گام‌‌های مهم سیاست خارجی احمدی‌نژاد و روحانی در سال 92

سال 92 را می‌توان سال غافلگیر کننده‌ای در عرصه سیاست خارجی کشور به ویژه پس از روی کار آمدن دولت «حسن روحانی» دانست.

به گزارش نامه نیوز، ایران و جهان در سالی که رو به پایان است شاهد تحولات مهم و تکرار نشدنی در عرصه تعاملات خارجی تهران به ویژه دست‌یابی تهران و گروه کشورهای 1+5 (آمریکا، انگلیس، فرانسه، چین، روسیه و آلمان) به توافق هسته‌ای پس از 10 سال مناقشه بود.

به اذعان برخی کارشناسان و تحلیلگران، سیاست خارجی در هشت سال ریاست جمهوری «محمود احمدی نژاد» شاهد انفعالی درعرصه بین المللی ایران بود. بسته شدن درب‌های پایتخت‌های اروپایی به روی مقامات ایرانی، تشدید تنش در روابط ایران و کشورهای عربی منطقه به ویژه حاشیه خلیج فارس در کنار تحریم‌های فزاینده‌ی غرب علیه بخش‌های بانکداری و صادرات نفت ایران، تهران را در داخل و خارج با چالش‌های فراوانی مواجه کرد.

با روی کار آمدن حسن روحانی و پیروزی در انتخابات ریاست جمهوری با وعده تنش‌زدایی در عرصه روابط بین‌الملل و حل بحران هسته‌ای ایران با غرب، صفحه نوینی در روابط خارجی ایران گشود و سیل هیئت‌های پارلمانی، سیاسی و تجاری را روانه تهران کرد.

در گزارش زیر نگاهی داریم به عمده رخدادهای عرصه سیاست خارجی ایران در سال 92:

اردیبهشت: آزادی دانشمند ایرانی از آمریکا

در اردیبهشت ماه سال 92 «مجتبی عطارودی» دانشمند ایرانی که در آمریکا در بازداشت به سر می‌برد با وساطت عمان آزاد شد و به تهران بازگشت. مجتبی عطارودی عضو هیأت علمی دانشگاه صنعتی شریف بود که به اتهام خرید تجهیزات آزمایشی تحت تحریم در آمریکا، دستگیر شده بود.

عمان نقش بسیاری را در آزادی این دانشمند ایرانی ایفا کرد؛ مسقط دارای روابط بسیار نزدیک با آمریکا و ایران است و در چند سال اخیر توانسته با میانجیگری میان دو طرف، زمینه آزادی شماری از شهروندان بازداشتی ایرانی و آمریکایی را فراهم کند.

 
تیر: حضور بیش از صد هیئت خارجی در مراسم تحلیف ریاست جمهوری حسن روحانی

حسن روحانی، تحصیلکرده بریتانیا که توانسته بود با وعده تنش زدایی در سیاست خارجی و حل پرونده هسته‌ای ایران نظر رای دهندگان در ایران را جلب کند با اقبال گسترده در خارج از کشور نیز مواجه شد. روحانی که به عنوان مسول سابق ارشد پرونده هسته‌ای ایران، فردی نام آشنا برای غرب بود با سیل پیام های تبریک خارجی مواجه شد.

با نزدیک شدن به زمان برگزاری مراسم تحلیف ریاست جمهوری حسن روحانی در مجلس شورای اسلامی اما برای نخستین بار از هیئت های سیاسی همه‌ی کشورهای خارجی به جز آمریکا و رژیم صهیونیستی برای حضور در این مراسم دعوت شد.

بر همین اساس در مراسم تحلیف روحانی یازده رئیس جمهور، دو نخست وزیر، یازده وزیر خارجه، هفت رئیس مجلس، هشت معاون رئیس جمهور و سه معاون نخست وزیرحضور پیدا کردند. جک استرا، نماینده پارلمان انگلیس و وزیر خارجه اسبق این کشور نیز از مدعوین این مراسم بود که در آستانه مراسم تحلیف سفر وی برگزار نشد.

پس از آنکه حسن روحانی در مراسم تحلیف برای نخستین بار زودتر از موعد اسامی وزرای پیشنهادی خود را برای دریافت رای اعتماد به مجلس ارائه کرد و کابینه‌اش را تشکیل داد، در پی عمل به وعده‌اش در کاهش تنش در پرونده هسته ای و حل آن برآمد. روحانی با تکیه بر انتخاب دیپلمات کارکشته ای در سمت وزارت خارجه کشور، دستور داد تا پرونده هسته ای از شورای عالی امنیت ملی به وزارت خارجه منتقل و سکان آن به دست «محمد جواد ظریف» سپرده شود.

شهریور: تایید نامه نگاری اوباما و روحانی از سوی رئیس جمهوری آمریکا

«باراک اوباما» رئیس جمهوری آمریکا در 25 شهریور سال 92 نامه نگاری با همتای ایرانی اش حسن روحانی را تایید کرد. جزئیات این نامه نگاری از سوی رئیس جمهوری آمریکا فاش نشد اما در همان زمان حدس و گمان هایی در خصوص مطرح شدن موضوعاتی درباره پرونده هسته ای ایران و بحران سوریه در این نامه نگاری عنوان شد.

مهر: نخستین دیدار وزرای خارجه ایران و آمریکا و نخستین تماس تلفنی اوباما و روحانی

در مهر ماه سال 92 رئیس جمهوری جدید ایران به همراه وزیر خارجه‌اش برای نخستین بار راهی نیویورک شدند تا در نشست مجمع عمومی سازمان ملل متحد شرکت کنند. روحانی در این سفر ضمن سخنرانی در مجمع عمومی سازمان ملل متحد با همتایان منطقه ای و غربی خود دیدار و به گفت‌وگو نشست. محمد ظریف نیز در این سفر گام های مهمی برداشت و با بسیاری از همتایان خود نشست هایی برگزار کرد که در این میان می توان به توافق اولیه وزرای خارجه ایران و انگلستان برای از سر گیری روابط دیپلماتیک و بازگشایی سفارت خانه ها در دو کشور اشاره کرد.

نخستین سفر رئیس جمهوری ایران به مقر سازمان ملل اما با حواشی مهم تر از متنی نیز همراه بود؛ ظریف و کری در قالب های نشست های ایران و 1+5 برای نخستین بار به طور جداکانه با یکدیگر دیدار و گفت وگو کردند.

از سوی دیکر و در واپسین ساعات حضور روحانی در نیویورک، کاخ سفید اقدام به برقراری تماس تلفنی با رئیس جمهوری ایران کرد و اوباما و روحانی به مدت 20 دقیقه با یکدیگر مکالمه کردند.


آبان: انفجار در مقابل دفتر رایزن فرهنگی ایران در بیروت

در آستانه برگزاری دور جدید مذاکرات ایران و گروه 1+5 در ژنو اما دو انفجار شدید در نزدیکی سفارت ایران در بیروت 23 کشته و 150 زخمی برجای گذاشت.

حجت الاسلام والمسلمین « ابراهیم انصاری» رایزن فرهنگی ایران در لبنان در اثر این انفجار به شهادت رسید. گردان های "عبدالله عزام" با انتشار متنی در شبکه اجتماعی توئیتر ضمن برعهده گرفتن مسؤولیت دو انفجار امروز بیروت اعلام کرد این اقدامات با هدف اعمال فشار بر حزب الله لبنان برای خروج اعضای خود از سوریه صورت گرفت.

آذر: توافق تاریخی ایران و 1+5 در ژنو بر سر برنامه هسته‌ای ایران

در سحرگاه 30 آذر گذشته، ظریف به همراه وزرای خارجه آمریکا، فرانسه، آلمان، روسیه، چین و روسیه به همراه «کاترین اشتون» مسئول عالی سیاست خارجی اروپا توافق ایران و غرب بر سر پرونده هسته ای ایران را پس از 10 سال مناقشه امضا کردند.

ایران و گروه 1+5 پس از روی کار آمدن دولت یازدهم سه دوره نشست پی در پی در شهر ژنو برگزار کردند. در تاریخ 30 دی توافق ژنو به اجرا درآمد و طرفین در حال عمل به تعهدات خود در چارچوب دستیابی به توافق جامع و نهایی هستند. هم اکنون نیز مذاکرات با هدف کسب توافق نهایی میان ایران و غرب در جریان است.

اسفند: از سر گیری روابط دیپلماتیک ایران و انگلیس

در نخستین روزهای آخرین ماه سال 92، ایران و انگلیس بعد از حدود 2 سال به قطع روابط پایان دادند و رابطه مستقیم دیپلماتیک میان دو کشور ازسرگرفته شد.سفارت ایران در شهر لندن در مراسمی با عنوان رسمی "سفارت" فعالیت خود را از سرگرفت و پرچم ایران هم بر فراز ساختمان سفارت برافراشته شد.

قبل از این براساس توافق دو کشور، سفارت عمان در لندن مسؤولیت حفاظت از منافع ایران را برعهده داشت. وزارت خارجه انگلیس هم با انتشار متنی در شبکه اجتماعی توئیتر، ازسرگیری روابط مستقیم دیپلماتیک تهران - لندن را تایید کرد.