خوردن چاي در آرامگاه‌ حافظ و سعدي ممنوع!

وجود چايخانه در مراکز تاريخي ايران و ارايه‌ي برخي سرگرمي‌ها که پيشينه‌ي فرهنگي هم داشته باشند، مورد توجه گردشگران داخلي و خارجي است.

ارايه‌ي برنامه‌هاي فرهنگي مانند نقالي، شاهنامه‌خواني، مديحه‌سرايي و حتا برگزاري جلسه‌هاي شب شعر در چايخانه‌ها سبب رونق صنعت گردشگري و جذب بيشتر گردشگر مي‌تواند شود.

در اين شرايط، آرامگاه‌هاي حافظ و سعدي از حدود يک سال پيش هيچ خدمات رفاهي را مانند دادن چاي، بستني و فالوده‌ي سنتي شيراز و به‌ويژه عرقيات شيراز به بازديدکنندگان نمي‌دهد و همين مسأله سبب شده است، بخشي از جذابيت اين دو مکان تاريخي از ميان برود.

خبرنگار ايسنا در گفت‌وگو با برخي بازديدکنندگان اين دو اثر تاريخي، ديدگاه آن‌ها را در اين‌باره جويا شد.

اميد شجاعي، فارغ‌التحصيل دانشگاه که براي زيارت مقبره‌ي سعدي به شيراز سفر کرده بود، گفت: شايد تمام لطف حوض ماهي در آرامگاه سعدي، همان تخت چوبي و گليم‌هاي سنتي بود که مي‌توانستيم خستگي بازديد از آرامگاه را آنجا با صرف يک چاي يا فالوده بستني شيرازي برطرف کنيم. حداقل اين‌که عرقيات سنتي شيراز گرماي تابستان را از وجود ما بيرون مي‌كرد، اما نمي‌دانم با چه استدلالي اين تشکيلات جمع شد.

وي با اظهار تأسف از اين موضوع، ادامه داد: موسيقي سنتي که در محوطه‌ي حوض ماهي پخش مي‌شد، معمولا الهام‌گرفته از غزليات سعدي بود و گاهي حتا گردشگر انتظار داشت كه حکايات سعدي به‌صورت نقالي در اين مکان بازگو شوند تا علاوه بر ترويج فرهنگ اصيل ايراني، زمينه‌ي جذب گردشگر بيشتر فراهم مي‌آمد. اتفاقي که مي‌توانست به‌شکلي ديگر در آرامگاه حافظ بيفتد.

يک گردشگر ديگر نيز گفت: من موافق جمع کردن چاي و قليان هستم، حداقل به‌لحاظ بهداشتي، اوضاع خيلي بهتر شده است.

فردي ديگر نيز ما را در اين بحث همراهي کرد و گفت: موافق اين بحث نيستم؛ آيا صرف چاي و شربت مترادف با رعايت نكردن بهداشت است؟

سعيد کشاورزي ـ گردشگر خوزستاني ـ که به گفته‌ي خودش به عشق حافظ و سعدي به شيراز آمده است نيز بيان كرد: اين‌که عنوان مي‌شود، قليان نبايد در مراکز فرهنگي يا عمومي مصرف شود، فکر درستي است، اما فقط قليان را حذف مي‌کردند، چاي که يکي از نوشيدني‌هاي سنتي و مفيد ايران است و عرقيات سنتي شيراز هم که براي سلامت انسان توصيه مي‌شوند. آيا دادن اين نوشيدني‌ها مغاير فرهنگ ايراني است؟ چه اشکالي دارد، ترنم صداي شجريان را همراه با حضور در آرامگاه سعدي و شنيدن غزليات‌اش در يک فضاي سنتي داشته باشيم؟

خبرنگار ايسنا با گردشگري ديگر پرسش خود را مطرح کرد و او اظهار داشت: براي من تفاوتي نمي‌کند، چايخانه باشد يا نباشد، مهم فضاي کلي آرامگاه است که در شأن شاعران نامي شيراز باشد. البته هيچ اشکالي هم ندارد كه يک گاري تزيين‌شده، فالوده و بستني سنتي هم بدهد.

صدرا ذوالرياستين شيرازي ـ شاعر معاصر ـ نيز گفت: سعدي يا حافظ که حضورشان آبرومندي را براي شيراز، فارس، ايران و فرهنگ و ادب جهاني درپي دارد، فقط به ما شيرازي‌ها متعلق نيستند، از سراسر ايران و دنيا مي‌آيند تا آن‌ها را ببينند. حال اگر قهوه‌خانه‌اي هم در اطراف به قصد کارهاي فرهنگي رخ بنمايد، خودش نوعي جاذبه‌ي گردشگري است.

وي افزود: آقا يا خانمي که از سرخس يا چابهار به شوق سلام به بزرگان و ديدار مفاخر فرهنگي مي‌آيد، هيچ اشکالي ندارد با خوردن فنجاني چاي يا کاسه‌اي فالوده‌ي شيرازي، استخواني سبک کند.

به گزارش ايسنا، سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري استان فارس با هدف برخورد با پديده‌ي زشت قليان‌کشي در اماکن فرهنگي، چايخانه‌ي اين مراکز را تعطيل و اعلام کرده است كه از اين فضاها براي ارايه‌ي فعاليت‌هاي فرهنگي استفاده خواهيم کرد؛ اما با گذشت حدود يک سال هنوز فعاليتي، در اين زمينه انجام نشده است.

امير سوداگران ـ معاون فرهنگي و ارتباطات سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري استان فارس ـ ارديبهشت‌ماه سال گذشته گفته بود: با گرفتن حکم تخليه از دادگاه، چايخانه‌ي حافظيه را تخليه کرديم و قرار شد، از اين پس، اين مکان به‌عنوان نگارخانه‌ي موقت براي نمايش آثار هنرمندان درنظر گرفته شود.

وي درباره‌ي دليل اين مسأله، بيان كرده بود: متأسفانه پيمانکار يادشده مسايل و مشکلات زيادي در آن مجموعه به‌وجود آورده بود که با اهداف فرهنگي ما هم‌سو نبودند.

به عقيده‌ي سوداگران، اين کار اگرچه سبب مي‌شد، درآمدزايي کم‌تري را شاهد باشيم، اما در عوض با انجام کار فرهنگي و ايجاد مکاني بر نمايش آثار هنرمندان، در واقع نوعي سرمايه‌گذاري معنوي در راستاي تشويق هنرمندان انجام داده‌ايم. ازسوي ديگر، ارايه‌ي آثار هنرمندان در كنار آرامگاه حافظ به فضاسازي اين مجموعه کمک زيادي مي‌کند.

به گزارش ايسنا، از حدود يک سال پيش تاکنون، کار فرهنگي درخور توجهي در فضاهاي يادشده انجام نشده است.