۳۱ فروردين ۱۴۰۳
به روز شده در: ۳۱ فروردين ۱۴۰۳ - ۰۳:۳۰
فیلم بیشتر »»
کد خبر ۳۳۹۶۲۷
تاریخ انتشار: ۰۹:۱۲ - ۱۸-۰۳-۱۳۹۳
کد ۳۳۹۶۲۷
انتشار: ۰۹:۱۲ - ۱۸-۰۳-۱۳۹۳

برگزیده سرمقاله‌های روزنامه‌های امروز

روزنامه‌های صبح امروز ایران در سرمقاله‌های خود به مهمترین مسائل روز کشور و جهان پرداخته‌اند که برخی از آنها در زیر می‌آید.

خراسان:هیئت های تجاری خارجی را ابزار چانه زنی سیاسی کنیم

«هیئت های تجاری خارجی را ابزار چانه زنی سیاسی کنیم»عنوان یادداشت روز روزنامه خراسان به قلم مهدی حسن زاده است که در آن می خوانید؛با گشوده شدن دریچه های جدید در روابط خارجی کشورمان طی ماه های اخیر هیئت های تجاری از کشورهای مختلف به ایران سفر کرده اند تا امیدها در اقتصاد ایران برای بهبود روابط تجاری و جذب سرمایه گذاری خارجی پررنگ تر شود. اگر در کنار هیئت های تجاری، توافقات اقتصادی در مذاکرات متعدد مقامات سیاسی کشورهای مختلف با مسئولان کشورمان نیز لحاظ شود، می بینیم که حجم قابل توجهی از تعاملات اقتصادی در بستری از فضای جدید سیاسی شکل گرفته است و به عبارت دیگر گشایش های نسبی در فضای سیاسی تعاملات اقتصادی را افزایش داده است، اما این سوال اساسی مطرح است که آیا این تعاملات اقتصادی نیز اثرات سیاسی به دنبال خواهد داشت و آیا این تعاملات اقتصادی باعث تحکیم مناسبات سیاسی و رفع چالش های بین المللی کشور خواهد شد.

بدون تردید مسئله هسته ای اصلی ترین چالش سیاست خارجی کشور است و مذاکرات طولانی و نفس گیر ایران با ۱+۵ برای تثبیت حقانیت هسته ای و رفع فشارهای ظالمانه از جمله تحریم ها توجه جهان را به خود جلب کرده است. در این میان آن چه بر فضای مذاکرات موثر است فارغ از مذاکرات مستقیم و رو در رو، تأثیر عوامل پشت پرده و فشار بخش های ذینفع بر فرآیند مذاکرات است. اگر نگاه دقیق تری به عوامل پشت پرده و بخش های ذینفع شود، می توانیم تعاملات اقتصادی فعالان بخش خصوصی کشورهای مختلف با فعالان اقتصادی کشورمان را نیز در این چارچوب تفسیر کنیم. به عبارت دیگر فعالان اقتصادی چه در غرب به ویژه اروپا و چه در سایر کشورها از کشورهای منطقه نظیر امارات و کویت تا همسایگان کشورمان همگی بخشی از عوامل ذینفعی هستند که منافع خود را در لغو تحریم ها می بینند.

هر چند بر اساس تحلیل برخی رسانه های خارجی، هدف این هیئت های تجاری و فعالان اقتصادی از سفر به ایران صرفاً ارزیابی برای ورود به بازار ایران در صورت لغو قطعی تحریم ها ذکر شده است، اما باید به این نکته مهم توجه داشت که این هیئت های تجاری و فعالان اقتصادی را نه به عنوان عناصری منفعل و پذیرای تصمیمات سیاسی قدرت های جهانی در لغو تحریم ها، بلکه به عنوان عناصری اثرگذار بر فرآیند فشار به قدرت های غربی برای لغو تحریم ها می توان در نظر گرفت. برای این که بدانیم تا چه اندازه فعالان اقتصادی در غرب و سایر کشورهای علاقه مند به روابط اقتصادی با ایران عناصری اثرگذار هستند باید توجه داشت که در بسیاری از کشورها دولت نقش چندان مستقیمی در عرصه اقتصاد ندارد و تشکل های بخش خصوصی اثرگذاری پررنگی در اقتصاد دارند.

به همین ترتیب نمایندگان تشکل های بخش خصوصی از طریق تشکیل لابی های قدرتمند سعی می کنند در عرصه سیاسی صاحب نفوذ و اثرگذاری برای تأمین منافع صنفی خود باشند. البته در این میان بخشی از این تشکل ها و فعالان اقتصادی به دلیل تأثیرپذیری از لابی اقتصادی قدرتمند صهیونیست ها که در سطح جهانی نفوذ دارند، در بسیاری از اوقات متعهد به تأمین منافع سیاسی صهیونیست ها هستند، اما باید پذیرفت که بخش قابل توجهی از فعالان اقتصادی در کشورهای مختلف بیش از هر چیز به فکر منافع اقتصادی خویش هستند نه اهداف سیاسی طراحی شده از سوی دشمنان کشورمان و بر این اساس می توان به همکاری آنان به منظور فشار آوردن بر دولت های متبوع خود برای لغو تحریم ها امیدوار بود.

با این حال آن چه درباره اثرگذاری فعالان اقتصادی غرب بر مذاکرات هسته ای و تحریم ها گفته شد، ظرفیت بالقوه ای است که باید به فعلیت برسد و برای این کار نیازمند تدبیری هماهنگ از سوی وزارتخانه های خارجه، اقتصاد، نفت، صنعت، معدن و تجارت و اتاق بازرگانی هستیم. تدبیری که بتواند فعالان اقتصادی سایر کشورها را به این نتیجه برساند که برای حضور در ایران و کسب منافع اقتصادی، به لحاظ سیاسی بر تصمیمات دولت های متبوع خود اثرگذار باشند.

در نهایت باید به این نکته اشاره کرد که راه به نتیجه رسیدن تلاش های دیپلماتیک صرفاً از مسیر میزهای مذاکره و رایزنی های مقامات سیاسی نمی گذرد بلکه سایر عناصر اثرگذار و تصمیم ساز از جمله فعالان اقتصادی که به دنبال منافع خود در برقراری رابطه با ایران هستند می توانند با تلاش های پشت پرده خود دیپلماسی را تحت تأثیر قرار دهند.

کیهان:یک دو سه... طاووس!

«یک دو سه... طاووس!»عنوان یادداشت روز محمد ایمانی است که در آن می خوانید؛1- «این منم طاووس علّیین شده»، حکایت سالیان تندروهایی است که عکس رفتار خویش عنوان اصلاح طلبی را یدک کشیده اند. آنها اکنون با تهور تمام می گویند رئیس جمهور روحانی گفتمانی از خود ندارد و در زمین گفتمان ما حرکت می کند. لابد حکایت طاووس علّیین را شنیده اید. مولوی روایت نغزی درباره شغالی دارد که دچار سوءتفاهم شده بود و در کمتر از ساعتی، از خود طاووس می ساخت! «آن شغالی رفت اندر خُمّ رنگ- اندر آن خُم کرد یک ساعت درنگ/ پس برآمد پوستش رنگین شده- که منم طاووس علیین شده/ دید خود را سبز و سرخ و فور و زرد- خویشتن را بر شغالان عرضه کرد/ جمله گفتند ای شغالک حال چیست؟ - که تو را در سر نشاطی ملتوی است/ ... یک شغالی پیش او شد کای فلان- شید کردی یا شدی از خوش دلان/ شید کردی تا به منبر برجهی- تا زلاف این خلق را حسرت دهی/ بس بکوشیدی، ندیدی گرمی یی- پس ز شید آورده ای بی شرمی یی/ گرمی آن اولیا و انبیاست- باز بی شرمی پناه هر دغاست/ کالتفات خلق سوی خود کشند- که خوشیم و از درون بس ناخوشند...»

2- اصلاح طلبان نه به صورت تصادفی بلکه کاملا حساب شده و به شکل ترجیع بند می گویند حسن روحانی نه پایگاه اجتماعی از خود دارد و نه اعتدال را می شود گفتمان حساب کرد. آنها می گویند روحانی اگر سال گذشته رأی آورد از صدقه سر اصلاح طلبان بود- و نمی گویند که چرا عارف را با 8 درصد رأی به تصریح محمدعلی نجفی مجبور کردند چند روز مانده به 24 خرداد انصراف دهد- و باز می گویند روحانی مجبور است در پی گفتمان اصلاح طلبان برود. موسوی لاری عضو مرکزیت مجمع روحانیون هفته گذشته در مصاحبه با روزنامه آرمان با تأکید گفت: «اعتدال راه است نه هدف، روش تحقق گفتمان است نه خود گفتمان. در جامعه ما دو گفتمان اصولگرایی و اصلاح طلبی وجود دارد. شعارهای آقای روحانی، شعارهای اصلاح طلبی است بنابراین او بدون اینکه خود را اصلاح طلب معرفی کند، در زمین اصلاح طلبی حرکت می کند.» یک هفته پیش از این سخنان، رضا خاتمی از سران حزب منحله مشارکت به «فصل اعتدال» گفته بود «اعتدال اصلا نمی تواند یک گفتمان باشد. گفتمان باید هدف را ترسیم کند که به کجا می خواهد برسد. ما گفتمان اصلاحات داریم و اصولگرایی.»

3- همزمان با سخنان موسوی لاری، حسین مرعشی سخنگوی کارگزاران با روزنامه ابتکار مصاحبه کرده و می گوید: «اصلاح طلبی مشی و منش خود را دارد و به گفتمان اعتدال تبدیل نمی شود. ما متحد دولت هستیم اما اصالت خودمان را حفظ می کنیم و قطعا در انتخابات مجلس هم حرف خودمان را خواهیم زد.» (مرعشی همان کسی است که چند سال پیش کارگزاران را حزب لیبرال معرفی کرد، حال آن که محمد هاشمی اخیرا به روزنامه آرمان گفته است «من چون دبیر کمیته سیاسی حزب کارگزاران هستم، اتهام لیبرالیسم سیاسی را برای این حزب رد می کنم.») درست مشابه سخنان مرعشی در فاصله گذاری با شعار اعتدال، محمدعلی نجفی از اعضای کارگزاران و معاون پیشین سازمان میراث فرهنگی در مصاحبه 31 اردیبهشت با روزنامه اعتماد و در پاسخ این سؤال که آیا خود را اصلاح طلب می دانید یا اعتدالگرا؟ تصریح می کند «من اصلاح طلب هستم.» در همین حیص و بیص علی شکوری راد دیگر عضو حزب منحله مشارکت در گفت وگو با روزنامه شرق اعلام می کند «اگر روحانی بخواهد پایگاه اجتماعی مستقلی برای خودش تعریف کند مفهوم این کار این است که می خواهد تکیه خود را از روی اصلاح طلبان بردارد... به نظر من این اشتباهی است که برخی از اطرافیان آقای روحانی مرتکب می شوند و فکر می کنند او نیاز به پایگاه مستقل اجتماعی دارد.»

4- این اظهارات را علاوه کنید به سخنان ابراهیم اصغرزاده که چندماه پیش تصریح کرد اصلاح طلبان به دولت به عنوان رحم اجاره ای نگاه می کنند. در حقیقت افراطیون از یک سو به اعتبار آگاهی از فقدان پایگاه اجتماعی درخور، طی این سالها به زیست انگلی از قِبَل خاتمی و هاشمی و سپس روحانی روی آورده اند و از طرف دیگر از موضع طلبکاری و منت داری با نوع این سیاستمداران مواجه شده اند که ماجرای تعامل از موضع بالا با روحانی، از همه طنز آمیزتر است. آیا طفیلی گری از این بالاتر که در انتخابات سال 76 از حمایت پنهان رئیس دولت سازندگی (در حد القای تقلب به نفع ناطق نوری) بهره گرفتند و دو سال بعد در انتخابات مجلس از هاشمی عالیجناب سرخپوش ساختند اما در سال 84 و در مرحله دوم انتخابات، برای او سیمای قدیس اصلاحات را ترسیم کردند؟! عجیب اینکه شکوری راد هفتم خرداد ماه امسال در مصاحبه با روزنامه آرمان اذعان می کند حزب مشارکت تصور می کرد معین و هاشمی به دور دوم انتخابات می روند و آنجا به اعتبار رأی منفی هاشمی ]و کاری که شبیه سال 78 با او می شد کرد[ این نامزد حزبی آنهاست که رئیس جمهور می شود!

5- طاووس های داستان ما البته یک ویژگی مشترک دارند و آن «همجٌ رعاع» بودن آنهاست؛ معمولا عوام در معرض بی هویتی قرار دارند اما مدعیان اصلاح طلبی شبه روشنفکرانی هستند که با وجود ادعای پیشرو بودن و دعوت مردم به خود، فاقد ریشه و اصالت هستند و هر چند وقت یکبار به نقطه ای مقابل موقعیت دیروز عزیمت می کنند. آنها «با هر باد به سویی خیزند» و حزب بادی هستند. روزگاری به اصرار، تقسیم بندی «چپ- راست» را که ذاتا تقسیم بندی لیبرالیستی- کمونیستی (ماتریالیستی) بود به فضای سیاسی تحمیل کردند اما به تدریج از موضع چپ روی تند به سوپر راست خزیدند و چون تناقض در حال رو شدن بود، تقسیم بندی های جعلی دیگری تحت عنوان «اصلاح طلب- محافظه کار»، «دموکرات- اقتدارگرا» و «جمهوریخواه- استبدادگرا» را باب کردند. هر روز در خم رنگرزی تازه رفتند و با نقش جدیدی بازگشتند و بانگ برداشتند این ماییم طاووس علّیین شده! توجیه شان، تغییر نظام دو قطبی دنیا بود، انگار که ملت ایران شعارهایشان را از مارکسیست ها یا لیبرالیست ها گرفته اند. به همین دلیل مصطفی تاج زاده عضو مشترک سازمان مجاهدین و جبهه مشارکت 28تیر 82 در مصاحبه با روزنامه ایران گفت: «در دوره اول انقلاب، گفتمان غالب متأثر از نظام دو قطبی بود و مبارزه با امپریالیسم و عدالت طلبی حرف اول را می زد ولی اکنون گفتمان جهانی عوض شده و دفاع از اصلاحات و دموکراسی و حقوق شهروندی است». یعنی که فتیله عدالت طلبی و مبارزه با استکبار را پایین می کشیم.

6- پیش از تاج زاده، محسن آرمین دیگر عضو سازمان مجاهدین (انقلاب) در تاریخ 25 خرداد 1381 با خبرگزاری ایسنا مصاحبه کرده و در توجیه گفتمان زیگزاگ طیف متبوع خود و ائتلاف شتر گاو پلنگی اصلاحات گفته بود «در شرایط بحرانی انقلاب، گفتمان حاکم، گفتمان عدالت بود و اصلی ترین چالش های سیاسی حول محور عدالت شکل می گرفت، آرایش نیروهای سیاسی همه حول این محور بود اما در دهه 70 گفتمان حاکم بر جامعه به گفتمان آزادیخواهی تغییر یافت... اگر فضای کشور مجددا به گونه ای شود که عدالت گفتمان اصلی شود نیروهای انقلابی که بدنه اصلی جریان اصلاحی را تشکیل می دهند، دیدگاه های عدالت خواهانه خود را اعلام خواهند کرد(!) البته آرمان عدالت خواهی قطعا به عنوان آرمان ثابت و استراتژیست باقی است. البته این سخن به معنای آن نیست که تمام نیروهای جبهه اصلاح طلبان معتقد به عدالت هستند؛ از جریان های معروف به راست مدرن و تکنوکرات در این جبهه حضور دارند تا نیروهایی که پیشینه و سابقه چپ دارند».

سال بعد از این سخنان- 6مهر 1382- علی شکوری راد در مصاحبه با روزنامه مردم سالاری، عدالت را شعار سوسیالیست ها خواند و در توجیه تغییر شعار چپ ها از عدالت خواهی به لیبرالیسم و کاپیتالیسم گفت «انقلاب اسلامی در زمانی اتفاق افتاد که گفتمان سوسیالیستی در جهان عهده دار و پرچمدار انقلاب بود و انقلاب و حتی قانون اساسی ما تحت تأثیر گفتمان سوسیالیستی قرار داشت(!) طیف چپ شاید مجموعه ای بودند که بحث عدالت اجتماعی را در کنار آزادی خیلی پرفروغ به آن توجه کردند که تمایز چپ و راست سنتی است. تقسیم بندی سازمان مجاهدین کاملا جدید بود. فروپاشی شوروی، نقطه پایانی بود برای این قضیه(!) و آن دیدگاه اقتصادی که بلوک شرق را اداره می کرد، سپر انداخت در برابر دیدگاه اقتصادی سرمایه داری... طبیعتا وقتی این گفتمان سوسیالیستی فروکش کرد و گفتمان آزادسازی اقتصادی و دنیای رقابت اقتصادی مطرح شد، اقتضای زمان این بود که یک تجدیدنظرهایی صورت بگیرد.»

7- این حکمت شریف از امیرمؤمنان علی علیه السلام است که می فرماید «لاتری الجاهل الا مُفرِطاً او مُفَرِّطاً. نادان را نمی بینی مگر در افراط یا تفریط». طیفی از مدعیان اصلاح طلبی در گذار زیگزاگی خود همواره منتهی الیه دو طیف افراطیون و تفریطیون بوده اند، گاه زیاده روی کرده و گاه کم گذاشته و کم فروشی نموده اند اما در هر حال از تندروی و تبختر آمیخته به جهالت کوتاه نیامده اند. این طیف همچنان که اعتبار جریان چپ و اصلاح طلبان بعدی را خدشه دار کردند، اسباب توهین به دولت و رئیس جمهوری هستند که مشی خود را مبتنی بر اعتدال می داند. آنها از سر ناچاری آویزان آقای روحانی شدند حال آن که به تصریح محمدعلی نجفی (عضو کمیته مشورتی خاتمی) روحانی جزو نامزدهای 4گانه اصلاح طلبان نبود. آنها همان جریان شومی هستند که دولت اصلاحات را بی آبرو کردند چندان که عطاءاله مهاجرانی وزیر دولت مذکور 10شهریور 1381 ضمن سخنانی در کانون توحید در لندن به صراحت گفت «اصلاح طلبان به مردم کم توجهی کردند. ما با محدود نمودن خود در حوزه نخبگان، به مردم توجه لازم را نداشته ایم.

22میلیون رأی از سوی روستائیان، کارگران، جوانان و حاشیه نشین ها به حرکت اصلاحی داده شد لذا همین ها به عنوان پایگاه واقعی اصلاحات، خواهان حل مشکلات خود هستند. اما ما صرفا در حوزه مباحث سیاسی وقت گذرانده ایم به عنوان مثال 90درصد موارد مطرح در روزنامه ها، بحث مردم نیست».

در جفا و کم لطفی بی شماری که در دوره اصلاحات به مردم و دهن کجی به مقدسات آنها رقم خورد به اندازه کافی عبرت وجود دارد، اگر به چشم عبرت بین به ماجرا نگریسته شود؛ اگر نه، جریان حزب بادی پرادعا و بی شرم، هیچ ابایی ندارد که تمام اعتبار دولت منادی اعتدال و تدبیر را نیز خرج قمارهای محکوم به شکست خود کند.

رسالت:راه را گم نکنیم

«راه را گم نکنیم»عنوان سرمقاله روزنامه رسالت به قم محمدکاظم انبارلویی است که در آن می خوانید؛راه اصلی انقلاب چیست؟ ادب و آداب پیمودن این راه کدام است؟ فراز و فرودها و افت و خیزهای این راه الهی براساس کدامین نقشه پیمودنی است؟ راهدان و رائد قبیله ما کیست؟ راهکارها و راهبردهای پیش رو چه می باشد؟ نکته سنجی های مقام معظم رهبری در بیست وپنجمین سالگرد رحلت امام خمینی(ره)، موسس جمهوری اسلامی پاسخ صریح به سئوالات مطرح شده فوق بود.

راه اصلی انقلاب راه انبیاء و اولیای الهی است و در امتداد نهضت جهانی پیامبر اسلام(ص) و با منطق، پیروزی خون بر شمشیر است.

راه اصلی انقلاب را خطوط کلی شریعت اسلامی تعیین می کند و مردم سالاری دینی جزء لاینفک آن است. راه اصلی انقلاب هیچ شباهتی به راه مدرنیته ندارد حتی در شکل مردم سالاری آن، راه انقلاب و راه مدرنیته دو راه جداگانه است و به دو مقصد جداگانه می رسد.

نظم مدنی- سیاسی پدید آمده از توفان انقلاب اسلامی در ایران، منطقه و جهان براساس عقلانیت اسلامی شکل گرفته و با عقلانیت مدرن فاصله ای به اندازه بهشت و جهنم دارد.

ادب و آداب پیمودن این راه مبتنی بر ادب و اخلاق اسلامی است و از ادب ماکیاولیستی، لیبرالیستی و مارکسیستی فاصله می گیرد.

راهدان و بلدراه در این معرکه یک فقیه، حکیم، فیلسوف و عارف است.
او براساس شریعت اسلامی آجر به آجر، ساختمان جمهوری اسلامی را روی هم می گذارد و می سازد. به تعبیر مقام معظم رهبری شریعت اسلامی روح و جوهره اصلی جمهوری اسلامی است. به همین دلیل در راس چنین حرکتی فقها و علما و مجاهدان راه دین قرار دارند. تمامی این نظم مدنی و سیاسی برپایه مردم سالاری است. مردم سالاری دینی یک قرائت متفاوت از دموکراسی های معمول جهان است. مردم سالاری دینی کاستی ها و اشکالاتی را که فیلسوفان سیاسی غرب اکنون در مورد دموکراسی های رایج دنیا مطرح می کنند، ندارد. چون مردم سالاری ما "دینی" است متضمن استقلال، آزادی، عدالت و معنویت.

در فلسفه سیاسی امام(ره) که اکنون چون خورشیدی در ذهن و قلب نخبگان جهان برای رهایی از استبداد جهانی و خرده استبدادهای داخلی کشورها می درخشد، هم چگونه حکومت کردن و هم چه کسی باید حکومت کند، مطرح است.
جامعیت کسی که در راس حکومت قرار می گیرد به لحاظ تدبیر، حکمت، اخلاق، دانش سیاسی، عدالت، معنویت، دانش حقوقی و شجاعت مهم است. در کنار این صفات، نظم مدنی و سیاسی و چگونگی حکومت کردن براساس یک نظم مردم سالارانه برای چرخش قدرت هم مهم است.

اقتدار ناشی از انتخاب مردم بسیار مهم است.
این اقتدار نوعی مشروعیت دارد که از آن به نام مشروعیت مردمی یاد می شود و هیچ کس نمی تواند به هیچ بهانه ای آن را برنتابد. اگر حریم رای مردم محترم شمرده نشود ظهور "فتنه" حتمی است. حال این فتنه منشأ داخلی داشته باشد یا خارجی یا هردو، یک حرکت ضداسلامی و ضدملی است.

کسانی که نظم مردم سالارانه نظام را که براساس شریعت اسلامی شکل گرفته برنتابند و نتوانند حرص و طمع سیری ناپذیر خود را در رسیدن به قدرت مهار کنند راه اصلی را گم می کنند و پای در معصیت "بغی" می گذارند. ویروس سلطنت در اندیشه سیاسی آنها نفوذ می کند و تا با سد بصیرت و هوشیاری و قیام ملت مواجه نشوند همچنان به راه خود ادامه می دهند.

حوادث تلخ و رویدادهای تاسف بار انتخابات سال 88 که با سوزن بانی اذهان اهل فتنه توسط سرویس های امنیتی و سیاسی آمریکا و اروپا به وجود آمد نمونه بارزی از این گمراهی، فتنه انگیزی و کژراهه رفتن بود.
مقام معظم رهبری در بیانات روشنگرانه خود در مرقد مطهر امام(ره) به بازخوانی این فتنه اشاره فرمودند و آن را به یاد انقلابیون ایران و جهان آوردند و یک سیاست نخ نمای آمریکا علیه کشورهای نافرمان و مقاوم را رونمایی کردند.

ایشان ایجاد اختلاف و دوگانگی در راس حاکمیت و ایجاد انحراف در مبانی ایمان مردم را از راهکارهای آمریکا در مقابله با ملت ها از جمله ایران دانستند که بحمدالله در برابر سد پولادین ملت ناکام ماندند.عجیب است علی رغم اینکه دست فتنه گران در مقابله با جمهوریت و اسلامیت نظام رو شده است، عده ای هنوز امید دارند که بتوانند فتنه را احیا کنند. هنوز امید عده ای به قِر و غمزه آمریکایی ها و اروپایی ها قطع نشده است.اما ملت بیدار ایران پس از گذشت ربع قرن از حیات افتخارآمیز بنیانگذار جمهوری اسلامی تحت زعامت آیت الله العظمی خامنه ای راه را گم نکرده اند و در همان مسیر نورانی که امام(ره) در وصیت نامه خود ترسیم فرموده بود پیش می روند. طی ربع قرن اخیر ملت ما به مزاحمت ها و سنگ اندازی های آمریکا عادت کرده اند و نحوه عبور از آن را خوب می دانند به همین دلیل جمهوری اسلامی هر روز نیرومندتر و ملت ایران هر روز مقتدرتر در صحنه های جهانی ظاهر می شوند. عبور از تهدیدها و تحریم ها آن هم با اقتدار نشان می دهد که ما راه را گم نکرده ایم و درست آمده ایم. راه مقام معظم رهبری، راه امام و راه امام، راه پیامبر اعظم(ص) و حضرت بقیه الله الاعظم ارواحنافداه است. این راه شکست ندارد چون راه خداست. از خداوند بزرگ می خواهیم به ملت ما و ملت های جهان کمک کند این راه را گم نکنیم.

قدس:بایسته های پرکردن اوقات فراغت

بایسته های پرکردن اوقات فراغتنعنوان یادداشت روز روزنامه قدس به قلم دکتر امان قرایی مقدم است که ر آن می خوانید؛امروزه غنی سازی اوقات فراغت جوانان یکی از مهمترین و اساسی ترین دغدغه های مسؤولان کشورهای پیشرفته است.

آنان به درستی معتقدند، باید برای جوانان و آینده سازان کشورشان سرمایه گذاری کرد، از این رو بهترین برنامه ها را برای اوقات فراغت جوانان تهیه می کنند.

صاحب نظران نیز معتقدند، هر دلاری که برای غنی سازی اوقات فراغت جوانان سرمایه گذاری شود، در آینده ای نه چندان دور بازدهی چند هزار دلاری خواهد داشت، زیرا غنی سازی این اوقات باعث می شود جوانانی سالم، منضبط از نظر اخلاقی و دارای سطح بالایی از ارتباطات اجتماعی، آگاهی های سیاسی و اقتصادی تربیت شوند. این در حالی است که آنان با بهره گیری از اوقات فراغت به صورت مناسب، جوانان را برای ورود به زندگی اجتماعی آماده می کنند .

باید با تأسف گفت، در سالهای گذشته با نزدیک شدن به تعطیلات مدارس، مسؤولان به دلیل اینکه آماده سرمایه گذاری برای اوقات فراغت جوانان نبوده اند، این مسأله مهم را بدست فراموشی سپرده و یا اینکه تنها به فکر پر کردن این اوقات بوده اند، درحالی که باید به غنی سازی و بارور کردن آن اهمیت بالاتری می دادند.

در واقع اوقات فراغت برای جوانان به عنوان یک مناسک گذراست و در جامعه شناسی به عنوان پاگشا و دروازه ورود جوان به جامعه شمرده می شود از این رو، او باید آمادگی و مهارتهای لازم را دراین زمان بیاموزد.

در حال حاضر صنعتی شدن جوامع و استفاده از تکنولوژی های نوین، ایده آلهای جوانان را دچار تغییر فاحشی نسبت به نسلهای گذشته کرده و اوقات فراغت متمایزی برای آنان بوجود آورده است.

از این رو، مسأله غنی سازی وپرکردن اوقات فراغت باید به گونه ای باشد که جوانان را از لحاظ فکری و اخلاقی، سالم به جامعه تحویل داد، در حالی که در نبود سیاستهای منسجم و برنامه ریزی های صحیح و اصولی وقت جوانان به بطالت می گذرد و بسیاری از آنها وقتشان را به بیهودگی گذرانده و شبها را نیز تا صبح در فضاهای مسموم مجازی به سر می برند. در صورتی که اوقات فراغت جوانان باید صرف برنامه های مفرح و جذاب و کلاسهای رایگان هنری و مهارتهای زندگی شود تا آنان بتوانند آینده درخشانی را برای خود و کشورشان رقم بزنند.

جای بسی تأسف است که مسؤولان در سالهای اخیر نه تنها کاری برای جوانان انجام نداده اند، بلکه تا حدی که ممکن بوده مانع تفریحات سالم و شادی های مشروع جوانان شده اند و همیشه آنان که برای جوانان برنامه ریزی کرده اند، افراد مسن بوده، در حالی که جوانان باید خودشان در برنامه ریزی ها مشارکت لازم را داشته باشند تا خود را برای اداره فردای این کشور آماده کنند. از سویی برنامه ریزی های غلط مسؤولان، باعث شده که جوانان از تفریحات سالم دور شده و برای شاد شدن به مواد اعتیادآور روی بیاورند. این درحالی است که بیشترخانواده ها به دلیل شرایط نامناسب اقتصادی، به سختی از پس هزینه های کلاسهای آموزشی، هنری و موسیقی فرزندشان برمی آیند و باید این امکانات به طور رایگان در اختیار آنها قرارداده شود. از بخت بد، در مدارس نیز همه چیز به جز مهارتهای اجتماعی به دانش آموزان تدریس می شود که با توجه به شرایط بوجود آمده نباید انتظار داشت اخلاق و سلامت فکری جوانان کشور تضمین شود ودر چنین شرایطی بهداشت روانی جوانان به خطر نیفتد.

بنا به گفته افلاطون، عقل سالم در بدن سالم است. بدین معنی که جوان باید امکانات رسیدن به علاقه مندی هایش در جامعه فراهم شود تا دچار سرخوردگی نشده و به قول روانشناسان، به مکانیزم دفاعی متوسل نشود ودر نتیجه سلامتی او، از لحاظ روحی و روانی به خطر نیفتد و اینجاست که «فردریک هرزبرگ» می گوید: قدر، منزلت، احترام و خودیابی از عوامل بهداشت روانی انسان بوده و شامل بر آوردن نیازهای بیولوژیکی، امنیت و ایمنی، احترام، تعقل اجتماعی ونیازهای بهداشتی و در نهایت سلامت روانی می شود. سلامت جوان به امکاناتی که در جامعه برایش وجود دارد، بستگی دارد و اگر این امکانات وجود نداشته باشد، او دچار سرخوردگی و عقده روانی شده و نسبت به جامعه و مسایل آن بدبین می شود و احساس می کند که جایی در این جامعه نداشته و به فکر جلای وطن می افتد.

مسؤولان باید با علم به اینکه جوانان نیاز های زیادی دارند، برای اجتماعی کردن آنان، امکانات آموزشی، تفریحی را فراهم کرده و شرایط تزریق شادی به جامعه را بوجود آورند، چرا که افکار جوانان، مانند اقیانوسی است که باید از آن خوب بهره برداری کنیم و از یاد نبریم که آینده متعلق به جوانان است و تمامی پیشرفت آینده جامعه به آنها بستگی دارد و چنانچه امکانات لازم را برای جوانان مهیا نکنیم، نمی توان انتظار داشت جوانان به جایی برسند که مایه افتخار کشور باشند.

سیاست روز:تمدید توافق آری یا نه؟!

«تمدید توافق آری یا نه؟!»عنوان سرمقاله روزنامه سیاست روز به قلم محمد صفری است که در آن می خوانید؛روند گفت وگوهای هسته ای ایران و ۱+۵ از هنگامی که ژنو ۴ برگزار شد به کندی گرایید و آنگونه که پیش بینی می شد پیش نرفت. این اتفاق شاید برای طرف مقابل به ویژه آمریکایی ها قابل پیش بینی بود و حتی کارشکنی های آنها را می توان در همین راستا ارزیابی کرد.

اما جمهوری اسلامی ایران و تیم مذاکره کننده هسته ای کشورمان که همواره گفت وگوهای جدی را میان دوطرف مطرح کرده است نشان داد که ۱+۵ و آمریکا که اکنون به عنوان «لیدر» آنها عمل می کند، عزم جدی خود را برای ادامه مذاکرات و توافق نهایی نشان نداده است.

چارچوب مذاکرات ایران و ۱+۵ بر اساس موضوعات و مسائل هسته ای ایران است. اما آمریکا همواره در کنار این مسائل موارد دیگری از جمله موضوع موشکی ایران، حقوق بشر و تعداد سانتریفیوژها را مطرح کرده است.
این مواضع، هم از سوی مذاکره کنندگان هسته ای آمریکا و هم از سوی دیگر مقامات این کشور از جمله وزیر دفاع و وزیر خارجه دنبال شده است.

در کنار این زیاده خواهی ها و کارشکنی ها بر سر راه توافق هسته ای، موضوعی که باعث شده است آمریکا و غرب با جمهوری اسلامی ایران کنار نیایند تعداد سانتریفیوژها است. آمریکا تعداد سانتریفیوژهای ایران را تعیین کرده و گفته است که ایران باید ۴ هزار سانتریفیوژ داشته باشد در حالی که ایران برای تأمین سوخت راکتور هسته ای بوشهر به تعداد بیشتری از این دستگاه ها نیازمند است.

اکنون بر اساس گزارش های آژانس بین المللی انرژی هسته ای که آمانو ریاست آن را بر عهده دارد، جمهوری اسلامی ایران به توافقات ژنو پایبند بوده است.اما او در گزارش های خود همواره بر این نکته تأکید کرده است که «آژانس نمی تواند ماهیت صلح آمیز بودن برنامه هسته ای ایران را تأیید کند.»

پرسشی که آمانو باید به آن پاسخ دهد این است که اگر گزارش آژانس نشان می دهد جمهوری اسلامی ایران به توافق ژنو پایبند بوده است و هر آنچه که در توافق ژنو وجود داشته، اجرا کرده است، چطور نمی تواند ماهیت صلح آمیز بودن برنامه هسته ای ایران را تأیید کند؟ آیا آمریکا باید این موضوع را تأیید کند یا رژیم صهیونیستی؟!

سازمان بین المللی انرژی هسته ای سازمانی است که بر فعالیت های کشورهای عضو نظارت دارد و این نظارت با اعزام بازرسان و دوربین های نصب شده انجام می شود و در جریان این نظارت ها هیچگاه انحرافی از فعالیت های هسته ای ایران گزارش نشده است.حتی پیش از توافق هسته ای هم، گزارش های آژانس درباره فعالیت های هسته ای ایران مانند اکنون علاوه بر این که انحرافی را نشان نداده در کنار آن بر این موضوع تأکید کرده است که آژانس نمی تواند ماهیت صلح آمیز بودن برنامه هسته ای ایران را تأیید کند. پس تفاوت اکنون با گذشته در چیست؟

تفاوت گزارش های پیشین آژانس با گزارش های کنونی پس از توافق ژنو تنها ابراز خوشحالی آمانو از پایبندی ایران به توافق است. اما او هیچگاه نسبت به عدم پایبندی غرب و آمریکا به تعهدات خود در توافق ژنو ابراز نگرانی نکرده و آن را مانعی بر سر راه توافق نهایی ندانسته است.

با این حساب اکنون که به زمان برگزاری گفت وگوهای ایران و ۱+۵ در ۲۶ خرداد ماه ۱۳۹۳ نزدیک می شویم، زمزمه هایی برای تمدید توافق به گوش می رسد.

رویترز که در خبرسازی و جریان سازی به ویژه در زمینه گفت وگوهای هسته ای ایران و ۱+۵ سرآمد است، در گزارشی که منتشر کرده مدعی شده است که هم ایران و هم آمریکا تمایل دارند توافق ژنو پس از تاریخ ۳۰ خرداد تمدید شود.

این ادعای رویترز به این خاطر مردود و غیرمنطقی است که همواره مقامات کشورمان به ویژه رئیس جمهور تأکید کرده اند اگر عزم جدی در طرف مقابل وجود داشته باشد می توان ظرف ۶ ماه به توافق نهایی رسید.

حال که گزارش های آژانس پایبندی ایران را به توافق ژنو تأیید می کند، مشکل غرب و امریکا چیست؟ چرا در صدد هستند که توافق تمدید شود؟

شاید بتوان گفت، آمریکایی ها تصور نمی کردند جمهوری اسلامی ایران تن به این توافق بدهد و تعهدات خود را در قبال آن اجرا کند، در واقع جمهوری اسلامی ایران با پذیرش این توافق آمریکا را در شرایط «آمپاس»قرار داد.

واشنگتن برای خروج از این شرایط و موقعیت، باید دست به کار می شد، چون در صورت توافق نهایی، خروج پرونده هسته ای ایران از شورای امنیت سازمان ملل کمترین درخواستی است که ایران آن را مطالبه به حق خود دارد. از سوی دیگر برچیده شدن همه تحریم های غیر قانونی و ناحق اعمال شده علیه ایران به خاطر یک ادعای واهی و پوچ حق دیگر جمهوری اسلامی ایران است که باید محقق شود.

اما گزارش های دوپهلوی آمانو یکی از اقداماتی است که آمریکایی ها از آن علیه ایران استفاده می کنند. از سوی دیگر مقامات واشنگتن سعی دارند با باز کردن پرونده های دیگری علیه جمهوری اسلامی، همچنان تهران را در صدر چالش های خود نگهدارند.

اگر موضوع هسته ای ایران بر اساس توافق ژنو به پایان برسد موضوعات یاد شده دستاویز و بهانه های تازه ای است برای فشار بر ایران. آنها از مدت ها پیش زمینه های آن را چیده اند. اما برای اجرای برنامه ها و سیاست های تازه خود علیه ایران آیا می توانند دیگر کشورهای عضو از جمله روسیه و چین را با خود همراه سازند و پرونده دیگری در شورای امنیت باز کنند؟!

وطن امروز:دغدغه مستأجرها

«دغدغه مستأجرها»عنوان یادداشت روز روزنامه وطن امروز به قلم محسن جندقی است که در آن می خوانید؛ هرچه به انتهای خرداد و ابتدای تابستان نزدیک می شویم بازار اجاره و مسکن داغ تر می شود و بنگاه های مشاوران املاک شلوغ تر از ایام دیگر. مستاجران باید برای تمدید قرارداد یا یافتن خانه ای مناسب زمان زیادی صرف کنند و با زیاده خواهی عده ای سودجو کنار بیایند. افزایش اجاره بها و وجود نرخ های غیرواقعی در بازار مسکن دغدغه اصلی مستاجران به شمار می رود و با توجه به افزایش نرخ حامل های انرژی و افزایش قیمت ها برخی از مستاجران مجبور هستند برای اینکه با مشکلی مواجه نشوند به اجاره خانه های کوچک تر در مناطق ارزان تر بپردازند. آمارهای مختلف حکایت از آن دارد که نرخ اجاره بها در سال 1392 نسبت به سال قبل از آن 20 درصد رشد داشته است و مسؤولان اتحادیه مشاوران املاک پیش بینی می کنند نیمه اول امسال، اجاره بها در شهرهای بزرگ 20 درصد دیگر رشد کند البته مشاوران املاک در زمان مراجعه متقاضیان اعلام می کنند نرخ اجاره بها بیشتر از 20 درصد رشد داشته است. این در حالی است که مسؤولان وزارت راه و شهرسازی اعلام کرده اند میزان افزایش نرخ اجاره بها از ابتدای امسال هشت درصد بوده اما واقعیت بازار اجاره چیز دیگری است.

از طرفی آمارها می گوید امسال آمار مستاجران نیز افزایش یافته است؛ میزان قراردادهای اجاره در اردیبهشت نسبت به فروردین امسال 57 درصد و نسبت به مدت مشابه پارسال 11 درصد افزایش یافته است. از 228 هزار مورد قرارداد منعقد شده در اردیبهشت ماه بیش از 65 هزار قرارداد مربوط به اجاره نامه ها بوده که نسبت به فروردین 57درصد افزایش یافته است. افزایش تقاضا در کنار افزایش نرخ ها زمینه مساعدی برای فعالیت بیشتر سودجویان و دلالان مسکن فراهم آورده است.

اگر تدبیر مناسبی اندیشیده نشود مستاجران در فصل تابستان با بحران اجاره بها مواجه خواهند شد. این در حالی است که دولت اعلام کرد نرخ تورم کاهش چشمگیری داشته و اگر این موضوع صحت داشته باشد ـ طبق گفته مسؤولان اتحادیه مشاوران املاک ـ باید نرخ اجاره بها نیز کاهش یابد اما این اتفاق رخ نداده است. پس دولت برای کنترل بازار مسکن بویژه اجاره بها باید چه کار کند؟ یکی از طرح هایی که در زمینه کنترل اجاره بها وجود دارد و اجرایی هم شده برخورد تعزیراتی با موجران متخلف است اما طرح های ضعیف و بدون برنامه مانند برخورد تعزیراتی با موجران متخلف تاکنون نتوانسته گرهی از مشکل مستاجران باز کند.

سال گذشته در همین روزها وزارت راه و شهرسازی طرح تعزیراتی اجاره بها را اجرا کرد اما عملا اتفاقی رخ نداد و افزایش نرخ اجاره تداوم یافت. یکی از اشکالات اساسی این طرح نبود کارشناسان و بازرسان متخصص در این زمینه بود و کثرت بسیار بنگاه ها و عدم شناسایی بنگاه های بدون مجوز و کمبود بازرسان موجب شد این طرح فقط در حد یک طرح نمایشی باقی بماند. ضمن اینکه تعیین مقدار افزایش مجاز اجاره بها نیز به همان سرنوشت برخورد تعزیراتی دچار شد. سال گذشته افزایش 20 درصدی دستوری هم مانع سودجویی سودجویان نشد و در تابستان نرخ اجاره بها بشدت افزایش پیدا کرد.

تجربه نشان داده که بهترین راه برای کنترل قیمت در حوزه مسکن، رونق ساخت وساز و اجرای طرح های حمایتی از اقشار آسیب پذیر است. در سال های گذشته طرح مسکن ارزان قیمت یا همان مسکن مهر اجرا شد و کسانی که خانه نداشتند می توانستند با ثبت نام در این طرح خانه دار شوند. با اجرای این طرح – با وجود چالش ها و مشکلات موجود - بسیاری از مستاجران صاحبخانه شدند و همین امر موجب شد در 3 سال اخیر بازار مسکن و مستغلات نسبت به بازار حوزه های دیگر کمترین رشد قیمت را داشته باشد.

دولت جدید با وجود اینکه همواره تاکید کرده به تعهدات مسکن مهر عمل خواهد کرد اما عملا موانع بسیاری بر سر راه متقاضیان مسکن مهر به وجود آمد و بسیاری از پیمانکاران به وعده های خود عمل نمی کنند. دولت یازدهم که علاقه فراوانی برای لغو و ابطال طرح های دولت گذشته دارد در ابتدای فعالیت خود اعلام کرد قصد دارد طرح هایی مانند مسکن اجتماعی یا مسکن امید را اجرایی کند. البته این طرح ها در مرحله مطالعاتی قرار دارد و جزئیات زیادی از آن منتشر نشده اما آنچه مشخص است اینکه اجرای این طرح ها درصد بسیار کمی از مستاجران را شامل می شود.

به عبارت بهتر طرح های جدید دولت حتی در صورت اجرایی شدن نمی تواند نقش پررنگی در کنترل قیمت ها ایفا کند در عین حال که عملیاتی شدن این طرح ها نیز زمان زیادی را می طلبد. مسؤولان وزارت راه و شهرسازی برای اینکه بازار دچار شوک ناشی از اتمام طرح های مسکن مهر نشود باید طرح های بهتری را نسبت به مسکن مهر اجرا کنند و نباید با پروژه های ضعیف به دنبال کنترل بازار مسکن باشند. از طرفی کاهش شاخص بورس و آرامش نسبی در بازار طلا و ارز موجب می شود سرمایه های سرگردان به بازارهایی مانند مسکن هدایت شود.

اگر چنین اتفاقی رخ دهد در کنار رونق در بازار مسکن شاهد ایجاد بازار کاذب نیز خواهیم بود. در چنین شرایطی کنترل بازارهای فرعی مانند اجاره بها سخت تر از قبل می شود. به غیر از طرح های میان مدت و بلندمدت، دولت می تواند برای مقابله با افزایش بی رویه اجاره بها با همکاری اتحادیه مشاوران املاک و صنوف مربوط توان نظارتی خود را افزایش دهد و در قالب طرح هایی مانند «ساماندهی اجاره بها» با متخلفان و دلالان برخورد کند. طرح های تعزیراتی سال های گذشته به علت عدم پیگیری و جدیت در برخورد با متخلفان و نبود ساز و کار رسیدگی به شکایت مستاجران با مشکل مواجه بود اما بازرسان و نمایندگان صنوف مشاوران املاک در این زمینه می توانند کمک بسیاری به دولت کنند.

مستاجران – بویژه در کلانشهرها- همواره دغدغه مسکن دارند و در اکثر مواقع مفاد اجاره نامه ها به نفع موجر است تا مستاجر. ساماندهی بازار اجاره در کنار طرح های دیگر مسکن می تواند تحولی بزرگ در این حوزه به وجود آورد؛ البته وقوع انقلاب در حوزه مسکن تدبیر بلند و همتی عالی می طلبد و امیدواریم مسؤولان وزارت راه و شهرسازی تدبیر و همتی در این زمینه داشته باشند.

جوان:ربع قرن درخشش و صبوری

«ربع قرن درخشش و صبوری»عنوان سرمقاله روزنامه جوان به قلم یدالله جوانی است که در آن می خوانید؛
نقش کلیدی، محوری و تعیین کننده حضرت امام خمینی (ره) در شکل گیری و پیروزی انقلاب اسلامی، تأسیس نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران و عبور دادن آن از بحران های شکننده این سؤال جدی را با توجه به عزل آقای منتظری از قائم مقام رهبری در اذهان پدید آورده بود که با رحلت رهبر کبیر انقلاب اسلامی، اوضاع سیاسی ایران چگونه خواهد شد. حقیقتاً دوستان نگران و دشمنان خوشحال و امیدوار نسبت به مجموعه ای از حوادث بودند.

شادی دشمنان از مواضع، تحلیل ها و تفسیر های رسانه های آنان مشاهده می شد. به عنوان نمونه «فایننشال تایمز» چاپ لندن در تاریخ سوم خرداد 1368 با توجه به بیماری حضرت امام (ره) نوشت: «با رحلت آیت الله خمینی، شکاف بزرگی در رأس سیستم سیاسی ایران ایجاد خواهد شد، بیانیه های رسمی و نیز گزارش های رسانه های خبری ایران، حاکی از آن است که پرکردن این شکاف امکان پذیر نخواهد بود.»

رادیو «بی بی سی» در همین خصوص گفت: «خلأیی را که درگذشت آیت الله خمینی در سطح رهبری ایران به وجود آورده، مشکل می توان جبران کرد.» رادیو امریکا با شادی و شعف اعلام کرد: مرگ آیت الله خمینی قطعاً به بی ثباتی عظیمی در ایران منجر خواهد شد و برخی پیش بینی می کنند که این وضع، احتمالاً شعله یک جنگ داخلی را در ایران خواهد افروخت.» منافقین می پنداشتند پایان عمر حضرت امام (ره)، آغاز قدرت آنان در ایران خواهد بود. بر مبنای همین پنداشت، سرکرده منافقین که روی حمایت غربی ها از خود حساب ویژه ای باز کرده بود، در جمع نیروهای نظامی خود در تاریخ 7 خرداد 1368 گفت: «نیروهای نظامی سازمان باید برای شرایط مرگ [امام] خمینی آماده باشند. مرگ [امام] خمینی به عنوان بالاترین نقطه آمادگی در مردم ایران، برای استقبال از عملیات نظامی ما خواهد بود!»

روزنامه «الشرق الاوسط» که از سوی سعودی ها منتشر می شود و از طرح های علیه ایران با خبر بود، در 14 خرداد 1368 نوشت: «چریک های مسعود رجوی که از حمایت عراق برخوردارند، طرح هایی را برای انجام یک تهاجم عمده در طول مرز های ایران به فاصله چند ساعت پس از رحلت آیت الله خمینی، تدارک دیده اند.» بنی صدر خائن و فراری در مصاحبه ای با آسوشیتدپرس اعلام کرد، مرگ [امام] خمینی این امکان را فراهم ساخته به ایران برگردد و وارد قدرت شود!
14 خرداد فرا رسید و روح بلند امام به ملکوت اعلی پیوست و برخلاف تصورات دشمنان، ضدانقلاب و منافقین کوردل، ایران اسلامی نه تنها با خلأ رهبری مواجه نشد، بلکه با طلوع خورشید انقلاب دل های مومنین و توده های میلیونی آرام گرفت و امید های دشمنان به یأس تبدیل شد.
مجلس خبرگان رهبری با رحلت حضرت امام (ره)، اجلاس اضطراری تشکیل داد و در نهایت پس از بحث های جدی، انتخابی را انجام داد که اکثر اعضای خبرگان رهبری، از این انتخاب به عنوان یک هدایت الهی یاد کردند. حضرت امام (ره)، خود نیز در تجلی و تحقق اراده الهی در خصوص رهبری انقلاب اسلامی نقش آفرین بودند.

مرحوم حجت الاسلام والمسلمین حاج سید احمد خمینی در این راستا می فرمایند: «وقتی که آیت الله خامنه ای در سفر کره بودند، امام گزارش های آن سفر را از تلویزیون می دیدند. از آن منظره دیدار از «کره»، استقبال مردم یا سخنرانی ها و مذاکرات در آن سفر خیلی جالب بود و امام گفته بودند، الحق ایشان شایستگی رهبری را دارند.»

حضرت حجت الاسلام والمسلمین هاشمی رفسنجانی، اشاره حضرت امام (ره) در خصوص صلاحیت رهبری منتخب خبرگان را اینگونه بیان می دارند: «در جلسه ای با حضور سران سه قوه، آقای نخست وزیر (موسوی) و حاج احمد آقا در محضر امام بحث شد. حرف ما با امام این بود که اگر این قضیه اتفاق بیفتد، ما بعداً با قانون اساسی مشکل داریم، زیرا ممکن است خلأ رهبری پیش بیاید. ایشان گفتند: «خلأ رهبری پیش نمی آید و شما آدم دارید.» گفتم: «چه کسی؟» ایشان در حضور آقای خامنه ای گفتند: «این آقای خامنه ای».

مقام معظم رهبری در نگاه حضرت امام (ره) از جایگاه ویژه ای برخوردار بود. این جایگاه ویژه را در این کلام حضرت روح الله خطاب به معظم له می توان دید که فرمودند: «... شما از جمله افراد نادری هستید که چون خورشید روشنی می دهید.» مرحوم حاج احمد آقا فرزند گرامی حضرت امام (ره)، در سخنانی در محضر رهبر معظم انقلاب می گوید: «حضرت امام بارها از جنابعالی به عنوان مجتهدی مسلم و بهترین فرد برای رهبری نام بردند.» بدون تردید این تأیید صلاحیت رهبری از سوی امام (ره)، دارای تأیید الهی بوده است. این حقیقت را آیت الله بهاءالدینی که از عرفای عصر حاضر بودند، اینگونه آشکار می سازند: «از همان زمان رهبری را در آقای خامنه ای می دیدم، چرا که ایشان ذخیره الهی برای بعد از امام بوده است. باید ایشان را در اهدافش یاری کنیم.»

آیت الله مشکینی رحمت الله علیه در خصوص انتخاب شایسته خبرگان در 14 خرداد 1368 می فرمایند: «خبرگان رهبری آن روز انتخابی کردند که هر چه زمان می گذرد، حقانیت و استواری انتخابشان روشن تر می شود و منصفان و بزرگان بیشتر به آن پی می برند که مقام معظم رهبری نه تنها لیاقت رهبری برای کشورمان، بلکه توانایی رهبری جهان اسلام را دارند.»

آری، از زمان انتخاب شایسته و به هنگام مجلس خبرگان تا به امروز ربع قرن می گذرد؛ در این 25 سال نه تنها ملت ایران، بلکه تمامی آزادیخواهان و ملل محروم و مستضعف جهان، شاهد تابش پرفروغ خورشید انقلاب اسلامی بوده اند. رهبر فرزانه انقلاب اسلامی در این دوران 25 ساله با همان درایت و صلاحیت حضرت امام (ره)، انقلاب اسلامی را در مسیر اصلی به سمت آرمان ها و اهداف والا به پیش برده اند و در این مسیر توطئه های بزرگ دشمنان را یکی پس از دیگری خنثی کرده اند. اینک پس از 25 سال، تمامی دوستان انقلاب اسلامی در سراسر جهان و ملت ایران، خامنه ای را خمینی دیگر یافته اند که توانسته، در پرتو توانایی های خویش از یک طرف و برخورداری از الطاف الهی از طرف دیگر، با پشتیبانی قاطع مردم همیشه در صحنه، کشور ایران را به قله های پیشرفت مادی و معنوی نزدیک سازد. ویژگی های این شخصیت برجسته و ممتاز از هر جهت، ایشان را در تراز امام خمینی (ره) و دیگر رهبران الهی قرار داده است.

این ویژگی ها عبارت است: 1- خداباوری 2- تکیه بر اسلام ناب محمدی (ص) 3- عدالت محوری 4- شفقت و رأفت اسلامی 5- مردمی بودن 6- قانونمندی و تکیه بر قانون 7- گستردگی اطلاعات و ارتباطات 8- حکیم و مدبر 9- شجاع و قاطع 10- ایستادگی در برابر ظالمان و نظام سلطه 11- دفاع از محرومان و مستضعفان 12- بصیر و دشمن شناس 13 مدیریت جهادی 14- از خودگذشتگی 15- فروتن و متواضع 16- ساده زیست 17- انتقادپذیر 18 دوری از قبیله گرایی 19- دوری جستن از خودرأیی و توجه به نگاه کارشناسان 20- مقابله جدی و قاطع با قانون شکنان.

در دوران ولایت و رهبری امام خامنه ای (مدظله العالی)، ملت ایران و نظام جمهوری اسلامی به پیشرفت های ارزشمندی دست یافته است. حفظ استقلال و عزت ملی، برخوردار شدن از قدرت بازدارندگی نظامی در برابر هر نوع تهدید نظامی، پیشرفت های اعجاب برانگیز در حوزه علوم و فنون نوین مانند دانش و فناوری هسته ای، دانش و فناوری هوافضا و پیشرفت های پزشکی، نمونه هایی از این پیشرفت ها و دستاورد هاست. طی یکی دو دهه اخیر در پرتو رهبری های حکیمانه امام خامنه ای، سیاست ها و طرح های امریکا و متحدانش در منطقه راهبردی خاورمیانه با شکست مواجه شد و ایران اسلامی در صحنه های رقابت و نبرد استراتژیک با امریکا، به پیروزی های بزرگ دست یافت.

در نبرد و رقابت راهبردی در صحنه های عراق، جنگ های 33 روزه، 22 روزه و 8 روزه و نبرد و رقابت 40 ماهه در سوریه، افول قدرت امریکا و متحدانش از یک طرف و توسعه نفوذ و قدرت جمهوری اسلامی از طرف دیگر کاملاً مشهود است. پدیده بیداری اسلامی واقعیتی است که رهبر فرزانه انقلاب اسلامی در شکل دهی به آن نقش مهمی داشته اند. ایران محور تمدن اسلامی در هزاره سوم خواهد بود و این مهم با رهبری معظم له در حال پی ریزی است.

حمایت:آمریکا، موضوع هسته ای و بیش فعالی حقوق بشری!

«آمریکا، موضوع هسته ای و بیش فعالی حقوق بشری!»عنوان یادداشت روز روزنامه حمایت به قلم حسام الدین برومند است که در آن می خوانید؛این روزها و در شرایطی که نگاه ها به مذاکرات در پیش روی ایران و 1+5 دوخته شده است؛ فارغ از اینکه توافق جامع هسته ای تا 20 ژوئیه (29 تیر) به سرانجام می رسد یا مسیر دیگری رقم خواهد خورد، تحرکات به اصطلاح حقوق بشری علیه کشورمان بالا گرفته است.

به عنوان مثال رسانه های ضدانقلاب، بیگانه و اپوزیسیون خارج نشین در اقدامی هماهنگ مدافع مفسدین اقتصادی و رانتخواران شده و این هجمه را در پیش گرفته اند که چرا فلان مفسد اقتصادی به دار مجازات آویخته شد.
طرفه آنکه همین مدعیان دروغین حقوق بشر تا قبل از اجرای حکم مه آفرید این مسئله را پمپاژ می کردند که با متهمان پرونده فساد بزرگ بانکی برخورد قانونی نمی شود و این پرونده بایگانی خواهد شد.

یا همین جماعت برخورد قاطعانه قانونی با شخصی که در خدمت گروهک تروریستی منافقین بوده را برنتافته و ایران را به نقض حقوق بشر متهم می کنند.

البته این بار اول نیست که به موازات حساس شدن موضوع هسته ای، ساز حقوق بشری بر ضد جمهوری اسلامی کوک می شود و با پروپاگاندای رسانه ای بر طبل اتهامات پوچ و توخالی می کوبند. تقویم ادعاهای واهی به اصطلاح حقوق بشری بر ضد ایران در سال های اخیر نشان می دهد موضوع حقوق بشر گویا به پیوست پرونده هسته ای تبدیل شده است.

اکنون با سخنان هفته گذشته سخنگوی وزارت خارجه آمریکا یکبار دیگر این فرمول که؛ «با حساس شدن موضوع هسته ای، مقوله حقوق بشر به پیش کشیده می شود!» ثابت شد. جن ساکی سخنگوی وزارت خارجه امریکا می گوید: «در کنار حل دیپلماتیک موضوع هسته ای ایران، به حقوق بشر نیز توجه داریم.»

گفتنی است؛ پیش از این جان کری، وزیر امور خارجه آمریکا نیز در نشست کمیته روابط خارجی مجلس سنا به صراحت اعلام می کند موضوع حقوق بشر ایران را نیز در کنار مساله هسته ای و اعمال تحریم های این کشور دنبال می کنیم. (سایت وزارت امور خارجه آمریکا - 20/1/93)
در همین راستا، سخنان سوزان رایس، مشاور امنیت ملی امریکا در اولین کنفرانس سالانه حقوق بشر در شهر واشنگتن در 13 آذر ۱۳۹۲ (۴ دسامبر ۲۰۱۳) با عنوان «حقوق بشر؛ پیشبرد منافع و ارزش های آمریکا» هم قابل تامل است.

رایس به صراحت اعلام کرد پرونده بعدی که دولت امریکا قصد دارد به بهانه آن ایران را تحریم کند، حقوق بشر است. این به اصطلاح رجزخوانی رایس، پس از 10 روز از توافق ژنو میان ایران و 1+5 است.

جالب اینجاست که سازمان عفو بین الملل که معمولا موضوعات حقوق بشری بر ضد کشورمان را در دستور کار دارد، 4 آذر و تنها یک روز پس از توافق ژنو در بیانیه ای اعلام موضع کرد : «حال که ایران و ۵+۱ به توافق رسیده اند دیگر نباید در توجه به حقوق بشر ایران تاخیر کرد.»

مقارن با این فضا؛ رسانه های غربی هم در ماه های گذشته بارها و به کرات با شلتاق کاری و شارلاتان بازی، نغمه حقوق بشری برضد ایران سر دادند و حجم انبوهی از گزارش ها و مقالات در این زمینه منتشر کردند.

از جمله سی ان ان در گزارش مبسوطی در اسفندماه سال گذشته با بیان اینکه بدوا مساله حقوق بشر و مساله هسته ای ایران ارتباط کمی با هم دارند یا غیرمرتبط هستند، اضافه می کند: «اما نگاه عمیق تر به آن نشان می دهد که آنها (مساله هسته ای و حقوق بشر) با هم عمل می کنند.» و بلافاصله این نسخه را به اصطلاح می پیچد که؛ «تحریم های حقوق بشری بر ضد ایران می تواند موثر باشد.» این نسخه زیاده خواهانه در حالی است که به بهانه هسته ای، موضوع تحریم ها را به صحنه آورده بودند و اکنون از حقوق بشر به عنوان بهانه تحریم های جدید یاد می کنند.

بنابراین سوالی که به میان می آید این است که کارگردان این بازی کیست؟ هدف از سناریوی حقوق بشری حریف چیست؟ و بالاخره اینکه این پروژه به نتیجه می رسد یا خیر؟

1-بدون صغری و کبری چیدن باید گفت کارگردان این بازی حقوق بشری آمریکاست. رصد آشکار موضوعات ادعایی حقوق بشری بر ضد ایران اسلامی به وضوح حاکی از آن است که آمریکا فرمان را بدست گرفته است، چرا؟ چون بزنگاه های به اصطلاح حقوق بشری این واقعیت را بر ملا می سازد.

چهارم فروردین سال 1390 (مارس 2011) شورای حقوق بشر سازمان ملل در اقدامی عجیب و به شدت پرسش برانگیز قطعنامه ای را تصویب کرد که برپایه آن مقرر شد تا «گزارشگر ویژه حقوق بشر» برای ایران تعیین شود، این نقطه عطفی برای تغییر فاز حقوق بشری بود.

خب، حالا به این نکته توجه کنید که ازچند ماه قبل از تعیین گزارشگر حقوق بشر برای ایران، رسانه های غربی و امریکایی ازتحرکات پشت پرده واشنگتن برای فشار حقوق بشری به ایران پرده برداشته بودند. به عنوان نمونه در همان ایام «صدای آمریکا» - VOA- در بحبوحه تحولات و انقلاب های منطقه و الگوپذیری ملت های مسلمان از ایران اسلامی در گزارشی تغییر فاز از هسته ای به حقوق بشر را به بیرون درز داد و اعلام کرد فاز حقوق بشری بر ضد ایران به موازات مسئله هسته ای باید پیگیری شود و در واقع پرونده سازی برای موضوع حقوق بشر کشورمان را در امتداد موضوع هسته ای کلید زد و البته در ادامه موضوع «تحریم» ها نیز به مسئله «حقوق بشر» و «هسته ای» اضافه شد.

نکته دیگر اینکه در تعیین احمد شهید به عنوان گزارشگر حقوق بشر نیز رسانه های غربی و از جمله صدای آمریکا و حتی بی بی سی اذعان کردند این انتخاب با لابی گری مستقیم آمریکا بوده است.
2-هدف امریکایی ها از این بازی و پیش بردن سناریو حقوق بشری، تغییر رفتار ایران است تا بستر باج خواهی طرف غربی در مذاکرات هسته ای فراهم شود. از میان اسنادی که این ادعا را ثابت می کند می توان به نوشته واشنگتن پست آدرس داد که در اواخر سال 89، از هدف دولت آمریکا رونمایی کرد: «واشنگتن و متحدانش باید به مسایل حقوق بشر در ایران متمرکز شوند تا بدانجا که این مسئله به تغییر رفتار هسته ای ایران در برابر غرب منجر شود.»

3-باید خاطرنشان کرد آمریکا از این بازی و سناریو مورد اشاره طرفی نخواهد بست؛ اول اینکه متهم ردیف اول نقض فاحش حقوق بشر در دنیا آمریکاست و حنای حقوق بشری آنها رنگی ندارد.
دوم اینکه همه فهمیده اند موضوع هسته ای و حقوق بشر علیه ایران، سیاسی است و بهانه ای بیش نیست. به قول جرمی هاموند که سردبیری فارین پالیسی را در کارنامه خود دارد، ایران چون از امریکا سرپیچی می کند متهم است.
سوم اینکه آمریکا درباره تغییر رفتار ایران دچار خطای در تحلیل است. تعبیر اندیشکده بروکینگز خواندنی است: «واشنگتن آنجا که باید کم آورده است وآن ایجاد تغییرات اساسی در رفتار ایران است.» و بالاخره اینکه این بازی امریکایی ها نشان می دهد آنها در موضوع هسته ای در برابر سد مقاومت هوشیارانه ملت ایران ناکام بوده اند و تحرکات حقوق بشری آنها مصداق «بیش فعالی» کاخ سفید است یعنی تحرک و فعالیت بسیاری دارند اما بدون تمرکز و با نقص که نتیجه ای در بر نخواهد داشت.

آفرینش:نوسان قیمتها در بازار و مشکلات پیش روی مصرف کنندگان

«نوسان قیمتها در بازار و مشکلات پیش روی مصرف کنندگان»عنوان سرمقاله روزنامه آفرینش به قلم زهرا کیان بخت است که در آن می خوانید؛بسیاری از افراد زمانی که به کالای خاصی نیاز پیدا می کنند و درصدد خرید آن برمی آیند و یا به خدمات احتیاج دارند، اولین کاری که می کنند، گشت و گذار در بازار و پرس وجو درخصوص قیمت ها در آن زمینه مورد نیازشان است تا در مرحله بعد و پس از مقایسه قیمت ها، بتوانند گزینه مورد نظر خود را انتخاب کنند.

درواقع این مساله که مصرف کننده در همان مرحله نخست، وارد مرکز عرضه کالا یا ارائه خدماتی بشود و بلافاصله اقدام به خرید کند در وضعیتی که ممکن است در فروشگاه و واحد کناری، همان کالا و یا حتی کالایی با کیفیت بهتر از این، با قیمتی کمتر عرضه شود، خوشایند نیست و موجب دست دادن احساس ضرر و زیان به مصرف کننده می شود. اما زمانی که مصرف کننده این اطمینان را داشته باشد که به هر نقطه ای از شهر که مراجعه کند، کالا و خدمت مزبور با همین قیمت واحد به او عرضه خواهد شد، با راحتی و آسودگی خیال و بدون صرف وقت و انرژی بیشتر، اقدام به خرید می کند.

اما در حال حاضر، یکی از موانعی که بر سر تحقق این امر وجود دارد نوسان و تفاوت قیمت ها در سطح بازارهای مختلف است که به دغدغه ای برای مصرف کنندگان تبدیل شده است و این، موضوعی نیست که افراد، تنها در ارتباط با یک یا دو زمینه ی خاص شاهد آن باشند، بلکه معضلی است که فرد مصرف کننده، در زمان خرید کالاها و مواد غذایی، پوشاک، در ارتباط با پرداخت کرایه خودرو و تاکسی ها، در بازار تجهیزات الکترونیکی مانند موبایل، لپ تاپ و...، در زمان خرید ماشین، و... با آن مواجه و درگیر است. در چنین شرایطی که قیمت کالاها در بازارهای مختلف، دارای معیار و ملاک خاصی نیست و معلوم نیست به چه دلیل، کالایی در یک نقطه از شهر، به یک قیمت، و دقیقا همان کالا در نقطه ای دیگر با قیمتی متفاوت عرضه می شود، ضرر و زیان اصلی به مصرف کننده و خریدار، وارد می شود که یا باید زمان و انرژی زیادی را بگذارد تا بتواند کالا و خدمت موردنیاز خود را به قیمتی مناسب تر به دست بیاورد، و یا از صرف وقت و انرژی صرف نظر کرده و با پرداخت قیمتی بالاتر و بدون گشت و گذار و مقایسه نرخ ها در مراکز فروش مختلف، به آن چه دنبالش است اگر چه با پذیرش ضرر و زیان، دست پیدا کند.

در این میان، یکی از مشکلات موجود هم عدم درج قیمت بر روی برخی کالاهاست که دست فروشنده را برای فروش با قیمت بالاتر از قیمت حقیقی، کاملا باز می گذارد. بگذریم که بعضی از کالاها هم با وجود قیمت های درج شده بر روی شان، همچنان با نرخ غیرحقیقی به فروش می روند و فروشندگان هم در پاسخ به سوال و اعتراض مشتری به تفاوت قیمت درج شده بر روی کالا با قیمت گفته شده از سوی فروشنده، توجیهات مختلفی را می آورند.

مواردی ازقبیل بالا رفتن قیمت دلار، افزایش تعرفه و رشد مالیات بر ارزش افزوده و توجیهات مختلف دیگر، و در این میان، آن که ضرر می کند مصرف کننده است و بس. نابسامانی در بازارهای مختلف، پیامدهای زیادی را با خود به همراه می آورد که متاسفانه فقط هم به مسائل اقتصادی محدود نمی شود که یکی از آن ها، احساس عدم امنیت مالی دائمی برای افراد است، به طوری که افراد جامعه همواره این حس را دارند که در زمان دریافت هر خدمت و خرید هر کالایی باید خود را به آب و آتش بزنند تا به اصطلاح، سرشان کلاه نرود و این مساله، اطمینان و نوعدوستی افراد در جامعه را هم دچار خدشه و آسیب می کند. ایجاد ثبات، جلوگیری از تخلف در قیمت گذاری، نظارت دایمی بر بازارهای مختلف و رصد کردن قیمت ها و مبارزه با قیمت های بی اساس و بی ملاک و معیار در بازار، خواسته ی اجتماعی ای است که درصورت تحقق، موجبات ایجاد آرامش ذهنی را در سطح جامعه فراهم می کند.

آرمان:ایران و ترکیه

«ایران و ترکیه»عنوان یادداشات روز روزنامه آرمان به قلم جاوید قربان اوغلی است که در آن می خوانید؛ایران و ترکیه دو قدرت مهم منطقه ای و کانون دنیای اسلام در منطقه خاورمیانه هستند. بی تردید مقامات دو کشور هم در طول سالیان گذشته به این واقعیت معترف بودند و در پاره ای زمان ها در جهت تحقق اتحاد و همکاری های دوجانبه منطقه ای کوشیده اند، همچنانکه تاریخ روابط دو کشور به خوبی روایت کننده این واقعیت است که همکاری ها این دو قدرت منطقه ای زمینه ساز صلح و ثبات خاورمیانه شده است.

هرچند باید دانست دو کشور همسایه به طور طبیعی رقیب یکدیگر نیز محسوب می شوند اما رقابت تهران و آنکارا هیچ گاه به خصومت تبدیل نشده است البته باید دانست روابط ایران و ترکیه همواره با تغییراتی که در دوران معاصر در جغرافیای سیاسی خاورمیانه ایجاد می شد دستخوش تحولات زیادی شده است.

این روابط تا حد زیادی از تفاوت مذهب در دو سوی مرز، روابط ایران با ترکیه و اسرائیل، مسأله کردها و روابط دو کشور با سوریه و اروپا تأثیر پذیرفته است. سفر دکتر روحانی به ترکیه که به دعوت مقامات این کشورصورت می پذیرد گام مهمی برای حل و فصل اختلافات میان دو قدرت منطقه ای است. بی تردید دیدار روحانی از آنکارا فرصت مغتنمی برای رایزنی های سطح عالی بین ایران و ترکیه در خصوص موضوعات مهم منطقه ای و بین المللی است.

در جریان گفت وگوهای رسمی دکتر روحانی با عبدا... گل رئیس جمهوری و رجب طیب اردوغان نخست وزیر جمهوری ترکیه، توسعه و تقویت مناسبات دو جانبه ایران و ترکیه در کلیه زمینه ها مورد تأکید خواهد بود و در این راستا برگزاری اولین نشست شورای عالی همکاری های دو کشور نشانگر ظرفیت های پویا در تحکیم مناسبات و علائق دوستانه میان دو ملت است. هر چند در طول سال های گذشته به دلیل تحریم ها، اختلاف نظر در خصوص آینده سوریه میان ایران و ترکیه اختلاف نظرهای بسیار زیادی به وجود آمد اما حتی در دوران احمدی نژاد هم روابط اقتصادی دو کشور قطع نشد و آنکارا از مهم ترین شرکای تجاری ایران محسوب می شد.

به نظر می رسد دردوره اخیرهم که مناسبات پدید آمده پس از توافق موجب شد نگاه کشورها به ایران و جایگاه آن تغییر کند مقامات ترکیه به صرافت افتاده اند تا سطح همکاری های خود را از مسائل اقتصادی و بازرگانی افزایش داده و به مشورت با همتایان ایرانی خود در خصوص بحران های خاورمیانه بپردازند چه آنکه نقش ایران در حل مسالمت آمیز بحران سوریه بسیار پر رنگ است. به یک معنا می توان گفت سفر روحانی به آنکارا از جهات مختلفی قابل بحث است؛ و حتی می توان ادعا کرد این سفر می تواند به نقطه عطفی در روابط تهران و آنکارا تبدیل شود.

مردم سالاری:تضارب آرا در فضای بیمارگونگی نقد

«تضارب آرا در فضای بیمارگونگی نقد»عنوان سرمقاله روزنامه مردم سالاری به قلم منصور فرزامی است که در آن می خوانید؛تضاد عقاید و تضارب آرا در مباحث معرفتی، دیرینگی ای به تاریخ آفرینش انسان دارد و پیوسته در طول تاریخ سلایق عقیدتی و نحله های فکری به بحث و جدل مشغول بوده اند و در فضای سالم و مطلوب اجتماعی و فرهنگی، مباحث را از سیاق مدرسی پی گرفته اند و آنگاه که فضای نقد بیمارگونه بوده است، شکم دریده اند و حلقوم بریده و بدنامی آورده اند و تهمت ها و بدگویی ها، «جنگ و جدل هایی بوده است به حاصل کوته نظری» و چون در جامعه ما، نقد بیمارگونه است، از دیرباز در مباحث معرفتی و فکری، به دشمنی ذاتی انجامیده است و چون ابراز عقیده به شائبه جناحی و سیاسی آلوده می شود، رنگ و بوی دیگری می گیرد و به تسویه حساب های جناحی و سیاسی می انجامد. وگرنه ما منسوب به مکتبی هستیم که در حضور امام همامش، ملحدی از الحاد و مادیگری می گوید و امام با کمال حوصله و سعه صدر می شنود و پاسخ مستدل می دهد و به راه می آورد. مگر فتواهای مراجع تقلید همه بر یک نهج است؟ مگر متفکران بشری و اندیشه وران اسلامی همه زبان هم بوده اند؟ مگر رسول خدا (ص) نفرمود که امت موسی(ع) بعد از حضرتش به 71 فرقه و پیروان عیسی (ع) 72 فرقه و امت من بعد از من به 73 فرقه منشعب می شوند و فقط یک فرقه از آنها ناجیه است و 72 فرقه دیگر در آتش دوزخ خواهند بود. حال می پرسم که آیا تاکنون از این فرقه های اسلامی فرقه ای حاضر شده است اعتراف کند که منسوب به فرقه ناجیه نیست؟ در حالی که تاکنون همه گفته اند که بر حق اند چه مسلمان و چه غیر مسلمان؛ و این قافله نیز تا به حشر ادامه خواهد یافت به گفته سخن نغز سعدی:

یکی جهود و مسلمان، نزاع می کردند

چنان که خنده گرفت از نزاع ایشانم

به طیره گفت مسلمان گر این قباله من

درست نیست خدایا جهود میرانم

جهود گفت به تورات می خورم سوگند

که گر خلاف کنم همچو تو مسلمانم

گر از بسیط زمین، عقل منعدم گردد

به خود گمان نبرد هیچ کس که نادانم

نه اینکه تصور شود که نگارنده در شیعه بودن خود و آن فرقه ناجیه، خدای ناکرده مردد است بلکه حکایت جنگ و جدل آدمی را می گوید و اما در جامعه ایران اسلامی ما، هر روز تازه تر از تازه تری می رسد و گروهی به له یا علیه برمی خیزند و بازار استناد و استدلال گرم می شود و برخی رسانه ها هم بر هیزم آتش می افزایند تا فضا به نیاتی که دارند، گرمتر شود و ذهن خلق الله مشغول نه البته به سیاست جمهوریت افلاطون که با این بحث و جدل ها مشکلات اساسی جامعه با مشغول شدن ذهن ما از یاد برود و جنگ زرگری رونق بگیرد. بلکه بحث داغ بردن مردم به بهشت است حتی اگر به ضرب شلاق و کوبه دگنک باشد و پرهیزدادن دولت به اینکه بهوش باشد تا بستری فراهم نشود تا مردم روانه دوزخ شوند. خلاصه بحث اوضاع نابه سامان فرهنگی جامعه است . حال در این مجادله، مباحثی درذهن است که به عرض می رسد:

نخست: باورهای قلبی و اصول اعتقادی، باطنی است و به القا و تزریق و اجبار و اکراه نیست که این موضوع در آیات شریف متعددی مطرح شده است و رسالت رسول مکرم اسلام (ص) هم به ابلاغ دین و پیام الهی بوده است و اینکه بپذیرند یا نپذیرند دیگر در تعهد رسالت حضرت ختمی مرتبت (ص) نبوده است.

دوم: رسول گرامی (ص) با حسن خلق، الفت قلبها و جلب دلها را سبب شده است و «ضرب الرقاب» نیز راجع به اهل کفر است و آن هم به امر خداوند بزرگ و در شرایط خاص صورت می گیرد. وگرنه پیامبر گرامی (ص) همان اشرف انسانهایی است که به عیادت آن کسی رفت که هر روز خاکستر بر سر حضرتش می پاشید. حتی در فتح مکه معاندان را بخشود و «طلقا» را نیازرد و شعار «الیوم یوم المرحمه» را جایگزین «الیوم یوم الملحمه» کرد. امامان معصوم هم جلب دلها را با «اخلاق عملی» موجب شدند و بنیان مرصوصی ساختند که مثل تخته های پولاد در مقابل معاویه و معاویه گران و نابغه های عرب دوام آورد و روز به روز بر اعتبارش افزود آن چنان که اکنون درباور اعتقادی ما جای گیر و متمکن است. این سخن خداوند بزرگ است که خطاب به رسول خود فرمود: که اگرآراسته به حسن خلق نبودی، مردم از پیرامونت پراکنده می شدند. برهمین مبناست که حضرتش به حاکم اعزامی از جانب خود به یمن فرمود: «یسرولایعسر» (آسان بگیر، بر مردم سخت نگیر) وگرنه از پیرامون تو پراکنده می شوند. حال باید از عزیزان پرسید مرحوم امام راحل (ره) با چه تدبیری بساط سلطنت دو هزار و پانصد ساله را درهم پیچید آیا توپ و تانک و خدم و حشم در اختیارش بود آیا شلاقی دور سر می تاباند؟ مگر نبود آن شعار تندروان که: «تنها ره رهایی جنگ مسلحانه است» در مقابل منطق تکبیر وصلوات امام، رنگ باخت و پس گرفته شد تا آن که برمجاری گلوله نظامیان عملگرا، گل های پیروزی نشست؟ حال مدعیان پیروی از آن مرد بزرگ و ذوب شدگان در ولایت، چه پاسخی دارند؟

به خلق و لطف توان کرد صید اهل نظر

به بند و دام نگیرند مرغ دانارا

همه افتخار شیعه، منطق و صحت استدلال عقلی اوست و با همین ذخایر معنوی بازمانده از ائمه هدی است که طالبانان، تکفیری ها وهابی ها، سلفی ها، گروه صحابه، گروه داعش را تندروان و غالیان اسلام و مضر به حال، و آینده اسلام می دانند . امام سجاد ( ع) با صلوات و برده پروردن و آزاد کردن، بنی امیه را درهم شکست و خون حسین ( ع) و بلاغت مستدل زینب ( س) عامل بقای دین جدشان شد.

اهل شدت بدانند که شمشیرشان در این نسل، هیچ کارایی و کارآمدی ندارد باید با اخلاق عملی به سیره پیشوایان حلیم، به همان راهی رفت و به همان سنتی کوشید که آنان پاس داشتند چون دین اسلام دین رحمت است و خداوند بزرگ رحمان و رحیم و رسولش، رحمه للعالمین.

سوم: اهل دغدغه دین خدا و دلواپسان فضای فرهنگی هم بدانند که این درخت بد رسته فرهنگی، نهال ده ماهه ای نیست که دولت یازدهم کاشته باشد، ریشه هایش در آبشخور عمل قبل از دولت روحانی است که عزیزان فقط در این زمان به یادش افتاده اند. این درخت گشن بیخ نامراد و ناسازگار، هزاران هزار میلیارد بودجه های فرهنگی را از مراکز مختلف بودجه گیر، بلعیده و چون اخلاق عملی ما را چاشنی نداشته، چنین شده است. اگر بازخواستی هست اول باید از خود شروع شود چرا دامن ارشاد دولت روحانی را به گروگان می گیرند؟ حال صدا و سیما به عنوان رسانه ملی چه می شود؟ و آن همه نهادهای فرهنگی درباد چه خوابیده اند؟ اگر عدالت رفتاری و گفتاری است همه باید در جایگاه پاسخگویی بایستند.

چهارم: همه مسندها و تربیون ها که آن بزرگ مرد از طاغوتیان ستاند و به شما به ودیعه داد، امانت الهی است. مردم فهیم و خداجوی ایران با فرهنگ مروت و مدارا، همیشه و همیشه، منزلت داوران منصف و به دور از حب و بغض را پاس خواهند داشت، عشق و محبت هم مثل باورهای اعتقادی، قلبی است. فقط با کسانی وفا و صفا وفاق دارند که از سنخ خودشان و زندگی خودشان باشند و به آنان و حقوقشان احترام بگذارند و با زبان لین و از منظر احترام و عدالت با آنها سخن بگویند. اکنون وقت آن هست. می توانید و می توانیم امتحان کنیم. از موضوع توپ و تشر و زبان تهدید و سخنان آزار دهنده، هیچ برنمی آید. در ضمن بی احترامی به برگزیده مردم، میخ بر بنیاد نابودی خود کوفتن است، بارها آزمایش شده است.

شرق:الزامات تقویت روند بخشش ها

«الزامات تقویت روند بخشش ها»عنوان سرمقاله روزنامه شرق به قلم سعید خراط ها است که در آن می خوانید؛«نجات یک فرد، نجات یک جامعه است»، معنای واقعی این جمله را زمانی می توان درک کرد که یک اعدامی از طناب دار رها می شود. در این مواقع فقط یک نفر نیست که از اعدام نجات پیدا کرده بلکه فرزندان، همسر و همه اعضای خانواده فرد محکوم از فشار روانی ناشی از این مجازات و به هم ریختگی ناخواسته ای که در زندگی شان به وجود می آید نجات می یابند.

فرزندان فرد اعدامی از داشتن والد محروم نمی شوند و نیازهای روانی و اقتصادی آنها تا زمان رشد برآورده می شود. اهمیت این بخشش ها زمانی روشن می شود که به یاد بیاوریم در صورت اجرای حکم، اعضای خانواده فرد اعدامی هرکدام بعدها خانواده ای تشکیل خواهند داد و فشارهای روانی ایجادشده به اعضای خانواده هایشان منتقل می شود و آنها را نیز گرفتار می کند. بنابراین قطع این روند با بخشش در واقع نجات چندین نسل خواهد بود. بخشش در جامعه ما از گذشته وجود داشت، هرچند در میان همه قشرها نبود.

ما این اراده و قصد را در جشن های رمضان، گلریزان ها و... می دیدیم و همه این مراسم تمایل مردم را برای کمک به یکدیگر و نجات دادن زندگی دیگران نشان می داد اما کسانی که در این جشن ها شرکت می کردند، افرادی بودند که خود مورد آسیب قرار نگرفته بودند و فقط قصد مهربانی نسبت به فردی آسیب دیده را داشتند اما در موج ایجاد شده اتفاق جدیدی رخ داده است که ما را نسبت به خرد جمعی بسیار امیدوار می کند. بخشش قصاصی ها توسط خانواده هایی صورت می گیرد که عزیزشان را از دست داده و خودشان آسیب دیده اند.

رفتاری که خانواده قربانیان با مجرمان دارند، نشان می دهد آنها پیامی برای جامعه خود دارند و پیام آنها این است که بیایید خشونت و نفرت را در جایی قطع کنیم. خانواده مقتول در اوج خشم و آسیب تصمیم به قطع چرخه نفرت می گیرد و سعی می کند خانواده دیگری را از خود متنفر نکند و آسیبی را که دیده است به افراد و نسل های دیگر منتقل نکند. در این میان هنرمندان به عنوان الگوی جامعه و افرادی که برآمده از جامعه هستند نقش مهمی در ادامه این روند دارند.

برخلاف برخی که معتقدند هنرمندان چندان در این راه موفق نبوده اند، موفقیت آنان در این کار بسیار دشوار، خوب بوده است. حتی اگر آنان موفق به نجات یک اعدامی شده باشند، در واقع چند نسل را از آسیب نجات داده اند، بنابراین موفق بوده اند. باید در نظر داشت هدایت جامعه و کشاندن آن به سمت آرامش فقط، وظیفه هنرمندان و چهره های اجتماعی نیست هرچند آنان هم در این میان وظیفه سنگینی دارند و باید دین خود را به عنوان یک شهروند و یک هنرمند به جامعه ادا کنند اما نهادهای دولتی نیز در این زمینه وظیفه دارند.

درخواست بخشش و گفت وگو با خانواده آسیب دیده برای چشم پوشی از قصاص، کار بسیار دشواری است و اکنون جامعه این پیام را اعلام کرده که می خواهد این کار سخت را انجام بدهد. اکنون قانون باید راه هایی را پیش بینی کند تا خسارت وارده به فرد بخشش کننده، به نوعی جبران شود. باید قوانین تشویقی برای کسانی که گذشت می کنند وجود داشته باشد و آنها بدانند اگر از مجازات مجرم گذشت کنند، قانون از آنان در زمینه های دیگر حمایت می کند.

رسانه ها و مخصوصا «سیما» نیز می توانند آثار بخشش را در جامعه نشان بدهند و به کسانی که در شرایط قصاص کردن فردی قرار دارند، توضیح بدهند کارشان چه عواقبی دارد و گذشتشان می تواند چه یاری و کمکی حتی برای خانواده خود آنها داشته باشد.

در یک نمونه شاهد بودیم عادل فردوسی پور در برنامه «90» این کار را انجام داد. همچنین جامعه باید بداند شخصی که مجرم شده تحت شرایطی خاص دست به ارتکاب جرم زده و رفتار جامعه نسبت به آن فرد نیز در ارتکاب جرم بسیار موثر بوده است بنابراین بهتر است برای جبران این کم کاری خودش، فرد مجرم را نجات بدهد و او را به سمتی ببرد که بازگشتی موفق به جامعه داشته باشد. این امر محقق نمی شود و موج ایجادشده ادامه نمی یابد مگر با حمایت همه جانبه دولت، مجلس و قوه قضاییه.

ابتکار:آقای دوربینی درون ما

«آقای دوربینی درون ما»عنوان سرمقاله روزنامه ابتکار به قلم فضل الله یاری است که در آن می خوانید؛هفته پیش یک به اصطلاح گاف تلویزیونی در برنامه ای ورزشی یک بار دیگر بخشی از روحیه ما ایرانیان را آشکار و بر آن تأکید کرد.

در برنامه ورزش از نگاه دو، که به حضور تیم ملی فوتبال ایران در جام جهانی برزیل اختصاص داشت، مهمانان و مجری برنامه در حالی درباره وضعیت تیم فوتبال ایران در این آوردگاه جهانی سخن می گفتند که گویی با یک تیم قدرتمند با تدارکات و برنامه ریزی ایده آل روبه رو هستند.اما اندکی بعد در حالی که مهمانان فکر می کردند میکرفون ها خاموش است و تلویزیون در حال پخش میان برنامه است، سخنانی درباره تیم ملی فوتبال ایران به زبان آوردند که گویی درباره تیم فوتبال مالدیو سخن می گویند.(تیمی که در برابر ایران باخت هایی با گل های دو رقمی را تجربه کرد) مهمانان این برنامه در حالی که دقایقی قبل از غیرت و حمیت مردان فوتبال ایران در میادین جهانی سخن می راندند، با لحنی طنزآمیز احتمالِ کیسه گل شدن ایران و زنگ تفریح بودن برای حریفان را مطرح می کردند.

چنین برخوردهایی البته بی سابقه نیست. با یک جستجوی ساده در سایت هایی که محتوای تصویری منتشر می کنند، می توان از این موارد بسیار دید: مردی که در یک مجلس عزاداری مذهبی به ناگاه متوجه حضور دوربین می شود و می زند زیرگریه. زنی که با مشاهد دوربین های تلویزیونی دست به سر و روی خود می برد تا حجابش را درست کند. زن دیگری در یک برنامه تلویزیونی متوجه زنده بودن برنامه نمی شود و در پاسخ به سؤال خبرنگار درباره انتخابات از مشکلات سخن می گوید، اما وقتی متوجه زنده بودن برنامه می شود شروع به گفتن سخنانی حماسی درباره انتخابات می کند.یا برخی چهره های سیاسی که در محافل خصوصی چهره یک اپوزیسیون را به خود می گیرند و در برابر دوربین ها در قامت یک مدافع وضع موجود ظاهر می شوند.

تصاویری از این دست بسیار می توان دید. رفتاری که علیرغم تأکیدات بسیار آموزه های دینی و ملی بر صداقت و دوری از ریا، متاسفانه شیوع بسیاری پیدا کرده است، به گونه ای که جزئی از رفتار شخصی و اجتماعی ما شده است. اما چه چیزی باعث تقویت این رفتار شده است؟ یکی شاید نگاه مسئولین به مردم است که گویی آنان فقط به درد تأیید عملکرد آنان می خورند و به همین خاطر از آنان انتظاری به جز این ندارند. در همین راستا کسانی که لب به مدح و ثنا می گشایند، احتمال پیشرفت و ترقی آنان در ساختار اداری و سیاسی کشور بیشتر می شود و برعکس کسانی که انتقاد می کنند و از واقعیت های پنهان شده سخن می گویند، نباید هیچ انتظاری در این مورد داشته باشند.

علت دیگری که شاید بتوان بر این افزود، عملکرد رسانه ملی است. این رسانه به گونه ای عمل می کند تا تنها تصویری که خود می خواهد از مردم ایران نشان دهد. دیدن تصاویری از پشت صحنه مصاحبه برخی از خبرنگاران صداوسیما با مردم به خوبی گویای این موضوع است. بارها مشاهده شده که خبرنگاران این سازمان عریض و طویل سخنانی از پیش تعیین شده را بر کاغذ نوشته و از پشت دوربین به مصاحبه کنندگان نشان می دهند، تا آنان رو به دوربین برای «بینندگان فرهیخته و فیهم» بخوانند.

درسال های گذشته تصاویر چند نفر در گزارشهای تلویزیونی و عکس های منتشر شده از همایش ها، گردهمایی ها، راه پیمایی ها، تشیع جنازه ها، مجلس ختم و عزاداری و حتی آیین های شادی و سرگرمی به وفور دیده می شود. این افراد برایشان فرقی نمی کند که مراسم سیاسی باشد یا ورزشی، فرهنگی باشد یا اجتماعی. آنان فقط به دوربین ها نزدیک هستند. انگیزه حضور آنان نه محتوای آن گردهمایی است و نه افراد حاضر در آن؛ آنان فقط به دوربین خیره می شوند و به همین دلیل به «آقای دوربینی» مشهورند.

این تناقض های رفتاری ذکر شده در بین ما ایرانیان در این باره نشان می دهد که هر کدام از ما در درون خود یک آقای دوربینی داریم که گاه بزرگ می شود و همه شخصیت ما را فرا می گیرد و گاه بنا به دلایلی کوچک و پنهان می شود.

آنچه که این رفتار ما را تقویت می کند، مسئولان و رسانه هایی هستند که همه ملت ایران را آن گونه می خواهند ( یا آن طور روایت می کنند )که خود می پسندند و نه آن گونه که واقعاً هستند.

دنیای اقتصاد:رکود تورمی و خروج از آن

«رکود تورمی و خروج از آن»عنوان سرمقاله روزنامه دنیای اقتصاد به قلم دکتر تیمور رحمانی است که در آن می خوانید؛رکود تورمی وضعیتی دشوار فراروی سیاست گذاران است و ریسک هرگونه اقدام سیاستی برای مقابله با آن زیاد است. در شرایط کنونی که اقتصاد کشور دستخوش یکی از شدید ترین رکودهای تورمی تاریخ خود شده است، کسانی که مسوولیت اجرایی سیاست های اقتصاد کلان را عهده دار شده اند، در شرایط دشواری قرار دارند و تردیدی نیست که بیش از آنکه موفقیت های آنها به چشم آید، اشتباهات و پیامد های منفی اقدامات آنها توجه افکار عمومی و رسانه ها را به خود جلب می کند. از این جهت، توجه به منافع ملی ایجاب می کند که ضمن آرزوی توفیق برای آنها، از ایجاد توقع زیاد در حل مشکل رکود تورمی خودداری کنیم و بپذیریم که مشکلی به این بزرگی و شدت، در مدت کوتاهی قابل حل نیست. با این حال، این موضوع نافی آن نیست که به عنوان یک اقتصادخوانده، آنچه تصور می کنیم در حل مشکل موثر است، بیان نکنیم.

نویسنده این مطلب از مدافعان سرسخت علم اقتصاد متعارف است که ضمن پذیرفتن نقص در علم اقتصاد (همانند هرعلمی)، بر این باور است که بسیاری از مشکلات اقتصادی بر اساس آنچه در حال حاضر به عنوان علم اقتصاد شناخته می شود، قابل حل یا حداقل قابل تخفیف است. در ارتباط با سیاست پولی نوشته ایم و خواهیم نوشت که سیاست پولی انبساطی نامتناسب با رشد حقیقی فعالیت های اقتصادی، تورم می آفریند و باورمان به درستی این موضوع همانند باورمان به جوش آمدن آب در دمای 100 درجه و در ارتفاع صفر است. این موضوع نه تنها در دنیا بر اساس شواهد تجربی شناخته شده و تایید شده است، بلکه در ایران نیز شواهد کافی حاکی از درست بودن و غیرقابل انکاربودن آن وجود دارد.

با این حال، باور به تورم زا بودن سیاست پولی نامتناسب، مانع از آن نمی شود که پیشنهاد کنیم در حال حاضر ضرورت خیلی زیادی برای تداوم سیاست پولی انقباضی بانک مرکزی وجود ندارد و بهتر است بانک مرکزی اندکی از شدت انقباضی بودن سیاست پولی خود بکاهد. برای توجیه این توصیه و نشان دادن مبنا برای آن (که حمل بر بی اطلاع بودن نویسنده از واقعیات نشود)، لازم است اندکی به آمار و ارقام اشاره شود.

اگر شروع جدی تحریم ها و بنابراین شروع رکود تورمی را آغاز سال 1390 در نظر بگیریم که با داده ها نیز همخوانی دارد، آن گاه بر اساس اطلاعات موجود در پایان بهمن ماه 1392 نسبت به ابتدای 1390، حجم حقیقی نقدینگی (تقسیم نقدینگی اسمی بر شاخص قیمتی مصرف کننده) حدود 3 درصد کاهش یافته است. (گرچه بسته به اینکه کدام شاخص به کار برده شود اندک تفاوتی وجود دارد و ممکن است کاهش حجم حقیقی نقدینگی اندکی شدیدتر باشد، اما اصل مطلب به قوت خود باقی است) و این حکایت از آن دارد که کمبود نقدینگی صرفا یک فرض و حدس و گمان نیست، بلکه یک واقعیت انکارناپذیر است. نمی توان استدلال کرد که چون در دوره های قبلی نقدینگی رشدهای نسبتا بالا داشته است و اثر آن با تاخیر ظاهر می شود، به این دلیل لازم است در حال حاضر سیاست پولی انقباضی شود؛ زیرا اثر آن رشدهای نقدینگی بر سطح قیمت ها ظاهر شده است.

باید به این نکته توجه داشت که در اقتصاد ایران به دلیل سابقه تورمی، سرعت تعدیل قیمت ها نسبتا بالا بوده و مدت زمانی طول نخواهد کشید تا اثر رشد نقدینگی بر سطح قیمت ها پدیدار شود. در آن صورت، دیگر نگرانی راجع به رشد حقیقی نقدینگی در سال های دهه 1380 موضوعیت ندارد و استدلالی مناسب برای توجیه در پیش گرفتن سیاست انقباضی نیست. ازآنجاکه رشد بلندمدت اقتصاد ایران مثبت است، اندکی رشد نقدینگی حقیقی حتی مطابق نظریه پول گرایی ضروری است و در شرایط رکودی، حتی رشد نقدینگی حقیقی ضرورت بیشتری نیز دارد؛ اما چون اقتصاد ایران در عین حال تورم نیز دارد رشد های بالای نقدینگی حقیقی پیشنهاد نمی شود.

از طرف دیگر، هم استدلال شده است و هم داده ها نشان می دهد که به رغم رشد کمتر پایه پولی، به خاطر افزایش ضریب تکاثر خلق پول نیاز به رشد نقدینگی فراهم شده است؛ بنابراین مناسب آن است که بانک مرکزی رویه انقباضی خود را تداوم بخشد. در انتهای بهمن ماه 1392 نسبت به انتهای سال 1391 (در طول 11 ماه)، ضریب تکاثر خلق نقدینگی از 72/4 واحد به 6/5 واحد افزایش یافته است و در همین فاصله، نسبت حجم نقدینگی به حجم پول از 05/4 واحد به 13/5 واحد رسیده است. هر دو مورد فوق حکایت از آن دارد که توان خلق پول بانک ها در یک سال اخیر افزایش قابل توجهی را نشان می دهد. می توان استدلال کرد که گرچه این موضوع (افزایش توان خلق پول بانک ها) در شرایط «تورم همراه با رونق» بسیار سودمند است، اما برای شرایط «رکود تورمی» مناسب نیست. افزایش هردو نسبت فوق الذکر، حکایت از آن دارد که بانک ها تلاش فراوانی کرده اند تا از طریق مدیریت سپرده ها و ایجاد انگیزه برای سپرده گذاران در سپرده گذاری هایی که امکان اعطای تسهیلات بیشتر را میسر می کند، به خلق نقدینگی مورد نیاز اقتصاد بپردازند.

افزایش قابل توجه نسبت نقدینگی به حجم پول آن هم در شرایط تورم بسیار بالا، حکایت از تلاش قابل توجه بانک ها در ایجاد تمایل برای افزایش سپرده های غیردیداری دارد و بسیار بعید است که بانک ها محض تفنن چنین تلاشی از خود نشان داده باشند، بلکه این تغییر رویکرد، ناشی از فشار اقتصاد برای تامین نقدینگی بوده است؛ اما برای امکان پذیری این افزایش تمایل به نگهداری سپرده های غیر دیداری، قاعدتا بانک ها هزینه بیشتری برای تامین منابع متحمل شده اند و عمده این هزینه به طور طبیعی به دریافت کنندگان تسهیلات منتقل شده است؛ در حالی که گران تر شدن تسهیلات در شرایط رکودی برای خروج از رکود مناسب نیست. در این زمینه باید توجه داشت که گرچه هزینه منابع مالی ممکن است درصد بالایی از هزینه های تولید را تشکیل ندهد، اما در شرایط رکود همان اندک افزایش در هزینه های تامین منابع مالی نیز می تواند مانعی برای خروج از رکود باشد.

اگر اقتصاد صرفا دارای تورم بود، این وضعیت (افزایش ضریب تکاثر خلق نقدینگی همراه با گران تر شدن هزینه تامین مالی) هم طبیعی بود و هم می توانست عاملی برای کنترل تورم باشد که بسیار سودمند بود؛ اما شرایط فعلی یعنی وجود تورم همراه با رکود، گرایش به چنین رویکردی را توجیه نمی کند.

نکته دیگر آن است که بر اساس آمار و اطلاعات رسمی و غیر رسمی بانک مرکزی، نرخ تورم به شدت در حال کاهش است. به عنوان مثال، از انتهای شهریور 1392 تا انتهای اسفند 1392، حدود 6/5 درصد به سطح عمومی قیمت ها افزوده شده است و اطلاعات دیگری حکایت از آن دارد که نرخ تورم نقطه به نقطه در فروردین 1393 نسبت به فروردین 1392 معادل با 4/17 درصد بوده و از متوسط نرخ تورم بیست ساله اخیر کمتر بوده است. این در شرایطی است که انتظارات تورمی ناشی از تعدیل قیمت حامل های انرژی نیز بی تاثیر در تورم فروردین نبوده است و تا حدودی موجب افزایش آن شده است. در آن صورت، ضرورتی برای سیاست پولی انقباضی شدید وجود ندارد. بدون تردید، تداوم سیاست پولی انقباضی کنونی می تواند در طول حداکثر دو سال (به شرط آنکه اقتصاد در معرض تشدید رکود تورمی قرار نگیرد)، به شدت تورم را کاهش دهد و در مورد آن بحثی نیست؛ اما در شرایطی که اقتصاد از رکود نیز رنج می برد، هزینه بالایی برای کنترل تورم پرداخت خواهد شد.

همچنین لازم است ذکر شود که خروج از رکود تورمی بهتر است از طریق به بهره برداری رساندن ظرفیت بیکار موجود اقتصاد رخ دهد. در این صورت، تلاش برای بهبود فضای کسب و کار که زیاد بر آن تاکید شده است، نمی تواند کمک زیادی به حل مساله رکود شدید کنونی کند؛ زیرا بهبود فضای کسب و کار برای به ثمر رسیدن احتیاج به گذشت زمان دارد و در صورت موفقیت، رشد بلندمدت اقتصاد را متاثر می کند، نه اینکه مشکل رکود تورمی به عنوان یک مشکل کوتاه مدت را حل کند.
*دانشیار دانشکده اقتصاد دانشگاه تهران

ارسال به دوستان
وبگردی