اقیانوس هایی از زباله!

زیست نیوز، مازیار دانیالی - بنابر ارزیابی های صورت گرفته، هشتاد درصد زباله های دریایی به واسطه عوامل مختلفی مانند توفان، جمع آوری بیش از اندازه زباله در اماکن دفن زباله و جریان های کنترل نشده ورودی به رودخانه ها از خشکی وارد آب می شوند. هنگامی که زباله ها وارد دریا می شوند نیز هیچ کس مسئولیتی در قبال آنها ندارد.

اما دیگر زمان آن فرا رسیده است تا دولت ها تغییری در این شرایط ایجاد کنند. زمانی که اقیانوس ها با زباله پر شده اند همه ما می دانیم که مشکلی وجود دارد و بر همین اساس باید اقدام هایی صورت بگیرد. زباله های دریایی از منابع خشکی و دریایی شکل گرفته و مشخص کردن منشا دقیق آنها و شناسایی آلوده کننده برای قبول مسئولیت پاکسازی دشوار است.

جستجو برای یافتن پرواز ام اچ 370 ایرلاین مالزی بارها به واسطه زباله های دریایی که توسط ماهواره ها شناسایی شده و مشابه بقایای یک هواپیما بودند دچار مشکل شد. این زباله های دریایی نه تنها در برنامه جستجو برای هواپیمای گمشده اختلال ایجاد کرده، بلکه اثر شدیدی بر سلامت اقیانوس ها به واسطه گرفتاری جانداران دریایی و آلودگی پلاستیکی دارند.

زباله های دریایی حاصل تولید و یا فرآوری مواد زائد جامد توسط انسان ها هستند و از این رو مواد زائدی مانند کنده های شناور، گیاهان و یا فاضلاب زباله دریایی محسوب نمی شوند. طی 25 سال گذشته استفاده از پلاستیک افزایش 20 برابری را با اثری چشمگیر بر سطوح زباله های دریایی شاهد بوده است.

داده های موجود درباره مقدار حقیقی زباله های دریایی در اقیانوس ها محدود هستند. از زباله هایی که وارد اقیانوس می شوند تقریبا 70 درصد غرق شده و به اعماق می روند و 30 درصد باقیمانده شناور شده و یا در ستون آب معلق می مانند. زباله های دریایی در اعماق مختلف تمامی اقیانوس های جهان یافت شده و بنابر اعلام برنامه محیط زیست سازمان ملل، میزان آنها 13 هزار تکه در هر کیلومتر مربع برآورد شده است.

تکه های بزرگ زباله های دریایی شامل پلاستیک، برزنت، پالت ها، طناب، تسمه و بسته بندی های مختلف، مصالح ساختمانی، تورهای ماهیگیری صنعتی و ... می شوند. این در شرایطی است که زباله های دریایی از توزیع متحدی برخوردار نیستند. در حقیقت، زباله های دریایی زمانی مورد توجه انسان ها قرار می گیرند که تجمع قابل توجه آنها نیازمند پاکسازی است. تنها 20 درصد از زباله های دریایی از منابع اقیانوسی مانند کشتیرانی ناشی می شوند و 80 درصد از خشکی وارد آب می شوند.

یکی از دلایلی که موجب می شود تا زباله های دریایی پاکسازی نشوند، پراکندگی بیش از اندازه آنها و مقرون به صرفه نبودن عملیات جمع آوری و پاکسازی است. بر همین اساس، برای پاکسازی واقعی اقیانوس ها نیازمند تمرکز بر توقف تولید زباله از منابع آنها در خشکی و با استفاده از زیرساخت های مدیریت پسماند هستیم.

به عنوان مثال، ناتوانی در ارائه و استفاده از زیرساخت مدیریت زباله شهری منبع اصلی سطوح بالا و دیرینه زباله دریایی در نزدیکی شهرهای ساحلی بزرگ آسیا محسوب می شود. در جاکارتا، اندونزی کمتر از نیمی از زباله های شهری به اماکن دفن زباله راه یافته و این شهر از 13 رودخانه که به دریا راه می یابند، برخوردار است. همچنین، برخی جزایر اقیانوس های هند و آرام دارای اماکن دفن زباله شهری در یکی از مناطق انتهایی جزیره بوده و جزر و مد بزرگ ماهانه موجب ورود زباله های بزرگ و کوچک به دریا می شود.

مشکل نهایی درباره زباله دریایی به موضوع مسئولیت باز می گردد. احساس مسئولیت و مالکیت اندکی در این زمینه بین دولت های سراسر جهان وجود دارد که به نوعی عدم نظارت بر آن را تشویق می کند. دولت ها باید از طریق برقراری ارتباط با یکدیگر از ورود زباله ها به اقیانوس ها جلوگیری کنند. سازمان های ملی باید توجهات را به سوی نیاز به جلوگیری از ورود زباله به مسیرهای آبی و در نهایت دریا جلب کنند. بی تردید، پیشگیری از ورود زباله ها به کاهش و محدود کردن این جریان و هزینه پاکسازی ساحل ها منجر خواهد شد.

موندوبروتو؛ اگر هم‌زمان عاشق تراریوم و معماری بروتالیسم هستید! (+فیلم و عکس)

تماشاخانه

مردهایی که نه برای زنان که برای «حقوق مردها» مهریه ۱۴ سکه‌ای را تصویب کردند؛ اصلاح قانون یا تضعیف حقوق زنان؟ (فیلم)

سوتی بد پیمان قاسم خانی جلوی استاد شجریان ؛ یکی از ضایع‌ترین خاطرات زندگیمه (فیلم)

فیلم های دیگر