چرا از 1974 تاكنون ميزبان هيچ مسابقه‌ مهمي نبوده‌ايم؟

  ايسنا - چرا ايران پس از بازي‌هاي آ‌سيايي 1974 تهران ديگر هيچ‌گاه رقابت‌هاي بين‌المللي مهمي را ميزبان نشده است؟

  ميزباني رويدادهاي عظيم بين‌المللي مي‌تواند تاثير بسزايي را در زمينه امكانات و فضاهاي ورزشي از خود به جا بگذارد. ايجاد و بازسازي استاديوم‌هاي فوتبال به دليل برگزاري مسابقات بين‌المللي باعث خواهد شد تا صنعت فوتبال بتواند در سال‌هاي متمادي از اين امكانات بهره‌ كافي را ببرد.

بررسي تاريخي نشان مي‌دهد كه از بازي‌هاي آسيايي 1974 تهران به بعد هيچ‌گونه رويداد بين‌المللي بزرگي در كشور انجام نشده است. ميزبان بازي‌هاي آسيايي تهران الزامات را در زمينه ايجاد فضاهاي ورزشي براي كشور ايجاد كرد كه احداث مجموعه ورزشي آزادي تهران از مهمترين آنهاست.

اكنون پس از گذشت بيش از 3 دهه از ساخت مجموعه ورزشي آزادي هيچ مجموعه ورزشي در كشور وجود ندارد كه بتواند از نظر كميت و كيفيت فضاهاي ورزشي با آن برابري كند و اين مجموعه توانسته است بخشي از خلاء موجود در زمينه استاديوم‌هاي فوتبال را پر كند. به هر حال مي‌توان وجود چنين مجموعه‌اي را در كشور مديون اخذ ميزباني يك دوره مسابقات بين‌المللي در سطح بالا دانست.

در همين زمينه بخش‌هاي دولتي و غيردولتي آفريقاي جنوبي به دليل اخذ ميزباني مسابقات جام جهاني 2010 در حالي هزينه كرد مبالغ كلاني در زمينه توسعه استاديوم‌هاي فوتبال خود هستند برآورده شده است كه تنها دولت آفريقاي جنوبي 204 ميليون يورو در اين زمينه هزينه خواهد كرد.

بي‌ترديد دولت آفريقاي جنوبي با در نظر گرفتن برآوردهاي هزينه – فايده چنين مبالغي را براي ساخت و ساز استاديوم‌هاي فوتبال در نظر گرفته است.

البته عدم ميزباني مسابقات بزرگ بين‌المللي فوتبال در ايران خود داراي موانع و مشكلاتي است كه حركت در جهت رفع آ‌نها نيازمند عزم همه جانبه‌ي دولت، مجلس، بخش خصوصي و تمامي نهادهاي ذي‌ربط است.

محمد خيبري، مسوول اجراي طرح آسيا ويژن در ايران كه عضو كميته انتقالي فدراسيون فوتبال نيز بود، به ديدگاه خود در اين زمينه پرداخت و به خبرنگار ايسنا گفت: پس از بازي‌هاي 1974 تهران تقريبا ميزباني بازي‌هاي مهمي را در ايران نداشتيم و بقيه مسابقات نيز بازي‌هايي در حد درجه 2 و 3 بودند. بي‌ترديد بازي‌هاي آسيايي، المپيك‌ها و مسابقات جام جهاني از جمله رقابت‌هاي درجه يك محسوب مي‌شوند. برگزاري مسابقات المپيك تنها آورده ورزشي ندارد و بايد از جنبه‌هاي اقتصادي، فرهنگي، اجتماعي و سياسي به آن نگريسته شود. هنگامي كه چين 47 ميليارد دلار صرف مسابقات المپيك مي‌كند صرفا اين سرمايه‌گذاري يك طرفه نيست و در تمام جنبه‌هاي مربوط به اداره اين كشور تاثير مستقيم خواهد داشت. اقدامات سياسي كه "توني بلر" براي گرفتن ميزباني مسابقات المپيك 2012 لندن انجام داد نيز دليلي بر اين مدعاست.

وي به مواردي اشاره كرد كه مانع از گرفتن ميزباني‌هاي مهم براي ايران شده است.

خبيري موضوع زيرساخت‌ها را يكي از مسايل مهم دانست وبا تاكيد بر مقوله‌ي فوتبال گفت: استاديوم‌هايي كه يكي پس از ديگري در كشورمان ساخته مي‌شود، استانداردهايي كه به طور مثال فوتبال مي‌خواهد را رعايت نكرده‌اند. حداقل ورزشگاه‌هاي نقش جهان، تبريز، ثامن الائمه خراسان را كه من از نزديك ديده‌ام داراي استانداردهاي AFC نيستند. منظور اين نيست كه نخواهيم پول خرج كنيم، بلكه سعي نكرده‌ايم استانداردهاي بين‌المللي را رعايت كنيم. ما استاديوم‌هاي با عظمتي را مي‌سازيم كه به طور مثال دو رختكن دارد و اين نمي‌تواند پاسخ گوي برگزاري يك تورنمنت باشد و حداقل به 4 رختكن نياز داريم. استاندارد نبودن جايگاه خبرنگاران، نور ورزشگاه و صندلي‌هاي شماره‌دار از ديگر اين مشكلات است. بنابراين پول را خرج مي‌كنيم اما،‌ زيرساخت‌ها استانداردهاي لازم را ندارند.

وي مي‌گويد: از طرفي قيافه واقعي ورزشگاه‌هاي ما را در حالت عادي نبايد ديد. تا هنگامي كه باران نبارد، آفتاب ظاهري زيبا دارد.

وي به مسابقات فينال جام باشگاه‌هاي آسيا در سال 1998 اشاره كرد و گفت: وقتي فينال مسابقات جام باشگاه‌هاي آسيا به ميزباني تهران برگزار شد باران سختي باريدن گرفت و ورزشگاه با وضعيت بسيار بدي مواجه شد. آنجا همه‌ي ضعف‌هاي ما در ميزباني عريان شد. اين در حالي است كه ميزبان براي اينكه خودي نشان دهد سيستم مهندسي خود را ارتقا مي‌دهد و درواقع مي‌خواهد يك پز بين‌المللي بدهد.

اين استاد دانشگاه به مسايل حقوقي اشاره كرد و افزود: ما هنوز نتوانسته‌ايم در اين وادي وارد شويم. هر مسابقه‌اي كه قرار است از سوي كشوري ميزباني شود داراي آيين نامه‌ي مخصوص به خود است كه بالاترين مرجع ورزشي هر كشور بايد آن پروتكل را امضا كند و ملزم به رعايت آن است. مثلا هنگامي كه خواستيم مسابقات جام ملت‌هاي آسيا را در سال 2003 ميزبان شويم زمان عقد پروتكل به ما گفته شد كه نمي‌توانيد در تبليغات دور زمين كوكاكولا را تبليغ كنيد.

در حالي كه مسابقه‌اي كه از سوي كنفدراسيون برگزار مي‌شود بايد مطابق با آيين نامه‌ي آنها برگزار شود كه در اين كشمكش‌ها ما با چالش مواجه شديم و در اجرا به مانع برخورديم. بالطبع هنگامي كه بحث ميزباني ايران مطرح مي‌شود با مكثي طولاني مواجه مي‌شويم چرا كه ما قوانين را به طور كامل رعايت نمي‌كنيم.

خبيري بر حمايت‌ها و مسايل سياسي هر كشور تاكيد كرد و گفت: هر كشور ميزبان از سوي وزارت امور خارجه و مسوولان بالاي نظام آن كشور حمايت مي‌شود و اين طور نيست كه تنها ما برويم و ميزباني كشوري را كسب كنيم. سال 2004 كه چين ميزبان جام ملت‌هاي آسيا شد ما نيز براي ميزباني تلاش زيادي انجام داديم. تايلند نيز يكي ديگر از كانديداها بود. كشور چين از 6 ماه قبل با تلاش مسوولان نظام و تعاملات سياسي زمينه را براي اين ميزباني آماده كرده بوده در حالي كه از ما در آن زمان مطلقا حمايتي به عمل نيامد.

وي ادامه داد: ما با دست خالي جلو رفتيم و در غالب تيمي چهار نفره به بيروت رفتيم تا بتوانيم از ميزباني ايران دفاع كنيم؛ در حالي كه چيني‌ها نزديك يك ميليون دلار هزينه كردند و با حضور بيست نفر تمام آنچه مي‌خواستند براي ميزباني ارايه كنند را مطرح كردند بنابراين ما در برابر چيني‌ها كم آورديم و نتوانستيم راي بياوريم و عقب نشيني كرديم.

خبيري ادامه داد: پس از اين عقب‌نشيني آنها به ما گفتند كه شما يك دوره عقب‌نشيني كنيد و دور بعد در سال 2007 و يا 2011 ميزباني را به شما خواهيم داد كه پس از آن پيگيري در اين زمينه صورت نگرفت و اين مساله رها شد.

البته اين موارد را مسوولان رده بالاي سازمان تربيت بدني و حتي بالاتر از آنها در هيات دولت بايد حمايت جدي كنند. چرا كه كل نظام درگير برگزاري چنين رقابت‌هايي خواهد شد. آنچه كه سابقه‌ي ورزش ايران نشان مي‌دهد پس از انقلاب چنين حركت‌هايي در ورزش ايران بسيار كم صورت گرفت.

اين در حالي است كه اگر ما بخواهيم مسابقاتي را ميزباني كنيم از توان لازم برخوردار هستيم. ايران قطعا توانايي برگزاري مسابقاتي مانند المپيك و يا بازي‌هاي آسيايي را دارد ما براي از بين بردن موانع موجود بايد راه‌هاي برگزاري رقابت‌ها را پيدا كنيم مثلا به همراه يك كشور ديگري ميزبان شويم و بحث ميزباني زنان را در رقابت‌هاي مختلف حل و فصل كنيم.

اين استاد دانشگاه گفت: هيچ‌گاه نديده‌ام كه در سطوح بالاي مديريت سازمان تربيت بدني و يا دولت در اين زمينه به صورت جدي مصمم باشند. به عقيده‌ي من آنها بايد بخواهند كه چنين كاري را انجام دهند و ما به عنوان بدنه‌ي ورزش اين آمادگي را داريم كه بتوانيم از آنها حمايت كنيم.

وي نبود نيروي انساني متخصص را از ديگر محورهاي ضعف ايران در گرفتن ميزباني‌هاي مسابقات بين‌المللي مهم ذكر كرد و گفت: ما نيروهاي انساني متخصص در حد بازي‌هاي آسيايي، جام جهاني و المپيك تربيت نكرده‌ايم و بي‌ترديد پروتكل‌هاي معمولي را نمي‌توانيم به خوبي رعايت بكنيم چه برسد به اينكه بخواهيم در حد مسابقات بين‌المللي مانند جام جهاني يا جام ملت‌ها را رعايت كنيم كه بسيار قوانين آنها ظريف و حساس هستند و بالاترين مسوولان نظام كشورها بايد به رعايت آن بپردازند.

خبيري هم‌چنين به حمايت‌هاي مالي و اعتباري از برگزاري چنين رقابت‌هايي اشاره كرد و افزود: هيچ گاه جرات نكرده‌ايم براي رقابت‌هاي بين‌المللي مهم از ورزش حمايت جدي به عمل بياوريم. چرا كه به صنعت ورزش در سرمايه‌گذاري‌هاي كلي كشورمان به ديد صنعت نگريسته نشده و نگاه‌مان به صنعت ورزش و فوتبال يك چيز آماتوري و غير حرفه‌اي است كه جنبه‌ي دست‌فروشي و يا خرده‌فروشي براي ما دارد تا جنبه‌ي صنعتي. هنگامي كه در كشوري مانند اسپانيا فوتبال چهار ميليارد يورو براي اين كشور گردش مالي دارد، قطعا آنها به ورزش با ديدگاهي صنعتي نگريسته‌اند كه سرمايه‌گذاري آنها تا اين اندازه پاسخ داده است. براي ميزباني مسابقات فوتسال جام جهاني 2005 ما تا مرحله‌ي آخر براي گرفتن ميزباني پيش رفتيم اما، جايي كه دولت بايد از ما حمايت مي‌كرد، مسايلي پيش آمد كه مسوولان برگزاري رقابت‌ها به ما گفتند كه از آنجا كه ايران مسايل بين‌المللي را رعايت نمي‌كند اين ميزباني را از ايران مي‌گيريم و در حالي كه ايران تمام اقدامات لازم را براي ميزباني انجام داده بود كشور چين تايپه با حداقل تلاش توانست اين ميزباني را از آن خود كند.

من در آن زمان عضو كميته‌ي فوتسال فيفا بودم و براي اين منظور تلاش زيادي را انجام داديم و با اشتباه كوچكي كه سازمان تربيت بدني در آن زمان انجام داد و با دخالت آشكاري كه در مديريت فدراسيون فوتبال داشت و به جاي اينكه در آن زمان مجمع تصميم بگيرد رييس سازمان تربيت بدني خودش دراين زمينه به صورت مستقيم وارد عمل شد باعث شد تا ميزباني اين مسابقات به راحتي از ما گرفته شود. من حتي صورت جلسه‌ي آن زمان را دارم كه به صراحت گفته شد به خاطر دخالت آشكار دولت در فدراسيون فوتبال ايران ميزباني از ايران گرفته شد.