۲۲ آذر ۱۴۰۳
به روز شده در: ۲۲ آذر ۱۴۰۳ - ۱۷:۴۵
فیلم بیشتر »»
کد خبر ۳۹۵۰۰۴
تاریخ انتشار: ۱۶:۴۱ - ۱۸-۰۲-۱۳۹۴
کد ۳۹۵۰۰۴
انتشار: ۱۶:۴۱ - ۱۸-۰۲-۱۳۹۴

پشت پرده توافق آنکارا و ریاض برای کمک به معارضان سوری

ترکیه تنها کشوری است که می تواند اقدام به اعزام نیرو به سوریه کند. اما در زمینه حمایت هوایی، احتمال دارد ترکیه به همکاری با عربستان سعودی، قطر، امارات و اردن بپردازد که این کشورها نیز حضور خود در سوریه را افزایش داده اند.
روز گذشته خبری در مطبوعات ترکیه اعلام شد مبنی بر اینکه مقامات دولت ترکیه و عربستان برای همکاری در زمینه حمایت از گروه های شورشی و همچنین تروریست های مخالف دولت سوریه به توافق رسیده اند. یک اندیشکده آمریکایی در مطلبی به بررسی ابعاد مختلف این موضوع و دلایل همراه و همسو شدن آنکارا و ریاض برای حمایت از تروریست ها پرداخته است.

به گزارش «تابناک»، اندیشکده «استراتفور» با انتشار مطلبی در پایگاه اینترنتی خود به بررسی توافق اخیر ترکیه و عربستان سعودی برای حمایت از گروه های مسلح مخالف دولت بشار اسد در سوریه پرداخته و دلایل اتحاد این دو کشور در این موضوع را مورد بررسی قرار داده است.

در این مطلب آمده است:

در حالی که جنگ در یمن همچنان ادامه دارد، عربستان سعودی در حال افزایش مداخله خود در سوریه نیز هست. اما بر خلاف یمن که در آن، سعودی ها از بزرگترین نیروی نظامی برخوردارند، عرصه نبرد در سوریه برای ریاض پیچیده تر است. سعودی ها در حالی به همکاری با ترکیه می پردازند که این دو کشور با یکدیگر در توافق کامل به سر نمی برند.

حمایت ایران از دولت سوریه، موضوع دیگری است که اوضاع را پیچیده تر می کند و نگرانی آمریکا از اینکه گروه های افراط گرا بتوانند هرگونه خلأ قدرت احتمالی در دمشق را پر کنند، عامل مهم دیگر در این زمینه است. افزون بر این، عملیات ائتلاف تحت رهبری آمریکا علیه داعش در عراق و سوریه، خود به پیچیدگی اوضاع برای عربستان می افزاید.

با این وجود، گزارش ها حاکی از آن است که عربستان سعودی و ترکیه به توافقی برای افزایش قابل توجه حمایت از شورشیان مخالف بشار اسد در سوریه دست یافته اند. در همین حال، خبرگزاری فرانسه نیز گزارش داده که نیروهای اپوزیسیون سوری می گویند ریاض خواستار متحد کردن بخش عمده گروه های شورشی سوری است و می خواهد یک گردهمایی را به همین منظور در نیمه ماه ژوئن ترتیب دهد. در همین حال، وزرای خارجه ترکیه و قطر برای بحث درباره سوریه و دیگر موضوعات منطقه ای با یکدیگر دیدار کردند.

ترکیه و قطر از مدت ها پیش متحد یکدیگر بوده و در سوریه و دیگر بخش های منطقه از یکدیگر حمایت کرده اند. اما پیوستن عربستان سعودی به این جمع، از زمانی اتفاق افتاد که ملک سلمان، پادشاه جدید، در اواخر ماه ژانویه قدرت را به دست گرفت. باید اشاره کرد که هرچند ترکیه و عربستان سعودی به همکاری تاکتیکی با یکدیگر می پردازند، اما برای رسیدن به جایگاه رهبری در خاورمیانه رقیب یکدیگر محسوب می شوند.

در عرصه سوریه، ریاض به آنکارا نیاز دارد، زیرا مرز طولانی ترکیه با سوریه، به این کشور نفوذ زیادی در عرصه مذکور بخشیده است. در مقابل، ترکیه می داند که نمی تواند بدون همراه کردن عربستان سعودی، در یک کشور عربی دست به اقدام بزند؛ به ویژه با توجه به اینکه اهرم مالی سعودی ها، آن ها را قادر به نفوذ بر بسیاری از گروه ها در سوریه ساخته است. با این حال، این وابستگی متقابل، تنها توانسته یک همکاری نه چندان از سر رضایت را برای طرفین به ارمغان بیاورد؛ زیرا ماهیت رویکردهای دو کشور در منطقه متفاوت است.

در حال حاضر، هدف مشترک تلاش برای براندازی دولت بشار اسد، آنکارا و ریاض را به همکاری – دستکم به منظور متحد کردن شورشیان – واداشته است. با توجه به ماهیت چند دستگی گروه های شورشی، نقش کلیدی جبهه النصره (شاخه سوری القاعده) در پیروزی های شورشیان، حضور و نقش آفرینی داعش و نیز مداخله نیروهای جدایی طلب کرد، ترکیه نقش نظامی فعال تری را در این عرصه بر عهده خواهد گرفت. در این راستا، ترکیه حتی از برقراری «مناطق امن» و یا اعزام نیرو به سوریه نیز سخن گفته است.

ترکیه تنها کشوری است که می تواند اقدام به اعزام نیرو به سوریه کند. اما در زمینه حمایت هوایی، احتمال دارد ترکیه به همکاری با عربستان سعودی، قطر، امارات و اردن بپردازد که این کشورها نیز حضور خود در سوریه را افزایش داده اند.

عامل دیگری که ترکیه و عربستان را به سوی همکاری سوق داده، ناخرسندی آن ها از عدم تمایل ایالات متحده برای انجام اقدامی قاطع در سوریه است. از دید آمریکا، خود کشورهای منطقه باید در این زمینه فعال شوند. در عین حال، واشنگتن نگرانی هرگونه طرحی است که بر اساس آن، خلأ قدرت پس از سقوط احتمالی اسد، به قدرت گیری افراط گرایان منجر شود. این همان اتفاقی است که در شرق سوریه افتاد و داعش در آنجا خلافت خودخوانده خویش را اعلام کرد.

در پرتو پیروزی گروه های شورشی در ادلب، واشنگتن این احتمال را می دهد که همکاری ترکیه، عربستان و قطر بتواند به براندازی اسد منجر شود. اما چنین تحولی، این سوال را به وجود آورد که روز بعد از این واقعه، چه در ذهن حامیان گروه های شورشی خواهد گذشت؟ این کشورها ماه آینده با یکدیگر دیدار می کنند تا درباره احتمال افتادن دمشق به دست گروه های شورشی به بحث و گفت و گو بپردازند.

در این چارچوب، قطر بالاخره توانست عربستان را متقاعد که به منظور مقابله با نفوذ فزاینده ایران در منطقه، ریاض باید از مخالفت خود با اخوان المسلمین بکاهد. این موضع، عربستان را قادر ساخته با ترکیه – که به همراه قطر، از جمله مهمترین حامیان اخوان بوده – به همکاری بپردازد. ریاض تصمیم گرفته در شرایط کنونی، مبارزه با ایران و متحدانش را در اولویت قرار دهد؛ اما این بدان معنا نیست که از اخوان استقبال می کند. چنین امری اصولاً امکان پذیر نیست، زیرا اخوان المسلمین با بنیان های مذهبی و سیاسی سعودی مخالف است.

این موضوع زمانی اهمیت پیدا می کند که پای آینده سوریه در میان باشد. آنکارا و دوحه خواستار آن هستند که یک دولت وابسته به اخوان المسلمین در سوریه به قدرت برسد؛ اما عربستان با این امر مخالف است. شکل گیری چنین دولتی سبب ضعیف شدن عربستان در جبهه داخلی نیز خواهد شد.

با این وجود، بیشتر گروه های مخالف دولت سوریه، ماهیتی سلفی- افراط گرایانه دارند و متقاعد کردن آن ها به پذیرش رویکردهای موردنظر ترکیه و قطر برای آینده سوریه بسیار دشوار است. این دشواری به نفع عربستان سعودی است؛ اما در عین حال، ریاض هم مدل خاصی در زمینه شکل گیری دولت احتمالی در آینده سوریه ندارد.

در این میان، آنچه اوضاع را بدتر می کند این است که گروه های افراط گرا از وجود این اختلاف نظر میان حامیان خود استفاده می کنند و بر این اساس، می توان انتظار داشت که حتی در صورت براندازی دولت اسد، وقایعی مشابه آنچه در سال 1992 در افغانستان رخ داد، اتفاق بیفتد که در جریان آن، پیروزی گروه های تندرو بر دولت وقت، سبب جریان یافتن افراط گریان خارجی به این کشور شد.

در نهایت، زمانی که عربستان سعودی و ترکیه تلاش دارند اهدف خود در سوریه را تحقق بخشند، باید مراقب وارد شدن به یک جنگ نیابتی با ایران نیز باشند؛ زیرا تهران به هیچ وجه از دست دادن سوریه را نخواهد پذیرفت.
برچسب ها: ریاض ، آنکارا
ارسال به دوستان
اورونوف و فرزند یک ساله‌اش در یک قاب (+عکس) نماینده مردم اراک: استفاده از مازوت پرسولفور در نیروگاه شازند/ استان از تعطیل کردن مدارس و ادارات نترسد رافینیا هم‌تراز با ریوالدو و نیمار؛ رکورد ویژه ستاره بارسلونا در لیگ قهرمانان احتمال افزایش سهمیه بازیکنان خارجی برای باشگاه‌های ایرانی در آسیا پایان تلخ برای ستاره وستهام؟ مصدومیت وحشتناک، احتمال خداحافظی از فوتبال ۲۰۰ روز بدون گل؛ پایان کار آل‌کثیر در ترکیب اصلی پرسپولیس؟ ترامپ برای دومین بار شخصیت سال مجله «تایم» شد نوسانات عجیب جوادی؛ از قهرمانی جهان تا حذف زودهنگام در وزنه‌برداری ادعای آژانس: ایران بر سر افزایش نظارت‌ها در تأسیسات فردو به توافق رسیده/ غریب آبادی: تحریم‌ها برقرار باشد نظارت‌های بیشتر آژانس را نمی‌پذیریم روسیه ممنوعیت پرواز بامدادی به اسرائیل را تمدید کرد لیورپول به دنبال جانشینی برای محمد صلاح پرسپولیس از اتهام جعل در پرونده باهویی تبرئه شد سفیر ایران در سوریه: اسرائیل بیش از ۳۵۰ حمله هوایی ‌ظرف ۴۸ ساعت در سوریه داشته از سگ‌دوانی در نیوزیلند تا سرمایه‌داریِ محض وزیر خارجه ترکیه وارد دمشق شد