واقعيت‌هاي توان داخلي در اجراي برجام

حميدرضا عسگري در سرمقاله امروز روزنامه آفرینش نوشت: با گذشت چند ماه از اجراي برجام و انجام تعهدات طرفين شاهديم كه ايران به تمامي وظايفي كه در توافق برعهده داشت پايبند بوده و از اين بابت تاييديه نهادهاي بين المللي را كسب كرده است. در قبال اجراي اين تعهدات افكار عمومي چشم به تغييرات ملموس در وضعيت اقتصاد كشور دوخته‌اند.

البته تاثيرات لغو تحريم‌ها و اجراي برجام در بسياري از عرصه ها همچون حمل و نقل بين المللي، فروش نفت، واردات هواپيما و قطعات جانبي، و بسياري موراد ديگر كاملاً محسوس و قابل مشاهده است.

اما نقطه اوج اجراي برجام با ورود سرمايه‌هاي خارجي و رونق چرخ‌هاي صنعت و توليد كشور محقق خواهد شد. لذا انتظار همگان بر پايه ورود شركت‌هاي تجاري و غول‌هاي صنعتي دنيا بوده و هنوز اين مهم به شكل قانع كنده‌اي محقق نشده است.

با توجه به نگاه سياسي در داخل به مسئله برجام، بسياري از مخالفين دولت و توافق هسته‌اي تمام توان انتقادي و تبليغاتي خود را بر بي نتيجه بودن برجام و از دست رفتن كارت‌هاي بازي ايران قلمداد مي‌كنند. از دست دادن اورانيوم‌هاي غني شده، تغيير قلب رآكتور اراك، فروش آب سنگين، تعليق غني سازي و از اين دست موارد را به منزله شكستي بزرگ براي كشور جلوه مي دهند كه در مقابلش چند ميليارد دلار از سرمايه‌هاي كشور آزاد شده است!.

پرداخت به كم و كيف مفاد برجام مورد بحث نيست، و قصد داريم از زاويه ديگري به توقعات داخلي نسبت به مسئله برجام بپردازيم. ابتدا بايد ديد اين توقعات تا چه حد با واقعيت و توانايي هاي كشور مطابقت دارد. مسلماً اوضاع ركود و شكست سنگين اقتصاد كشور در يك سال و دو سال حاصل نشده كه توقع داشت با يك توافق همه چي به روز اول
بازگردد!

نگاه به واقعيت‌هايي كه امروز دركشور با آن شاهد هستيم به گونه‌اي نيست كه انتظار تغييرات شگرف را از بابت برجام داشته باشيم. اين موضوع به منزله بي ارزش كردن تلاش و دستاورد بزرگ ديپلماسي كشور نيست، بلكه پاسخي خطاب به منتقداني است كه مدام از واهي بودن تعهدات غرب مي‌گويند و ايران را شكست خورده اين ميدان جلوه مي‌دهند.

بجاي اين قبيل مباحث بايد با نگاه علمي و منطقي به اين مسئله توجه داشت كه چرا شركت‌هاي تجاري و بازرگانان قدرغربي به ايران مي‌آيند و پس از مراودات متقابل با مسئولان و فعالان اقتصادي ما، بدون نتيجه به كشورشان باز مي‌گردند! .

شايد فراموش كرده‌ايم كه سرمايه گذاران هرچه بزرگتر و قوي‌تر مي‌شوند به دنبال بازارهاي امن‌تر و سودآوري بيشتر مي‌روند. آيا بازار سرمايه در كشور ما از ثبات و امنيت برخوردار است؟! بارها در انتقاد مخالفين برجام ديده‌ايم كه از بدعهدي غربي‌ها درانجام تعهدات بانكي سخن مي‌گويند و علت آن را ترس از آمريكا مطرح مي‌كنند. اما حقيقت اين است كه شركت‌ها و بانك‌هاي غربي از وضعيت تعادل ميان اقتصاد و سياست ما واهمه دارند و در پيگيري روال عادي روابط اقتصادي دچار شك و ترديد
هستند.

يك سرمايه گذار خارجي چطور مي‌تواند به نظام پولي و مالي ما كه بزرگترين فسادهاي قرن در آن رخ داده اعتماد كند و سرمايه كلان خود را بدون هيچ پشتوانه و ثبات مالي به ايران بياورد. شك و ترديد نظام بانكي غرب از اين بابت است كه فسادهاي كلان در نظام بانكي كشور وجود دارد و ليست بدهكاران بانكي كه از طريق غيرقانوني به سرمايه‌هاي كلان ملي دست يافته‌اند، لكه سياهي بر اعتماد غربي‌هاست.

ازماست كه برماست و نمي‌توان بيهوده بر عقيم بودن برجام تاكيد كرد و چشم برواقعيت‌هاي داخلي بست. مفاد و تعهدات طرفين در برجام كاملا مشخص است، ايران بايد به تعهداتش عمل كند و غرب نيز بايد وظايف خود را براساس متن توافق اجرايي نمايد. درحال حاضر نيز موانع ارتباط تجاري با سرمايه گذاران غربي برداشته شده است. امروز تحريم و مانعي بر سرراه ارتباط طرفين نيست، بلكه اعتماد و امنيت خاطر براي طرف سرمايه گذار وجود ندارد. آيا اينكه اقتصاد و سياست ما از بي ثباتي رنج مي‌برد و توان ايجاد زمينه‌هاي رشد صنعتي را دارا نيست، به تعهدات غربي‌ها در برجام باز مي‌گردد؟!

ثبات و امنيت اقتصادي هنگامي بروز مي‌كند كه سياست كشور همپاي برنامه هاي اقتصادي حركت كند و وحدت متقابلي ميان اين دو حاكم گردد. اما در واقعيت شاهد چنين امري نيستيم، و سياسيون براي تخريب رقيب از ايجاد هرگونه بي ثباتي و كارشكني در روند اقتصاد و سياست كشور ابايي ندارند. ادامه اين روند به منزله يك خودتحريمي است كه از جانب خودمان برعليه كشور و ملت وضع شده است...

منبع: روزنامه آفرینش