ریفلاکس معده، علل و درمان

شیشه‌های شربت و بسته‌های قرص معده شاید بیشترین فراوانی را بین داروهای موجود در منازل دارد. در هر خانه‌ای حداقل یک شیشه شربت آلومینیوم از انواع آن یا قرص‌های ضد اسید معده را می‌توان یافت.

روز به روز بر شمار کسانی‌که از سوزش و ریفلاکس معده که عوام آن را ترش کردن، می‌نامند، افزوده می‌شود و بدتر از این شیوع فزاینده، خوددرمانی‌هایی است که بارها شاهد آن بوده‌ایم.

هر کس به فراخور تجربه یا شنیده‌ها، توصیه‌ای را به بیمارانی که با ریفلاکس معده مواجه هستند، دارد. یکی استفاده از شربت‌های طبیعی مثل نعنا را تجویز می‌کند و دیگری چای و فلفل سیاه!! و عمدتاً شربت‌های آلومینیوم، یا به قول عوام گچی، را تنها راه مقابله با تحریکات آزاردهنده معده می‌دانند و مدام به دیگران توصیه می‌کنند، غافل از این‌که هر واکنشی درونی، علامتی است از بروز مشکل و باید حتماً با پزشکان متخصص مشورت کرد.

30 اردیبهشت تا ششم خرداد، هفته سلامت گوارش، بهانه‌ای است برای پرداختن بیشتر و بهتر به بیماری‌ها و مشکلات گوارشی. زمانی برای ارائه و انتقال دانش و آگاهی‌هایی برای شناخت بیشتر مشکلات و راهکارهای برطرف کردن مشکلات مربوط به گوارش.

کتاب «تغذیه در بیماری‌های گوارش» از تألیفات «کامران باقری‌لنکرانی»، فوق‌تخصص بیماری‌های گوارش است که در آن پیرامون بیماری ریفلاکس، یا همان ترش کردن یا بلع سوز، آمده است:

این بیماری به‌علت برگشت اسید و محتویات معده به مری ایجاد می‌شود. بیماران مبتلا به این عارضه، با نشانه‌های سوزش زیر استخوان جناغ سینه، درد قفسه سینه، برگشت اسید یا غذا به ناحیه گلو، احساس وجود لقمه در حلق، احساس گلو درد دائمی، خشونت، گرفتگی صدا و سرفه مزمن مشخص می‌شوند.

علاوه‌بر درمان‌های دارویی، درمان‌های غیر دارویی هم برای درمان این بیماری استفاده می‌شود که می‌توان به کاهش وزن، به‌ویژه در افراد مبتلا به چاقی شکمی، بالابردن سر تخت در زمان خواب، ترک سیگار، نپوشیدن لباس‌های تنگ در ناحیه شکم و تنه و جویدن آدامس یا مکیدن نبات، اشاره کرد.

در این میان نوع تغذیه و نحوه آن نیز نقش مهمی در شدت یافتن نشانه‌های بیماری دارد.

پرهیز از خوردن غذاهای سنگین و حجیم، افزایش فاصله زمانی بین خوردن غذا و خوابیدن(یا دراز کشیدن طولانی) بیش از دو ساعت، مصرف نکردن تنقلات پیش از خواب و پرهیز از سر کشیدن مایعات به صورت یک باره و حرف زدن در هنگام غذا خوردن، می‌تواند در کاهش و رفع نشانه‌های بیماری، موثر باشد.

از آنجا که برخی از مواد غذایی باعث تشدید نشانه‌های بیماری می‌شود، به طور مجزا به آنها اشاره می‌کنیم

شکلات

مصرف شکلات‌ها به مقدار زیاد باعث شل شدن عضلات انتهای مری و در نتیجه برگشت اسید معده به مری می‌شود.

غذاهای پرچرب

غذاهای پرچرب نظیر غذاهای سرخ شده، همبرگر، پنیر پیتزا، آبگوشت چرب و کله پاچه، باعث ترش کردن می‌شوند. با مصرف غذای پرادویه و تند، مرکبات(پرتقال و نارنگی)، غذای ترش، سرکه، آبلیمو، انار، چای سیاه و قهوه هم باید انتظار ترش کردن را داشت.

نوشیدنی‌های الکلی و گازدار نیز باعث افزایش برگشت اسید معده و ایجاد ترش کردن می‌شود. در این میان استفاده از چای سبز ممکن است باعث کاهش ترش کردن و کاهش احتمال سرطان مری شود، البته در افرادی که داروی ضد انعقاد آسپرین و وارفارین مصرف می‌کنند، باید از مصرف بی‌رویه چای سبز پرهیز کنند، چون باعث افزایش اثر داروها و احتمال بروز خونریزی می‌شود.