درسي از دخالت دولتي انگلستان در گردشگري

گردشگري يکي از حاميان اصلي اقتصاد و رفاه اجتماعي انگلستان است. در سال 2015، 7/ 208 ميليارد پوند از توليد ناخالص داخلي (2/ 11 درصد از کل اقتصاد) در اين کشور متعلق به گردشگري بوده است و گردشگري توانسته است 3/ 4 ميليون شغل ايجاد کند. بيش از 70 درصد حجم و ارزش بازديدکنندگان ورودي انگلستان مربوط به لندن و مناطق جنوب شرقي است؛ درحالي که گردشگري داخلي از پراکندگي منطقه اي بيشتري برخوردار است و منطقه جنوب غربي، 20 درصد سفرها و 24 درصد مخارج را دربرمي گيرد.

به گزارش دنیای اقتصاد، در سال 1969 اولين قانون مهم در حوزه گردشگري تصويب شد که چارچوب قانوني مديريت گردشگري در بريتانيا را تنظيم و سازمان گردشگري بريتانيا را به عنوان مسوول گردشگري تاسيس کرد. همچنين نهادهاي قانوني مستقلي در هر کشور (انگلستان، ولز، اسکاتلند، ايرلند شمالي) تاسيس شدند. اهداف و مسووليت هاي اصلي سازمان گردشگري بريتانيا عبارت بودند از افزايش تعداد بازديدکنندگان خارجي، ترغيب گردشگري داخلي وکمک به بهبود تسهيلات و خدمات. اهداف اداره گردشگري انگلستان نيز به همين ترتيب بوده، اما با اين تفاوت که وظيفه ترفيع خارجي را به عهده نداشته و به دليل اينکه سازمان گردشگري بريتانيا نسبت به ترغيب گردشگري داخلي بي ميل بوده، اداره گردشگري انگلستان نقش خود را در اين زمينه افزايش داده است. در سال 1993 سازمان ميراث فرهنگي ملي ايجاد و گردشگري به آن محول شد. اين سازمان اولين استراتژي گردشگري را در دهه 90 با هدف توسعه گردشگري به عنوان فعاليتي باکيفيت، سودآور و پايدار منتشر کرد. پس از انتشار اين استراتژي و با روي کار آمدن حزب کارگر، سازمان ميراث فرهنگي ملي به وزارت فرهنگ، رسانه و ورزش تغيير نام داد. اين سازمان مسوول گردشگري انگلستان در سطح ملي و ماموريت آن حمايت از خدمات باکيفيت براي گردشگران داخلي و بين المللي، ترغيب و کمک به صنعت گردشگري در بهبود خدمات و ترفيع تصوير مثبت از انگلستان در خارج از کشور بود.

در ادامه اين تغييرات، اداره گردشگري انگلستان در سال 1999 با هدف تبديل شدن به نهادي استراتژيک بدون مسووليت هاي بازاريابي و عملياتي، به شوراي گردشگري انگلستان تغيير يافت. در نتيجه آثاري که شيوع تب برفکي در سال 2001 بر گردشگري گذاشت، اين استراتژي به روزرساني شد و استراتژي جديدي در سال 2004 انتشار يافت. طبق اين استراتژي، سازمان گردشگري بريتانيا و شوراي گردشگري انگلستان با يکديگر ادغام شدند و VisitBritain را تشکيل دادند. مسووليت ترفيع بريتانيا در خارج از کشور، رهبري و هماهنگ کردن بازاريابي داخلي انگلستان و طراحي استراتژي بازاريابي داخلي برعهده VisitBritain است.

 با احساس نياز بخش دولتي و خصوصي نسبت به وجود نهاد مستقلي که گردشگري در انگلستان را مديريت کند، VisitEngland در سال 2009 تاسيس شد. اين سازمان عهده دار گردشگري در انگلستان است و نقشي استراتژيک در رهبري و نمايندگي سازمان هاي دولتي، خصوصي و مردم نهاد فعال در گردشگري انگلستان دارد. ماموريت اصلي اين سازمان حمايت از صنعت گردشگري انگلستان براي افزايش تمايل بازديدکنندگان داخلي و بين المللي به سفر به انگلستان و در نتيجه افزايش مخارج مصرف کنندگان است و وظايف آن عبارت است از: طراحي استراتژي گردشگري براي انگلستان، نظارت بر استراتژي بازاريابي گردشگري انگلستان، تحقيق و پژوهش، مديريت طرح هاي ملي تضمين کيفيت، حمايت و توسعه شبکه اطلاعات گردشگري.

VisitEngland قصد دارد با تمرکز بر مفاهيم «واقعي، جذاب و متنوع» به عنوان عناصر اصلي برند، گستره اي از تجربه ها و فعاليت هايي را که در انگلستان قابل انجام است ترفيع دهد، ادراکات و نگرش ها نسبت به انگلستان را بهبود بخشد و با همکاري کسب و کارها، کيفيت محصولات و خدمات را افزايش دهد. اين نهاد براي سال هاي 2010 تا 2020 استراتژي اي طراحي کرده که طبق آن قصد دارد تاثير گردشگري در اقتصاد، اشتغال زايي و کيفيت زندگي در انگلستان را به حداکثر برساند و براي تحقق آن، چهار هدف کلي افزايش سهم انگلستان از بازارهاي گردشگري جهاني، ارائه مقاصدي متمايز، حمايت از يک صنعت گردشگري موفق و پررونق، تسهيل مشارکت بيشتر بين بازديدکنندگان و جامعه محلي را دنبال مي کند. دلايل اصلي مشارکت دولت در گردشگري، اقتصادي هستند. کسب درآمد ارزي و بهبود تراز پرداخت ها و پس از آن اشتغال زايي و توسعه مناطق روستايي، شهري و تفرجگاه هاي روستايي در زمان هاي بحران اقتصادي و بازسازي پس از آن، از اهداف دولت در مشارکت گردشگري است که براي تحقق آنها، وزارت فرهنگ، رسانه و ورزش بايد با ادارات ملي گردشگري (VisitBritain و VisitEngland) همکاري کند. به طور کلي، دولت باور دارد که يک خط مشي موفق گردشگري به دولتي فعال و مشارکتي نياز دارد.

بخش خصوصي بايد هدايت را انجام دهد، اما جامعه و دولت بايد به طور کامل در اين فرآيند مشارکت کنند. همچنين اين باور وجود دارد که گردشگري يک صنعت محلي است و خط مشي گذاري از بالابه پايين در ترغيب خلاقيت و سرمايه گذاري محلي، امري شکست خورده و قدرت مناطق محلي را به طور کامل از بين برده است. با توجه به اين واقعيت که در ايران نيز دولت نقش تعيين کننده اي در گردشگري دارد، مي توان با در نظر گرفتن تجارب انگلستان نکاتي را براي سياست گذاري گردشگري در ايران پيشنهاد داد: همکاري مستقيم دولت و بخش خصوصي براي شناسايي مسائلي که بر کسب وکارهاي کوچک و متوسط تاثيرگذارند و کمک به رشد آنها؛ ايجاد روابط بين ذي نفعان گردشگري داخلي و مهمان نوازي؛ همکاري وزارتخانه ها و سازمان هاي دولتي مختلف براي حل مسائل مربوط به صنعت گردشگري در تمام بخش ها؛ همکاري، حمايت و ترغيب مقامات محلي در فعاليت هاي ترفيعي گردشگري.