پادشاه عربستان اخیرا در اقدامی غیرمنتظره دست به تغییراتی گسترده در ترکیب حاکمیت خاندان این کشور زد؛ در تغییرات جدید مقرن بن عبدالعزیز ولیعهد عربستان برکنار و شاهزاده محمد بن نایف بن عبدالعزیز جانشین ولیعهد به سمت ولیعهد جدید منصوب شد و عادل الجبیر نیز وزیر خارجه شد.
به گزارش ایرنا، نکته قابل توجه در این تغییر و تحول ها این است که بیشتر مقام های ارشد جدید عربستان مدتی در آمریکا به سر برده و در این کشور به تحصیل پرداخته اند.
** ولی عهد جدید عربستان
شاهزاده محمد بن نایف بن عبدالعزیز آل سعود در سال 1959 میلادی به دنیا آمد؛ وی یکی از پسران شاهزاده نایف بن عبدالعزیز آل سعود، ولی عهد پیشین این کشور از همسرش شاهزاده جوهره بنت عبدالعزیز بن مساعد آل سعود است.
وی تحصیلات مقدماتی خود را در ریاض گذراند و در سال 1981 میلادی در رشته علوم سیاسی از یکی از دانشگاه های آمریکا فارغ التحصیل شد و پس از آن نیز چندین دوره نظامی پیشرفته در زمینه مبارزه با تروریسم را در داخل و خارج عربستان گذراند.
شاهزاده سعودی چندین سال در بخش خصوصی فعالیت می کرد تا اینکه ملک فهد، پادشاه پیشین عربستان در مه سال 1999 وی را به عنوان معاون وزیر کشور در امور امنیتی و با رتبه عالی منصوب کرد تا پس از آن با صدور حکمی محمد بن نایف را به عنوان معاون وزیر کشور در امور امنیتی و با رتبه وزیر منصوب کند که در سپتامبر 2008 بنا به دستور ملک عبدالله برای چهار سال دیگر در آن ابقا شد.
** جانشین ولی عهد
پادشاه عربستان در حکمی دیگر با ارتقای جایگاه فرزندش، محمد بن سلمان را به عنوان نایب ولی عهد، معاون نخست وزیر و وزیر دفاع و رییس شورای امور اقتصادی و توسعه و رئیس شرکت نفتی آرامکو برگزید.
وی متولد سال 1985 است؛ بن سلمان تحصیلات ابتدایی و متوسطه را در ریاض به پایان برد، سپس لیسانس حقوق خود را از دانشگاه ملک سعود دریافت کرد.
شاهزاده محمد در سال 2007 به عنوان مشاور در هیات کارشناسان شورای وزیران و در سال 2009 مشاور امیر منطقه ریاض منصوب شد.
وی به عنوان مشاور و سرپرست دفتر ولیعهد وقت عربستان یعنی سلمان بن عبدالعزیز منصوب شد و سپس در سال 2013 به عنوان رییس دیوان ولیعهدی و مشاور ویژه وی منصوب گردید.
سپس در همان سال شاهزاده محمد به عنوان سرپرست دفتر وزیر دفاع وقت منصوب شد و در سال 2014 با حفظ سمت به عضویت شورای وزیران درآمد؛ در ماه اگوست همان سال وی به عنوان رییس کمیته اجرایی دفتر ملک عبدالعزیز انتخاب شد.
وی در سال 2015 به عنوان وزیر دفاع و مشاور ویژه پادشاه و رییس دیوان پادشاهی عربستان نیز انتخاب شد؛ شاهزاده محمد همچنین رئیس شرکت عظیم نفتی آرامکو در عربستان است.
** وزیر امور خارجه جدید
عادل بن احمد الجبیر 53 ساله، وزیر امور خارجه کنونی و سفیر سابق عربستان در آمریکا، اول ماه فوریه 1962 در شهر المجمعة واقع در شمال ریاض به دنیا آمد.
عادل بن احمد الجبیر وزیر خارجه کنونی عربستان متاهل و صاحب دو فرزند است.
او در گذشته مشاور امور خارجی ملک عبد الله بن عبد العزیز آل سعود پادشاه عربستان بوده و مدتی هم به عنوان سفیر عربستان در آمریکا مشغول به کار بوده است و هم اکنون وزیر امور خارجه عربستان می باشد. کارشناسان غربی از او به عنوان نماینده عربستان در غرب به ویژه در آمریکا یاد می کنند.
شیخ محمد بن ابراهیم بن جبیر عموی وی قبلا در مناصب بالایی در عربستان مشغول به کار بوده که از جمله این مناصب رییس دیوان شکایت ها، وزیر دادگستری و رییس مجلس شورا بوده است.
عادل الجبیر تحصیلات ابتدایی خود را در زمانی که پدرش وابسته فرهنگی سفارت عربستان در آلمان بود، در این کشور اروپایی انجام داد؛ وی همچنین در کشورهای عربستان، یمن و لبنان نیز درس خوانده، اما تحصیلات دانشگاهی وی در آمریکا بوده است.
پدرش در حال حاضر بازنشسته شده و در ریاض سکونت دارد.
وی چند برادر و خواهر دارد که برخی در ریاض و برخی دیگر در آمریکا سکونت دارند. سامی الجبیر برادرش مهندس است و خالد الجبیر دیگر برادرش در ریاض زندگی می کند و دیگر برادرانش (مازن، نایل و ماهر) و مادرش تقریبا به صورت دائمی در واشنگتن به سر می برند.
عادل الجبیر دارای مدرک کارشناسی رشته اقتصاد و علوم سیاسی از دانشگاه تگزاس است و در سال 1984میلادی موفق به دریافت مدرک کارشناسی ارشد رشته علوم سیاسی و روابط بین الملل از دانشگاه جرج تاون واشنگتن شد.
در سال 1986میلادی، بندر بن سلطان سفیر وقت عربستان در آمریکا به دلیل مهارت وی در زبان انگلیسی، وی را در سفارت عربستان به کار گرفت و این فرصت مشارکت او در فعالیت های سیاسی را فراهم آورد.او مدتی مشاور سفیر در امور کنگره آمریکا و همچنین مشاور رسانه ای و اطلاع رسانی و همچنین مدتی سخنگوی سفارت عربستان در آمریکا بود و رسانه های آمریکایی در آن زمان وی را مغز متفکر ارتباطات عربستان در آمریکا می دانستند.
عادل الجبیر مسلط به زبان های انگلیسی و آلمانی است و در سال های 1990 تا 1991میلادی یعنی جنگ با عراق در دفتر رسانه های مشترک در شهر ظهران واقع در شرق عربستان مشغول به کار بود.
عادل الجبیر در سال 1990میلادی به عنوان سخنگوی سفارتخانه عربستان در آمریکا برگزیده شد و تا سال 1994میلادی در این منصب بود و در آن زمان به هیئت دائمی عربستان به سازمان ملل پیوست.
سال 1999میلادی وی بار دیگر به سفارت عربستان در واشنگتن بازگشت و مسئولیت نظارت بر دفتر اطلاع رسانی این سفارتخانه را بر عهده گرفت و یک سال بعد به عنوان مشاور سیاست خارجی دیوان شاهزاده عبدالله بن عبدالعزیز ولیعهد وقت عربستان برگزیده شد.
در سال 2000میلادی شاهزاده عبدالله بن عبدالعزیز ولیعهد وقت، او را به عنوان مشاور خود انتخاب کرد و وی در سال 2005میلادی طی حکمی به عنوان مشاور دیوان پادشاهی با جایگاه وزیر تعیین شد. پس از آن وی تا ابتدای سال 2007 به عنوان مشاور دیوان پادشاهی عربستان شاغل بود.
پس از حوادث 11 سپتامبر 2011میلادی، وی تلاش زیادی کرد تا عربستان را از اتهام تروریسم دور نگه دارد زیرا 15 نفر از مجموع 19 رباینده هواپیمایی که در حمله به برج های دوقلو نقش داشتند، عربستانی بودند.
در تاریخ 21دسامبر سال 2006میلادی روزنامه آمریکایی واشنگتن پست نوشت: دولت عربستان به اطلاع وزارت خارجه آمریکا رسانده که قصد دارد عادل الجبیر را به جای شاهزاده ترکی بن فیصل آل سعود به عنوان سفیر جدید عربستان در این کشور معرفی کند زیرا وی 15 ماه پس از انتصابش به عنوان سفیر عربستان در آمریکا از منصب خود استعفا کرد.
تصمیم مقام های عربستانی برای تعیین عادل الجبیر به عنوان سفیر جدید عربستان برای کارشناسان سیاسی غافلگیر کننده بود زیرا وی در آن زمان تجربه چندانی در فعالیت های دیپلماتیک یا مذاکرات بین المللی یا حتی دوجانبه میان دو کشور نداشت.
وی خبر تجاوز نظامی عربستان به یمن را از واشنگتن اعلام کرد و بارها ادعا کرد حملات عربستان به یمن بسیار موفقیت آمیز بوده و این در حالی است که این حملات بیش از یک ماه است که ادامه دارد اما تغییر ملموسی در یمن مشاهده نمی شود.
** وزیر بهداشت
'خالد بن عبد العزیز الفالح' وزیر بهداشت جدید عربستان متولد 1960 میلادی است و از سال 2009 رییس و مسئول اجرایی شرکت 'أرامکو' است.
وی دارای مدرک لیسانس مهندسی مکانیک از دانشگاه تگزاس در سال 1982 است.
الفالح در سال 1991 فوق لیسانس خود را در رشته مدیریت از دانشگاه نفت و معادن ملک فهد در شهر ظهران عربستان دریافت کرد.
وی در انجمن مهندسان مکانیک آمریکا، انجمن بین المللی اقتصاد انرژی، انجمن سیاست های انرژی در دانشگاه آکسفورد، شورای بین المللی مجمع جهانی اقتصاد (IBC) و شورای بازرگانان آسیا و غیره است.
** وزیر کار عربستان
'مفرج الحقبانی' در سال 2011 میلادی پس از کناره گیری عبدالواحد بن خالد حمید، معاون وزیر کار عربستان از منصبش به درخواست شخصی، به عنوان معاون وزیر کار برگزیده شد.
وی دارای مدرک کارشناسی ارشد و دکترای اقتصاد از دانشگاه کلرادو آمریکاست، و به پست هایی زیادی از جمله قائم مقام وزارت برنامه ریزی و سپس معاون وزیر کار منصوب شده است.
وی همچنین با عنوان استاد اقتصاد در دانشکده امنیتی ملک فهد مشغول کار شد. سپس به عنوان معاون فرماندار منطقه جازان و دبیر کل کمیته ملی مبارزه با مواد مخدر برگزیده شد.
دیگر احکام ملک سلمان:
-برکناری محمدبن سلیمان الجاسر وزیر اقتصاد و برنامه ریزی و تعیین او به عنوان مشاور دیوان پادشاهی با رتبه وزیری
- برکناری عادل بن محمد فقیه از وزارت کار و تعیین او به عنوان وزیر اقتصاد و برنامه ریزی
- برکناری خالد بن عبدالرحمن العیسی نایب رییس دیوان پادشاهی و تعیین او به عنوان وزیر مشاور و عضو دولت
- تعیین خالد بن محمد بن ناصر الیوس به عنوان رییس دیوان مظالم با رتبه وزیری
- تعیین حمد بن عبدالعزیز السویلم به عنوان رییس دیوان پادشاهی با رتبه وزیری
- تعیین ناصر بن راجج محمد الشهرانی به عنوان نایب رییس کمیته حقوق بشر با رتبه ممتاز
- تعیین عمروبن ابراهیم رجب به عنوان نایب رییس کمیته کارشناسی دولت با رتبه ممتاز
- تعیین منصور بن عبدالله المنصور به عنوان معاون رییس کل امور جوانان با رتبه ممتاز
- برکناری عبدالرحمن بن عبدالعزیز الهزاع رییس کمیته رادیو و تلویزیون عربستان و تعیین عبدالرحمن بن صالح الجاسر معاون وزیر فرهنگ و اطلاع رسانی به جای او با حفظ سمت فعلی
- تعیین صالح بن محمد بن عبدالکریم الجاسر مشاور دیوان پادشاهی با رتبه ممتازی
- برکناری نوره بنت عبدالله الفایز و حمد بن محمد آل الشیخ معاونان وزیر آموزش در امور دانش آموزان دختر و پسر
- برکناری منصور بن ناصر بن عبدالله الحواسی معاون وزیر بهداشت در امور بهداشت
- برکناری محمد بن حمزه بن بکر خشیم معاون وزیر بهداشت در امور برنامه ریزی و توسعه