد از مقامات ارشد اخوان المسلمین مصر از تمایل اتحادیه اروپا برای میانجی گری در بحران قاهره خبر داده است. سخنگوی اتحادیه تلاش برای ترسیم یک مدالیته برای برون رفت از بن بست سیاسی فعلی در مصر را تایید کرده است، امری که دیدارهای اخیر مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا با مقامات اخوان المسلمین را معنی دار می سازد. البته بایستی خاطر نشان کرد که پیش از این ترکیه تلاش زیادی را برای فعال سازی دیپلماتیک اروپا برای مداخله در مصر آغاز کرده بود.

اروپایی ها با توجه به تجربه شان در تعامل با اسلام گرایان ترکیه به ویژه حزب عدالت و توسعه در تلاش اند تا با تعمیم این الگو به مصر شرایطی را برای گذار از بن بست سیاسی موجود به وجود آورند. بسیاری از تحلیل گران سیاسی از جمله هاکان یاووز استاد مرکز مطالعات خاورمیانه دانشگاه یوتا که تالیفات زیادی را در رابطه با تحولات سیاسی یک دهه اخیر در ترکیه دارد معتقدند که اتحادیه اروپا نقش جدی در دگردیسی جنبش اسلام گرای ترکیه و همچنین توازن قدرت آن در مقابل ارتش داشته است.

شباهت های موجود میان مصر امروز و ترکیه در 28 فوریه 1997 باعث شده اروپایی ها به میانجی گری در مصر خوش بین باشند. نزدیکی ایدئولوژیک دولت اخوانی مصر با حزب عدالت و توسعه از یک سو، دایکاتومی اسلام گرا و سکولار در فضای سیاسی دو کشور از سوی دیگر و همچنین نقش تعیین کننده ارتش و ماهیت غرب گرای آن در قاهره و آنکارا؛ 3 مولفه اساسی است که باعث شده قابلیت تعمیم "مدل تعاملی اروپا- ترکیه" را به ذهن سیاستمداران قاره سبز متبادر سازد.

با این حال واقعیت این است که ساخت سیاسی ترکیه و مصر با وجود شباهت های ظاهری تفاوت های ماهوی دارند. اول این که نظامیان مصر به رغم همتایان خود در ترکیه نگهبانی از یک ایدئولوژی خاص را وظیفه خود نمی دانند. هرچند برخی تلاش کرده اند با شبیه سازی جمال عبدالناصر به کمال آتاتورک نوعی شباهت میان نظامیان دو کشور ایجاد کنند اما واقعیت این است که ارتش مصر هیچ گاه دفاع از ناصریسم را جزو وظایف خود ندانسته است. تفاوت دوم به نقش نظامیان در شکل دهی به دولت های دو کشور باز می گردد. در حالی که در ترکیه نظامیان همواره قدرت پشت پرده بوده و ژنرال های ارتش کمتر خود را به عنوان رئیس دولت مطرح می ساختند اما از شش زمامدار مصر در فاصله سالهای ١٩٥٢ تا کنون به جز دوره کوتاه محمد مرسی، پنج زمامدار دیگر مصر در دوره ای ٦٠ ساله همه ژنرالهای ارتش بوده اند.ژنرال محمد نجیب، ژنرال جمال عبد الناصر، ژنرال محمد انور سادات، ژنرال محمد حسنی مبارک و ژنرال محمد حسین الطنطاوی .

تفاوت اساسی دیگر به جریان های اسلام گرای دو کشور باز می گردد. هرچند اسلام گرایان دو کشور آبشخوری اخوانی دارند با این حال، آن چه در ترکیه به عنوان ببرهای آناتولی و یا بورژوازی اسلامی مطرح می شود در میان اسلام گرایان مصری دیده نمی شود. در ترکیه همزمان با دوران تورگوت اوزال جریانی از بازرگانان مسلمان در منطقه آناتولی شکل گرفت که با گذر زمان توانستند به یکی از قطب های اقتصادی این کشور تبدیل شوند. از همین رو بسیاری توفق های اقتصادی حزب عدالت و توسعه را در همراهی این جریان اقتصادی در کنار یک برنامه اقتصادی متناسب با تحولات جهانی و ظرفیت های بومی می دانند.

با این حال میانجی گری اتحادیه اروپا می تواند مانع از حذف جریان ریشه دار اخوان المسلمین از سپهر عمومی شده و مانع از رادیکال شدن فضای سیاسی مصر شود البته این امر بستگی به این دارد که اروپایی ها در قالب چه چارچوبی و با اتکا به چه ضمانت های اجرایی به دنبال میانجی گری در مصر خواهند بود.

کیهان:این سه گزاره را کنار هم بگذارید!

«این سه گزاره را کنار هم بگذارید!»عنوان یادداشت روز روزنامه کیهان به قلم حسین شریعتمداری است که در آن می خوانید؛چند سال قبل طی یادداشتی با عنوان «راست بگو، نهان مکن» به خاطره ای که در پی خواهد آمد اشاره کرده بودیم و امروز تکرار آن را برای نزدیک شدن ذهن به یکی از مسائل حساس این روزها بی فایده نمی دانیم، و ماجرا اینگونه بود؛

«مهرماه سال 1376 بود و 2 ماه قبل از برپایی کنفرانس سران کشورهای اسلامی که قرار بود آذرماه همان سال و برای اولین بار در تهران برگزار شود. آقای دکترحسن روحانی به عنوان نماینده حضرت آقا و دبیر وقت شورای عالی امنیت ملی، از مسئولان رسانه های کشور دعوت کرده بود تا درباره اهمیت کنفرانس سران و نقشی که رسانه ها می توانند در انعکاس اخبار اجلاس و مسائل پیرامونی آن داشته باشند، رایزنی و تبادل نظر کند. آن روزها در روزنامه کیهان سلسله گزارش های مستندی با موضوع «ثروت های بادآورده» را به دست چاپ می سپردیم و پرونده های متعددی از غارتگری بیت المال که حاصل تلاش میدانی خبرنگارانمان و همکاری و اطلاع رسانی برادران حزب الله بود را برای اطلاع مردم و پی گیری مسئولان می گشودیم. در نشست آن روز شورای عالی امنیت ملی، مدیرمسئول یکی از روزنامه ها، خطاب به آقای دکتر روحانی، رئیس جلسه گفت: پیشنهاد می کنم روزنامه کیهان در این فاصله 2ماهه تا برگزاری اجلاس سران، گزارش های خود درباره دله دزدی ها- دقیقا با همین تعبیر- را متوقف کند که باعث آبروریزی نشود! آقای روحانی که قصد داشت مذاکرات جلسه را جمع بندی کند نظر نگارنده را جویا شد که به ایشان گفته شد؛ پیشنهاد بنده آن است که به جای درخواست توقف سلسله گزارش ثروت های بادآورده در کیهان، از «دله دزدها» بخواهید برای حفظ آبروی کشور، لااقل در این دو ماه باقیمانده تا اجلاس سران، از دله دزدی دست بردارند و غارت بیت المال را دستکم برای همین دو ماه متوقف کنند! و توضیح داده شد چرا باید به جای نهیب بر غارتگران بیت المال، روزنامه کیهان را که نسبت به این غارتگری ها هشدار می دهد، سرزنش کرد»؟!

کیهان به گواهی عملکرد و مواضع خود طی 20 سال گذشته نشان داده است که اهل زدوبند با این یا آن گروه سیاسی و سهم خواهی از قدرت نیست. این واقعیت در صفحه صفحه روزنامه و سطرسطر آن ثبت و ضبط شده و برای همگان قابل مراجعه می باشد و از این طریق که نه پیچیده است و نه پنهان، به آسانی می توان دید نگاه و مواجهه کیهان با دولت ها و مسئولان نظام، در چارچوب «صراحت آمیخته به صداقت» قابل تعریف است. کیهان برخلاف برخی از جریانات سیاسی که هر روز به اقتضای منافع شخصی و گروهی خود رنگ عوض می کنند، دامن یکرنگی را رها نکرده است.

این روزها، باز هم کیهان با همان نگاه در میدان است و به لطف خدای تبارک و تعالی و بی اعتناء به وسوسه خناسان و هجوم همه جانبه نان به نرخ روزخورهای وطن فروش ، قصد ندارد از روشنگری های مستند خود دست بردارد و دقیقا به همین علت و در بستر همین وظیفه مقدس اصرار دارد آقای روحانی، رئیس جمهور منتخب را از خواب شوم و خیانت آمیزی که اصحاب فتنه و مدعیان اصلاحات برای دولت ایشان دیده اند باخبر کند. اگرچه بر این باوریم دکتر روحانی باهوشتر از آن است که از ترفند آنان بی خبر مانده باشد.

آنچه کیهان دراین باره نگاشته و می نگارد با شواهد و قرائن غیرقابل تردید و اسنادی همراه است که انکار کردنی نیستند و اگر غیر از این بود، اصحاب جنایتکار فتنه آمریکایی- اسرائیلی 88 و اعوان و انصار پیدا و پنهان آنها به جای فحاشی و ناسزاگویی، برای نفی نظرات مستند کیهان به استدلال منطقی روی می آوردند و یا دستکم، برای آن که نشان بدهند قصد مصادره آرای آقای روحانی را ندارند، شاهد و قرینه ای ارائه می کردند...

و اما، شواهد فراوانی در دست است که نشان می دهد اصحاب فتنه و مدعیان اصلاحات در پی مصادره ریاست جمهوری آقای روحانی هستند و این خیال شوم- که امید است خام نیز باشد- را از گذرگاه نفوذ عوامل خود به کابینه ایشان پی گرفته و با همه توان دنبال می کنند. براساس گزارش های موثق که برخی از اطرافیان و نزدیکان عوامل فتنه با احساس مسئولیت اسلامی و انقلابی در اختیار کیهان گذاشته اند، مدعیان اصلاحات برای تصاحب چهار وزارتخانه اطلاعات، کشور، علوم و امور خارجه خیز برداشته اند ولی از آنجا که دورخیز آنها با هوشیاری آقای دکتر روحانی روبرو شده است، پروژه مصادره ریاست جمهوری آقای روحانی را روی سه وزارتخانه اطلاعات و کشور و علوم متمرکز کرده اند. مطابق گزارش موثق یاد شده یکی از سردمداران جبهه اصلاحات که از عوامل نشان دار فتنه آمریکایی- اسرائیلی 88 نیز هست، اعلام کرده است که اگر سه وزارتخانه اطلاعات و کشور و علوم را در اختیار داشته باشیم، روحانی از جایگاه ریاست جمهوری رسمی به یک رئیس جمهور اسمی تنزل می کند و در این حالت، ناکامی ها و شکست های احتمالی وی به حساب خودش نوشته می شود و در مقابل، زمینه سازی برای تثبیت موقعیت سیاسی و اجتماعی جبهه اصلاحات دستاوردی است که نصیب ما خواهد شد. در پی درز کردن این خبر به بیرون است که یکی از روزنامه های عمیقا وابسته به آیت الله هاشمی مجبور می شود ملاحظات تاکید شده را کنار گذارده و در اقدامی غیرمنتظره که با توجه به ائتلاف مستحکم و تعریف شده جبهه اصلاحات با آیت الله هاشمی بعید به نظر می رسید، بنویسد «اظهارات، اشارات و تحلیل های سران جناح اصلاح طلب، این روزها نشان می دهد آنها دولت دکتر حسن روحانی را به منزله پلی برای عبور از شرایط کنونی جهت رسیدن به قدرت می دانند. یکی از سران جناح اصلاحات در تشریح وضعیت دولت روحانی می گوید: «شاید بهتر باشد اصلاح طلبان، درون حاکمیت نباشند تا بتوانند خود را احیا کنند.» به نظر می رسد با توجه به شرایط دشوار اقتصادی کشور، اصلاح طلبان ترجیح می دهند خود را با مشکلات این مرحله درگیر نکنند و با این تحلیل که دولت دکتر روحانی نمی تواند توفیق چندانی به دست آورد، خود را برای در دست گرفتن قدرت در انتخابات ریاست جمهوری سال 1396 آماده کنند.» این اقدام و افشاگری غیرمنتظره روزنامه یاد شده، گزارش موثقی را که به کیهان رسیده است تائید می کند و نشان می دهد اصحاب فتنه به دولت آقای روحانی نگاه «نردبانی» دارند.

همین گزارش موثق حکایت از آن دارد که اصحاب فتنه اصرار چندانی برای تسخیر پست معاون اولی ندارند و در توانمندی آقای عارف بر فرض تصدی پست معاون اولی تردید جدی دارند و بر این باورند که ناتوانی عارف با توجه به عضویت اعلام شده ایشان در جبهه اصلاحات، برای این جبهه دردسرآفرین خواهد بود. گزارش یاد شده که بسیاری از شواهد بیرونی دیگر نیز، صحت آن را تائید می کند حاکی از آن است که اصحاب فتنه فلش حرکت خود را از تسخیر پست معاون اولی به تسخیر وزارت علوم تغییر جهت داده اند. چرا؟!

شاید کیهان را به بدبینی متهم کنند که کرده اند و می کنند ولی آنچه دراین باره ارائه می دهیم فقط یک «ادعا» نیست بلکه اسناد و شواهد فراوانی بر درستی آن گواهی می دهند، بخوانید؛
پایگاه «اسکوپوس» که معتبرترین پایگاه داده ها و سنجش های علمی دنیاست رسما اعلام کرده است که ایران در «تولید علم» رتبه پانزدهم جهانی را کسب کرده است و چنانچه با همین روند و آهنگ رشد پیش برود، در سال 2018 رتبه چهارم «تولید علم» دنیا را به خود اختصاص خواهد داد. حالا به این آمار که در مراکز معتبر علمی ثبت شده و به آسانی قابل دسترسی است توجه فرمائید.

در طول 4 سال دوم دولت آقای خاتمی مجموعا 2000 فرصت مطالعاتی به اساتید و دانشجویان داده شده است و در دولت کنونی هر سال 9 هزار فرصت مطالعاتی و در مجموع 4سال بیش از 36هزار فرصت مطالعاتی داده شده است، یعنی 16 برابر دولت اصلاحات. از مجموع 194هزار مقاله علمی ثبت شده در ISI، بیش از 152 هزار مقاله در دولت کنونی به ثبت رسیده و تنها 42 هزار مقاله علمی ثبت شده در ISI مربوط به دولت های قبلی بوده است.

در مجموع 4 سال دولت آقای خاتمی اساتید و دانشجویان در 3هزار همایش بین المللی شرکت داشته اند و این رقم در دولت کنونی هر سال 16 هزار و در مجموع 4 سال اخیر 64 هزار همایش بوده است.

حالا به سابقه مدعیان اصلاحات در دوران حاکمیت خود بر وزارت علوم نگاه کنید، وزرای دولت اصلاحات مخصوصا در دوره تصدی آقای «ج-ت» دانشگاه ها را به مرکز جولان احزاب سیاسی تبدیل کرده و با تنش آفرینی های پیوسته «خط علم» را کور کرده بودند. آیا غیر از این است؟! از فرزندان با استعداد این مرز و بوم به جای کسب علم و دانش برای مقاصد سیاسی و دم دستی خود بهره می گرفتند و در نهایت نیز آقای «س-ح» خطاب به آنها گفته بود؛ «جنبش دانشجویی حرف مفت است، زیاد دویدید و درگیر شدید، حالا دیگر باید بروید کار تئوریک بکنید»! تمامی این نمونه ها ثبت و ضبط شده و غیرقابل انکار است.اکنون، این سه گزاره را کنار هم بگذارید؛
اول؛ نگرانی و اضطراب بارها اعلام شده دشمنان بیرونی از پیشرفت های علمی حیرت آور دانشجویان و اساتید ایرانی، دوم؛ خیانت برملا شده اصحاب فتنه در همراهی با دشمنان بیرونی و سوم؛ تلاش کنونی آنها برای تسخیر دوباره وزارت علوم. آیا از کنار هم گذاردن سه گزاره یاد شده به این نتیجه نمی رسید که اصحاب فتنه به منظور کور کردن خط علم و خوش رقصی دیگری برای دشمنان بیرونی در پی تسخیر وزارت علوم هستند؟! برای آنها همین خوش رقصی ها حائز اهمیت است و نه موفقیت آقای دکتر روحانی. و در این باره باز هم گفتنی هایی هست.

جمهوری اسلامی:سرابی دیگر

«سرابی دیگر»عنوان سرمقاله روزنامه جمهخوری اسلامی به قلم جلیل حسنی است که در آن می خوانید؛پس از اعلام شکست کامل تلاش های وزیرخارجه آمریکا در احیای مذاکرات سازش خاورمیانه که به یک رسوایی برای آمریکا تبدیل شد، اکنون گزارش هایی منتشر می شود که گویا تشکیلات خودگردان فلسطین در ازای وعده های کم ارزش و بدون پشتوانه حاضر شده است به پای میز مذاکرات باز گردد و با این اقدام سازش طلبانه، درصدد برآمده برای آمریکا تجدید اعتبار کند.

براساس گزارش های رسیده طبق آخرین تماسی که جان کری وزیرخارجه آمریکا با ابومازن برقرار کرده، توافق شده است مذاکرات سازش با محوریت مسئله "مرزها و امنیت" آغاز شود.

 این مذاکرات 6 تا 9 ماه ادامه خواهد داشت. وزیر کار حکومت خودگردان که این خبر را می داد تأکید کرد جان کری به همین منظور به زودی بار دیگر به فلسطین باز می گردد. نکته قابل توجه اینست که تاکنون، کری در مدت 6 ماهی که به سمت وزارت خارجه آمریکا منصوب شده است هفت بار با محمود عباس دیدار حضوری داشته و در چندین نوبت نیز با وی تماس تلفنی برقرار کرد ولی تلاش های وی بی حاصل بوده است. براساس این گزارش ها، صائب عریقات از طرف حکومت خودگردان و لیونی، از جانب رژیم صهیونیستی، مسئول پیشبرد مذاکرات آتی خواهند بود.

موافقت حکومت خودگردان فلسطین با از سرگیری مذاکرات درحالی صورت می گیرد که طرف صهیونیستی حاضر نشده است کمترین نرمشی در مواضع خود داشته باشد و به تقاضاهای مکرر واشنگتن برای توقف ساخت شهرک های یهودی نشین، ولو به طور موقت، نیز وقعی ننهاده است. در نخستین واکنش ها، اتحادیه اروپا با ذوق زدگی و با شتاب از توافق برای از سرگیری مذاکرات سازش استقبال کرد. کاترین اشتون مسئول سیاست خارجی اتحادیه، ضمن استقبال گرم از توافق های حاصل شده از "شجاعت" طرفین و همچنین تلاش های خستگی ناپذیر جان کری تقدیر کرده است! اشتون با اینحال اعتراف کرده است مذاکرات سخت و پیچیده ای در پیش رو خواهد بود.

از جانب دیگر، گروههای فلسطینی با رد دور جدید مذاکرات سازش، حکومت خودگردان را از افتادن در دام جدید صهیونیست ها برحذر داشتند. جنبش حماس به عنوان عمده ترین و بانفوذترین گروه فلسطینی، قاطعانه با بازگشت تشکیلات خودگردان به میز مذاکره مخالفت کرد. حماس تأکید کرد مذاکره در شرایط حاضر با صهیونیستها، وقت تلف کردن و خوش خدمتی به آمریکا و رژیم صهیونیستی است و محمود عباس تنها می تواند از جانب خودش صحبت کند و از طرف ملت فلسطین هیچ نیابتی برای مذاکره ندارد و فاقد مشروعیت است.

حماس، بازگشت حکومت خودگردان به روند سازش را ناشی از فشارها آمریکا دانست و آن را یک باج و جایزه به صهیونیستهای افراطی حاکم بر تل آویو خواند. جنبش احرار فلسطین، یکی دیگر از گروههای مبارز فلسطینی، نیز پذیرش مذاکره با رژیم صهیونیستی را ضربه ای سنگین به ملت فلسطین دانست که موجب خواهد شد انسجام و وحدت مردم فلسطین از هم بپاشد.

البته، این فقط گروههای مخالف محمود عباس نیستند که نسبت به از سرگیری مذاکرات سازش اعتراض دارند بلکه گزارش هایی وجود دارد که در درون "ساف" نیز مخالفت ها با سیاست های سازش طلبانه درحال تشدید است.

آنچه مایه تعجب و تأسف است این است که تشکیلات خودگردان درحالی به گفتگو و مذاکره با صهیونیستها تن می دهد که افراطی ترین صهیونیستها در هیأت حاکمه رژیم صهیونیستی بر سر کار هستند، صهیونیستهائی که کمترین حقی برای فلسطینی ها قائل نمی باشند و سیاست های افراطی آنها باعث شده است مذاکرات از سال 1389 در بن بست کامل قرار گرفته و متوقف شود. سردمداران کنونی رژیم صهیونیستی در جنایت و اشغالگری گوی سبقت را از اسلاف خود ربوده اند و کارنامه ای قطور از اقدامات ضد بشری، جنایت و غضب سرزمین های فلسطینی در پرونده خود دارند. باند حاکم بر رژیم صهیونیستی، حتی درخواست مکرر هیلاری کلینتون وزیر خارجه سابق دولت اوباما درباره توقف شهرک سازی را نیز رد کرد و رفتار تحقیرآمیز این رژیم با وزیر خارجه آمریکا، به عنوان لکه سیاهی در کارنامه کلینتون باقی خواهد ماند.

آنچنانکه اعلام شده است رژیم صهیونیستی طی روزهای آینده، به اصطلاح برای حسن نیت، شماری از زندانیان فلسطینی را آزاد می کند. این، تنها امتیازی است که رژیم صهیونیستی حاضر شده است به فلسطینی ها بدهد تا آنها را وارد گفتگوهای سازش کند. درحالی که، اولاً مشخص نشده است این زندانیان چه کسانی هستند، ثانیاً در دستور کار مذاکرات هیچ اشاره ای به امتیازات بیش تر از این مشاهده نمی شود.

نکته قابل توجه این است که رژیم صهیونیستی، علیرغم مواضع افراطی اش در برابر فلسطینی ها، در صحنه بین المللی با انزوای روزافزونی مواجه است بطوری که همین هفته گذشته بود که مقامات اتحادیه اروپا، در اثر فشارهای داخلی، ناچار شدند محدودیت ها و مجازات هایی را برای رژیم صهیونیستی، به سبب ادامه سیاست شهرک سازی این رژیم مقرر کنند.

این انزوای مرگبار رژیم صهیونیستی، از علل اصلی تلاش های فشرده و تکاپوی آمریکایی ها برای احیای روند سازش می باشد.

شرایط حاضر و واقعیت های موجود، اهمیت تلاش های حامیان رژیم صهیونیستی را برای تجدید مذاکرات سازش مشخص می سازد و در عین حال بر عمق خیانت جناح سازش طلب فلسطینی، تاکید می گذارد. جای تأسف است که جناح سازگار فلسطین، به تجربه و پیامد 20 سال سازش و مذاکره توجهی ندارد و بار دیگر گام در همان مسیری می گذارد که نه تنها ملت فلسطین را به مقصود نمی رساند بلکه آنها را به سوی پرتگاه و مخمصه ای دیگر می کشاند.

کمترین پیامد مشارکت تشکیلات خودگردان در دور جدید مذاکرات سازش با صهیونیستهای افراطی، ایجاد تفرقه در صفوف ملت فلسطین و نجات رژیم صهیونیستی از وضعیت دشوار و وخیم کنونی خواهد بود، بدون اینکه دستاورد قابل توجهی به فلسطینی ها ارائه شده باشد.

به نظر می رسد حکومت خودگردان فلسطین که در داخل با مشکل مشروعیت مردمی مواجه است درصدد است با گردن نهادن به دستورالعمل دیکته شده آمریکا، بقای حکومت خود را تضمین کند.

مسئولان تشکیلات خودگردان با هر انگیزه ای که به سازش جدید تن داده اند باید متوجه این واقعیت باشند که ملت فلسطین، سازش و مذاکره با صهیونیستها، به ویژه در شرایط نابرابر و ظالمانه کنونی را خیانتی بزرگ تلقی خواهد کرد و هر مقامی که مجری این اقدام خیانت بار باشد در آینده باید پاسخگو باشد.

رسالت:خیر کثیر

«خیر کثیر»عنوان سرمقاله روزنامه رسالت به قلم صالح اسکندری است که در آن می خوانید؛این روزها برخی از اصولگرایان انتخاب دکتر روحانی را مصداق آیه شریفه
" عسی ان تکرهوا شیئا و یجعل الله فیه خیرا کثیرا" می دانند. در مقابل عده ای نیز با توجه به اطرافیان رئیس جمهور منتخب، دولت یازدهم را نوعی "شر خفی" می دانند که به مرور ابعاد آن مشخص می شود. برخی دیگر نیز هر گونه قضاوت درباره رویه های دولت یازدهم را تا انتخاب اعضای کابینه اقدامی عجولانه و بی مبنا تلقی می کنند و سیاست "انتظار عملگرایانه" را پیش گرفته اند.

کسانی که می گویند انتخاب روحانی خیر کثیر است ناظر به متغیرهای جدید داخلی، منطقه ای و بین المللی انتخاب رویه اعتدالی توسط ملت ایران و استقبال رهبر معظم انقلاب از این انتخاب را یک اقدام هوشمندانه تفسیر می کنند که می تواند در این "پیچ تاریخی" حساس کشور را به سلامت عبور دهد. در فضای داخلی برخی ضرورت ها نظیر بازسازی اعتماد اجتماعی، احیای فضای نخبگی، کاهش فشارهای اقتصادی و معیشتی، ترمیم و نوسازی جامعه مدنی و... ،در فضای منطقه ای ضرورت پیش دستی در برابر تحولات مشکوک منطقه که در مصر، ترکیه، عراق و سوریه در جریان است و منازعات مذهبی با چاشنی نارضایتی های اقتصادی را دستمایه ای برای آتش افروزی در منطقه قرار داده است و در فضای بین المللی مسئله افزایش تحریم ها در موضوع هسته ای و شکنندگی طرف غربی در حیطه های اقتصادی و سیاسی مجموعه متغیرهایی است که انتخاب دکتر روحانی را تبدیل به یک خیر کثیر می کند و بازتاب آن در فضای داخلی و خارجی برکات و انعکاسات مثبتی است که به تدریج خود را نشان می دهد.

در برابر این نظریه آن عده که بدبینانه می گویند یک "شر خفی" در کشور اتفاق افتاده و شوربختانه به مرور چهره مشوه خود را به خصوص در حوزه های فرهنگی و اقتصادی نمایان می کند قائل به خلا گفتمانی، خلا سازمانی و خلا برنامه حول آقای دکتر روحانی هستند. فقدان گفتمان، سازمان و برنامه امکان سوء استفاده برخی از فرصت طلبان را فراهم می کند و با توجه به اطرافیان رئیس جمهور منتخب به مرور رویه اعتدالی به افراطی گری مبدل خواهد شد و آثار سوئی در حوزه های سیاسی و فرهنگی در پی می آورد. مباحثی که این روزها درخصوص معرفی وزیر پیشنهادی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در  رسانه ها مطرح شده حکایت از این دلنگرانی ها دارد.

گروه سوم اما رویکردی عملگرایانه تر دارند و منتظرند ببینند فرایند توزیع قدرت در کابینه آقای روحانی با توجه به شعار تشکیل دولت فراجناحی چه مسیری را طی می کند. اگر سهم آنها در کابینه آینده داده شد طرفدار دولت آینده هستند و اگر اینطور نبود رویه های انتقادی را در برابر دولت جدید پیش می گیرند.

این دسته بر این باورند ائتلاف های سیاسی، محصول مدیریت تکثر منابع قدرت در نظام های مردمسالار به منظور تالیف منافع و تحصیل نتبجه مطلوب برای یک جریان سیاسی است. در ایران با پیشرفت کشور،بالا رفتن میزان تحصیلات رای دهندگان، افزایش رفاه عمومی و... قدرت تمایل به تکثر و تفرق روزافزون یافته ونیروهای اجتماعی و سیاسی تازه نفس طالب مجالی برای جولان مثبت هستند. در واقع پلورالیسم سیاسی یا تکثر منابع قدرت  نه تنها یک الگوی تجویزی نیست  بلکه اتفاقی محتوم است که صفحه شطرنج سیاست در ایران را با مهره های جدیدی روبرو می کند. در این سطح تحلیل مدیریت تکثر منابع قدرت و فرایندهای زیردستی ائتلاف نقش تعیین کننده ای در معادلات سیاسی آینده ایران خواهد داشت که البته باید دید که آیا آقای روحانی می تواند دولت فراجناحی یا میان جناحی تشکیل دهد که همه را راضی کند و هیچ کس ناراضی نباشد؟!

نیت ناصواب و عملگرایانه در نظریه سوم و سوء ظن و بدبینی در نظریه دوم پایه های تحلیل اسلامی این دو دیدگاه را سست می کند. اصل بر برائت است و تا به امروز دکتر روحانی بر خلاف سوء ظن های متداول در بین برخی اصولگرایان به خوبی توانسته اطرافیان خود را مدیریت کند. از سویی منفعت گرایی در دیدگاه انتظار عملگرایانه نیز الگوی مناسبی در تعامل با دولت ها نیست و بویی از اصولگرایی نبرد است. تعامل اصولگرایان با دولت یازدهم تابعی از یک سری پرنسیب ها و ایستارها ست و ارتباط منطقی به مناصب و پست های اهدایی در دولت آقای روحانی ندارد. هر چند توزیع نامناسب قدرت نیز می تواند به چهره عمومی دولت روحانی لطمه بزند و شعار تشکیل دولت فراجناحی را با اما و اگرهای فراوانی روبرو سازد.

مآلا با این تفاسیر باید گفت که نظریه اول که ناظر به متغیر های داخلی و خارجی، انتخاب آقای دکتر روحانی را نوعی" خیر کثیر" برای کشور می داند دارای قرینه های سیاسی و اجتماعی بیشتری است. شخصیت سیاسی برجسته دکتر روحانی و درایت و تدبیر ایشان به خصوص در عرصه های بین المللی و همچنین امیدی که در کشور بین آحاد مردم به وجود آمده و تحولات مثبتی که در منطقه از همین حالا با ارتباطات نزدیک و خوب تیم دکتر روحانی با برخی کشورهای عربی خاورمیانه آغاز شده نقطه عزیمت یک بازی جدید و پیش دستانه در منطقه است و دشمن بهتر از هر کس دیگری می داند که در انتخابات ایران به خصوص در جبهه تعمیق اختلافات فرقه ای در منطقه شکست خورده است. غربی ها در پی آن بودند تجربه منازعات مذهبی در جنگ های سی ساله اروپا که منجر به سکولاریزه شدن کشورهای این قاره شد را در خاورمیانه تکرار کنند و با توسل به گروه های تندرو سلفی و تکفیری زمینه دلزدگی ملت ها را از اسلام سیاسی و در نهایت پیگیری پروژه جدایی دین از سیاست ایجاد نمایند.

این اتفاق به شکل پایلوت در مصر رخ داد و مرسی افراطی با ناتوانی در پاسخگویی به مطالبات اقتصادی مردم و دامن زدن به اختلافات مذهبی در داخل مصر و خارج از این کشور مثل سوریه قدرت را به سکولارها تحویل داد. البرادعی گزافه نگفت که مرسی و اخوان المسلمین تاوان خون امثال شهید "شحاته ها" را می پردازند. این در حالی است که بازتاب انتخاب دکتر روحانی در ایران کم شدن شکاف های منطقه ای و مذهبی بین کشورهای مسلمان بوده است و ان شاء الله در آینده ای نه چندان دور با تدبیر و مقاومت، موضوع سوریه و مشکلی که تروریست ها برای این کشور مسلمان به وجود آورده اند، مشکلات عراق و مسائلی که عده ای
می خواهند برای حزب الله پیش بیاورند،حل و فصل خواهد شد.

سیاست روز:بایسته های دولت تدبیر وامید!

«بایسته های دولت تدبیر وامید!»عنوان سرمقاله روزنامه سیاست روز به قلم حسن اختری است که درآن می خوانید؛انتخاب دکتر حسن روحانی به عنوان رئیس جمهور منتخب یازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری، بارقه ای از امید را در دل آحاد جامعه در جای، جای ایران اسلامی و حتی ایرانیان خارج از کشور ایجاد کرد.

امروز دلها امیدوار و چشم ها منتظرند تا ببینند این روحانی برخاسته از جامعه روحانیت با تحصیلات دانشگاهی و حوزوی که سوابق متعددی در پستهای کلیدی قانون گذاری ـ نایب رئیسی مجلس شورای اسلامی، اجرایی کشور ـ از جنگ تحمیلی گرفته تا دبیری شورای عالی امنیت ملی و ریاست مرکز مطالعات استراتژیک مجمع تشخیص مصلحت نظام ـ با شناخت دقیقی که از فرصت ها و تهدیدهای پیش روی ایران اسلامی دارد، برای استفاده بهینه از توانمندیهای ملت بزرگ جهت فائق آمدن بر مشکلات چگونه تدبیر خواهد کرد. او در جریان رقابتهای انتخاباتی، مشی و منش خود را بر پایه میانه روی و اعتدال و پرهیز جدی از افراط و تفریط بنا نهاد و در صورتی که مورد اقبال و اعتماد مردم قرار گیرد دولت آینده خود را «دولت تدبیر و امید» نامید، که اتفاقا با استقبال توده های میلیونی مواجه شده و با اکثریت مطلق آرا منتخب ملت ایران گردید.

او نیک می داند که در کنار این رای اعتماد، برای موفقیت در پاسخ به مطالبات به حق مردم همراهی نیم دیگر جامعه که به رقبای او رای داده اند و همچنین پشتیبانی همه جانبه سایر قوا به ویژه حمایت سکاندار کشتی انقلاب اسلامی و ولی امر مسلمین حضرت آیت العظمی خامنه ای (مدظله) را نیاز دارد و مردم نیز انتظار دارند که «دولت تدبیر و امید» متفاوت از دولت هایی باشد که تاکنون با رای آنان بر سر کار آمده اند. آنها در حد وسع و توان در عمران و آبادانی کشور کوشیده اند اما از آنجایی که نتوانسته اند به تمام تعهدات خود در قبال مطالبات ملت جامه عمل بپوشند و شاید هم در اولویت بندی و یا بعضا شناخت خواسته های اصلی و فرعی دچار اشتباه شده اند لذا در دوره های بعدی مورد تغییر قرار گرفته اند که اینک نوبت به دولت اعتدال رسیده است. این امری کاملا طبیعی است که افکار عمومی انتظار داشته باشد که دولت «تدبیر و امید» می باید تمام خصلت ها و ویژگی های مثبت دولتهای قبل را داشته باشد و در مقابل هیچ یک از نقاط ضعف آنها را که باعث رویگردانی مردم شده را نداشته باشد. بنابراین شباهت دولت جدید به هر یک از دولت های پیشین می تواند در نوع نگاه توده ها و تعامل دستگاه های حاکمیتی تاثیر متقابلی را به همراه داشته باشد. بدیهی است مجموعه مجاهدت ها و تلاشهای خدمتگزاران در ادوار گذشته دولت علاوه بر انجام وظیفه در قبال رای اعتماد مردم ویژگیهای بارز هر یک موجب بالا رفتن سطح توقعات از دولت بعدی گردیده است.

لذا در هیچ یک از دوره های برگزاری انتخابات ریاست جمهوری اکثریت مردم هرگز به عقب برنگشته اند و حرکتی رو به جلو و همراه با رشد و تعالی داشته اند. اگر فراجناحی بودن اعضای کابینه دولت سازندگی را از ویژگیهای بارز و مثبت آن دولت تلقی کنیم یقینا به وجود آمدن طبقه اشرافیت و ایجاد شکاف طبقاتی در جامعه آن روز که از بین مدیران دولتی شیوع پیدا کرد و با تورم پنجاه درصد ناشی از اجرای برنامه های سازندگی برای مردم غیر قابل تحمل شده و یا اعتراضات و ناآرامی هایی در برخی از نقاط کشور روبرو شد و زمانی که مردم آزادی های نشات گرفته از قانون اساسی را در معرض خطر دیدند در پایان دولت سازندگی دست رد بر سینه کسی زدند که شعار محوری او ادامه راه دولت قبل بود و دست بیعت به فردی دادند که با شعار شایسته سالاری و توسعه سیاسی به میدان رقابت با سایر کاندیداها وارد شده بود. با گذشت دو دوره از «دولت اصلاحات» وقتی که اصلاح طلبان را در تحقق شعار شایسته سالاری ناتوان دید در جریان رقابتهای نهمین دوره ریاست جمهوری علیرغم آنکه سردار سازندگی با تمام قوا در صحنه حاضر و مورد حمایت اکثر مدیران یقه سفید دولتهای اصلاحات و سازندگی بود رویکرد مردم متوجه کسی می شود که احساس می کنند از جنس خود مردم است و شعار محوریش نوکر مردم بودن است (وقتی خبرنگار از او بدین مضمون می پرسد که فکر می کنید تیپ شما به ریاست جمهوری می خورد پاسخ می دهد اگر به ریاست جمهوری نخورد به نوکری مردم که می خورد). گرچه در ادامه راه جریان اصولگرا با توجه به قرابت هایی که احمدی نژاد با این جریان سیاسی داشت درصدد مصادره و اداره او برآمد و تمام اعتبار خود را هزینه او کرد اما بعدها با آشکار شدن واقعیت ها، نشان داد که احمدی نژاد هرگز قاعده مند نبوده و چارچوب نخواهد پذیرفت و هیچ تعلق خاطر و تعهدی نیز به جریان اصولگرایی ندارد.

لذا اصولگرایان آش نخورده و دهن سوخته شدند و در جریان رقابتهای یازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری تاوان دولت های نهم و دهم را یکجا پرداخت کردند. حال انتظار می رود که دولت «تدبیر و امید» که تجربه دولت های گذشته را در انبان خود دارد، کابینه ای فراجناحی، کارآمد، پرکار، سازده زیست، مردمی مشورت پذیر که برخاسته از متن مردم بوده باشند را برگزیده و معرفی نماید.

البته با شناختی که از شخصیت منتخب یازدهمین دوره ریاست جمهوری در دست است تشکیل چنین کابینه ای به دور از انتظار نخواهد بود.

تهران امروز:بایدها و نبایدهای قانون هدفمندی

«بایدها و نبایدهای قانون هدفمندی»عنوان سرمقاله روزنامه تهران امروز به قلم غلامرضا تاجگردون است که در آن می خوانید؛با نزدیک شدن به زمان شروع کار دولت یازدهم بار دیگر بحث بر سر سناریوهای هدفمندی یارانه ها در دولت حسن روحانی بالا گرفته است و هر کارشناسی سناریوهای احتمالی پیش رو را مطرح می کند و پیشنهاداتی برای تداوم اجرای این قانون ارائه می دهد. آنچه مسلم است قانون هدفمندی یارانه، قانونی است که در مجلس تصویب شده و تمام بندهای آن هم روشن و بارز است، بنابراین هیچ دولتی نمی تواند از این قانون تخطی کند یا اجرای آن را به کلی منتفی اعلام کند. حسن روحانی و دیگر اطرافیان او هم بارها بر این موضوع تاکید کرده اند که قانون هدفمندی یارانه ها را همچنان اجرا خواهند کرد و پرداخت های نقدی را قطع نمی کنند. البته در چند و چون اجرای قانون و مسیر آن در آینده هنوز تردیدها و تصمیم های روشن نشده ای وجود دارد. اتفاقا بحث بر سر ادامه یا توقف قانون هدفمندی یارانه ها نیست، بلکه چالش مسیر اجرایی قانون هدفمندی یارانه ها در آینده است.

باید توجه داشته باشیم که قانون هدفمندی یارانه ها بندها و اصول و مصوبه های دیگری هم در کنار خود دارد که دولت فعلی یا از آنها تخطی کرده یا اینکه اصلا وارد فاز اجرایی آنها نشده و این بندها و اصول همچنان اجرا نشده باقی مانده است. بنابراین دولت یازدهم چنانچه بخواهد این قانون را در مسیر درست خود قرار دهد باید به بندها و اصول دیگر این قانون هم عمل بکند. برای مثال کمک به تولید از منابع و درآمدهای هدفمندی یارانه ها یکی از اصول و بندهایی است که دولت دهم از آن غافل شد. اگر این بند مهم و اساسی اجرایی می شد و دولت به اصول تولید توجه داشت امروز با معضلاتی نظیر تورم، فرار سرمایه از بخش مولد اقتصاد و همچنین رکود تولید مواجه نبودیم. چه بسا پرداخت سهم تولید موجب اشتیاق سرمایه داران به سرمایه گذاری در بخش تولید می شد و حتی قانون هدفمندی یارانه ها به رشد و رونق تولید منجر می شد. زمانی هم که تولید و تقاضا به طور متعادل در کشور برقرار باشد ما با معضلی مانند تورم روبه رو نیستیم. بنابراین می بینیم که این اصل هدفمندی یارانه ها نبوده که اقتصاد را بی سامان کرده است بلکه این راه و رسم غلط دولت در اجرای اصول این قانون بوده که شرایط امروز را پیش آورده است؛ راه و رسمی که دولت یازدهم اگر بخواهد قانون هدفمندی یارانه ها را به اصل و عیار حقیقی خود بازگرداند راهی جز فاصله گرفتن از آنها ندارد.

از سوی دیگر دولت آینده باید تصمیم بگیرد که برای پرداخت های نقدی 45 هزار تومانی به افراد خانوار چه راهی در پیش خواهد گرفت. یکی از سوالات هم اکنون این است که آیا دولت آینده به کاهش یارانه های نقدی رو می آورد یا آن را با همین میزان فعلی پرداخت می کند.

 مسلما بحث افزایش یارانه های نقدی آن هم در چنین شرایطی منتفی است اما اگر دولت بخواهد یارانه ها را با همین مبلغ پرداخت کند باید سعی کند که از منابع غیرقانونی آن را برداشت نکند، بلکه سایر منابع قانونی ذکر شده در بودجه را آزاد کند و از طریق آن و همچنین درآمد حاصل از افزایش قیمت حامل های انرژی به پرداخت یارانه های نقدی بپردازد. البته ما نباید زندگی مردم را هم فراموش کنیم و تنها و تنها قانون هدفمندی یارانه ها را با اهمیت بدانیم. بلکه تا مشخص شدن وضعیت و سامان گرفتن وضعیت اقتصادی و افزایش رشد اقتصاد باید کالا و خدمات اساسی و بنیادی را به طور مداوم در اختیار مردم قرار دهیم. حتی اگر پیشبرد قانون هدفمندی نیازمند کاهش یارانه های نقدی بود ما می توانیم با پرداخت کالا و خدمات به جای پول سطح زندگی مردم را حفظ کنیم تا آنها دیگر با مشکلات این روزها مواجه نباشند.

حمایت:اردوی سی روزه تمرین تقوا

«اردوی سی روزه تمرین تقوا»عنوان یادداشت روز روزنامه حمایت به قلم سیدمحمدمهدی موسوی است که در آن می خوانید؛رمضان، ماه خدا، ماه نزول قرآن کریم، موسم عبادت و بندگی، ماه مغفرت و نیز موسمِ روزه داری است؛ در روایات متعددی بر این نکته تاکید شده که روزه گرفتن در ایام گرم سال، جهاد است. در این باره پیامبر اکرم (ص) می فرمایند: «در این ماه به وسیله تشنگی و گرسنگی مجاهدت کنید چون اجرش مانند کسی است که در میدان جنگ در راه خدا می جنگد و هیچ عملی در نزد خدا از گرسنگی و تشنگی که در راه خدا باشد برتر نیست.»

مرحوم میرزا جواد آقا ملکی تبریزی از عرفای بزرگ و بنامی که هم حضرت امام (ره) و هم مقام معظم رهبری و دیگر بزرگان به ایشان ارادت خاصی داشتند، می فرمود: «اگر کسی می خواهد مسیر سیر و سلوک الهی را طی کند همین گرسنگی فواید بسیار زیادی برای سالک الی الله در مسیر کمال و دستیابی به معرفت الهی به همراه دارد.»البته باید توجه داشت که تحمل گرسنگی و تشنگی، مرتبه نخست از مراتب روزه داری است، کما اینکه بر اساس آموزه های دینی ما، روزه حقیقی آن است که در آن فرد روزه دار فقط امساک از خوردن و آشامیدن نداشته باشد بلکه همه اعضا و جوارح او از تمامی معاصی و گناهان دوری کند؛ در این صورت است که فرد به مراتب بالایی از کمال و معرفت نایل می شود و به حقیقت بندگی و عبودیت می رسد.

برای رسیدن به چنین قله ای، ماه مبارک رمضان یک فرصت عظیم است و به تعبیری یک اردوی سی روزه برای تمرین تقوا و کسب معارف الهی به شمار می رود. از این منظر چنانچه ما به حقیقت روزه داری و تقوا دست یابیم به یقین، حالِ خوش دوری از گناه و معاصی در ماه های دیگر سال نیز با ما خواهد بود و ما از برکات آن بهره مند می شویم.

روزه داری در ماه رمضان همچنین دستاوردها و برکت های فراوانی نیز برای فرد روزه دار به همراه دارد که از آن جمله می توان به حضور قلب و خشوع در برابر آفریدگار جهان اشاره کرد. یکی دیگر از دستاوردهای ماه رمضان این است که با تحمل گرسنگی و تشنگی به یاد فقر خویش در قیامت می افتیم و از سویی بیش از پیش حال و روز محرومان و مستمندان جامعه را درک می کنیم و برای کمک بی منت به آنان پیش قدم می شویم. کنترل شهوات، تقویت محبت در بین دوستان و خویشاوندان، بهره گیری درست از لحظه لحظه عمر، تقویت قوه خویشتنداری و سعه صدر نیز از دیگر برکات و نتایج روزه داری در ماه رمضان است.

به طبع ما در این ماه مبارک بیشترین خویشتنداری از گناه را داریم و اتفاقاً خداوند هم می خواهد به این شکل به ما نشان دهد که بندگان تا چه حد قدرت دارند که از گناه دور و به زیور تقوا و ایمان آراسته شوند.

آفرینش:اندونزی و گرجستان و آینده رویکرد لغو روادید کشورها با ایران

«اندونزی و گرجستان و آینده رویکرد لغو روادید کشورها با ایران»عنوان سرمقاله روزنامه آفرینش به قلم علی رمضانی است که در آن می خوانید؛پس از انتشار خبر لغو مقررات سفر بدون ویزای ایرانیان به گرجستان دولت اندونزی، هم صدور ویزا در مبادی ورودی این کشور را برای ایرانیان متوقف کرد. این کشور اعلام کرده مقررات صدور ویزا در بدو ورود به کشور را برای ایرانیان در یک ماه آینده لغو خواهد شد.

در این بین جاکارتا دلیل این رویکرد نوین را قاچاق فزاینده مواد مخدر از سوی اتباع ایرانی، استفاده ایرانیان از خاک اندونزی برای اخذ پناهندگی از استرالیا و درخواست «کوین راد»، نخست وزیر استرالیا از اندونزی در مورد سخت تر کردن راه های پناهندگی ایرانیان دانسته است.

در این حال اگر به رویکرد پیشین دولت گرجستان در مورد لغو سفر بدون روادید هم بنگیریم در واقع باید گفت جدا از اعلام های رسمی مقامات کشورهایی چون گرجستان و اندونزی در مورد لغو مقررات پیشین سفر بدون روادید باید به گستره ای از علل های سیاسی، اقتصادی، امنیتی،اجتماعی و... اشاره کرد.

در واقع اندونزی از سال 2005 تاکنون تسهیلاتی را در مورد لغو روادید در اختیار ایرانیان قرار داد و گرجستان نیز چند سال پیش بدین رویکرد توجه کرد اما لغو اخیر این تصمیمات جدا از نوع نگاه غربی ها به اعمال فشار بیشتر به دولت ایران را باید در ناتوانی سیاست خارجی کشور در جلب هر چه بیشتر و توجه به رویکرد لغو روادید با کشورهای دیگر هم نسبت داد.

چرا که گذشته از اینکه امروزه دیگر صدور یا لغو روادید، ابزار کنترلی پیشرفته برای امنیت بیشتر مرزها نیست کشورهای گوناگون هم چندین دهه است که لغو روادید را با توجه به سودهای سرشار اقتصادی، سیاسی، دیپلماتیک و گردشگری را مورد توجه قرار داده و اعمال می کنند.

در این رویکرد نرم شدن مرزهای سخت پیشین ، گذر آسان شهروندان در خاک کشورهای یکدیگر جدا از ارتباط دو سویه دولت ها تاثیرات متعدد اقتصادی سیاسی و فرهنگی گردشگری نیز دارد.

چنانچه بسیاری از کشورها چون شهروندان کشور اروپایی دانمارک می توانند بدون روادید به 169 کشورجهان مسافرت کنند اما در مقابل نیز ایرانیان تنها با امضای لغو روادید با حدود 42 کشور جهان که گاه بسیار گمنام و کوچک و دور از دسترس هستند در رتبه 96 نامناسب قرار دارند.

آنچه مشخص است اکنون ایران جدا از نوع نگاه کشورهای غربی با بسیاری از کشورهای آسیایی و آفریقایی رابطه خوبی نیز دارد، اما ایرانیان برای سفر به این کشورها نیز مشکل دارند. در این حال از سویی در سالهای اخیر خبرهایی امیدوار کننده در مورد احتمال لغو روادید با 60 کشور دنیا از سوی برخی مقامات کشور اعلام شده و از سویی نیز اینک لغو روداید قبلی با گرجستان و اندونزی با چالش جدی روبرو شده است.

در این شرایط ناتوانی کشور ما در لغو روادید گسترده با بسیاری از کشورهای مهم، قدرتمند و دارای ارزش گوناگون اقتصادی، سیاسی، تحصیلی، فرهنگی، گردشگری و... در منطقه و جهان مورد پرسش بسیاری است و دولت جدید هم باید در این راستا گام بردارد. چرا که لغو و اعتبار گذرنامه هر کشور در ورود به کشورهای گوناگون روادید نشانه توانایی سیاست خارجی کشور و توان دیپلماسی عمومی و قدرت یک کشور در عرصه بین المللی است.

وطن امروز:افراط در تفریط!

«افراط در تفریط!»عنوان یادداشت روز روزنامه وطن امروز به قلم حسین قدیانی است که در آن می خوانید؛

قبل التحریر ۱

دین مبین اسلام، آنقدر عمیق و محکم اما دقیق و باملاحظه است که فی المثل مسافر یا بیمار لایطاق را از گرفتن روزه، معاف کرده تا بعد قضای آن را به جا آورد. اسلام حقا که برترین دین، کامل ترین دین بلکه تنها دین و حد واسط سهل گیری های شل و ول مسیحیت و سختگیری های بی حد و مرز یهودیت است. شگفتا! در همین احکام روزه، نیک اگر بنگری خواهی یافت که چقدر خدا هوای بنده خود را داشته است تا مبادا روزه سبب فشار مافوق طاقت شود. اندک مروری بر رساله مراجع گرانقدر تقلید، این حافظان راستین شریعت و شعور و شرعیت، منجمله موید این مهم است که اگر روزه دار دید تشنگی و گرسنگی دارد به قیمت جان او تمام می شود، مکلف است روزه خود را پیش از اذان افطار کند و اگر بعدا قضای آن روزه را بجا آورد، بر او هیچ گناهی نوشته نخواهد شد. القصه! یکی از افراد بیرون از دایره مراجع عظام شیعه که در توهم بزرگی و تصور پوچ تصاحب رساله غوطه ور است، هفته گذشته با سوءاستفاده از اعتدال موجود در احکام اسلام، ایضا اعتدال به وجود آمده در ایام ماضیه و فضای جاریه(!) حرف خنده دار و مضحکی زد، راه تفریط پیمود و قند در دل معاندان آب کرد! این جناب مدعی شد: «هر وقت روزه دار احساس تشنگی کرد، می تواند تا آن حد که رافع عطش باشد، آب نوش جان کند!» این فرد اساسا فراموش کرده یکی از فلسفه های روزه، اتفاقا همین است که آدمی تشنه و گرسنه شود و اگر قرار بر این باشد که موقع تشنگی یا گرسنگی و با اندک فشاری، آب بنوشیم، خب! اصلا چه حاجت به روزه داری است؟! واقعا جای این سوال از محضر ایشان باقی است: «با در نظر گرفتن حکم جنابعالی، اصولا فرق میان ماه رمضان و سایر ماه های سال در چیست؟! و مگر نه این است که در الباقی ایام نیز، آدمی هنگام تشنگی، آب می نوشد؟! گیرم چند قلپی بیشتر!» ماه رمضان آمده که ما، یکی هم متحمل فشار عطش شویم و تا اذان مغرب صبر پیشه کنیم؛ جز این صبر به عشق خدا- و نه فقط به حکم خدا- مزه رمضان، حقا که از بین می رود. آنچه برای روزه دار، استثنا شده، مال موارد کاملا استثنائی است که بسیار به ندرت پیش می آید، نه اینکه حکم بدهیم: «هر که احساس تشنگی کرد و به فشار دچار آمد، می تواند اندازه چند قلپ آب بخورد!» من هم الان خودم خنده ام گرفته! مگر کسی هم هست که روزه باشد اما دچار فشار و تشنگی و گرسنگی نشود؟!

قبل التحریر ۲

اینکه «اسلام» را تنها دین شمردم، اولا برگرفته از این آیه شریفه است؛ «ان الدین عندالله الاسلام». بنابراین ما هر چند در مقام واقعیت، منکر ادیان آسمانی دیگر نمی شویم اما در عالم حقیقت، اصولا و اساسا به دینی جز اسلام، آنهم «اسلام امیرالمومنین علی علیه السلام… به به از نام بلند علی» قائل نیستیم. ثانیا یهودیان اگر واقعا به یهودیت اعتقاد داشته باشند، باید بر اساس آموزه های حضرت موسی، دست از آیین یهود بردارند و به اسلام بگروند، چرا که وعده رسالت «محمد»- درود خدا بر او و خاندان او باد- مهم ترین و آخرین بشارت کلیم الله بوده است. ایضا مسیحیان، خود به نیکی می دانند- و حتی در انجیل بارنابا به وضوح خوانده اند- که تداوم مسیح و امتداد مسیحیت در دین اسلام است. طرفه حکایت اینجاست؛ ما مسلمین، بیش از یهودیان و مسیحیان به فرامین ۲ پیامبر آسمانی شان باورمندیم.

با این دست فرمان، لابد در آینده به اینجا هم خواهند رسید:

- اگر روزه دار، برای خوردن سحری، دیر از خواب بلند شد و دید که «ای دل غافل! تا اذان صبح به افق آن قبرستانی که در آن ساکن است، همه اش ۱۰ دقیقه مانده»، می تواند آرام و با طمانینه غذایش را کوفت کند تا هنگام اذان صبح. همین که اذان را دادند، بر روزه دار فرض است که برود نماز صبحش را خیلی سریع، بی حضور قلب و باعجله بخواند و بعد بازگردد سر سفره، الباقی غذا را بلمباند! در این حالت، اگر مثلا تا نیم ساعت و ۳۳ ثانیه بعد از اذان صبح، غذا خوردن روزه دار طول کشید، بر این روزه دار خوابالو فرض است که دقیقا نیم ساعت و ۳۳ ثانیه هم از آن طرف، دیرتر افطار کند! اما آمدیم و طرف در دقیقه ۲۰ دید که دیگر نمی کشد! او باید به اندازه ای که شورش درنیاید، آب، آب هویج یا شیربستنی - در برخی منابع به آب زغال اخته سن ایچ و دیگر هیچ هم اشاره شده!- میل کند. حال جای این سوال پیش می آید که «تکلیف این ۱۰ دقیقه و ۳۳ ثانیه چه می شود؟» هیچ! روزه دار باید فردای آن روز، دقیقا ۱۰ دقیقه و ۳۳ ثانیه زودتر دست از خوردن سحری بکشد! منتها شرط است که این بار فرد روزه دار، شب زودتر بخوابد تا از آن ور هم زودتر بلند شود، در غیر این صورت، محاسبه ریز دقایق سحری و افطار، با شخص مکلف و خارج از توان منِ کمترین است!

- فرضا روزه دار می بیند که تا اذان مغرب، مثلا یک ساعت و ۴۵ دقیقه مانده. بر او واجب است دستش را بگذارد روی شکمش! به محض شنیدن نخستین صدای قار و قور، می تواند برود ساعت را به مقدار لازم جلو بکشد! یا اینکه با سیمکارت رایتل، زنگ بزند به یکی از آشنایان ساکن در جایی که آنجا افق مشتی تری دارد! و به او با قصد قربت بگوید؛ هی ناقلا! دل من پیش تو، افق تو مال من!

- ظهر شده و روزه دار احساس گرسنگی می کند. می تواند از بستگان بخواهد که حواسش را پرت کنند! بدیهی است مدت پرتی حواس، اگر بیش از نیم ساعت باشد، خیلی دیگر تابلو است! عنوان این نکته لازم است که روزه دار باید مطمئن شود که حواسش از نوشیدن آب پرت شده یا خوردن غذا؟! قطعا احکام اینقدر هم دیگر شل و ول نیست که تو حواست برای خوردن ۴ تا خرما از یخچال پرت شود اما بروی چلوکباب بخوری!

- هنگام روزه سیاسی، با تداعی خاطرات تحصن وکلاء الشیطان در مجلس ششم، خوردن ژامبون بوقلمون در جای خلوت بلامانع است!

- روزه دار در خانه است و میهمان دارد. از سویی گرسنگی هم بیداد می کند. به بهانه چشیدن غذا، می تواند تا آن حد که قشنگ سیر شود، غذا را مزمزه کند! حال آمدیم و همین فرد، فردای آن روز، جایی میهمانی دعوت بود و باز هم احساس گرسنگی کرد! صرف نظر از اینکه این فرد بهتر است معده و لوزالمعده خود را به دکتر نشان دهد، استثنائا باید با رمز «چند خوردی چرب و شیرین از طعام» صبر کند، لیکن دقیقا دقایقی که گرسنه شده را مد نظر قرار دهد. مثلا ۲ ساعت و ۴۸ دقیقه و ۵۶ ثانیه. این فرد می تواند زمان به دست آمده را یا یک جا، یا به مرور در روزه های آتی از ماه رمضان طلبکار باشد و از آن برای خوردن زودتر افطار یا منت گذاشتن سر خداوند استفاده کند!

- هنوز نیم ساعت از سحری نگذشته که فرد می بیند تشنه شده! ناظر بر زمان زیاد باقیمانده تا افطار، این فرد باید تا خرخره و آنقدر آب بخورد که در طول روز، دیگر دچار تشنگی نشود که احیانا دوباره بخواهد آب بخورد! طبعا اگر در این هنگام فرد روزه دار بازی دربیاورد و فقط تا حد رفع عطش آب بخورد، دیگر نمی تواند در طول روز آبی بنوشد حتی اگر به قیمت جانش تمام شود! گفته باشم؛ نگید نگفت!

- اگر روزه دار در طول روز، احساس تشنگی کرد، فقط باید آب بخورد، آن هم چند قلپ! اما یک وقت هست که تشنگی دارد به طرف فشار می آورد. در اینجا باید دید فشار، حداقلی است یا حداکثری؟! اگر فشار کم بود، علاوه بر آب می تواند از آبمیوه هم استفاده کند اما اگر فشار زیاد بود، نوشیدن دوغ، ماءالشعیر و پپسی هم توصیه شده!

تذکر

از آنجا که دوغ، بدتر آدم را تشنه می کند، بعد لمباندن دوغ* دوباره می توان آب نوشید تا حدی که اثر دوغ از بین برود! لذا یک وقت می بینی تشنگی شما کاملا برطرف شده اما چون هنوز اثر دوغ در دهان آدمی هست، بر روزه دار فرض است آنقدر آب بخورد که کاملا مزه دوغ از بین برود! در این باب آنچه اهمیت دارد از بین رفتن اثر دوغ است، نه رفع شدن تشنگی شما!

تبصره

اگر فرد متمولی خارج از این موارد، روزه خود را عمدا بخورد، از آنجا که این از خدا بی خبر، علی القاعده نباید اعتقادی به مقوله «گداپروری» داشته باشد، بر او حتم است که به جای اطعام فقرا، به ۶۰ نفر از اغنیا آن هم در رستوران برج سفید افطاری بدهد!

تکمله

در ماه های غیر از ماه مبارک، برای خواندن نماز صبح ادا، تا وقتی که فرد صبحانه نخورده باشه، وقت داره واسه نماز!

-----------------------------------

*شاید شماری از خوانندگان این ایراد را بگیرند که «لمباندن» معمولا برای غذا به کار می رود، نه نوشیدنی ها. ایشان غافلند که دوغ، خودش یک غذای کامل است!

شرق:نگرانی چرا؟
    
«نگرانی چرا؟»عنوان سرمقاله روزنامه شرق به قلم صادق زیباکلام است که در آن می خوانید؛
تمایل «جک استراو» وزیر خارجه اسبق انگلستان برای سفر به ایران جهت دیدار با رییس جمهور منتخب، استقبال «ویلیام هیگ» وزیر خارجه فعلی آن کشور از انتخاب آقای روحانی، نامه نزدیک به 120 نماینده کنگره آمریکا به پرزیدنت «اوباما» مبنی بر حمایت و مدارا با روحانی و به تعویق انداختن تصویب تشدید تحریم های سالانه علیه ایران، از جمله استقبال هایی بوده که غربی ها از انتخابات ریاست جمهوری یازدهم و برگزیده شدن آقای روحانی توسط اکثریت ملت ایران، صورت داده اند.

به نظر می رسد «واشنگتن» و «لندن» متوجه اهمیت انتخاب روحانی شده اند و برخلاف اشتباه فاحشی که 16 سال پیش در دوران خاتمی کردند، نمی خواهند این فرصت جدید را که 19میلیون نفر از مردم ایران در رای تاریخی که به آقای روحانی در 24 خرداد ایجاد کردند را هدر دهند.

می توان گفت دست کم برخی از محافل غربی مایل هستند که با آمدن آقای روحانی فصلی جدید آغاز شود تا شاید – و فقط هم شاید- بهبودی ولو نسبی در مناسبات ایران و غرب به وجود آید. ضمن اینکه این «اشتیاق احتیاط آمیز» در غرب در حال پررنگ تر شدن است، به نظر می رسد که در داخل کشور خودمان، برخی چهره ها و شخصیت های اصولگرا نگران شده اند که مبادا تنش زدایی یا آتش بس میان ایران و غرب پدید آید.

به عنوان مثال، در حالی که گفت وگوی آقای استراو با بخش فارسی «بی بی سی» مشخص بود و ایشان به هیچ روی نگفته بود که می خواهند در مراسم تحلیف آقای روحانی حضور پیدا کنند، برخی رسانه های وابسته به جریانات اصولگرا، عمدا موضوع را به گونه ای مطرح کردند که انگار آقای استراو چمدان خود را بسته و عنقریب است که از تهران سردرآورد! یکی دیگر از بزرگان اصولگرا در مصاحبه ای اظهار کرد: «لندن در ابتدا باید از ملت ایران به واسطه نقش در فتنه 88 عذرخواهی نماید» و دیگری از این اصولگرایان اظهار کرده «هر نوع دعوتی از جک استروا به منظور شرکت در معارفه آقای روحانی غیرقانونی بوده و خلاف مصلحت نظام است.»اگر همین گونه پیش برویم، احتمالا از فردا و در پاسخ به موضع گیری قریب به 120نفر از نمایندگان کنگره ایالات متحده، این گروه از اصولگرایان خواهند گفت که «اگر آمریکایی ها حسن نیت دارند (که ندارند) اول دارایی های ما را که غیرقانونی 34 سال پیش بلوکه کردند آزاد نمایند» یا «اگر آمریکایی ها حسن نیت دارند (که ندارند) از زدن «ایرباس» ما در خلیج فارس رسما عذرخواهی نمایند» و ایضا همان ترجیع بند ها و فهرست کیفرخواست همیشگی علیه آمریکا؛ از جمله اینکه آن کشور باید در قبال نقش خود در کودتای 28 مرداد از ملت ایران ابتدا عذرخواهی کند، بعد خواهند گفت از... عذرخواهی کند؛ بعد سروقت پرونده های دوران انقلاب، بعد از انقلاب، جنگ تحمیلی، تحریم ها و... خواهند رفت.

بحث بر سر فهرست این کیفرخواست ها نیست، بحث بر سر آن نیست که آیا سیاست های شاه سابق توسط آمریکایی ها دیکته می شد یا آنکه بسیاری از آنها مولود فکر شاه و مسوولان رژیم وی بوده است. بحث بر سر آن است که در ایران و پس از هشت سال سیاست هایی که توسط دولت اصولگرایان از سال 84 تا امروز اعمال شد، مردم رییس جمهوری را انتخاب کرده اند به این امید که در آن سیاست ها، تغییراتی صورت گیرد. به بیان ساده تر، اگر مردم همچنان خواهان تداوم سیاست های هشت سال گذشته بودند، می توانستند نامزد دیگری را انتخاب کنند اما آنها به آقای روحانی اقبال کردند با علم به اینکه ایشان از رادیکالیزم و ادامه سیاست های خارجی تنش آفرین، فاصله خواهد گرفت. دست کم این مقدار را آقای روحانی به وضوح در مناظره هایشان نشان دادند. سوال این است: چرا از استقبال غربی ها از انتخاب آقای روحانی استقبال نکنیم؟

چرا اصرار داریم که این فرصت را از بین ببریم؟ به علاوه، این استقبال و چراغ سبز که به سمت اصولگرایان گرفته نشده است. اگر موضع گیری جک استراو یا 120نفر از نمایندگان کنگره یا 29 مقام سابق بعد از انتخاب آقای احمدی نژاد در سال های 84 یا 88 اتفاق افتاده بود اصولگرایان حق داشتند آن را نادیده بگیرند و همچنان بر همان طبل سابق بکوبند. اما استقبال غربی ها به دنبال انتخاب آقای دکتر روحانی بوده است. نگرانی یا عدم استقبال اصولگرایان از «شاخه زیتون» غربی ها برای آقای روحانی و پاسخ دادن آنان به جای آقای روحانی، در حقیقت نادیده گرفتن تمایل و نظر قریب به 19میلیون رای دهنده ای است که در 24 خرداد، آقای روحانی و اصلاحات و اعتدال را برگزیدند. به بیان دیگر، ابتدایی ترین اصول مردمسالاری به ما می گوید اگر هم قرار است پاسخ منفی به استقبال غربی ها از سوی آقای روحانی داده شود، این پاسخ باید توسط خود وی صورت گیرد نه اینکه دیگران از سوی او و به نام او، چنین پاسخی به غربی ها بدهند.

قانون: مناظره برنامه «هفت» و عیان شدن چرایی ها

«مناظره برنامه هفت و عیان شدن چرایی ها»عنوان یادداشت روز روزنامه قانون به قلم فرهاد توحیدی است که در آن می خوانید؛جمعه شب شاهد مناظره ای دیگر درباره مسئله خانه سینما در برنامه تلویزیونی «هفت» بودیم. قضاوت درباره این مناظره با افکار عمومی است؛ با این همه، امیدوارم توضیحات آقای اسعدیان که به نظرم مستدل و در کمال آرامش داده شد و گویاتر از آن است که نیاز به شرح و تفسیر مجدد داشته باشد، افکار عمومی را قانع کرده و میزان پایبندی آقایان به قانون را روشن کرده باشد. به هر صورت، تصور می کنم بحث های این چنینی می تواند هم به روشن شدن ریشه های اقدامات صنف های دولت ساخته و مدیریت دولتی سینما بپردازد و هم دلایلی را که سبب شده تا سازمان سینمایی، اصناف دست ساز را جایگزین اصناف مستقل ایران کند، بیش از پیش عیان و روشن کند.

جامعه اصناف سینمای ایران (خانه سینمای2) برای امروز تجمعی را ترتیب داده اند. در مورد این تجمع باید گفت که آقایان دارند از اقدامات هیأت مدیره خانه سینما تقلید می کنند. اشکالی هم ندارد؛ ما برای همه کسانی که فعالیت صنفی کرده و این فعالیت را به نفع اعضای خود سازماندهی می کنند، احترام قائل هستیم. مشکل ما با تشکل دولت ساخته خانه سینما 2 - که به عقیده ام خانه سینمای جعلی و تقلبی است و نام آن را خانه سینمای چینی می نامم؛ چراکه چین از هر جنسی، مشابه آن، اما تقلبی اش را می سازد–  آنجاست که این خانه می خواهد نام خانه سینما را از آن خود کند. اگر این خانه سینمای چینی نمی خواست اسم، اموال و اماکن خانه سینما را با فشار سازمان سینمایی غصب کند، مشکلی نبود. دوستان می توانند بروند تحت هر نام و عنوان دیگری فعالیت کنند؛ اما نام و عنوان خانه سینما یک نام حقوقی و ثبت شده است و شناسنامه مشخصی دارد. همچنین اموال خانه سینما تا هنگامی که صاحب شخصیت حقوقی است به همین تشکل تعلق دارد و نمی تواند از سوی هیچ مقامی به تشکل دیگری واگذار شود. در مورد تجمع یادشده باید اعلام کنم که این تجمع هیچ ارتباطی به خانه سینما ندارد. این فراخوان، فراخوانی است که اتحادیه 2 اعلام کرده است. با وجود این، اگر تحت نام خانه سینما انجام نشود، محترم است. آن ها می توانند با تشکلی که ساخته اند دوستانشان را احضار کنند و مطالب مورد نظر خودشان را بگویند.

به هر ترتیب، ما در طول هفته جاری با برنامه ریزی و نظم و ترتیب کوشش خواهیم کرد مجمع عمومی 6 مرداد را برگزار کنیم و به امید خدا به بحث و بررسی درباره اساسنامه پیشنهادی خواهیم نشست. نهایت کوشش خود را خواهیم کرد که این برنامه به صورت آبرومند برگزار شود.
 
مردم سالاری:اغراق های شاعران و « صله » ی 85 هکتاری !

«اغراق های شاعران و « صله » ی 85 هکتاری!»عنوان سرمقاله روزنامه مردم سالاری به قلم منصور فرزامی است که در آن می خوانید؛آن کسی که بر ما وارد می شود و همه «حسن» دیدن او، از عرف های معمول و سنت های پسندیده خوی ایرانی است؛ همچنین، حمایت بزرگان کشور از مسئولان،از اصول متعارف و مصطلح کشورداری است و گرنه، هیچ مسئولی بدون دلگرمی و با روحیه متزلزل در مقابل کوه مشکلات قادر به ادامه کار و «شق القمر» نیست.

اما این هنجارهای مستحسن و اصول کلی نمی تواند به همه دستگاه ها و نهاد ها تسری یابد . بویژه سازمانی که رسانه ملی و به تعبیر صحیح، دانشگاه جامعه است و «عدالت رسانه» ای هم آن است که به قاعده رود و چون متعلق به سرزمین ایران است و از آبشخور همه ایران می نوشد باید آینه بازتاب همه نحله های فکری و سلیقه های سیاسی باشد و گرنه، این « عدالت» به اصطلاح عامیانه،«تعارف» بیش نیست. از طرفی،دانستن این نکته هم خالی از لطف نیست که القابی نظیر «معجزه هزاره سوم»، از اغراق های شاعرانه محافلی بوده است که مدیحه می گفتند و «صله» می گرفتند و در شعر، مصطلح است که به قول نظامی گنجوی:

در شعر مپیچ و در فن او

چون احسن اوست اکذب او

و متعلق به جامعه مبتنی بر قانون و حقوق و نقد درست و عالمانه نیست . و در چنین جامعه ای «رسانه ملی» جایگاه هدایت جامعه به قله های متعالی است و جلوگاه نقد و نظرهای منطقی و علمی به شمار می آید و می تواند با ابزارها و کارشناسانی که دارد، همه را و تمامی هنجارها را در مدار قانون نگه دارد و از هر انحرافی پرهیز دهد.

منظور از این مقدمه، چرخش و حکایت عجیب رسانه ملی است که بعد از «سرد مهری» چند ماهه در حق رئیس جمهور محترم کنونی، ناگهان تغییر موضع داد و به مبالغه روی آورد و «آنی» گفت که در زمره «اغراق های شاعرانه» بود! و هرگز نگفت که ارزش ریال ما به قول درست، 3درصد شده است؛ هرگز نخواست به سراغ بیمارانی برود که از گرانی و نایابی و دیریابی داروی مورد نیاز،«مضطر» شده اند. هرگز نخواست با ابزاری که دارد و بایسته چنین دستگاه عریض و طویلی است، «آمار سازان» و «ارقام» پردازان خیال باف را به چالش و نقد بکشد.

هرگز رسانه ای نکرد که زندگی حقوق بگیران و دریافت کنندگان مستمری های ثابت در مقابل تورم بالای چهل درصدی،چگونه می گذرد؟ چه خوب بود که نه از تفنن بلکه با رویکرد جدی از کارگاه های تعطیل و در حال تعطیلی، خبری تهیه می کرد تا احوال کارفرمایان بر چه منوال است و حال خانواده کارگران بیکار،چگونه است. کاش از برخورد عوامل کشورهای عرب می پرسیدید که بر زایران ایرانی و حتی آنان که در کشورشان سرمایه گذاری کرده اند و بیابان برهوت را بهشتی ساخته اند، چه تحقیری روا می دارند؟ و به تصویر می کشیدید که اینها معلول چیست؟ هرگز نخواست که بپرسد آیا درست است که سال گذشته 7 میلیون تن گندم وارد کرده ایم، گندمی که پیش از این دولت، به خود کفایی رسیده بودیم! آیا از قانون گریزی ها هم که شکوه مدام مجلسیان است، چیزی گفته شد.

آیا هیچ پرسیدید که چه لزومی داشت تا سه هزار طرح نیمه تمام برای دولت یازدهم به میراث بماند؟ آیا هیچ گفته شد که چرا خیل کتاب های به چاپ های دوم و سوم رسیده و نیز رسانه های مکتوب گرفتار ممیزی و توقیف شد؟ آیا این رسانه نمی توانست با دعوت از خبرگان، تناقض سیاست و اقتصاد را، با نظرهای کارشناسی به دولت گوشزد کند؟ آیا از صندلی خالی و هاله نور هم یادی شد؟ آیا هیچ سوالی شد که چه ساخته ایم که ایرانی های ما که روزگاری محل کرنش و افتخار جهانیان بودند، اکنون باید سوار برقایق در کنار افغانی ها و بنگلادشی ها بنشینند و در آرزوی سرزمین موعود استرالیا، گرفتار طوفانی شوند؟ آیا آن همه تخلف از قانون، مورد خطاب اخطارهای قانونی مجلس و دیوان محاسبات قرار گرفتن، تاخیر همه ساله لایحه بودجه و بی اعتنایی به نظرهای بزرگان و محدود کردن دولت به اراده چند نفر و نخبگان را راندن و بد نام کردن و صدها و هزارها مورد این چنینی که از مثنوی هفتاد من کاغذ بیش خواهد شد، بایسته آن تمجیدی بود که بر زبان رفت؟

صد البته، قدرشناسی از دولت پرکار، بر ذمه ماست وناسپاسی بایسته هیچ عقل سلیمی نیست. اما بحث، اندازه نگه داشتن است که باید مشی رسانه باشد هم در دولت های گذشته و هم حال و آینده.

و پس دادن محترمانه « هبه » و « صله» 85 هکتاری نمایشگاه بین المللی و نپذیرفتن این اقدام همراه با لطف رئیس جمهور، چون اینجا، رد اکرام،جایز است، بدان سبب که این تاسیسات 850000 متری،آینه صنایع و فرآورده های ذوق و هنر و علم ایرانی است و باید برای آیندگان ما بماند وبیت المال است و ملک شخصی هیچ تنابنده ای نیست که از سر شوق و وجد، در مقابل ستاینده ای «هبه» کند. و همت مسوولان و بزرگان کشور را می طلبدتا این گنجینه گرانبها و ماندگار از ماخذ اصلی خود جدا نشود.

آرمان:مسائل نامشخص ارزی

«مسائل نامشخص ارزی»عنوان یادداشت روز روزنامه آرمان به قلم دکتر احمد روستا است که در آن می خوانید؛نوسان های قیمت ارز در کشور ما همچنان تابع هیجانات و انتظارات مردمی است. در افزایش و کاهش قیمت ارز در این روزها پایه و مبنای علمی و منطقی دیده نمی شود. به عبارت دیگر نه افزایش قیمت ارز در روزهای اولیه و در سال گذشته تابع عوامل علمی و منطقی بود و نه کاهش قیمت های امروز آن. هیچ کدام از این واکنش های بازار مبتنی بر مطالعات دقیق یا رویدادهای اقتصادی نیست. بلکه همه ناشی از هیجاناتی است که در گذشته بازار را فرا گرفت و قیمت ها را بالا برد و اکنون هم همان هیجانات با انتظارات مردمی ترکیب و سبب کاهش قیمت ها شده است. بازار و اقتصاد ما همچنان درگیر نکات مبهم و ناشناخته است. عواملی که سبب شده کمتر موضوعی در این اقتصاد قابل پیش بینی باشد.

بر همین اساس است که نمی توان حتی پیش بینی کرد روند تغییرات قیمت ارز به چه سمت و سویی سوق خواهد یافت. آیا قیمت ها روند کاهشی به خود می گیرد و ارز تک نرخی محقق می شود یا آنکه بازار آزاد باز هم در حرکتی دیگر به سمت افزایش قیمت پیش می رود. ما در جامعه ای زندگی می کنیم که ناشناخته های بسیاری دارد. اقتصادی که علاوه بر عوامل مبهم داخلی، برخی عوامل بین المللی هم بر آن تاثیر می گذارند و این، کار پیش بینی شرایط را بیش از پیش دشوار می کند.

در حقیقت اقتصاد ما نوعی اقتصاد سیاسی است. اما درمجموع به نظر نمی رسد که تغییرات و نوسان های قیمت ارز شدید باشد. از طرف دیگر با تغییر مبنای ارزی در کشور و انتخاب نرخ 2500 تومانی قرار است به سمت ارز تک نرخی حرکت کنیم. اما هیچ چیز مشخصی وجود ندارد. نمی توان قیمت مشخص یا زمان دقیقی را برای پایان این نوسان های ارزی معلوم کرد.

البته بخشی از این تغییرات قیمتی با تعیین کابینه دولت یازدهم و جهت گیری های سیاسی و اقتصادی دولت آتی مشخص خواهد شد. بخشی دیگر هم منوط به رابطه ما با دیگر کشورهاست. اما نکته قابل تاکید اینکه همان طور که افزایش قیمت ها پایه اقتصادی ندارد کاهش و نوسانات آن هم بدون دلایل اقتصادی است. موضوع دیگری که در کاهش نرخ ارز و تغییر پایه پولی مشاهده می شود، کم شدن اختلاف ارز بازار آزاد و مرکز مبادلات ارزی است.

اما این موضوع هم که آیا این اختلاف قیمت رو به کاهش می گذارد یا روند صعودی خواهد داشت مشروط به میزان منابع ارزی ماست. اگر منابع ارزی ما مناسب باشد، این فاصله می تواند کاهش یابد و می توانیم به سمت ارز تک نرخی برویم. اما اگر منابع محدود باشد این فاصله می تواند روند افزایشی به خود بگیرد. فاصله بین ارز بازار آزاد و مبادله ای نه به روی کار آمدن دولت بعدی بلکه به شفاف شدن بازار و تعیین ذخایر ارزی منوط می شود. با شفافیت در بازار ارزی است که می توان به ثبات در بازار دست یافت. اما اکنون تنها باید منتظر ماند و دید در آینده چه اتفاقاتی رخ خواهد داد.

بهار: نتایج فاجعه بار یک جریان محفلی

«نتایج فاجعه بار یک جریان محفلی»عنوان یادداشت روز روزنامه بهار به قلم فرهاد توحیدی

اتهاماتی که درباره سیاسی بودن فعالیت های خانه سینما مطرح می شود یک داستان کهنه است که ارزش بازگو کردن ندارد. کسانی فعالیت سیاسی می کنند که خودشان را به قدرت چسبانده اند. خانه سینما همیشه در این سال ها فعالیت صنفی کرده و از فعالیت های سیاسی پرهیز کرده است. درباره تجمعی که قرار است روز یکشنبه برگزار شود و اتحادیه تهیه کنند کنندگان فراخوان آن را داده اند باید توضیح دهم این فراخوان هیچ ربطی به خانه سینما و هیات مدیره آن ندارد.

دوستان تا آنجایی که نخواهند از نام خانه سینما، مکان های خانه سینما و اموال خانه سینما استفاده کنند آزاد به داشتن هر تشکلی و برگزاری هر تجمعی هستند. آن ها می توانند با یک نام دیگر و در مکان دیگری به فعالیت بپردازند. خانه سینما نام و نشان یک موسسه ثبت شده، شناخته شده و دارای یک تاریخچه 20 ساله است.

آن ها نمی توانند این نام و نشان را از آن خود کنند. آن ها انتخاباتی انجام دادند که مخدوش است و به هیچ عنوان حق نمایندگی اصناف سینمای ایران را ندارند. این دوستان اگر نخواهند تحت عنوان خانه سینما فعالیت کنند فعالیتشان اشکالی ندارد. اما اگر بخواهند از نام خانه سینما استفاده کنند اصناف خانه سینما زیر بار نمی روند و به موجب قانون احقاق حق خواهند کردند. هم اکنون زمینه برگزاری مجمع عمومی شش مرداد فراهم است و ما امیدواریم این مجمع به خوبی برگزار شود.

برنامه مناظره ای که دیشب بین آقای اسعدیان و فرح بخش در برنامه هفت برگزار شد نشان داد که منشأ اختلاف ما با آقایان بر سر چه چیزهایی است. بر سر رویکرد به سینما و رویکرد به قانون و... این که در ظاهر قانونی کار فراقانونی می کنند. این که نتیجه مناظره چه بود قضاوت با بینندگان این برنامه است. شخصی که به نمایندگی از آن طرف در این مناظره حضور یافته بود نیز در واقع عیار آن ها را نشان داد.

اما نظرسنجی برنامه هفت هم نتیجه جالبی داشت این که مدیریت سینما در این نظرسنجی مورد انتقاد مخاطبان قرار گرفته بود. مدیریت سینما درواقع در این سال ها از نقش فراجناحی و پدرانه خود خارج و با اعضای اتحادیه 2 در حالت شراکت قرار گرفته است. سوءتدبیر و جانبداری مدیریت سینما از یک جریان محفلی و خاص نتایج وخیم و فاجعه باری برای سینمای ایران در پی داشته و زمان زیادی از سینمای ایران وقت باید تلف شود تا آثار سوء این چهار سال از بین برود.

دنیای اقتصاد:احمدی نژاد خوب، بد، خوب!

«احمدی نژاد خوب، بد، خوب!»عنوان سرمقاله روزنامه دنیای اقتصاد به قلم فضل الله یاری است که در آن می خوانید؛« کدام احمدی نژاد برای اصولگرایان خوب است ؟ » پاسخ این سوال تا همین چهار سال پیش چندان دشوار نبود. می گفتند و در عمل هم ثابت کردند که احمدی نژادی خوب است که بتواند اصلاح طلبان را از میدان به درکند. البته در پوشش زنده کردن شعارهای انقلاب، ایجاد عدالت اجتماعی، مبارزه با فساد و....

تا همین چند هفته پیش همین اصولگرایان به او انتقاد می کردند که شعارهای انقلاب را به” انحراف” کشیده، به جای ایجاد عدالت، توزیع فقر کرده، به جای مبارزه با فساد، طبقه ای ایجاد کرده که با استفاده از رانت های دولتی به سرمایه های کلان دست پیدا کرده است. شدت حملات به خصوص در دو سال گذشته از احمدی نژاد چهره ای ساخته بود که تیشه به ریشه انقلاب و نظام زده است. به همراهی جریان انحرافی چهره ی دیگری از اسلام و امام زمان ( عج ) معرفی کرده و سرمایه های مادی و معنوی کشور را به حراج گذاشته... او در چند سال گذشته از یک احمدی نژاد «خوب» به یک احمدی نژاد « نامطلوب » بدل شده بود.

آیت اله احمد جنتی در خطبه های نماز جمعه دو روز پیش گفت: « احمدی نژاد شعارهای انقلاب را زنده کرد و در این دوره فرهنگ انقلابی، شعارهای امام و ساده زیستی دوباره مطرح شد و در همان اوایل دولت احمدی نژاد، انقلاب تجدید حیات پیدا کرد، البته من به بعد از آن کاری ندارم. » جمله آخر جنتی ناظر به همان «احمدی نژاد بد» است. همان فردی که پس از چند سال برخورداری از حمایت های بی دریغ به موجودی تبدیل شده بود که باید مواظبش بود که نکند حرکتی بر خلاف جریان انقلاب و نظام از او سر بزند. نکند در بر نامه های زنده تلویزیونی حرفی خلاف مصالح بگوید. نکند در صحن علنی مجلس سند جدیدی رو کند و ده ها نگرانی دیگر درباره رفتارها و گفتارهای غیرقابل پیش بینی او.

در چند سال گذشته همواره به گونه ای کج دار و مریز با او برخورد شد تا زمان باقی مانده از دوره ریاست جمهوری اش تمام شود. همین چند هفته گذشته شجونی، توکلی و باهنر از حامیان اولیه احمدی نژاد گفته اند دعا می کنند زودتر دوره ریاست جمهوری به پایان برسد. یعنی دعا می کنند که زودتر احمدی نژاد برود.

اما همزمان با آغاز شمارش معکوس پایان دولت دهم و کنار رفتن احمدی نژاد از مصدر امور به ناگهان از جایگاه”بد" به جایگاه”خوب" نقل مکان کرده است. در چند روز گذشته ابتدا حبیب اله عسگراولادی به خدمات احمدی نژاد اشاره کرد. سپس حسین شریعتمداری از خدمات او تقدیر کرد. دو روز پیش نیز آیت اله احمد جنتی از «پرکاری»، «خستگی ناپذیری»و «پاکدستی» دولت احمدی نژاد تقدیر کرد. موضوعی که بلافاصله توسط ائمه جمعه دیگر نیز تکرار شد. بنگرید به سخنان چند تن دیگر از خطیبان جمعه گذشته:

امام جمعه آبادان: تلاشهای خستگی نا پذیر از ویژگی های دولت احمدی نژاد بود.
امام جمعه همدان: خستگی در دولت احمدی نژاد مفهومی نداشت.
امام جمعه بیرجند: خستگی نا پذیری ویژگی دولت احمدی نژاد بود.
امام جمعه رفسنجان: کارهای نشدنی در دولت احمدی نژاد تحقق پیدا کرد.
در روزهای آینده بدون تردید بر ویژگی های مثبت دوران احمدی نزاد انگشت گذاشته خواهد شد. این موضوع نشان می دهد که محمود احمدی نژاد این روزها بدون آنکه خودش تغییری کرده باشد در قسمت خوب ذهنیت اصولگرایان جای گرفته است. یک رئیس جمهور خوب، ساده زیست، خستگی ناپذیر، دشمن فساد و اشرافیگری و...

همه ی عناوین و افتخاراتی که در چند سال اول ریاست جمهوری اش به وی اعطا شده و در چند سال اخیر از وی گرفته شده بود، در حرکتی هماهنگ از سوی اصولگرایان به او باز پس داده شد. او اکنون به احمدی نژاد خوبی تبدیل شده است، اما این تغییر موقعیت هیچ ربطی به احمدی نژاد ندارد. او همچنان به اصولگرایان اعتماد ندارد و همچنان آنها را مسبب بخشی از مشکلات کشور می داند. او هیچ تغییری نکرده است.

در حقیقت در سالهای گذشته محمود احمدی نژاد راه خود را می رفته است و این اصولگرایان بودند که در نگاه خود، موقعیت او را تغییر می دادند. آنها چهره ای از احمدی نژاد نشان می دادند که خود می خواستند. یک زمان او را رئیس جمهوری ایده آل برای نجات کشور از دست اصلاح طلبان می خواندند؛ زمانی اراده می کردند که او را نماد جریان انحرافی بدانند و اکنون به رئیس جمهوری خستگی ناپذیر بدل شده است.

اما راز این تغییر دیدگاه اخیر اصولگرایان درباره این مرد ریز نقش و البته مشهور فضای سیاسی یک دهه گذشته ایران در چیست ؟ شاید جواب را در این تحلیل پیدا کرد که دولت احمدی نژاد به پای اصولگرایان نوشته شده است. پس باید از نقاط مثبت او کارنامه ای برای اردوگاه اصولگرایی دست و پا کرد تا در رقابت با رقیب اصلاح طلب به کار تبلیغات بیاید. دیگر و مهم تر این که احمدی نژاد تا چند هفته دیگر نه مقامی در اختیار دارد و نه تریبونی و از این منظر موجود بی آزاری است پس دیگر نمی تواند احمدی نژاد بدی باشد. پس باید از همه امکانات اصولگرایی استفاده کرد و از او احمدی نژاد خوبی ساخت، احتمالا برای ثبت در تاریخ. ولی تاریخ اسناد ومدارک خود را دارد و هم درباره احمدی نژاد و هم تغییرات عجیب و غریب اصولگرایان قضاوت خواهد کرد.

دنیای اقتصاد:زمانی برای توافق

«زمانی برای توافق»سرمقاله روزنامه دنیای اقتصاد به قلم احسان ابطحی است که در آن می خوانید؛نمایندگان کنگره ایالات متحده در اقدامی بی سابقه اعلام کردند که طرح تشدید تحریم ها علیه ایران را به کاخ سفید ارائه نداده و به تعویق انداخته اند. این اقدام پس از آن انجام می شود که 131 نفر از نمایندگان کنگره آمریکا از باراک اوباما، رییس جمهوری ایالات متحده خواستند تا فرصت مذاکره و استفاده از ابزار دیپلماتیک با رییس جمهوری منتخب ایران را از دست ندهد. اگرچه از این 131 نفر، تنها 17 نفر جمهوری خواه هستند، اما نفس این اقدام از سوی نهادی که به طور سنتی مخالف اتخاذ روش های دیپلماتیک علیه ایران است، اهمیت بسیاری دارد. هفته گذشته هم حدود 30 نفر از چهره های برجسته سیاسی و نظامی آمریکا، در خواست مشابهی از رییس جمهوری این کشور داشتند.

جک استراو، وزیر خارجه پیشین بریتانیا هم از به نتیجه نرسیدن مذاکرات اتمی با ایران در زمانی که حسن روحانی مسوولیت پرونده هسته ای را بر عهده داشت، ابراز ندامت می کند و مسوول شکست آن مذاکرات را سیاست مداران تندرو در واشنگتن و همچنین اسرائیلی ها می داند.یوشکا فیشر، وزیر امور خارجه پیشین آلمان هم که در آن زمان به همراه استراو و دومینیک دوویلپن، وزیر خارجه وقت فرانسه در قالب تروئیکای اروپا، مسوولیت مذاکره با ایران را بر عهده داشت، به تازگی در یادداشتی تاکید کرد که هم ایران و هم مذاکره کنندگان بین المللی با این کشور، باید از گذشته درس گرفته و انتظارات خود را بر اساس آن تنظیم کنند.

آیا چنین اقدامات و مواضعی را باید نشانه ای خوب برای ایجاد تغییرات مثبت در روابط آمریکا و غرب با ایران تلقی کرد؟ آیا در شرایط جدید ایران ـ روی کار آمدن حسن روحانی ـ و همچنین وضعیت متشنج منطقه ـ برکناری مرسی در مصر، پیروزی های اخیر نیروهای دولتی در سوریه و وضعیت متمایل به بحران مشروعیت حزب حاکم در ترکیه ـ فرصت مناسب برای نزدیک شدن ایران به غرب اعم از آمریکا، قدرت های اروپایی و هم پیمانان آنها، فرارسیده است؟

و در نهایت اینکه این موضع گیری ها از کجا نشات می گیرند؟پس از حوادث یازدهم سپتامبر سال 2001، ایالات متحده تصمیم گرفت تا حکومت طالبان در افغانستان را سرنگون کند. ایران هم که طالبان را از دشمنان عمده خود می دانست، در راستای منافع ملی خود، به آمریکا کمک کرد تا طالبان را سرنگون کند.اما تنها چند ماه بعد، جورج بوش، رییس جمهوری وقت ایالات متحده، که سرخوش از پیروزی در افغانستان و سقوط طالبان بود، در سخنرانی سالانه خود ایران را در کنار عراق و کره شمالی جزو محور شرارت قرار داد. این سخنرانی به شدت موقعیت میانه روها در ایران را تضعیف کرد. منتقدان میانه رو ها در ایران به درستی بر این باور بودند که نتیجه همکاری با آمریکا، قرار گرفتن در محور شرارت است. البته، مقصران این داستان نه میانه رو های ایران، که نو محافظه کاران آمریکایی و هم پیمانان اسرائیلی آنها بودند.مذاکرات هسته ای ایران با غرب در چنین فضایی آغاز شد، فضایی که آمریکا شادمان از پیروزی در عراق و افغانستان بود و از موضعی پیروزمندانه و از موضع قدرت، با ایران و مسائل ایران مواجه می شد. نگاه نومحافظه کاران آمریکایی و سنگ اندازی آنها در مسیر موفقیت مذاکرات هسته ای ایران، تا حدود زیادی متاثر از فشارهای اسرائیل و لابی های دوستداران اسرائیل بود.

اما واقعیت این بود که ساقط کردن دو دشمن بزرگ ایران، یعنی صدام حسین در عراق و طالبان در افغانستان، منجر به تقویت موقعیت ایران در منطقه شد و حوزه نفوذ تهران را در خاورمیانه افزایش داد و این مساله ای بود که آمریکایی ها در محاسبات خود از آن غفلت کرده بودند.در سال 2006 و تنها سه سال پس از زمانی که آمریکایی ها، متکبرانه، هرگونه مذاکره با ایران را رد می کردند، از تهران خواستند تا با هدف کاستن از تلفات سنگین نیروهای آمریکایی در عراق، با واشنگتن به طور مستقیم وارد مذاکره شود، مذاکره ای که اتفاقا انجام شد به کاهش شدید تلفات نیروهای آمریکایی انجامید.شاید در همان زمان بود که آمریکایی ها متوجه شدند که برای موفقیت در خاورمیانه، نمی توان ایران را نادیده گرفت.با این حال فشار لابی اسرائیل در آمریکا و مواضع افراطی نئو کان ها از یک سو و کارشکنی لابی اعراب در آمریکا که اساسا هرگونه نزدیکی ایران و آمریکا را به ضرر خود می دانند و بر این باورند که چنین اتفاقی آنها را به دوستان درجه دوم واشنگتن در خاورمیانه تبدیل می کند، از سوی دیگر، مانع نزدیکی تهران- واشنگتن شد و مذاکرات هسته ای ایران و غرب را وارد دور باطل مذاکره بدون نتیجه و تحریم کرد.

اما انتخاب حسن روحانی به عنوان هفتمین رییس جمهوری و برگزاری یک انتخابات سالم و بانشاط در ایران بود که امید ها برای دستیابی به یک توافق بزرگ هسته ای را دوباره زنده کرد. این دقیقا همان موضوعی است که مقامات رژیم صهیونیستی از جمله بنیامین نتانیاهو را بهت زده و سراسیمه کرده است. نتانیاهو در واکنش به نتیجه انتخابات ایران و مواضع میانه رو ها در غرب، در سخنانی که آشکارا از ضعف او حکایت دارد، تلاش می کند تا ثابت کند هیچ چیز تغییر نکرده و باید به سیاست اعمال فشار بر ایران ادامه داد.اما همین موضع عاجزانه مقامات رژیم اسرائیل در کنار فاکتور های دیگر نشان می دهد که اکنون بهترین زمان برای مذاکره و امتیاز گرفتن از غرب و افزایش انزوای اسرائیل است.

بنابراین در مجموع، در نمایی کلی و با توجه به متغیرهای گوناگونی که بیان شد، فضای موجود برای رسیدن به توافق های مثبت و سازنده میان ایران، آمریکا و کشورهای اروپایی را می توان چنین ترسیم کرد:

1- ایران از یک انتخابات بزرگ و سرنوشت ساز که آینده یک ملت را تعیین می کند، سربلند بیرون آمده و رییس جمهوری میانه رو به قدرت رسیده است که رهبر انقلاب به او اعتماد دارد. روحانی یکی از دو نماینده رهبری در شورای عالی امنیت ملی است و به پیشنهاد ایشان به عنوان رییس مرکز تحقیقات استراتژیک مجمع تشخیص مصلحت نظام انتخاب شده است. (کتاب امنیت ملی و دیپلماسی هسته ای، نوشته حسن روحانی). این انتخابات که به قول روحانی بازنده ای نداشت و همه در آن احساس پیروزی کرده اند، باعث شده است تا ایران با اتکا به مشارکت 73 درصدی مردم و اجماع اکثریت رای دهندگان بر روی حسن روحانی، از موضع بالاتر بتواند وارد مذاکرات شود. این همان اتفاقی بود که تمام محاسبات غرب به طور اعم و اسرائیل به طور اخص را بر هم زد.

2- ترکیه و مصر که از پشیتبانان اصلی مخالفان سوریه بودند، اکنون در وضعیتی بحرانی به سر می برند. مخالفان رجب طیب اردوغان، نخست وزیر ترکیه، او را به خودکامگی در حکومت داری و همچنین تبعیت بی چون و چرا از سیاست های آمریکا متهم می کنند.

از سوی دیگر محمد مرسی، رییس جمهوری پیشین مصر که از اصلی ترین حامیان مخالفان سوریه بود، ساقط شده است و ارتش سوریه در حال پیشروی به مناطق تحت کنترل شورشیان است. این در شرایطی است که در نحوه کمک رسانی به سوریه در میان کشورهای غربی اختلافات شدیدی بروز کرده و همزمان معارضان سوری نیز به شدت با هم درگیر شده اند. آخرین اخبار حکایت از آن دارند که ارتش آزاد سوریه وارد جنگ با القاعده و سلفی های سوریه شده است.

اقدامات وحشیانه سلفی ها در سوریه – از جمله خوردن قلب یک سرباز ارتش سوریه- و حضور القاعده در میان کسانی که با اسد مبارزه می کنند این سوال را برای مقامات غربی و حامیان مخالفان سوری پیش آورده است که در صورت کمک تسلیحاتی به مخالفان سوریه، این سلاح ها در نهایت به دست چه کسانی خواهد افتاد؟ میانه روهای سوری یا القاعده و گروه های تکفیری؟ آنها همچنین از خود می پرسند که آلترناتیو حکومت اسد چه خواهد بود؟ نظامی واقعا دموکراتیک یا حکومتی شبیه طالبان در افغانستان؟

این پرسش ها در کنار نظر سنجی اخیر نهاد اطلاعاتی ناتو- سازمان پیمان آتلانتیک شمالی- از مردم سوریه، که نشان داد 70 درصد مردم این کشور خواستار ابقای بشار اسد در قدرت هستند، غرب را دچار بن بست راهبردی در قبال سوریه کرده است. به نظر می رسد ترکیه بازنده اصلی بحران سوریه است، کشوری که مبتنی بر بر آورد های اشتباه سازمان های اطلاعاتی خود باور داشت که حکومت اسد دو ماهه سقوط می کند و به همین دلیل میلیارد ها دلار از قرار داد های خود در سوریه را به طور یکجانبه لغو کرد. با اتکا به این فاکتور ها، به نظر می رسد که ایران در بحران سوریه در برابر سه رقیب منطقه ای خود یعنی ترکیه، عربستان و مصر دست بالا را در اختیار دارد.

3- بهار عربی در دو سال اخیر، اسرائیل را بیش از هر زمان دیگری در خاورمیانه منزوی کرده است. موج دموکراسی خواهی ایجاد شده در خاورمیانه، این رژیم را در موضع ضعف قرار داده است. از سوی دیگر اسرائیل با کسری بودجه هنگفت و نارضایتی های شدید از بی عدالتی اجتماعی دست و پنجه نرم می کند. همین مسائل است که نتانیاهو را ناچار به فرافکنی کرده و او را واداشته است تا با تاکید بر تهدید ایران، مسائل اقتصادی- اجتماعی اسرائیل را تحت الشعاع قرار دهد.

4- اروپا تنها تحت فشار لابی اسرائیل و آمریکا ناچار به همراهی با تحریم ها شده است. این قاره اکنون با بحران بزرگ اقتصادی مواجه است و باز شدن در های بازار اقتصادی ایران، می تواند فرصت های اقتصادی خوبی را برای اروپا فراهم کند. کشورهای اروپایی به نحو چشمگیری از تحریم ها علیه ایران متضرر شده اند و اگر روابط فرا آتلانتیکی به جا مانده از جنگ جهانی دوم و همچنین «روابط خاص» آمریکا و بریتانیا – اصطلاحی که وینستون چرچیل، نخست وزیر پیشین بریتانیا برای اولین بار پس از جنگ جهانی دوم آن را برای توصیف روابط لندن-واشنگتن مطرح کرد- نبود، طرف های اروپایی، به ویژه در شرایط فعلی بحران اقتصادی، چندان از تحریم ها علیه ایران حمایت نمی کردند.مجموعه این عوامل خارجی از سویی و به وجود آمدن فضای وحدت بخش و آرامش آفرین پس از انتخابات ریاست جمهوری ایران، تهران را در موضعی مناسب قرار داده است. از سوی دیگر میانه روها در غرب به این نتیجه رسیده اند که ایران، عراق، کره شمالی و لیبی نیست و راهی جز مذاکره و توافق با تهران وجود ندارد.به نظر می رسد اکنون، هم برای ایران و هم برای غرب، زمان مناسبی برای نشستن بر سر میز مذاکره است. به شرط آنکه فضای آرام و متحد داخل ایران پایدار بماند و همه در کنار رییس جمهوری منتخب باشند و به او کمک کنند و از سوی دیگر مقامات کاخ سفید هم سیاست های خود را در همین کاخ اتخاذ کنند و نه هزاران کیلومتر دورتر، در تل آویو؛ مرکز تنها رژیمی که به قول حسن روحانی، از تحریم ها علیه ایران سود می برد.

ارسال به دوستان
وبگردی