زنانه شدن ایدز، واقعیت یا بزرگنمایی

«زنانه شدن ایدز، موج سومی که در راه است» این عبارت آشنا که همزمان با روز جهانی ایدز نقل محافل شده بود، نگرانی های زیادی را بین مردم به راه انداخت.

روزنامه ایران نوشت: اما واقعیت این است چیزی که از آن به نام زنانه شدن ایدز نام برده می شود، یک نگاه ژورنالیستی است و تا زنانه شدن این بیماری در کشور فاصله داریم. آنچه به عنوان عامل اصلی انتقال ویروس اچ آی وی در کل دنیا شناخته می شود رفتار جنسی پر خطر است که تقریباً نسبت جنسیتی آن 50 به 50 است اما از دهه 70 که این ویروس کشنده وارد کشور شد، اعتیاد تزریقی به عنوان موتور پیش برنده ویروس اچ آی وی پیشقدم شد.

در دهه 80 بیش از 90 درصد موارد ابتلا به ایدز مردان بودند با شروع موج سوم یعنی انتقال ایدز از طریق ارتباط جنسی ناایمن بتدریج به الگوی کشورهای دیگر نزدیک خواهیم شد که در نهایت به نسبت جنسیتی 50 به 50خواهیم رسید در حال حاضر سهم انتقال این ویروس از طریق رفتارهای پر خطر در زنان 30درصد و مردان 70درصد است. پس هنوز ایدز مردانه است؛ ولی به سمت تساوی نسبت جنسیتی پیش می رویم. به عبارت دیگر در چنین شرایطی ویروس ایدز از طریق جنسی منتقل می شود و زن و مرد هر دو به یک نسبت مبتلا می شوند به همین خاطر اصطلاح زنانه شدن ایدز نادرست است و باید آن را اصلاح کرد. موج اول انتقال ویروس ایدز در دهه 70 از طریق فراورده های خونی بود. در دهه 80 بیشتر مبتلایان از طریق تزریق با سرنگ مشترک آلوده می شدند. این موج در کشور بخوبی کنترل شد. به طوری که منابع بین المللی کشور ما را از نظر کنترل ایدز از طریق تزریق با سرنگ مشترک بهترین نمونه در منطقه اعلام کردند.

این موج از طریق کاهش آسیب ها کنترل شد. به عنوان مثال زندانیان معتادی که با سوزن های مشترک تزریق می کردند به یکباره آمار مبتلایان به ایدز را افزایش دادند. در آن دوره فروش سرنگ بدون نسخه توسط داروخانه ها ممنوع شده بود که به نوعی معتادان تزریقی را به استفاده از سرنگ مشترک تشویق می کرد تا اینکه مسئولان قضایی و رئیس وقت قوه قضائیه بخشنامه ای را مبنی بر توزیع سرنگ در زندان ها ابلاغ کردند.

اگر معتادان حاضر به ترک اعتیادشان نبودند، سازمان بهزیستی برای پیشگیری و کنترل ایدز سرنگ رایگان و استریل شده در اختیارشان قرار می داد تا از یک سو مبتلایان به ایدز افزایش پیدا نکند و از سوی دیگر آنها این بیماری را به خانواده هایشان منتقل نکنند.

این یک سیاست موفق بود که توانست آمار مبتلایان به ویروس اچ آی وی را که هر سال 10برابر می شد، کنترل کند. البته به وضعیت کنترل شده هم رسید و شیب صعودی از نظر افزایش تعداد مبتلایان به شیب نزولی تبدیل شد. موج سوم انتقال ویروس اچ آی وی گروه های پل یا همان همسران معتادان تزریقی منتقل هستند. این زنان اگرچه خودشان رفتار پرخطری ندارند و تنها با همسرشان رابطه جنسی دارند ولی به خاطر تزریق مشترک همسرشان این ویروس به آنها منتقل می شود و بعد از آن به جمعیت عمومی منتقل شده و بدین ترتیب اچ آی وی زنان را هم آلوده می کند. اما گروه دیگر زنانی هستند که رفتارهای پرخطری دارند و چنانچه کاهش آسیب ها را اجرا نکنیم و همچنان اصرار بورزیم که همه رفتارهای پر خطر را کنار بگذارند و راه جایگزینی ایجاد نکنیم ممکن است این رفتارها پر خطر تر باشند.

سیاست ها باید در کاهش آسیب ها باشند باید خودمراقبتی را به مردم آموزش دهیم و به آنها بگوییم روابط جنسی خارج از چارچوب خانواده را کنار بگذارند و در کنار آن به کسانی که رفتارهای پر خطر دارند استفاده از وسایل پیشگیری را توصیه کنیم تا تعداد مبتلایان به ایدز کنترل شود.