برگزیده سرمقاله​های روزنامه​های امروز

«اینجا خراسان رضوی است، آقای رئیس جمهور!»عنوان یادداشت روز روزنامه خراسان به قلم مهدی حسن زاده است که در آن می​خوانید؛کاروان تدبیر و امید سرانجام امروز وارد استان خراسان رضوی می شود. سفر استانی دولت به این استان در شرایطی صورت می گیرد که اهالی خراسان رضوی از عموم مردم تا نخبگان منتظر نتایج این سفر و مصوبات آن هستند. دولت در این سفر قدم به استانی می گذارد که از چند جهت دارای اهمیت استراتژیک است. خراسان رضوی، به عنوان حلقه نگین ارزشمند مشهد الرضا (ع)، از یک سو پذیرای سالانه بیش از 20 میلیون زائر داخلی و خارجی، از سوی دیگر دارای جایگاه فرهنگی و معنوی برجسته به دلیل وجود حرم مطهر رضوی (ع)، آرامگاه حکیم فرزانه توس فردوسی و وجود مراکز فرهنگی و علمی مهم از جمله حوزه های علمیه، دانشگاه ها و میراث تاریخی فراوان و از ابعاد دیگر پذیرای فعالیت بخش های مهمی از واحدهای صنعتی، معدنی، کشاورزی ، خدماتی و موقعیت مکانی مهم در دسترسی به بازارهای آسیای میانه است. خراسان رضوی پذیرای بیشترین گردشگر خارجی (زائران حرم مطهر امام رضا (ع)) است و از این نظر جایگاهی فراتر از سایر شهرهای کشور دارد. با این حال، وضعیت این شهر که به حق پایتخت معنوی ایران و شهری فراملی و مورد توجه چند صد میلیون شیعه در سرتاسر دنیاست، در شان این جایگاه نیست. با گذشت سال ها از طرح موضوع ضرورت تخصیص بودجه ای مستقل تحت عنوان بودجه زیارت و ردیف مستقل بودجه برای تامین خدمات زیربنایی جهت ارائه به چند ده میلیون زائر، در عمل مشهد حتی بعضا به اندازه ساکنان و مجاوران از اعتبارات لازم عمرانی، بهداشتی و فرهنگی برخوردار نبوده است.

بدون تردید نمی توان و نباید از عملکرد مثبت مسئولان شهری و استانی در دوره های گذشته چشم پوشید و پیشرفت نسبتا محسوس خراسان رضوی و مشهد را به ویژه در زمینه زیرساخت های شهری نادیده گرفت اما بحث بر سر این است که آیا می توان وجود بیش از یک میلیون حاشیه نشین، موج گسترده بیکاری و خطر قاچاق و اعتیاد در این استان مرزی را نادیده گرفت؟ آیا گذار دولتمردان به کوچه های تنگ و تاریک بافت فرسوده اطراف حرم مطهر رضوی می افتد تا عمق کم کاری و عقب ماندگی در بهسازی بافت فرسوده را درک کنند؟ آیا دولتمردان با کودکان دیروز و جوانان امروز که سال های سال است صدای خودروهای عمرانی که در اطراف حرم مشغول بهسازی بافت فرسوده هستند را می شنوند و اما هنوز با بخش های بهسازی نشده فراوانی رو به رو می باشند، هم کلام خواهند شد؟ آیا رئیس جمهور در مسیر حضور در حرم مطهر رضوی، برج های مرتفع و ساختمان هایی که هیچ سنخیت فرهنگی و معماری با حریم پیرامونی حرم ندارند را مشاهده خواهند کرد؟ آیا رئیس سازمان میراث فرهنگی و گردشگری سری به مراکز اقامتی اطراف حرم مطهر رضوی خواهد زد تا خلاء جدی واحدهای اسکان ارزان قیمت را به چشم ببیند؟ آیا وزیر راه و شهرسازی از ارتفاعات مشهد که جولانگاه زمین خواران شده است بازدید می کند؟ آیا وزیر صنعت از واحدهای صنعتی رو به تعطیلی در استان خبری خواهد گرفت؟ آیا گذار وزرای کشور و راه و شهرسازی به حاشیه شهر مشهد خواهد افتاد تا بیداد فقر، تبعیض و آسیب های اجتماعی را از نزدیک ببینند؟ آیا وزیر نیرو و رئیس سازمان حفاظت محیط زیست از وضعیت رو به بحران آب و نفس به شماره افتاده سفره های زیرزمینی آب استان که وضعیت مشابه دریاچه ارومیه دارند خبری خواهند گرفت و ...

بیش از هر چیز باید این نگاه در دولتمردان تدبیر و امید تقویت شود و به باور عینی برسد که استان پذیرای میلیون ها زائر و گردشگر را باید فراتر از سایر استان ها دید و این تفاوت نگاه که کاملا عادلانه نیز هست باید در تفاوت بودجه استان با دیگر استان ها دیده شود. واقعیت این است که دولت باید هزینه های ناشی از حضور میلیونی زائران در استان و مشهد را متقبل شود و کمبودهای زیرساختی استان در این بخش را جبران کند. این نه فقط عین تدبیر که ادای دینی کوچک به ساحت مقدس علی بن موسی الرضا (ع) و پاسداشت مردمی است که بیش از یک قرن، پاسبان حریم رضوی، سنگربان مرزهای شرقی و اعتلا بخش به هویت ایرانی و اسلامی این سرزمین بوده اند، خراسان بزرگی که بزرگ ایران زمین است و بزرگان را باید در حد شان و منزلتشان قدر دانست و البته مردم استان به این قدردانی دولت تدبیر، امیدوارند.

کیهان:آسیاب به نوبت می چرخد!

«آسیاب به نوبت می چرخد!» یادداشت روز روزنامه کیهان به قلم حسین شریعتمداری است که در آن می​خوانید؛این روزها اگرچه همه نگاه ها به «یمن» دوخته شده است و آمریکا و متحدانش در اروپا و منطقه از سقوط دولت تحمیل شده بر مردم این کشور ابراز نگرانی می کنند و حتی انقلاب اسلامی مسالمت آمیز مردم یمن را به دخالت نظامی تهدید می کنند، اما شواهد بسیاری حکایت از آن دارد که این نگرانی به یمن ختم نمی شود بلکه انقلاب اسلامی در حال وقوع یمن گام مهار نشدنی و بلندی است که فروپاشی حکومت آل سعود را به دنبال خواهد داشت و این رژیم قرون وسطایی را که از آغاز شکل گیری تاکنون، نقش پایگاه منطقه ای قدرت های استکباری را برعهده داشته است، از حاکمیت تحمیلی و دست نشانده دیکتاتورهای آل سعود بیرون خواهد آورد. دربار آل سعود همواره از یمن با عنوان «متحد استراتژیک» عربستان یاد کرده و از هیچ کوششی برای حفظ حاکمان وابسته به غرب در این سرزمین اسلامی دریغ نورزیده است.

این تلاش همه جانبه به گواهی اسناد آشکار، علاوه بر ارسال تسلیحات، کمک های بلاعوض مالی و تحویل نفت مجانی و... شامل اعزام نیروی نظامی برای سرکوب مخالفان نیز بوده است. ادعای آل سعود درباره «یمن» که با عنوان «متحد استراتژیک» از آن یاد می کند، در حالی است که این رژیم، خود یک حاکمیت تحمیلی و دست نشانده است که با حمایت انگلیس در سرزمین مقدس حجاز شکل گرفته و بعدها تحت حمایت مشترک آمریکا و انگلیس به حیات خود ادامه داده است.

از این روی واژه «متحد استراتژیک» که دولت عربستان برای توضیح رابطه این کشور با «یمن» به کار می برد، در فرهنگ سیاسی و روابط بین الملل، معنا و مفهوم قابل قبول و شناخته شده ای ندارد زیرا یک دولت دست نشانده در جایگاه و موقعیتی نیست که در انتخاب متحدان استراتژیک خود از استقلال رأی برخوردار باشد، این تصمیم برعهده کانون سیاسی و قدرت فراتری است که دولت دست نشانده را تحت اراده و مدیریت دارد. به بیان دیگر باید گفت؛ «یمن» متحد استراتژیک عربستان نیست بلکه این اتحاد از کانون دیگری برای دولت عربستان تعریف شده و به اجرا درآمده است.
یمن اما، نه متحد استراتژیک حکومت حجاز، بلکه پاشنه آشیل رژیم آل سعود است و امروزه انقلاب اسلامی و برخوردار از حمایت میلیونی مردم مسلمان یمن -نظیر انقلاب اسلامی در ایران- نهایتاً همین پاشنه آشیل را نشانه رفته است و نگرانی مشترک رژیم آل سعود و آمریکا و متحدانش دقیقاً از این نقطه ریشه می گیرد و همه نشانه ها حکایت از آن دارند که نوبت سقوط به رژیم آل سعود رسیده است و امروزه حاکمیت تحمیلی این خاندان بر سرزمین مقدس حجاز در چند قدمی نقطه پایان خود قرار دارد. یمن، با انقلاب اسلامی در حال وقوع از یکسو و کمانه کردن تروریست های اجاره ای که دلارهای آل سعود در پیدایش آن نقش اصلی را داشته است، از سوی دیگر، حکومت عربستان را به فروپاشی تهدید می کنند.

و... در این باره گفتنی است؛
1- یمن، سرزمینی کهن با سابقه ای درخشان در تاریخ اسلام است و تاکنون شخصیت های برجسته و نقش آفرینی از این سرزمین برخاسته اند. مالک اشتر نخعی سردار بزرگ سپاه امیرالمؤمنین علیه السلام، عمار یاسر که حضرت امیر(ع) بعد از شهادت ایشان نیز با تأسف «این العمار» می گفت و فقدان آن بزرگوار را ضایعه ای بزرگ می دانست، «اویس قرنی» که رسول خدا(ص) را نادیده، عاشق و شیفته بود و... از جمله بزرگان برخاسته از یمن بوده اند و گفتنی است که سید حسن نصرالله، رهبر مقتدر و هوشمند و حیات آفرین حزب الله لبنان نیز تبار یمنی دارد. مردم یمن به ایمان قوی، سخت کوشی، و فداکاری شهرت دارند و استقامت و از جان گذشتگی آنان در میدان های نبرد، زبانزد اعراب است. به عنوان مثال در تابستان 1383- 2004- در نخستین جنگی که میان الحوثی ها و ارتش مجهز عربستان که برای سرکوب آنان به یمن اعزام شده بود، اتفاق افتاد، 300تن از رزمندگان الحوثی، ارتش مجهز آل سعود را شکست داد، و وادار به عقب نشینی کردند. تعداد رزمندگان الحوثی در سال 1388- 2009- یعنی 5 سال بعد، به صدها هزار رسیده بود که امروزه با پیوستن سایر قبایل و جمعیت های یمن، جمعیتی میلیونی را تشکیل می دهند.

یمن در ضلع جنوبی عربستان و در موقعیت سوق الجیشی حساس و برجسته ای قرار دارد. این کشور، دارای دو ساحل استراتژیک است. ساحل غربی در کرانه دریای سرخ و ساحل جنوبی در دریای عرب. جمعیت یمن 25 میلیون نفر است که به تنهایی از تمامی کشورهای حاشیه خلیج فارس افزون تر است. از جمعیت 25 میلیونی یمن، بین 10 تا 11 میلیون آنها اهل تسنن و با مذهب شافعی هستند که به مکتب اهل بیت ارادت ویژه دارند و همواره از رژیم وهابی آل سعود نفرت داشته اند، شمار اندکی از اهل یمن، یهودی و مسیحی و بقیه که اکثریت مردم یمن را تشکیل می دهند، شیعه زیدی هستند که بسیاری از آنان به شیعه 12 امامی پیوسته و یا گرایش دارند. «الحوثی»ها در این طیف تعریف می شوند و امروز نه فقط تمامی زیدی های یمن، بلکه اکثریت قریب به اتفاق جمعیت شافعی نیز رهبری عبدالمالک الحوثی را پذیرفته اند. عبدالمالک الحوثی برادر حسین الحوثی، رهبر پیشین الحوثی هاست که در جنگ 2004-1383- با ارتش آل سعود به شهادت رسید. از ویژگی های امروز یمن که به ویژگی حزب الله لبنان شباهت فراوانی دارد، این که عبدالمالک الحوثی، با صداقت آمیخته به شجاعت و تدبیر خود توانسته است، قومیت های یمن را به یک «ملت» تبدیل کند.

به طوری که امروزه با جرأت می توان گفت مردم یمن به یک ملت یکپارچه با اعتقاد راسخ به تغییر دولت دست نشانده کنونی و برپایی یک دولت و حاکمیت مردمی- بخوانید اسلامی- تبدیل شده اند و حال و هوایی نظیر ماه های منتهی به انقلاب اسلامی در ایران را شکل داده اند. ملت یکپارچه ای که رهایی سرزمین یمن از سلطه غرب و حاکمان دست نشانده را به عنوان یک باور و تکلیف دینی دنبال می کنند و بارها نشان داده اند که تحت هیچ شرایطی حاضر به عقب نشینی از خواسته الهی خود نیستند.

یکی از ویژگی های انقلابیون یمن که آمریکا و رژیم دست نشانده آل سعود را به وحشت انداخته و نگرانی خود را از این ویژگی پنهان نمی کنند، دشمنی سرسختانه انقلابیون با وهابی ها و تکفیری هاست تا آنجا که مقابله با داعش و تکفیری ها یکی از شعارهای اصلی در تظاهرات و اجتماعات میلیونی آنهاست.

بدیهی است که حاکمیت مردم یمن بر سرزمین خود با توجه به ویژگی ها و باورهای نهادینه شده در آنها که به آن اشاره شد، نظام ژئوپلیتیک حاکم بر منطقه را به گونه ای جدی نه فقط دستخوش تغییر بلکه از اساس دگرگون می کند و در این میان رژیم آل سعود اولین رژیم دست نشانده منطقه است که تاوان دشمنی با ملت های مسلمان و مخصوصاً، خون های به ناحق ریخته شده مردان و زنان و کودکان مظلوم در سوریه، عراق و نیز، غزه را پس خواهد داد.

2- رژیم آل سعود با چالش جدی دیگری نیز روبروست و آن کمانه کردن اقدامات وحشیانه تروریست های اجاره ای داعش است که خود به شرح جداگانه ای نیاز دارد و در این وجیزه تنها می توان به این نکته اشاره کرد که رژیم سعودی از یک سو هزینه سنگین تأمین تسلیحاتی و تدارکاتی و مخارج جاری تروریست های اجاره ای داعش را برعهده گرفت و حتی تعداد فراوانی از محکومان به اعدام و حبس های طویل المدت را با این شرط که به تروریست های داعش بپیوندند، از زندان آزاد کرد و از سوی دیگر با این توهم که داعش در سوریه و سپس عراق به موفقیت هایی دست خواهد یافت، حمایت تسلیحاتی و مالی خود از تروریست های اجاره ای را نه فقط پنهان نکرد، بلکه با حضور در نشست های به اصطلاح دوستان سوریه و... بر این حمایت تأکید نیز ورزید. امروزه اما، تروریست های اجاره ای داعش علاوه بر شکست در سوریه، در عراق نیز زمین گیر شده و در حال قلع و قمع هستند.

نکته ای که در این میان قابل توجه است، آن که، تروریست های داعش، ملغمه ای از سه طیف هستند، سرکردگان که وابستگی آنها به مثلث غربی، عبری و عربی پنهان نیست گروه دوم را جنایتکاران حرفه ای تشکیل می دهند، این دو گروه می دانند که به مزدوری وارد ماجرا شده اند. اما طیف سوم، فریب خوردگانی هستند که با شستشوی مغزی و تبلیغات شبه دینی مفتی های وهابی به میدان فرستاده شده اند، کابوسی که امروزه برخی از کشورهای غربی و رژیم آل سعود را به وحشت انداخته است، واکنش همین طیف اخیر است. زیرا، آدرس و مشخصاتی که از «دشمن» به این طیف داده شده، دقیقاً با سردمداران و عوامل رژیم آل سعود انطباق دارد و سعودی ها از این وحشت دارند که طیف مورد اشاره بعد از ناکامی در مأموریت تحمیلی و خروج از چنبره فریبی که برای آنان ساخته شده بود، به سوی دشمنان واقعی بازگردند حرکت معکوسی که از هم اکنون نشانه های آن را می توان دید.

و بالاخره، آسیاب به نوبت می چرخد و حالا نوبت به آل سعود رسیده است.

جمهوری اسلامی:صهیونیست ها فقط زبان زور را میفهمند

«صهیونیست ها فقط زبان زور را میفهمند»عنوان سرمقاله روزنامه جمهوری اسلایم به قلم حسن خیاطی است که در آن می​خوانید؛آویگدور لیبرمن، وزیر امور خارجه رژیم صهیونیستی در مصاحبه دیروز خود با شبکه 10 تلویزیون این رژیم با خیالی آسوده اعلام کرد که گروه تروریستی تکفیری داعش تهدید نظامی مستقیمی علیه اسرائیل به شمار نمی رود. وی این سخن را در شرایطی به زبان آورده که نه تنها کشورهای خاورمیانه، بلکه کل جامعه جهانی از اقدامات این گروهک جنایتکار ابراز نگرانی می کنند و آن را تهدیدی برای جامعه بشریت به حساب می آورند. لابد با اتکا به همین آسودگی خیال است که رژیم صهیونیستی دور جدیدی از اشغال سرزمین های فلسطینی را آغاز کرده است.

آسودگی خیال مقامات رژیم صهیونیستی از داعش درحالی اعلام شده است که نخست وزیر اسرائیل هفته گذشته دستور مصادره 400 هکتار برابر با 400 دونم از زمین های کشاورزی فلسطینیان در جنوب قدس را صادر کرد و این اقدام را عکس العملی به کشته شدن سه شهروند صهیونیست پس از ربوده شدن آنها توسط افراد ناشناس دانست. رژیم اشغالگر صهیونیستی به همین بهانه، جنگ 51 روزه و خانمان براندازی را به مردم بی گناه غزه تحمیل کرد و در جریان آن بیش از 2000 فلسطینی را به خاک و خون کشید که نزدیک به 500 تن از این کشته شدگان را کودکان غزه و قریب به 90 درصد آنها را غیرنظامیان فلسطینی اعم از زن و مرد و پیر و جوان تشکیل می دهند. علاوه بر این، خسارات هنگفتی به ساکنان غزه تحمیل کرد که بنابه گفته مراجع بین المللی بازسازی این منطقه بیش از 20 سال به طول خواهد انجامید. زمین های مصادره شده 400 هکتاری که در جنوب قدس واقع شده اند، همجوار با شهرک صهیونیست نشین "غوش عتیسون" هستند و صاحبان اصلی این زمین ها کشاورزان فلسطینی می باشند که خود و آباء و اجدادشان ده ها سال در این زمین ها به غرس و پرورش درختان زیتون مشغول بوده اند و اکنون زمین هایشان با یک تصمیم غاصبانه به اشغال صهیونیست ها درآمده و صدها خانواده فلسطینی را از حقوق اولیه خود محروم نموده است.

رژیم صهیونیستی که در خلال تهاجم همه جانبه 51 روزه خود به غزه و ارتکاب جنایات جنگی فراوان در کنف حمایت ها و سکوت مجامع و قدرت های جهانی علی الخصوص مقامات دولت های آمریکایی و اروپایی نتوانست به اهداف خود دست یابد، اکنون تصور کرده با روی آوردن مجدد به اشغال و مصادره زمین های فلسطینی می تواند خسارت 3 میلیارد دلاری ناشی از جنگ غزه را جبران نماید. این اقدام وقیحانه صهیونیست ها هر چند با انتقادات گسترده ای مواجه شده و در میان انتقاد کنندگان از رژیم صهیونیستی مقامات دولت های غربی مانند آمریکا، انگلیس، فرانسه و حتی دبیرکل سازمان ملل نیز وجود دارند، اما کارنامه و سابقه تاریکی که این مقامات در رابطه با حمایت از انواع و اقسام جنایت ها و اشغالگری های اسرائیل از خود بر جای گذاشته اند، نشان داده است که موضع گیری های به ظاهر دمکرات مآبانه و حقوق بشری آنها هیچ تضمین اجرایی و حقوقی در پی ندارد و اینگونه موضع گیریها تنها برای حفظ وجهه صورت می گیرد والا کیست که نداند تمامی اقدامات اشغالگرانه و جنایتکارانه اسرائیل در سایه حمایت های سیاسی، مالی، نظامی و اقتصادی آنها صورت می گیرد و آنها هستند که تاکنون بقای این رژیم خونخوار و اشغالگر را تضمین کرده اند.

بازگشت مجدد اسرائیل به اشغالگری و همچنین آغاز دور جدیدی از بازداشت فلسطینیان در کرانه باختری و نوار غزه آن هم تنها چند روز پس از برقراری آتش بس، نشان داد که خوی تجاوزگری از این رژیم هرگز رخت برنبسته و این رژیم اساساً زبان گفتگو را نمی فهمد و تنها زبانی که با آن آشناست، زبان گلوله و تفنگ و مقاومت است. در این زمینه، نتایج نظرسنجی پایگاه اینترنتی "مرکز سیاست و نظرسنجی فلسطین" قابل تأمل است. نتایج این نظرسنجی نشان داده است 86 درصد فلسطینی ها بر این باورند که اگر محاصره غزه پایان نیابد، از پرتاب راکت به سوی اشغالگران حمایت می کنند. علاوه بر این 94 درصد از شرکت کنندگان در این نظرسنجی از عملکرد حماس در رویارویی با اشغالگران صهیونیستی خرسند بوده اند و 72 درصد از آنها از مجهز شدن کرانه باختری به سلاح استقبال می کنند. از دیگر نتایج قابل تأمل این نظرسنجی افزایش بی سابقه محبوبیت رهبران مقاومت در نوار غزه و کرانه باختری پس از جنگ 51 روزه است بطوری که پایگاه خبری "972+" گزارش داده این میزان استقبال از مبارزه مسلحانه در کرانه باختری و همچنین حمایت از گروه های مقاومت نظیر حماس و جهاد اسلامی بالاترین میزان در تاریخ نظرسنجی های صورت گرفته، بوده است.

نتایج اینگونه نظرسنجی هاست که اکنون مقامات تشکیلات خودگردان فلسطین را به دست و پا انداخته تا تلاش های بی وقفه خود در احیای مذاکرات سازش با اسرائیل را سرعت ببخشند و طرح جدیدی را به سران کشورهای عربی ارائه نمایند که پس از تأیید آنها برای موافقت مقامات آمریکایی ارسال شود، بلکه پس از 9 ماه مذاکرات و تعیین مرزهای فلسطین در طول 3 ماه بتوانند اسرائیل را مجبور به عقب نشینی در مدت 3 سال به مرزهای 1326 نمایند!

اما از بخت بد آنان، ارائه این طرح همزمان با صدور دستور مصادره 400 هکتار از زمین های فلسطینیان توسط رژیم صهیونیستی شد و این تجاوزگری جدید بار دیگر نشان داد که اشغالگران هیچ اعتنائی به پیمانها، قوانین و مقررات بین المللی و همچنین توافقات سیاسی صورت گرفته نمی کنند.

و از هم اکنون پیداست که رویه مقامات تشکیلات خودگردان فلسطین همانگونه که پیش از این نیز به نتیجه مورد نظر دست نیافته بود، از این پس نیز نتیجه ای در پی نخواهد داشت. آنان باید از گروه های مقاومت نظیر حماس و جهاد اسلامی بیاموزند که تنها راه آزادسازی سرزمین های اشغالی از چنگال صهیونیست ها "مقاومت" است و رژیم اسرائیل تنها زبان زور می فهمد و اصرار بر تداوم رویه ای که در پیش گرفته اند به مصادره بیشتری از زمین های فلسطینی خواهد انجامید.

رسالت:اقتصاد اسلامی

«اقتصاد اسلامی»عنوان سرمقاله روزنامه رسالت به قلم محمدکاظم انبارلویی است که در آن می​خوانید؛آیت الله موسوی بجنوردی از اعضای برجسته مجمع روحانیون مبارز و از فقهای مطرح می باشند و مدتی هم به عنوان عضو موثر شورای عالی قضائی در جمهوری اسلامی خدمت کرده اند. ایشان در همایش بانکداری اسلامی فرموده اند: "ما چیزی به عنوان اقتصاد اسلامی نداریم چرا که تعریف اقتصاد، تدبیر در انتخاب است. مثل این است که ما بگوییم شیمی اسلامی یا شیمی سوسیالیستی."(1) نمی دانم این نظر را آقای بجنوردی از چه منظری مطرح فرموده اند؟ آیا از لحاظ فقهی به این نتیجه رسیده اند که اسلام دیدگاه اقتصادی ندارد یا به تعبیر خودشان "اقتصاد اسلامی نداریم"؟ یا از منظر یک فیلسوف از باب هستی شناسی به آن پرداخته و به این نتیجه رسیده اند که مفروضات فلسفی یک اقتصاددان و عالم علم اقتصاد ربطی به یافته های علمی او ندارد؟ یا به عنوان یک اقتصاددان به این امر مهم تفوه فرموده اند؟

بنده نمی خواهم از این منظر هم وارد شوم که در تعاریف مربوط به علم اقتصاد، تعریف آقای بجنوردی چه جایگاهی دارد. و حتی نمی خواهم بگویم معارف پیشینی یک دانشمند در حوزه علم اقتصاد و علم شیمی در شناخت این دو علم نسبت به انسان و طبیعت چه آثاری در دستاوردهای علمی آنان دارد و نتیجه آن به صورت اقتصاد سوسیالیستی، اقتصاد کاپیتالیستی و یا اقتصاد اسلامی چه تفاوت هایی ممکن است داشته باشد.

پیش از انقلاب وقتی از علما سئوال می کردند که اقتصاد اسلامی چیست؟ در یک کلمه می گفتند: اقتصاد اسلامی نه سوسیالیستی است نه سرمایه داری. البته آثار خوبی هم از نمادها و نمودها و مبانی اقتصاد اسلامی به بازار اندیشه روانه می کردند و شاید برجسته ترین آن "اقتصادنا" شهید آیت الله صدر بود. اما پس از انقلاب ما به این سئوال دقیق پاسخ دادیم. نه تنها به این سئوال بلکه به سئوالات کلیدی دیگر در باب حکومت اسلامی چیست؟ حقوق ملت کدام است؟ قوای کشور را چگونه می خواهیم اداره کنیم؟ شیوه حکومت د اری ما چطوری است؟ دستگاه قضائی ما چگونه تعریف می شود؟ مبانی سیاست خارجی ما چیست؟ و ده ها سئوال کلیدی دیگر.

چرا برخی فراموش می کنند اولین کاری که در جمهوری اسلامی پس از رفراندوم تعیین نوع حکومت صورت گرفت، تشکیل مجلس خبرگان قانون اساسی بود. عده ای از برجستگان علمی و فقهی کشور و رجال سیاسی و مذهبی با رای مردم انتخاب شدند و با هدایت های الهی و رهنمودهای امام خمینی(ره) بنیانگذار جمهوری اسلامی به این سئوالات، پاسخ های دقیق دادند.

در مقدمه قانون اساسی به موضوع "اقتصاد اسلامی" و برنامه های اقتصادی اسلام اشاره شده است. از 14 فصل قانون اساسی یک فصل به « اقتصاد و امور مالی» اختصاص دارد. در فصل چهارم قانون اساسی در 12 اصل، خطوط کلی "تدبیر" جمهوری اسلامی و "انتخاب" جهت گیری ما در اقتصاد به خوبی تبیین شده است.

اگر آقای موسوی بجنوردی به همین تعریف خود در باب اقتصاد که فرمودند: "اقتصاد یعنی تدبیر در انتخاب" پایبند می بودند این حرف را نمی زدند که: "ما چیزی به عنوان اقتصاد اسلامی نداریم." در بند 12 اصل سوم قانون اساسی آمده است: "دولت جمهوری اسلامی موظف به پی ریزی اقتصاد صحیح و عادلانه بر طبق ضوابط اسلامی جهت ایجاد رفاه و رفع فقر و برطرف ساختن هر نوع محرومیت در زمینه های تغذیه و مسکن و کار و بهداشت و تعمیم بیمه شده است."

مبتنی بر این وظیفه کلیدی در 9 بند اصل 43 خطوط کلی برنامه ریزی دولت اسلامی به خوبی تبیین شده است. در اصول 44 و 45 به موضوع مهم مالکیت در جمهوری اسلامی و حدود و ثغور آن اشاره و تامین منابع برای این هدف گذاری ها به خوبی روشن شده است.

حتی خطوط کلی بودجه ریزی و بودجه بندی و نحوه حسابرسی و حسابدهی بعد از آن معلوم شده است و فراتر از آن براساس بند یک اصل یکصدودهم قانون اساسی سیاست های کلی نظام جمهوری اسلامی از سوی رهبر معظم انقلاب در خصوص اجرایی کردن اقتصاد اسلامی اعلام شده است. پس ما در این زمینه چیزی کم در ترسیم خطوط کلی اقتصاد اسلامی در قانون اساسی نداشتیم. اما سئوالی که مطرح است، این است که اگر اقتصاد اسلامی داریم، خطوط کلی آن را مشخص کردیم و خطوط جزئی آن را در برنامه چشم انداز 20 ساله و برنامه پنج ساله و مدل ریاضی آن را در بودجه های سنواتی مشخص کردیم، چرا به نتیجه نرسیدیم و ناکارآمدی اقتصادی، تورم، گرانی و بحران اشتغال گریبانگیر اقتصاد ماست؟ پاسخ آن مشخص است؛ اغلب دولت های پس از انقلاب در فهم اینکه اقتصاد چیست و نوع اسلامی آن کدام است دچار گنگی و گیجی و ابهام بودند و خطوط قانون اساسی در ترسیم اقتصاد اسلامی را قبول نداشتند و به آن عمل نکردند. در پیش فرض های حاکم بر علم اقتصاد گاهی دچار چپ روی و گاهی راست روی شدند و به کژراهه های لیبرالیسم و سوسیالیسم افتادند.

هنوز برخی باور ندارند اسلام در مورد اقتصاد حرف دارد، قانون اساسی ما حرف دارد، قوانین کشور در این باره چیزی کم ندارند. لذا هم در تنظیم برنامه و هم در تدوین بودجه از ممشای قانون اساسی و قوانین مادر حاکم بر اقتصاد عدول می کنند و بالاتر از آن در اجرای همین برنامه و بودجه مصوب دچار خبط و خطا هستند. گزارش تفریغ بودجه هر سال این حقیقت تلخ را واتاب می دهد اما کسی حاضر نیست این حقیقت تلخ را ببیند و باور کند.

راهکار نیل به کارآمدی اقتصادی، رونق تولید، اشتغال مولد، اقتصاد مقاومتی، رفاه و فراوانی توام با برکات الهی، بازگشت به "اقتصاد اسلامی" یعنی اجرایی کردن فصل چهارم قانون اساسی با 12 اصل کلیدی است.

اقتصاد اسلامی یعنی بازگشت به اجرایی کردن برنامه و اجرای درست بودجه سالیانه با رصد تفریغ بودجه هر سال.

اقتصاد اسلامی یعنی مدیریت منابع پولی و مالی و نجات آنها از چرخه ربا در اقتصاد کشور و تعیین جایگاه بانک ها در رونق تولید و ممانعت از بنگاهداری و بازگشت به بانکداری اسلامی.

اینکه همه یافته های علمی در مورد اقتصاد اسلامی را منکر شویم و ادعا کنیم "چیزی به عنوان اقتصاد اسلامی نداریم"، با انصاف و تواضع علمی نمی خواند.

سخن آخر اینکه در مقدمه قانون اساسی واژه "اقتصاد اسلامی" آمده است. در فصل اول بند 12 آمده است که پی ریزی اقتصادی صحیح و عادلانه در جمهوری اسلامی باید بر طبق ضوابط اسلامی باشد. همچنین کلیه قوانین مالی و اقتصادی باید براساس موازین اسلامی باشد و در اصل 44 فصل چهارم آمده است اگر مالکیت در بخش دولتی، تعاونی و خصوصی از محدوده قوانین اسلامی خارج نشود مورد حمایت جمهوری اسلامی است. سئوال بنده از حضرت آیت الله بجنوردی این است که اگر در اسلام اقتصاد اسلامی نداریم، اگر در اسلام احکام و موازینی نداریم که ناظر به موضوع اقتصاد باشد چطور حداقل 50 فقیه برجسته گرد هم آمده در خبرگان قانون اساسی در آغازین روزهای انقلاب این واژگان را در اصلی ترین اصول قانون اساسی گنجاندند. برخی از فقهای حاضر در مجلس خبرگان قانون اساسی در حد مرجعیت بودند. چطور اینها متوجه نشدند ما در اسلام اقتصاد اسلامی نداریم اما جناب آقای موسوی بجنوردی متوجه این کشف بزرگ شده اند که "چیزی به عنوان اقتصاد اسلامی وجود ندارد".

پی نوشت:

1- خبرگزاری فارس، 10/6/93

قدس:ضعف تربیتی؛ عامل بد اخلاقی های دنیای فناوری

«ضعف تربیتی؛ عامل بد اخلاقی های دنیای فناوری»عنوان یادداشت روز روزنامه قدس به قلم دکتر لیلا فلاحتی است که در آن می​خوانید؛درهر جامعه ای مسایل و زمینه های مختلفی وجود دارد که می تواند اخلاق فردی و عمومی را تقویت کرده و یا به مخاطره اندازد. امکاناتی که اغلب در ذات خود ماهیتی خنثی دارند، اما نوع بهره برداری از آنها می تواند نتیجه اخلاقی و رفتاری خاصی را بوجود آورد. از این رو سلامت اخلاقی نیز مقوله ای است که تحت تأثیر عوامل مختلف تغییر می کند ونمی توان آن را صرفاً به مورد بخصوصی نسبت داد.

به نظر نگارنده، تحلیل تک بعدی مسایل اخلاقی و تربیتی اشتباه است و ما هنگام بروز مسایل و مشکلات رفتاری پیش از آن که به سوی اسباب و امکانات برویم، باید جامعه انسانی را تربیت کنیم و مردم را از نحوه درست استفاده از ابزارها و وسایل آگاه سازیم، زیرا نمی توان جلوی فناوری و تکنولوژی ها را گرفت. در واقع اصل بیانی این است که افراد جامعه نباید از نظر شخصیتی آنقدر ضعیف باشند که فناوری بتواند سلامت اخلاقی شان را به خطر بیندازد .

و این در حالی است که طی این سالها ما برخورد مناسبی با فناوری های نوظهور نداشته ایم و مسؤولان در بر خورد با امکانات جدید همواره سراغ زیر ساختهای فنی ،ارتباطی و کنترلی رفته اند، در صورتی که باید به زیر ساختهای تربیتی و اخلاقی افراد جامعه بیشتر توجه می کردند تا مردم با هر مسأله ای سلامت اخلاقیشان به خطر نیفتد.

اما مسأله این روزها بحث «G3» یا نسل سوم تکنو لوژی ارتباطی است که موافقان و مخالفان زیادی دارد، اما به نظر نگارنده، باید در این زمینه کلیت موضوع را مورد نظر قرار داد و بیش از آن که تکنولوژی را مقصر این ماجرا تلقی کنیم، لازم است تا افراد بویژه جوانان بیاموزند مسؤولیت کارها و انتخابهایشان را بر عهده بگیرند. در واقع همان چیزی که در دین ما با عنوان تسلط نفس اماره بر نفس مطمئنه وجود دارد، از نظر علمی هم مطرح است، یعنی باید آموزشهای خاصی به افراد جامعه بدهیم تا بتوانند عزت نفسشان را بالا ببرند و توان کنترل خواسته هایشان را بدست بیاورند تا در مواجهه با هر امکان و ابزاری، دچار انحراف نشده و مشکل اخلاقی پیدا نکنند.

از سویی دیگر ما افرادی را در جامعه داریم که از نظر اخلاقی، سست عنصر و ضعیف هستند و ممکن است هر زمانی به راحتی اخلاق را زیر پا گذارند. این گونه افراد راه های مختلفی را برای ایجاد مزاحمت، پرخاشگری، آزار دادن دیگران و یا رعایت کردن حقوق و اصول آداب و معاشرت در پیش می گیرند. حال اگر این افراد از ماهواره نیز استفاده می کنند، باید اذعان کرد که این گونه تکنولوژی ها با برنامه هایشان زیر پا گذاشتن اخلاقیات را تسهیل می کنند، اما نباید از یاد ببریم که ابزاری مثل ماهواره عامل اصلی نیست. به عبارت دیگر ما نباید بیندیشیم که چنین افرادی طبیعی هستند و این تکنولوژی است که آنان را دچار انحرافات می کند .

با وجود همه اینها، ما طی چند دهه گذشته بیشتر از روشهای حذفی استفاده کرده و به دنبال ایجاد قوانین و ساختار و سازمان و مقابله با فناوری بوده ایم و متأسفانه ازآگاه سازی افراد جامعه غفلت کرده ایم. زیرا بر این باور بوده ایم که با حذف، سانسور و دور کردن می توانیم مسایل را حل کنیم، در حالی که می دانیم هر چقدر محدودیتها را بیشتر کنیم، نتیجه عکس می گیریم و با این روشها نمی توان مفاهیم اخلاقی را در جامعه گسترش داد .

بر رسی های انجام شده نشان داده، در پیش گرفتن سیاستهای حذفی سبب می شود زیر پا گذاشتن اخلاقیات در جامعه سیر صعودی داشته باشد، بنابراین باید بیشتر بر پرورش شخصیت افراد سرمایه گذاری کنیم و افراد جامعه را آن گونه تربیت کرده وآموزش دهیم تا مطلع و آگاه پرورش یابند.

ما امروزه در جامعه افراد صاحب فن و تحصیلکردگان و نخبگان زیادی داریم که سرمایه های انسانی کشور محسوب می شوند، اما از سرمایه های شخصیتی غافل مانده ایم. به نظر من، امروزه جامعه ما نیازمند سرمایه گذاری شخصیتی است، زیرا این مسأله عامل مهمی در ارتقای اخلاق فردی و اجتماعی محسوب می شود.

سیاست روز:پیام های یک نشست

«پیام های یک نشست»عنوان یادداشت روز روزنامه سیاست روز به قلم علی تتماج است که در آن می​خوانید؛نشست دو روزه سران ناتو دیروز در ولز پایان یافت. این نشست با حضور سران ۲۸ کشور عضو و برخی کشورهای اروپایی متمایل به ناتو در حالی برگزار شد که از اهداف اصلی آن تصمیم گیری برای تامین بودجه ناتو برای عملیات های ویژه در قالب یگان واکنش سریع، مقابله با تروریسم با محوریت داعش، مقابله با روسیه در چارچوب حمایت از اوکراین محور این نشست عنوان شده بود. هر چند بزرگان ناتو از جمله آمریکا تلاش کردند تا این نشست را با موفقیت عنوان نمایند اما بررسی آنچه از درون و بیرون این نشست گذشت حقایق دیگری را آشکار می سازد.

نخست آنکه هر چند که حاضران در این نشست در باب حمایت از اوکراین دارای اتفاق نظر بودند اما اجماعی برای مقابله با روسیه ایجاد نشد و برخی از اعضا رسما با طرح تحریم های بیشتر و تهدید روسیه مخالفت کردند. فضای درونی اجلاس بیانگر آن است که ناتو دیگر نمی تواند ادعای اتحادی واحد را سر دهد و عملا در مسیر جدایی پیش می رود. بسیاری از اعضا به این نتیجه رسیده اند که این اتحاد نمی تواند.

منافع آنها را تامین نماید و گزینه دوری از آن بهترین راهبرد می باشد هر چند که برای حفظ ظاهر از همگرایی درونی سخن می گویند. بسیاری از اعضای ناتو این درس را از جنگ افغانستان گرفته اند که ناتو صرفا نابود کننده منابع اقتصادی و تخریب کننده جایگاه جهانی آنان است چنانکه اکنون افکار عمومی جهان تمام ناتو را محور بحران ها و کشتارهای جهان می داند حال آنکه محور این جنایات آمریکا، انگلیس، فرانسه و آلمان می باشند.

دوم نوع واکنش مردم اروپا به نشست ناتو است. برگزاری تظاهرات علیه ناتو در بسیاری از کشورهای اروپایی از جمله آلمان و انگلیس بیانگر این حقیقت است که افکار عمومی ناتو را دیگر ناجی امنیت خود نمی داند و آن را صرفا بهانه ای برای غارت منابع مالی و انسانی خود توسط آمریکا می داند. ناتو زمانی با نام ناجی بشریت بودن سعی داشت تا به عنوان پلیس جهان ایفای نقش نماید حال آنکه اکنون ملت ها به رویارویی با ناتو پرداخته و بر انحلال آن تاکید دارند.

به هر تقدیر می توان گفت نشست دیروز سران ناتو هر چند در برخی مسائل نظیر ایجاد نیروی واکنش سریع و نیز مبارزه با تروریسم روی کاغذ توافقاتی داشته اند اما در عمل می توان گفت که چنین توافقاتی صورت نگرفته و ناتو گرفتار چالش های درونی بسیاری است که تکرار سرنوشت پیمان ورشو را برای ناتو در اذهان تداعی کرده است هر چند که سران ناتو برای حفظ آبروی جهانی خود ادعای وحدتی سراسری را سر داده و از پذیرش حقایق موجود خودداری می کنند.

وطن امروز:تروای سایبری دشمن

«تروای سایبری دشمن»عنوان سرمقاله روزنامه وطن امروز به قلم رضا ملک زاده است که در آن می​خوانید؛ نوع آرایش تشکیلاتی برخی احزاب و گروه های وامدار فتنه سبز و رصد تحرکات جهانی نشان از آن دارد که برنامه یک اغتشاش همه جانبه جدید با هدف برهم زدن آرامش و امنیت کشور به عنوان پلان B نقشه «سازش با آمریکا و اسرائیل» وجود دارد. از تلاش افراطیون بهایی، منافق، سلطنت طلب و احزاب منحله ای همچون جبهه مشارکت و مجاهدین انقلاب برای یارگیری مجدد از نسل جدید دانشگاهی و تصرف گلوگاه های آرامش در مراکز آموزش عالی گرفته تا تحرکات سریع فتنه گران در حوزه های شهری و تست روانی مردم با گروگانگیری معیشت در حوزه اقتصاد با انگیزه کارشکنی در برنامه های دولت!

چینش نیروها و تلاش برای بازسازی آرایش درونی اغتشاشگران بدون تغییر عقبه فکری، هر متفکر متخصصی را متوجه همان اتاق فکر قدیمی «فتنه 88» می کند. صدالبته که مدیران فتنه آمریکایی- اسرائیلی 88 میان مسؤولان جمهوری اسلامی از احمدی نژاد گرفته تا روحانی تفاوتی قائل نیستند. مروری کوتاه بر رفتارهای آمریکا در عرصه سیاست خارجی در مواجهه با نرمش سیاسی– گفتمانی بروز یافته در عملکرد وزارت امور خارجه دولت حسن روحانی خود دلیلی واضح بر این مدعاست.

تا اینجای کار برخلاف آنچه برخی دولتمردان دولت یازدهم می اندیشیدند «کدخدا» نه تنها تفاوتی میان گفتمان «اعتدال» و سیاست دولت های قبلی قائل نشده بلکه با بی اعتنایی عمدی به تلاش دستگاه دیپلماسی دولت جدید عملا بسیار گستاخ تر از گذشته خلف وعده می کند! با احتساب همه این موارد دیر یا زود دولت روحانی ناچار خواهد شد برای صیانت از آبرو و حیثیت خود نیز که شده به سیاست غلط «اعتمادسازی یکجانبه» پایان دهد و دست بر زانوی پتانسیل های ملی گذارد و مسیر تبدیل ایران به ابرقدرتی جهانی را مجددا با سرعتی قابل قبول در پیش گیرد.

بسیار بعید است با ادامه پایمردی منطقی دستگاه دیپلماسی کشور بر حقوق و منافع ملی، آمریکا با دولت یازدهم رفتاری بهتر از یک سال اخیر داشته باشد اما آیا دولت متوجه تحرکات واضح فتنه گران کمین کرده در اطرافش برای مدیریت ایام شکست نقشه سازش با آمریکا و اغتشاش سیاسی- اقتصادی در کشور هست؟ بستر مدیریتی چنین اغتشاشی کجاست؟ دلایل بسیار زیادی وجود دارد که نشان می دهد بستر مدیریتی نقشه های آینده آمریکا و چند کشور ابرقدرت جهانی، «فضای سایبر» خواهد بود. امروز در شرایطی قرار داریم که سرعت انتشار اخبار در فضای برخی شبکه های اجتماعی- موبایلی از خبرگزاری های جهانی و ملی نیز فزونی یافته است. نرم افزارهای ساده اما بی رقیبی همچون وایبر با ماهیت اسرائیلی «نبض اخبار» در کشورمان را در دست گرفته اند. اتفاقا تست زنی فضای اجتماعی کشور هم اکنون توسط مدیران این فضا در حال انجام است.

به طور مثال امروز همگی می دانیم ابزار پیشروی داعش در منطقه بیش از آنکه «نظامی» باشد «روانی» است. جنگ تمام عیار مبتنی بر بستر عملیات روانی داعش کمی پیش از این در کشور خودمان، ایران، با همین اپلیکیشن های ساده تلفن همراه تست زده شد. تصویر تکان دهنده جنازه چند سرباز ایرانی که چند سال پیش در درگیری با اشرار در منطقه سراوان به شهادت رسیده بودند، به عنوان جنایت داعش در منطقه غرب کشور جا زده شد. به علت عدم تامین زیرساخت های لازم امنیتی- تکنولوژیک و عدم تسلط دولت بر فضای گسترده خبری کشور در نرم افزارهای تلفن همراه، اکثر قریب به اتفاق مخاطبین ایرانی این بلوف روانی را باور کردند.

اینکه در شهرهای مرزی کشور پس از این مانور قدرتمندانه روانی بر مردم چه گذشت را احتمالا فقط خدا می داند و لاغیر! تقریبا 48 ساعت به طول انجامید تا برخی مدیران رسانه های خودمان از بی اساس بودن این تصاویر پرده برداشتند اما دولت جمهوری اسلامی به عنوان مدیر واحد و قدر قدرت جامعه ایرانی شاید حتی متوجه تاثیر چنین تست زنی و اعمال قدرتی در فضای حاکمیتی خود نشد! این همان واقعیت خطرناکی است که در تمام شماره های پیشین تحت عنوان نقشه «اشغال سایبری ایران» به توضیح آن پرداختیم.

در شرایطی که حتی تصور تعدی به مرزهای ایران توسط وحوش داعش یا تروریست های صهیونیست با واکنش سهمگین جان برکفان ارتشی، سپاهی و بسیجی ایرانی مواجه خواهد شد «نقض حاکمیت ایران» در فضای مجازی به صورت مکرر در حال انجام است و متاسفانه شاهد هستیم تعبیه این شاهراه تروایی نیز در خود دولت و توسط شخص وزیر ارتباطات صورت گرفته است! بخش اعظم هولناک بودن اشغال سایبری ایران در همین بی اخطاری است که هم اکنون شاهدش هستیم. از ملزومات ساماندهی اغتشاش در یک کشور مدیریت فضای خبری داخلی است. اگر کودتای 28مرداد حاصل مدیریت تیمی بی بی سی و شعبان بی مخ بود، می توان به فضایی اندیشید که همکاری مشترک وایبر و داعش یا فتنه گران و واتس آپ به تولید پیامک های کذب درون شبکه ای در بستر 3G و 4G به عنوان شاهراه ارتباطی جدید کشور بینجامد.

فراموش نکنیم اصل شایعه کذب «تقلب در انتخابات» در بستر ساده ای مثل پیامک موبایلی ساماندهی شد و مدیریت این فضا بنا بر مانور قدرت وزیر وقت خارجه آمریکا، هیلاری کلینتون در دست شبکه های اجتماعی چون توئیتر و فیس بوک بود که به علت بی علاقگی و کم کاری عمدی مدیران وزارت ارتباطات هنوز به واسطه عدم قانونگذاری منجر به امضای تعهدنامه و قراردادهای داخلی الزام آور در حوزه قوانین حاکمیتی جمهوری اسلامی نشده است. این در شرایطی است که دولت های چین، ترکیه و بسیاری از کشورهای دیگر به واسطه امضای تعهدنامه های الزام آور، فعالیت چنین شبکه هایی را ملزم به پیروی از قوانین حاکمیتی داخلی خود کرده اند. قطعا تقابل با تکنولوژی جدید و ایجاد انحصار اجتماعی در جهان ارتباطات مدنظر هیچ متخصصی نیست.

تاکنون مراجع عظام تقلید، متخصصان و نهادهای بالادستی مشرف به چنین فضای بی قانون و بی مرزی، بارها راهکارهای غلبه بر مخاطرات سایبری را به مجموعه وزارت ارتباطات و شخص رئیس جمهور محترم یادآور شده اند. تامین زیرساخت های ملی، بسترسازی در فضای مجازی، تهیه نرم افزارهای بومی، انعقاد معاهدات چندجانبه میان غول های سایبری و ایران و از همه مهم تر، نظام مند کردن محیط مجازی کشور به واسطه تامین ملزومات برتری تکنولوژیک و قانونی در این فضا به جای افتتاح بی ضابطه و بی پشتوانه عرصه های جدید تکنولوژی ارتباطی با قابلیت نقض حداکثری فضای حاکمیتی کشور با تعجیل غیرقابل توجیه، از وظایف هر دولت متعهدی است که صیانت از مرزهای اجتماعی، سیاسی و اقتصادی کشور را بر خود فرض می داند. در غیر این صورت باید به انگیزه های درونی مدیران وزارت ارتباطات و برخی دولتی ها شک کرد. اکنون سوال اساسی این است که آیا ما با ژنرال های سایبری دشمن در اندرونی خصوصی قلعه های حاکمیتی مان می جنگیم؟

شرق:جدی بگیرید

«جدی بگیرید»عنوان سرمقاله روزنامه شرق به قلم مینو محرز است که در آن می​خوانید؛بیش از 30سال از جهانگیرشدن «ایدز» در جهان می گذرد و امروزه در کشورهای غربی این بیماری تقریبا کنترل شده است. علت کنترل آن در غرب اطلاع رسانی مستمر از طریق رسانه ها بوده است. از بدو جهانگیرشدن، «ایدز»، این بیماری در ایران هم شیوع پیدا کرد. در ابتدا شیوعش با سیر خیلی کند و ابتدایی همراه بود؛ اما در سال های بعد روند بیماری به علت اعتیاد تزریقی و استفاده از سرنگ مشترک میان معتادان افزایش پیدا کرد، ولی با انجام برنامه کاهش آسیب، بیماری در سوءمصرف کنندگان موادمخدر و معتادان تزریقی کاهش یافت.

اما متاسفانه در دوسال اخیر تماس جنسی، تبدیل به راه غالب انتقال بیماری و ابتلا به آن شده است. سن متوسط ابتلا به «ایدز» از طریق تماس جنسی 25 تا 30سال است. از آنجایی که این بیماری تا سال ها هیچ علامت بالینی ای ندارد، بنابراین همیشه در تماس های جنسی رعایت پیشگیری از طریق تماس جنسی محافظت شده لازم است. متاسفانه به علت عدم آگاهی جوانان، این بیماری از طریق تماس جنسی به سرعت رو به افزایش است. توصیه به آموزش مداوم و شفاف به مردم و جوانان و آموزش مهارت های زندگی به دانش آموزان در طول دوران تحصیل از مهم ترین وظایف رسانه هاست.

من به دلیل شغل خود، شاهد مراجعه بسیار زیاد جوانان مبتلا به «اچ آی وی» در اثر تماس حفاظت نشده جنسی هستم و روزبه روز این مراجعات افزایش می یابد. علت ابتلای جوانان، عدم اطلاع از بیماری و نداشتن مهارت کافی برای حفظ خود از آسیب های اجتماعی است. عدم آموزش و سکوت، پاک کردن صورت مساله است. باید قبول کرد تماس جنسی محافظت نشده وجود دارد و مطالعات، این را تایید می کند. باید به فکر آموزش و افزایش مهارت های زندگی جوانان باشیم.

مردم سالاری:جنگ 50 روزه و به زانو در آمدن نماد قدرت غرب

«جنگ 50 روزه و به زانو در آمدن نماد قدرت غرب»عنوان سرمقاله روزنامه مردم سالاری به قلم کرم محمدی است که در آن می​خوانید؛ سرزمین فلسطین و به ویژه باریکه غزه طی بیش از شصت سال گذشته درگیری ها و جنگ های متعددی را شاهد بوده و هر یک از آنها نیز ویژگی خاص به خود را داشته اند. نبرد 50 روزه سال 1393 را می توان یکی از خبرسازترین این جنگ ها نام نهاد. شهادت بیش از دو هزار فلسطینی که اکثریت قریب به اتفاق آنها را غیرنظامیان و مخصوصا کودکان تشکیل می دادند، مجروحیت بیش از ده هزار زن و مرد غیرنظامی، ویرانی زیرساخت های غزه، سکوت توام با رضایت مدعیان دفاع از حقوق بشر در برابر این هفته جنایت، پخش مستقیم صحنه های جنایت رژیم صهیونیستی و خروش ملل مختلف جهان علیه این همه قساوت و بی رحمی از یک طرف و مقاومت جانانه رزمندگان، روحیه عالی مردم، حملات موشکی پی درپی تا عمق سرزمین های اشغالی و... از شاخصه های این نبرد بود.

پس از پنجاه روز و فراز و فرودهای مختلف، سرانجام آتش بس برقرار گردید. برخی ها رژیم صهیونیستی را برنده جنگ پنجاه روزه اخیر می دانند. اینان قدرت تخریب سلاح های نیروهای اشغالگر، وسعت ویرانی ها و خسارات وارده بر غزه، تعداد مجروحین و شهدای فلسطینی از یک طرف و از طرف دیگر آسیب پذیری کمتر صهیونیست ها را به عنوان دلیل مطرح می نمایند.

به باور نگارنده، کشتار بیشتر و تحمیل خسارات افزون تر نمی تواند محک و شاخص قابل قبولی در این زمینه محسوب گردد. باید اهداف متجاوز را بررسی و میزان تحقق آن را بعد از خاتمه جنگ برآورد نمود. سران سیاسی و فرماندهان نظامی صهیونیست در خلال پنجاه روز حملات بی وقفه به نوار غزه بارها تاکید نمودند که هدف آنها از این حملات تخریب تونل های حفر شده بین نوار غزه و کشور مصر و همچنین خلع سلاح مقاومت اسلامی است. علاوه بر این دو مورد، صهیونیست ها مکررا بر تداوم محاصره همه جانبه غزه نیز تاکید نموده و آن را خط قرمز قلمداد می کردند.

بلافاصله بعد از هر آتش بسی ده ها هزار زن و مرد و پیر و جوان فلسطینی در نوار غزه به خیابان ها می آمدند با در دست داشتن پرچم و نمادهای مقاومت، به حمایت از رزمندگان خود می پرداختند. فلسطینی ها بعد از پنجاه روز تحمل حملات هوایی و زمینی و دریایی، نشان دادند که از اراده لازم برای مقابله با نیروهای اشغالگر برخوردار بوده و در راه هدف خود که همانا مبارزه با ظلم و ستم و بیدادگری و توسعه طلبی است، جان خویش را بر کف گرفته اند. زمانی که پدران و مادران فرزند از دست داده و فرزندان یتیم شده در جریان جنگ اخیر فریاد برمی آوردند که همه حامی مقاومت هستیم و شهادت را افتخار می دانستند، به یاد جمله معروف حضرت امام خمینی(ره) افتادم که می فرمود: ملتی که شهادت دارد اسارت ندارد»

در پایان جنگ، مقاومت اسلامی فلسطین نه تنها خلع سلاح نگردید، بلکه مجهزتر از گذشته آماده دفاع می باشد. از طرف دیگر تونل ها همچنان پابرجا باقی مانده و موضوع برطرف نمودن بخشی از محاصره غزه نیز به صراحت در توافقنامه آتش بس گنجانیده شده است. تامل در موارد فوق نشان می دهد که علی رغم جنایات ضدبشری صهیونیست ها، هیچ یک از اهداف اعلام شده آنان محقق نگردید. نه تنها آنان به اهداف خود دست نیافتند بلکه برای اولین بار طی دهه های اخیر بیش از شصت نفر از نیروهای نظامی این رژیم با حملات غافلگیرکننده مقاومت اسلامی به هلاکت رسیدند، عمق سرزمین های اشغالی زیر موشک های فلسطینیان قرار گرفت، فرودگاه تل آویو برای اولین بار در تاریخ این رژیم برای مدت چند روز تعطیل گردید، آژیر قرمز بارها در شهرهای مختلف صهیونیست نشین به صدا درآمد، سیستم ضدهوایی«گنبد آهنین» آنها ناکارآمدی خود را در عمل نشان داد، افکار عمومی جهانیان اعم از مسلمان و غیرمسلمان علیه بی رحمی اشغالگران به خروش آمد و در خیابانها به تظاهرات پرداخت و...

از این رو می توان برنده واقعی و اصلی جنگ پنجاه روزه را رزمندگان حماس و جهاد اسلامی دانست. مساله ای که پس لرزه های آن برکناری وزیر دفاع این رژیم را در پی داشت. در گرما گرم جنگ 50 روزه، آمریکا یی ها به ارسال سلاح و اختصاص کمک های مالی به رژیم صهیونیستی مبادرت ورزیده و مقامات غربی هم با تماس های تلفنی و مصاحبه های مکرر، حمایت خود را از اقدامات رژیم صهیونیستی اعلام و جنایاتی که سربازان این رژیم مرتکب می شدند را حق مسلم و طبیعی می دانستند! به تعبیری می توان مدعی شد که برای به زانو درآوردن مردم غزه که سالهاست از همه سو در محاصره قرار گرفته اند، بسیاری از کشورها دست به دست هم داده بودند. مطلبم را با جملاتی از بیانات اخیر مقام معظم رهبری به پایان می برم که می فرمایند: جنگ اخیر غزه از نمونه ها ی معجزه آساست. یک منطقه کوچک با توانایی های محدود کاری کرد که رژیم صهیونیستی به عنوان نماد قدرت غرب به زانو درآمد.

آرمان:پیش درآمد اجلاس هسته ای در نیویورک

«پیش درآمد اجلاس هسته ای در نیویورک»عنوان یادداشت روز روزنامه آرمان به قلم دکتر سیدعلی خرم است که در آن می​خوانید؛با گذشت یک ماه از وین6 و مهلت جدید 4ماهه تمدید مذاکرات و با عرضه برخی مواضع تبلیغاتی طرفین، اینک دوران فعالیت دیپلماتیک به منظور فراهم نمودن یک اجلاس دیگر از نوع اجلاس های گذشته شروع شده است. از یکسو ایران و آمریکا پس از مذاکرات 16مردادماه در ژنو مجددا در سطح معاونین وزارت امورخارجه در همین شهر درحال گفت وگو و تبادل نظر درمورد مسائل اختلافی هستند که در آن مسائل اساسی در مذاکرات گروه 1+5 حل شوند.

موضوعاتی که مستقیما مرتبط با برنامه جامع هسته ای ایران می شود و تعیین می کند ظرف 5 تا 10 سال آینده نحوه فعالیت هسته ای ایران چگونه باشد. همچنین نحوه کاهش دادن و سپس لغوشدن تحریم های دوجانبه دولت و کنگره آمریکا که سرآغازی برای لغوشدن تحریم های اتحادیه اروپا و تحریم های شورای امنیت سازمان ملل متحد است، تعیین شود.

طبیعتا بی اعتمادی یا کم اعتمادی بین ایران و آمریکا باعث می شود همه آنچه را هرکدام قصد و نیت دارند نتوانند پیاده کنند و گام های خود را در حسن نیت به فراخور پیشرفت در طرف مقابل قرار می دهند. ایران بعد از وین6 احساس ناخرسندی از برخی مواضع غرب داشت لذا نتوانست همه گام ها را در همکاری با آژانس بین المللی انرژی اتمی بردارد و این خود دلیلی شد برای اینکه آمریکا هم ابراز ناخرسندی نماید و فهرست جدیدی از موسسات، بانک ها و اشخاص را اعلام و در راستای تحریم های گذشته قرار دهد. اینک آمریکا و ایران بعد از چند کنش و واکنش با تیمی مجهز بر سر میز مذاکره آمده اند تا گله های خود را مطرح و راهکاری منصفانه برای پیشبرد مذاکرات بیابند.

دکتر ظریف قبل از آن سفری به روسیه داشت و در مذاکرات با لاورف تلاش نمود از مواضع روسیه در گروه 1+5 دقیقا مطلع شود و امکان همکاری روسیه در این مورد را ارزیابی کند. اختلافات غرب و روسیه در موضوع اوکراین به نحوی غیرمستقیم بر مذاکرات هسته ای سایه افکنده و می تواند فرصت ها را به تعویق اندازد درحالی که طرف ایرانی و طرف غربی مایل هستند مذاکرات هسته ای ایران مستقل از سایر موضوعات راه خود را به سرعت طی کند.

از سوی دیگر فرانسه طرف دیگری است که با طرح موضوعات دست و پاگیر همواره سعی می نماید حضور و وجود خود را در مذاکرات گروه 1+5 مستقل از آمریکا نشان دهد تا موضع همیشگی خود را در صحنه بین الملل حفظ نماید. معاون وزیر خارجه ایران در سفر به پاریس تلاش خواهدکرد، نقطه نظرات فرانسه را دریابد و پاسخ و راه حل های مناسب برای آنها تعبیه کند. آلمان و انگلیس دو کشور دیگر غربی در گروه 1+5 هستند که به زودی با فرانسه جلسه مشترکی در 20 شهریور برگزار می کنند تا قبل از اجلاس نیویورک دیدگاه های همه اعضای گروه 1+5 به هم نزدیک شده باشد.

تیم مذاکره کننده وزارت امورخارجه کشورهای دیگر اروپایی را نیز مورد رایزنی قرار داده تا امکان هماهنگی کشورهای اروپایی با خانم اشتون بیشتر فراهم شود. اجلاسی که در نیویورک به جای وین7 در 27 شهریورماه برگزار می شود طی دو روز ایران و گروه 1+5 با حضور دکتر ظریف و خانم اشتون تلاش می کند مذاکرات وین6 را چند گام جلوتر برده و زمینه برای توافقات نهایی را فراهم نمایند. اجلاس نیویورک چون امکان دستیابی به وزرای امورخارجه وجود دارد، می تواند سرعت پیشرفت مذاکرات را افزایش دهد.

درصورتی که دکتر روحانی عازم نیویورک شود، امکان برگزاری جلسه ای هرچند تشریفاتی در سطح سران کشورهای گروه 1+5 وجود دارد که قطعا به پیشرفت مذاکرات شتاب داده و می تواند توافق روی برنامه جامع هسته ای ایران و شروع دوران اعتمادسازی را نهایی کند. لذا از این منظر بایداهمیت ویژه ای به اجلاس نیویورک داد و امیدوار بود اگر مشکلات شکلی مانعی در برگزاری چنین اجلاسی به وجود نیاورد، چنین جلسه ای در سطح سران تشکیل شود و علاوه بر موضوع هسته ای، مسائلی که امنیت خاورمیانه را تحت الشعاع قرار داده و امروز تبدیل به نگرانی بین المللی شده در چنین جلسه ای بررسی شود. بی شک ایران باید برای پیشرفت پرونده هسته ای و تدوین برنامه جامع هسته ای خود مشوق برگزاری چنین جلسه ای باشد تا گام نهایی به زودی برداشته شود.

ابتکار:جای عکس هاشمی در کجای قاب نظام است؟

«جای عکس هاشمی در کجای قاب نظام است؟»عنوان سرمقاله روزنامه ابتکار به قلم محمدعلی وکیلی است که در آن می​خوانید؛پیرامون فراز و فرودِ زندگی پیچیده سیاسی هاشمی بسیار نوشته شده است. در باب چرایی این فراز و فرود نیز هرکس دلیل خود را بر می شمارد. ایشان، در کنار مقام معظم رهبری جزو تنها بازماندگان نسل اول انقلاب به حساب می آیند.

با نگاهی گذرا به چهار دهه زندگی سیاسی آقای هاشمی، تصویر بهتری برای داوری به دست می آید. هاشمی در دهه شصت سیبلِ اپوزیسیونِ بیرون از نظام بود. او مانند بسیاری از یاران و همسنگرانش، چونان شهید مظلوم بهشتی، مطهری، رجایی، باهنر و رهبر معظم انقلاب، هدفِ حذف فیزیکی و ترور شخصیت قرار داشت. در آن سال ها تلاشِ ضدانقلاب بر حذف نیروهای اصلی انقلاب و ایجاد بحرانِ مدیریت در نظام متمرکز بود. تلاش آنان در بسیاری موارد نتیجه بخش بود و خیل عظیمی از نیروهای نسل اول انقلاب به شهادت رسیدند و اکنون عکس آنان در قابِ تصویرِ نسلِ اول انقلاب، یادآور خاطراتشان می باشد.

انقلاب و نظام در نتیجه حذف آنان آسیب های جدی دید، اما برغم موفقیت های ظاهری ضدانقلاب، نظام مسیر خود را در پرتو رهبری حضرت امام (ره) ادامه داد و دامنه بحرانِ حذف نیروهای اصلی، دامنِ نظام را نگرفت و چالش آن فراگیر نشد؛ عجیب تر اینکه دو نیروی اصلی و موثر، یعنی حضرت آیت الله خامنه ای و آیت الله هاشمی رفسنجانی، برغم سوء قصد سلامت ماندند، تا ذخیره ای برای دوران ظهور و بروز نسل دوم و سوم انقلاب باشند.

همراهی این دو بزرگوار و در کنار هم بودنِ آنان، تداعی کننده همراهی آقایان رجایی و باهنر بود و حضور همزمان شان در قاب نظام، نشانه ناکامی دشمن و اطمینان بر ادامه راه انقلابیون نسل اول بود. به عبارت دیگر در دهه 60 تمام تلاش ضدانقلاب حول حذف دو یار اصلی انقلاب، حضرت آیت الله خامنه ای و آیت الله هاشمی، از کنار امام (ره ) بود. آنان به درستی دریافته بودند که کمر امام – که با شهادت آقایان بهشتی، رجایی و باهنر خمیده شده بود- با حذف آیت الله خامنه ای و هاشمی شکسته و انقلاب از نیروهای اصلی خود، تهی خواهد شد. امام (ره) باهمین تحلیل در آخر حیات مقدسشان توصیه اکید به عدم جدایی این دو استوانه انقلاب فرمودند.

اما در سه دهه بعدی هاشمی سیبلِ تندروهای درون نظام شد. این بار تندروها تلاش کردند که هاشمی را به هرشکل از کنار رهبر معظم انقلاب دور و از قاب نظام خارج سازند. برغم تلاش های بسیار، اما هاشمی همچنان در قاب نظام باقی ماند.

در دهه هفتاد او هدف حملات بی رحمانه نسل جدیدی از نیروهای انقلاب قرار گرفت. اینان، که در قالب جریان چپ بال و پر گشوده بودند، آرمان خود را در آسمان نظام می جستند، مشی و منشِ هاشمی را بر نتابیدند و به او حمله ور شدند و او را عاملِ هر آنچه خود نمی پسندیدند، برمی شمردند. ماشین تندروهای دهه هفتاد، انگها و تهمت ها روانه اش ساخت و هر روز او را لقبی دادند، تا شاید از محبوبیتش بکاهند و منزوی اش کنند. آنان در حذف هاشمی ناکام ماندند، ولی موفق شدند که منحنی محبوبیتش را به پایین ترین حد ممکن برسانند، آنچنانکه در انتخابات مجلس ششم، نفرِ آخرِ پذیرفته شدگان تهران شد.

اما حمایت های بی دریغ هاشمی از دولت نسل دومی سید محمد خاتمی، آبی بر آتش تندروهای چپ، و البته بنزین بر آتش تندروهای راست گرایان بود. او این بار سیبلِ تندروهای راست گرایان قرار گرفت و هجمه های آنان آغاز شد. حملات و هجمه های نسل دوم راست گراها، هاشمی را از گردونه انقلاب خارج نساخت، ولی بهای مهمی به دست آوردند؛ آنان توانستند دولتی رادیکال با محوریت محمود احمدی نژاد را بر سر کار آورند؛ اما نتوانستند بین او و رهبری جدایی افکنند. البته ریشه هاشمی آنچنان عمیق و دراز مدت بود که با این مقدار تلاش از قاب نظام حذف نشد.

حال او در متن تحولات سیاسی نیست ولی به بهانه نقش جدیدی که برعهده گرفته( رئیس جمهور ساز)همچنان هدف حمله تندروها است. نسل سوم اصولگرایان، هاشمی را مانع اصلی در فتح قله های مختلف تعریف کرده و به هر بهانه ای توپخانه خود را به طرف او نشانه می رود و هر روز در گوشه ای او را مورد هجمه قرار می دهد.

بنابراین هاشمی در دهه شصت سیبل مخالفین انقلاب برای حذف از قاب انقلاب و در سه دهه بعدی سیبل تندروها برای جدایی بین او و رهبر انقلاب بود.

اما هرگاه که مردم از قاب تلویزیون تصویر هاشمی را در سمت راست رهبر معظم انقلاب می بینند، در دل خدا را شاکرند و بر تلاش مذبوحانه مخالفین می خندند. افقهای نظام را روشن تر از همیشه می بینند و امیدوارتر از همیشه دل در گرو تدبیر این دو ذخیره انقلاب دارند. بی شک یکی از دلایل مهم حفظ هویت اصلی انقلاب برغم حاکمیت نسل های دوم و سوم و تفاوت مشرب و سلیقه و نگرششان با نسل اولی ها، حضور و نقش آفرینی دو استوانه اصلی انقلاب، یعنی مقام معظم رهبری و در کنارشان آیت الله هاشمی است.

پس هر زمان که هاشمی در قاب نظام، در کنار رهبر معظم انقلاب باقی بماند، امید دشمنان کم فروغ و دل مومنین و انقلابیون اصلی شاد می شود. اگر روزی، خدای ناکرده، این جدایی رخ دهد آنگاه آرزوهای دشمنان برآورده و امید دوستان نظام فروکاسته خواهد شد. اما هوشمندی هاشمی و رفتار مسئولانه اش در ظرف تحولات چهار دهه گذشته چنین امکانی را به حداقل رسانده و او را در قاب نظام نگه داشته است. ان شاء الله با هوشیاری و درایتی که در او سراغ داریم، این عکس در قاب نظام ابدی خواهد شد.

دنیای اقتصاد:ضرورت حذف یارانه بگیران غیرنیازمند

«ضرورت حذف یارانه بگیران غیرنیازمند»عنوان سرمقاله روزنامه دنیای اقتصاد به قلم دکتر محمود ختایی است که در آن می​خوانید؛نادرستی ادامه پرداخت یارانه های نقدی به گروه های غیرنیازمند به کرات توسط کارشناسان و مسوولان دولتی عنوان شده است. به نظر می رسد این نادرستی مورد تایید ضمنی مردم نیز باشد. مردم به درستی، تشخیص خانوارهای غیرنیازمند و تصمیم گیری های لازم را با استفاده از اطلاعات گرد آوری شده به عهده کارشناسان و مسوولان و نه از طریق انصراف داوطلبانه می دانند. به علاوه براساس گزارش های غیررسمی عدم مراجعه حدود 2 میلیون خانوار از مجموع 14 میلیون خانوار مشمول سبد کالایی مرحله اول و عدم مراجعه گروه کثیری از خانوارهای تحت پوشش کمیته امداد و بهزیستی برای سبد کالایی مرحله دوم نیز به شکل دیگری امکان حذف آسان گروه غیرنیازمند را از فهرست یارانه بگیران نشان می دهد.

قدرت خرید یارانه های نقدی با تورم سنگین سه سال و نیم گذشته (از زمستان 89 تا تابستان 93) به رقمی کمتر از 150 هزار ریال برای هر نفر تقلیل یافته است، اما هنوز هم با قیمت های سال 93 سهم سنگینی در بودجه کشور دارد. کل یارانه نقدی 40 هزار میلیارد تومانی را می توان با بودجه 20 هزار و چهارصد میلیارد تومانی وزارت آموزش و پرورش، کل بودجه عمرانی 43 هزار میلیارد تومانی دولت در سال 1393 یا کل منابع درآمدی دولت از نفت در بودجه جاری و عمرانی دولت در سال 92 که برابر 64 هزار میلیارد تومان است مقایسه کرد.

پرداخت یکسان یارانه های نقدَی به همه خانوارها از محل منابع مالی حاصل از اصلاحات قیمت حامل های انرژی، میراث سیاست های نادرست اقتصادی دولت دهم است. درآمد های ریالی حاصل از تصحیح قیمت ها می توانست و باید به سرمایه گذاری، راه اندازی واحد های تولیدی و افزایش اشتغال تخصیص می یافت، اما با توزیع نقدی آن و حتی با اضافه کردن مبالغی از منابع دیگر، ساختار اقتصادی و اجتماعی ناسالم کشور را ناسالم تر کرد.

ادامه پرداخت یارانه نقدی آثار نامطلوبی به جهت فضای کسب و کار، کاهش اعتماد واطمینان به کارآمدی و توانمندی دولت، ناسالم تر شدن ساختار بودجه، نا اطمینانی به سیاست های دولت و دشوارتر شدن اجرای سیاست غیرتورمی مقابله با رکود دارد. در حالی که با حذف حداقل سه دهک گروه های غیرنیازمند از فهرست یارانه بگیران، 12 هزار میلیارد تومان منابع مالی آزاد می شود که می تواند به مصارف مناسب از جمله؛ سرمایه گذاری در زمینه های مختلف، آموزش، بهداشت، کمک بیشتر به گروه های نیازمند، تامین فرصت های شغلی و یارانه بنگاه های کوچک اختصاص یابد.

شیوه مدیریت تشخیص افراد مشمول یارانه نقدی در دولت دهم و دولت اخیر صحیح نبود. ابعاد این موضوع و چگونگی شکل گیری آن همراه با پیشنهادهایی در نامه ششم خطاب به وزیر محترم امور اقتصادی و دارایی ارائه شد، اما با توجه به ادامه پرداخت یارانه های نقدی به شیوه همگانی گذشته در ماه های خرداد و تیر و احتمالا مرداد 1393،شاید تاکیدی مجدد بر تجدید نظر هر چه سریع تر در فهرست یارانه بگیران پیش از فوت فرصت ضرورت داشته باشد.

نکته در خور توجه دیگر آنکه گرچه مقابله غیرتورمی با رکود برنامه محوری دولت یازدهم بوده و بسته سیاستی به جهات گوناگون آن تهیه شده است، اما در این بسته، هدفمندی یارانه ها به رغم اهمیت کمی و اثرگذاری گسترده آن بر مجموعه اقتصاد کلان کشور، به ویژه به لحاظ آثار آن بر تورم ورکود کلا مغفول، به نظر می رسد.

در همین زمینه از منظر مقابله با تورم توجه شود، نرخ تورم سالانه که در پایان مهرماه 1392 به 4/40درصد رسیده بود با تغییر شرایط سیاسی، بهبود اعتماد و اطمینان فعالان اقتصادی و تعدیل انتظارات تورمی سیر نزولی یافت و به 7/34 درصد در پایان اسفند ماه 1392رسید. با ادامه سیر نزولی آن، در تیر ماه 1393 نرخ تورم به سطح 3/25درصد کاهش یافت.

موفقیت بزرگی جهت کنترل تورم حاصل شده است اما تا رسیدن به تورم یک رقمی زیر ده درصد که کلید اصلی رونق و رشد پایدار می باشد راه دشواری در پیش است. با توجه به نرخ رشد نقدینگی 1/29درصد در سال 1392و باقی ماندن آن در این سطح بالا (در پایان خرداد ماه 93 نسبت به ماه مشابه سال 92 رشد نقدینگی 5/30درصد بوده است) و سیاست های انبساطی دولت در بسته مقابله با رکود، رسیدن به تورم یک رقمی را در سال 1395 غیرمحتمل نشان می دهد. برای رسیدن به تورم یک رقمی در سال 1395 تورم های ماهانه در دوسال 94 و 95 باید به حدود 5/0درصد کاهش یابد. به همین ترتیب، تورم زیر 15درصد در سال1394 مستلزم کنترل تورم ماهانه درسطح 1/1درصد در سال های 93 و 94 است. شایان ذکر است متوسط نرخ تورم ماهانه سال 1392 برابر 9/1 درصد بوده و متوسط چهار ماهه اول سال 93 حدود 3/1 درصد است. چنین نرخ های ماهانه ای حتی حصول تورم 20 درصدی را در سال 93 دشوار نشان می دهد.

در مقابل حذف بخشی از یارانه های نقدی اولا در ذات خود یک سیاست انقباضی مالی می باشد که از طریق تقاضای کل موجب کاهش فشارهای تورمی است، ثانیا در صورت حذف، با عدم ضرورت تامین مالی آنچه به جهت کاهش کسری بودجه و پولی شدن آن (مورد سال های 92-90) یا به جهت عدم عملکرد ضریب افزایش بودجه متوازن (تا حدودی مورد سال 93 که در آن افزایش قیمت های حامل های انرژی همراه با افزایش یارانه نقدی نبود) فشارهای تورمی را تقلیل خواهد داد. درمقابل در صورت ادامه پرداخت یارانه های نقدی باید برای مقابله با فشارهای تورمی مرتبط با آن، سیاست های انقباضی پولی و مالی از طرف دیگر اعمال کرد که عمدتا به نظر می رسد متاسفانه در بخش عمرانی بودجه، سرمایه گذاری هایی را که برای مقابله با رکود و افزایش اشتغال ضروری است محدود خواهد کرد.