نگاهی تازه به مجسمه ۴۰ ساله تهران

40 سال از ساخت «تقدیس»می‌گذرد؛ مجسمه‌ای که با نشانه‌های رازآلودش به یکی از خاطرات تصویری رهگذران تهران تبدیل شده است.

به گزارش ایسنا، موزه هنرهای معاصر تهران گنجینه‌ی بزرگی از آثار هنرمندان شاخص هنرهای تجسمی را در اختیار دارد که بخشی از این گنجینه در باغ مجسمه این موزه و در فضای باز محوطه بیرونی نصب شده‌اند. این آثار چون در یک مکان ثابت و در معرض دید رهگذران قرار دارند، نسبت به دیگر آثار گنجینه‌ی موزه شرایط متفاوتی دارند.


مجسمه‌ی برنزی پرویز تناولی با عنوان «تقدیس» یکی از این آثار است. از زمان ساخت این مجسمه ۴۰ سال می‌گذرد. تناولی «تقدیس» را سال ۱۳۵۵ با متریال برنز و در ابعاد ۱۰۰×۲۲۷×۲۸۵ سانتی‌متر ساخت.

اگرچه تناولی را بیشتر به‌خاطر «هیچ»هایش می‌شناسند و این مجموعه‌ی او در دنیا هم شهرت بیشتری دارد، اما بخش بزرگی از آثار این هنرمند، مجسمه‌‌هایی هستند که با نمادها و نشانه‌هایی خاص و تلفیقی از هنر مدرن و سنتی خلق و در شهر نصب شده‌اند. شاید بتوان این گروه از آثار تناولی را جزو متفاوت‌ترین آثار حجمی نصب‌شده در تهران و دیگر شهرهای ایران دانست. مجسمه‌هایی که اگرچه چند دهه از ساخت آن‌ها می‌گذرد، اما همچنان می‌توانند برای مخاطبان، جالب و سوال‌برانگیز باشند.

تعداد قابل توجهی از حجم‌های تناولی با این‌که در کلیت خود، شکل خاص و جمع‌وجوری دارند، اما به‌دلیل به کار رفتن جزییاتی در بدنه‌ی مجسمه، از دیگر مجسمه‌های ساخته‌شده توسط این هنرمند و هنرمندان دیگر متمایز می‌شوند. این جزییات می‌تواند شامل قفل، کلید، زبانه، بست و... باشد که مجسمه‌ها را برای رهگذران رازآلود و قابل توجه می‌کند.

«تقدیس» مجسمه‌ای از همین گروه مجسمه‌هاست که با داشتن نشانه‌ها و جزییاتی خاص در کلیت خود می‌تواند سوال‌هایی را در ذهن مخاطب ایجاد و او را وادار کند، به این حجم برنزی بیشتر نگاه کند تا از آنچه در ذهن سازنده‌اش بوده، سر درآورد.

مجسمه «تقدیس» در کنار مجسمه «فرهاد قفل‌زن» که در کنار ساختمان تئاترشهر نصب شده، از قدیمی‌ترین مجسمه‌های معاصر هستند که امروز در تهران به خاطره‌ی تصویری رهگذرانی تبدیل شده‌اند که از خیابان‌های شلوغ تهران عبور می‌کنند. این مجسمه‌ها نمونه‌هایی از یک دوره‌ی تأثیرگذار هنری است که هنرمندان در آن دوره سعی کردند هنر مدرن و معاصر را در کنار نشانه‌هایی تزیینی از هنرهای سنتی تلفیق و آثار قابل توجهی خلق کنند.