رخنه نژاد پرستي در ايتاليا

ایرنا - در شرايطي كه ايتاليا مانند ساير همپيمانان اروپايي خود با بحران مالي دست و پنجه نرم مي كند، تشديد موج نژادپرستي در سطوح مختلف جامعه ، نگراني ها را در خصوص افزايش تنش هاي اجتماعي در اين كشور برانگيخته است.

مهاجران در اغلب كشورها به عنوان ديگري تلقي مي شوند. امروزه مساله مهاجرت در مقايسه با گذشته، شتاب بيشتر و ابعاد گسترده تري به خود گرفته است.

سالانه ميليون ها نفر از مردم در سراسر جهان به دلايل مختلف سياسي و اجتماعي و به اميد زندگي بهتر، ناگزير به مهاجرت تن مي دهند. قسمت عمده اي از اين مهاجران از كشورهاي جهان سوم به سمت كشورهاي غربي سرازير مي شوند. غافل از اينكه در كشورهاي مقصد، بايد با انواع ديگري از مشكلات بجنگند كه احتمالا در كشور خود با آن مواجه نبودند؛ يكي از مهمترين اين چالش ها تبعيض نژادي است. تساهل، بردباري و تحمل ديگري، يكي از اصول اوليه رفتار اجتماعي در يك جامعه دموكراتيك و يكي از مولفه هاي ضروري در جهان امروز است، اين در حالي است كه در كشورهاي غربي اغلب نه تنها نسل اول مهاجران، بلكه نسل هاي بعدي نيز از نژادپرستي در ابعاد مختلف زندگي خود رنج خواهند برد و تبعيض در نظام اجتماعي، سياسي، اقتصادي، فرهنگي و ... را با ذره ذره وجود خود حس خواهند كرد.

جالب آنكه اين تبعيض همه جانبه عليه مهاجران، در كشورهايي اتفاق مي افتد كه خود بزرگترين داعيه دار دموكراسي و حقوق بشر هستند و ادعا مي كنند الگوي كامل جامعه دموكراتيكي را به نمايش مي گذارند كه همه مولفه هاي ليبراليسم در آن به مرحله اجرا رسيده است.

بسياري از ناظران و آگاهان به مسايل بين الملل، دولت هاي غربي را به كم كاري در زمينه مقابله با نژادپرستي متهم مي كنند. از نظر آنها رفتار مردم جوامع غربي با مهاجران، مي تواند بازتابي از رفتار حكومت و نهادهاي سياسي با اقليت ها باشد.

تحليلگران، رفتارهاي توهين آميز با سسيل كينگ اولين وزير سياه پوست در ايتاليا را كه در هفته هاي اخير به اوج رسيده است، در همين چارچوب تفسير مي كنند. گفتني است كينگ سياستمدار برجسته و كنگويي الاصلي است كه در دولت جديد از سوي انريكو لتا نخست وزير چپ گراي ايتاليا به سمت وزارت ادغام گماشته شده است. رسيدگي به ادغام مهاجران در جامعه از جمله وظايف اين وزارتخانه تعريف شده است.


**رفتارهاي نژادپرستانه با وزير كابينه
-------------------------
به گزارش بي بي سي وقتي كه سيسيل كينگ پيشنهاد وزارت را در دولت جديد ايتاليا پذيرفت، به خوبي مي دانست كه قرار است تابوشكني كند؛ او نه تنها بحث جنجالي مهاجران را مطرح كرد، بلكه مي خواست اولين سياه پوستي باشد كه به مقام و پست وزارت در اين كشور منصوب مي شود. اما پس از مدتي خود او نيز از شدت و سبعيّت واكنش هاي سياسي شگفت زده شد. او در ماه هاي اخير دايما مورد حملات توهين آميز و نژادپرستانه قرار گرفته است.

در آخرين مورد از اين رفتارها، يك مهاجم ناشناس در جريان سخنراني كينگ به سمت او موز پرتاب كرد. او در واكنش به اين حمله با رفتاري حساب شده و با وقار در صفحه توييتر خود از پرتاب كننده موز به دليل تلف كردن ميوه در شرايط بد اقتصادي انتقاد كرد.

اين رفتارها به مردم جامعه محدود نمي شود. سياستمداران مخالف سياست هاي مهاجرتي كينگ، بارها وي را مورد اهانت قرار داده اند. تشكل هاي راست افراطي بارها با اظهارات و مطالب منتشر شده در سايت ها و رسانه هايشان، مواضع نژادپرستانه خود را آشكار كرده اند.

به گزارش رويترز حدود دو هفته پيش اعضاي گروه راست افراطي فورتزا نوا در اعتراض به طرح كينگ مبني بر اعطاي شهروندي به همه كودكاني كه در ايتاليا به دنيا مي آيند، آدمك هايي آغشته به خون را به همراه پلاكاردهايي كه روي آنها عبارت مهاجران ما را مي كشند نوشته شده بود، در مقابل دفتر حزب دموكراتيك به نمايش درآوردند.

همچنين در ماه گذشته ميلادي روبرتو كالدروليسناتور وابسته به تشكل ضد مهاجرتي ليگ شمال، كينگ را به ميمون تشبيه كرد. ناظران سياسي بر اين باورند كه توهين و تحقيري كه خانم وزير با آن مواجه شده، نشان دهنده اوج گرفتن تفكرات توام با تبعيض نژادي در جامعه ايتاليا است.

** تغيير اجتماعي؛ واقعيت جامعه ايتاليا
---------------------------------
در پشت همه اين هياهوها، تحول اجتماعي عميقي نهفته است. به گزارش بي بي سي تا پيش از سال ۲۰۰۰ تنها حدود يك ميليون نفر مهاجر در ايتاليا زندگي مي كردند، اما امروز شمار مهاجران به ۵ ميليون نفر افزايش پيدا كرده است. اين تعداد ۸ درصد جمعيت كل ايتاليا را تشكيل مي دهند.
بر اساس آمار سازمان اطلاعات مركزي آمريكا در سال ۲۰۱۲ نرخ مهاجرت به ايتاليا ۴.۶۷ درصد است. ايتاليا در رده بندي جهاني بيست و سومين كشور مهاجر پذير به شمار مي رود.

در دوره اي كه تقريبا خانواده هاي ايتاليايي فشار بحران اقتصادي را حس مي كنند، پذيرش فشار اقتصادي كه مهاجران به كشور تحميل مي كنند، براي همه سخت است. بي بي سي با استناد به همين منطق آورده است كه در چنين شرايطي شايد وقوع تنش هاي اجتماعي غيرقابل اجتناب باشد.

از سويي ديگر موفقيت چشمگير برخي از مهاجران براي مردم ايتاليا قابل قبول نيست. به قول كينگ برخي از مردم با خود و جامعه مي جنگند تا در نهايت بتوانند بپذيرند كه كشور تغيير كرده است.

جيمز والستون استاد دانشگاه رم و تحليلگر كنش ايتاليايي ها در مقابل اقليت‌ها اخيرا در وبلاگ خود نوشت: اگر زني مثل كينگ يك خدمتكار خانگي مطيع شبيه كليشه هاي دهه ۱۹۳۰ در هاليوود بود، مي توانست براي مردم قابل قبول باشد، اما اينكه او يك چشم پزشك و وزير موفق كابينه باشد، براي آنها تهديدي جدي است.

از سوي ديگر تشكل هاي راست افراطي نيز از اين فضا بيشترين بهره را مي برند. گفتني است كه كينگ از حاميان سياست‌هاي تسهيل مهاجرت براي مهاجران خارجي است و احزاب راست افراطي نيز كه مقابله با جريان غيرقابل كنترل مهاجرت را به مهمترين شعار انتخاباتي خود بدل كرده اند، از آب گل آلود ماهي مي گيرند.

روبرتو بيورچواستاد دانشگاه ميلان كه مدت زيادي سياست هاي ليگ شمال را مورد مطالعه قرار داده است، اظهارات كالدرولي را به عنوان بخشي از تلاش هاي حساب شده وي براي تمركز بيشتر بر فضاي احساسي جامعه مي داند. او مي گويد: ليگ مي خواهد توجه مردم را بيش از پيش به مساله مهاجرت جلب كند؛ شيوه اي تحريك آميز كه در گذشته بارها از آن استفاده كرده است.

منفعت جويي هاي احزاب راست افراطي، منجر به تحريك افكار عمومي و كاهش آستانه تحمل پذيري مردم در برابر مهاجران مي شود كه نمونه هاي آن را مي توان در حوزه هاي مختلف زندگي اجتماعي مردم از جمله فضاي ورزشي مشاهده كرد.


** نژادپرستي در فوتبال
------------------------
عرصه ورزش به ويژه فوتبال يكي از نمونه هاي بارز رفتارهاي نژادپرستانه در ايتاليا است. تيم هاي فوتبال ايتاليايي به خاطر اهانت ها و شعارهاي نژادپرستانه عليه بازيكناني چون ماريو بالوتلي بارها جريمه شده اند.

به گزارش بي بي سي ماريو بالوتلي يا به قول طرفداران اينترميلان سوپر ماريو مهاجم سياه چهره و شهروند رسمي ايتاليا است، اما همواره در بازي هاي فوتبال مورد حملات لفظي نژادپرستانه تماشاگران قرار مي گيرد. ماريو بالوتلي از يك زوج مهاجر غنايي (توماس و رز باروآه) در پالرمو ايتاليا متولد شد و پس از مدتي به فرزندخواندگي خانواده ايتاليايي بالوتلي درآمد.

از نظر بسياري از ناظران، مسوولان فوتبال در ايتاليا كاري براي افزايش تحمل پذيري و بردباري هواداران خود در مقابل نژادهاي مختلف انجام نمي دهند. دانيلا كونتي فعال ضد نژادپرستي معتقد است، علي رغم تلاش هاي بسيار، تنها تعداد معدودي از باشگاه هاي ايتاليايي برنامه هاي مقابله با نژادپرستي در فوتبال را در دستور كار تيمي خود دارند، كه اين در مقابل موج شديد نژادپرستي در فوتبال تلاش بسيار كوچكي است.

** چالش مقابله با نژادپرستي در ايتاليا
------------------------------
موضوع نژادپرستي علاوه بر سطح مقامات در پليس ايتاليا نيز مطرح است. در يكي از آخرين موارد ۷ پليس شهر ونيز ايتاليا به يك نقاش ايراني حمله كردند و بعد از درگيري و انداختن وي به درون كانال آب، اين فرد را دستگير و در اداره پليس بازداشت كردند. اين اقدام پليس موج وسيعي از مخالفت ها را در شبكه هاي اجتماعي و حتي در سطح شهر ونيز به همراه داشت.

به گزارش بي بي سي در كشوري كه نخست وزير وقتش سيلويو برلوسكوني، آشكارا رييس جمهور آمريكا را «سياه سوخته» مي خواند، عجيب نيست كه مبارزه با نژادپرستي در اين كشور را به ميدان مين تشبيه كنيم.

فرانچسكو پاسيفيكو تحليلگر اجتماعي ايتاليايي مي گويد: مفهوم نژادپرستي در ايتاليا متفاوت است. ريشه كن كردن رفتارهاي نژادپرستانه در ايتاليا سخت است، زيرا در كشور ما هيچ مفهومي از چند سيب فاسد وجود ندارد... همه ما سيب خرابيم.

اين جمله پاسيفيكو به عمق مساله نژادپرستي و نفوذ آن به لايه هاي مختلف اجتماعي در ايتاليا اشاره مي كند.

كينگ نيز در صفحه توييتر خود اضافه كرده است كه شهامت و خوشبيني براي تغيير چيزها بايد از سطح خُرد آغاز شده و به سطوح بالا و نهادها برسد. اين سخن كينگ نيز به ابعاد عميق اجتماعي نژادپرستي در كشور ايتاليا اشاره اي دارد.

پاپ دياو رهبر مهاجران سنگالي در فلورانس نيز بر اين باور است كه مشكل از ذهنيت نژادپرستانه ايتاليايي ها ناشي مي شود. او هشدار داده است كه نبود اراده جدي در ميان سياستمداران ايتاليايي براي مقابله با موج جديد نژادپرستي خطر تنش ها و در نهايت انفجار اجتماعي را بالا مي برد.

در مجموع شايد بتوان گفت برهم كنش دولت و جامعه، همواره نژادپرستي را در دو سطح اجتماعي و سياسي ايتاليا بازتوليد مي كند. سياستمداران، ديدگاه اجتماعي مردم را عامل بروز تبعيض نوين در اين كشور و مردم مقامات و نهادهاي دولتي را مسوول مي دانند، در حالي كه رفتار هر دو نهاد، دليل تشديد گرايشات نژادپرستانه است. در نهايت، دولت در مقابله نهادين با اين پديده ديرپا كوتاهي مي كند و مردم نيز در طرح اهانت هاي نژادپرستانه سنگ تمام مي گذارند.